DE IDEALE
COMBINATIE...
Erfrecht
Same Fruitteelttrekkers
motorvermogen 26 tot 42 DIN
pk's lage smalle bouw.
Voorzien van hefinrichting met
automatische diepteregeling,
doordraaiende aftakas, uren-
toerenteller, verlichting, voor-
en achter-trekhaak.
EN... de van ouds bekende
ABZ spuitautomaten (Bean)
(nevelen, snelspuiten, slangenspuiten) met
Bean pompen van 40 tot 120 l/min., 500, 800 en
1000 I tank, 10- en 12-bladige ventilatoren met een
diam. van 65 en 75 cm. Ook leverbaar met handig
spuitboompje voor onkruidbestrijding.
Voor ieder bedrijf een passende spuit.
Hoge inruilwaarde. PRIJS VANAF F 5.350.-
VRAA6T
PROSPECTUS
EN
INLICHTINGEN
BIJ
GOES
TERWELSTRAAT1
TEL 01100-8110
Hf
J. C. SNEEP.
vorige week hebben wij het gehad over de
legitieme portie. Deze week enkele voor
beelden hiervan.
Wij gaan uit van een vader met twee kinderen.
De vader is weduwnaar.
Vooropgesteld moet worden dat de vader zijn
kinderen niet totaal kan onterven, maar wèl voor
een deel. Het kan bijvoorbeeld zijn dat de „kinde
ren" zich niet als zodanig gedragen en de vader
meer vriendschap van anderen heeft dan van hen.
In zo'n geval kan het voorkomen dat de vader er
over denkt om zijn kinderen op de legitieme portie
(hun wettelijk erfdeel) te stellen en zijn overig kapi
taal na te laten aan anderen.
Stel nu dat de vader 90.000 gulden bezit en na
laat in geld en goederen. Waar hebben de twee kin
deren dan recht op?
Het Burgelijk Wetboek zegt in artikel 961„In
dien er twee kinderen overblijven, is het wettelijk
erfdeel voor ieder kind tweederde gedeelten van
hetgeen hetzelve bij versterf zoude erven".
Dit komt erop neer, dat ieder kind uit boven
staand voorbeeld 1/3 deel krijgt of te wel 30.000 gul
den. De twee kinderen krijgen samen 60.000 gulden.
En wat gaat er nu gebeuren met de rest, te weten
30 mille? Wel, dat bedrag mag hij aan iedereen na
laten, want zijn eventuele broers of zusters etc.
hebben géén recht op een legitieme portie.
EEN ANDERE SITUATIE
NU een voorbeeld van een andere situatie. De
vader had een huishoudster. Toen deze vrouw
hem ging verzorgen, had hij volgens de belasting
aangifte voor de vermogensbelasting een kapitaal
van 90.000 gulden. Hij schenkt de vrouw 10 jaar
lang ieder jaar 4.000 gulden. (De fiscale gevolgen,
d.w.z. de schenkingsrechten, zullen we in het kader
van dit artikel maar achterwege laten). Bij zijn
dood is zijn vermogen geslonken tot 90.00040.000
gulden 50.000 gulden.
In dit geval is de „legitieme" met 10.000 gulden
geslonken. Immers de twee kinderen hebben recht
op hun wettelijk erfdeel van ieder 30.000 gulden,
echter zij krijgen elk maar 25.000 gulden!
Wat moet er nu gebeuren? Wel, de huishoudster
zal 10.000 gulden ergens vandaan moeten zien te
halen en dit bedrag bij de nalatenschap moeten
storten. Uiteraard kunnen de twee kinderen tegen
de huishoudster ook zeggen: „Je mag het bedrag
houden".
SCHENKINGEN AAN KINDEREN
EN DE LEGITIEME PORTIE
We gaan terug naar ons oude voorbeeld, n.l. een
vader-weduwnaar met twee kinderen. Het ene
kind, een meisje, zullen we Prieneke noemen en
het andere meisje Sjaantje. Vader laat Prieneke
studeren en Sjaantje verzorgt vauers nuisnouamg.
Sjaan krijgt van pa als schenking boven haar loon
2.000 gumen per jaar omdat hij rneneke, die veel
geld kost, niet wenst te bevoordelen. (Opmerking:
voor deze 2.000 gulden behoeft geen schenkings
recht betaald te worden. Imipers men mag als ouder
aan een kind 2.000 gulden per jaar schenken vrij
van schenkingsrechten).
Prieneke doet over haar universitaire studie zes
jaar. Pa geeft aan Sjaantje gedurende die zes jaar
elk jaar 2.000 gulden of totaal 12.000 gulden. Deze
schenkingen zijn vrijgesteld van het „recht van in
breng", waarover later meer.
