TUINBOUWKLANKEN
Van primeurteelten moet de kleinere teler het hebben
Massale
doordraai
Grote vraag naar pruimen
DINGEN VAN DE WEEK
ZOMER 1969 IN HET THOOLSE LAND
Voor de vacantiegangers is het dit jaar wel één
van de mooiste en zonnigste zomers van de laatste
tien jaar. Bijna onafgebroken schijnt iedere dag
de zon en de temperaturen hebben geregeld zo
merse waarden.
Terwijl een groot deel van de bevolking met
vakantie is geweest of nog is, hebben de land- en
tuinbouwers de plicht om hun oogst binnen te
halen. Van veel teelten kan gezegd worden dat de
opbrengsten goed zijn, en de prijzen tot nu toe
bevredigend. De vroege aardappeltelers hebben de
laatste zes weken zéér veel van dit produkt ge
rooid en de prijs heeft zich vooral in de maand
juli goed lonend gehouden.
Een goed betaald produkt, met dit mooie zomer
se weer, is wel de meloen. De enkele tuinders die
ook deze teelt in hun staand glas beoefenen en
de platglastuinders maken een mooie prijs voor
dit produkt, wanneer men hoort dat de zessen
dikwijls geveild zijn voor rond twee gulden per
stuk.
De keerzijde van deze mooie zomer is wel, dat
het planten van de aardbeien en winterbloemkool
zijn moeilijkheden geeft in verband met te droge
omstandigheden. Degene die al reeds geplant heb
ben en over voldoende gietwater beschikken heb
ben veel ekstra werk om de planten in leven te
houden. Telers die geen water tot hun beschikking
hebben zijn wel verplicht om te wachten op een
Nu we dit schrijven is ook in WALCHEREN de
hittegolf nog van onverminderde kracht. We heb
ben wel enkele flinke regenbuien gehad op 2
augustus maar dit was als de bekende druppel op
een gloeiende plaat, 't Is echt wel weer een be
levenis deze ouderwetse zomer! Gelukkig dat de'
bouwvakkers het dit jaar getroffen hebben met
het weer! Het halve Nederland dat op reis is ge
weest of nog is, heeft het weer wel meegehad! Het
gebruik van ijs, bier en frisdranken is dan ook zo
massaal dat in deze sectoren alle records gebroken
worden.
Een gevolg van het warme weer is ook dat in
onze sector nogal wat eetgewoonten veranderen.
Het blikje, het kropje sla met tomaat of komkom
mer heeft vele normale maaltijden van de geijkte
menu's vervangen. Het paradoxale is nu dat on
danks het grote gebruik van tomaten en komkom
mer daardoor geen prijsstijging optrad. Integen-
deël de aanvoeren waren zowel landelijk als ook
op onze Middelburgse veiling van dien aard dat
het aanbod niet verwerkt kon worden, zodat er
massale doordraai plaatsvond.
flinke regenbui, want men kan de risico niet ne
men om met een half verbrande teelt van start te
gaan. Ook de gladiolenpercelen hebben een flinke
regenbui hard nodig zodat de in deze maand nog
toegediende overbemesting zijn nut kan doen. De
telers van dit produkt hebben het deze zomer wel
zeer druk met het bloemensnijden want met dit
mooie weer ontwikkelt zich de bloemstengel zeer
vlug. In de bollenteelt gaat het ieder jaar meer
in de gemechaniseerde richting zoals nu" ook het
rooien van de irissen niet één van de modernste
machines. Dank zij de flinke loonwerkersbedrijven
die er steeds op het eiland Tholen zijn geweest,
kunnen ook de kleine telers van alle soorten poot-,
zaai- en rooimachines gebruik maken. Dat is tegen
woordig wel nodig in verband met de te maken
produktiekosten.
Voor de glastuinders is het jammer dat de prijs
van de tomaten van dien aard is, dat er in juli
dikwijls partijen doorgedraaid zijn, zodat de ver
dienste niet groot is.
In het bijzonder de kleinere telers zullen het
moeten hebben van de primeurteelten en daar
moet men nu eenmaal een goede feeling en grote
vakbekwaamheid voor bezitten. Steeds zal de één
van de ander moeten leren, wat goed is voor zijn
eigen bedrijf, of het nu een droge, of een natte
zomer is. In alle omstandigheden is er toch altijd
ergens een goed slaatje uit te slaan-.
We lazen in de Telegraaf van eind juli een goed
gedocumenteerd artikel waarin de Westlandse
aanvoer werd behandeld. Hoe erg het ook is von
den we het sympathiek dat deze journalist duide
lijk belichtte hoe het komt dat er via minimum
prijs en produktiefonds voorkomen wordt dat er
voor de teler nog iets overblijft, zij het verre onder
de kostprijs. Anderzijds dat het publiek betalen
moet voor de verhoogde normale kosten van ver
voer en marges voor groot- en kleinhandel en er
dus geen afbraakprijzen kunnen gelden.
Toch is het wel een teleurstelling dat de hoofd
oogsten van warm en koud glas samen vielen en
mede oorzaak zijn van deze debacle. Nu weet ieder