Stel dat de vader na die zes jaar komt te over
lijden en een vermogen nalaat van 3.000 gulden en
stel eveneens dat hij zes jaar voordien een ver
mogen had van 15.000 gulden. Hoe zit het dan met
de legitieme portie?
We gaan er vanuit dat vader een testament ge
maakt heeft waarin vermeld staat dat hij zijn twee
dochters alleen de legitieme porte nalaat (een on
natuurlijke situatie, maar een en ander sluit aan
bij het vorige).
Volgens art. 961 van het B.W. krijgt Sjaantje Vs
van het vermogen en Prieneke ook. Wij bedoelen
dan, dat de meisjes elk eenderde deel ontvangen
van het oorspronkelijke vermogen van 15.000 gul
den, dus ieder 5.000 gulden. Maar de nalatenschap
is maar 3.000 gulden. Hoe moet dat nu?
Er zal niets anders opzitten in geval Prieneke
dit eist dan dat Sjaantje, dat arme schaap(!),
7.000 gulden terugstort van de 12.000 gulden die
haar geschonken zijn door haar pa. Waar die 7.000
gulden vandaan moeten komen is geen zorg voor
de wetgever maar voor onze lieve Sjaan!
Als dat bedrag van 7.000 gulden teruggestort is,
wordt de nalatenschap 3.000 gulden plus 7.000 gul
den is 10.000 gulden. Van dit bedrag krijgen de
meisjes elk 5.000 gulden, dit is eenderde deel van
15.000 gulden. Met andere woorden, hun legitieme
portie.
Sjaantje mag dus maar 5.000 gulden behouden,
dat is het bedrag wat haar vader tijdens zijn leven
of bij testamentaire beschikking ook aan vreemden
had mogen wegschenken, resp. nalaten (art. 966
B.W.).
Pa heeft door gebrek aan kennis en initiatief
hij had immers even een notaris kunnen bellen
veel narigheid veroorzaakt die voorkomen had kun
nen worden.
Wij willen nog wel even accentueren dat degenen
die in hun „legitieme" aangètest zijn, in bepaalde
gevallen de toestand zo laten. In het laatste voor
beeld zou het een beetje wreed zijn van het meisje
dat gestudeerd heeft om van haar zusje, die immers
braaf haar vader verzorgd heeft, nog geld terug te
eisen!
DE POSITIE VAN DE VROUW
VAN DE ERFLATER
Ook de vrouw mag de legitieme portie van de
kinderen niet aantasten. Als er geen speciale testa
mentaire beschikkingen voor de vrouw gemaakt
zijn, erft zij óók een kindsdeel. Dus de vrouw wordt
in zo'n geval als „kind" beschouwd (sorry dames!).
De man kan dus volgens de thans nog geldende
regels van het Burgelijk Wetboek de vrouw ont
erven.
Bij dit alles gaan wij ervan uit dat man en vrouw
op huwelijkse voorwaarden zijn getrouwd. Op deze
huwelijkse voorwaarden zullen wij later terugko
men. Alhoewel wij er steeds van uitgaan dat de
man het eerst overlijdt, geldt hetzelfde echter ook
voor de man als de vrouw eerst komt te overlijden.
DE WETTELIJKE ERFOPVOLGING
Tot dusver hebben wij het gehad over de testa
mentaire erfopvolging, d.w.z. waarbij degene di®
overleden is, tijdens zijn leven een testament heeft
laten opmaken door de notaris.
In de praktijk blijkt echter dat er in de meest®
gevallen géén testament wordt nagelaten. We mo
gen de mensen die geen testament nagelaten heb
ben als onverstandig betitelen, zij bedrijven struis
vogelpolitiek en denken: „Als ik dood ben kan het
mij toch allemaal niets meer schelen". Natuurlijk
hebben ze wel een beetje gelijk, maar ook slecht®
een héél klein beetje! Immersdoor een testament
te maken voorkomt men veel ruzie (niet altijd!) en
narigheid: iedere erfgenaam weet dan waar hij of
zij aan toe is.
Maar goed, wij gaan hier niet verder op door en
gaan met u de wettelijke erfopvolging doornemen,
d.w.z. de erfopvolging als er géén testament aan
wezig is. Ja, hoe moet de nalatenschap dan ver
deeld worden?
Bij de wettelijke erfopvolging, de z.g. erfopvol
ging bij versterf, onderscheiden we vier groepen
van erfgenamen.
(Zie verder pag. 14)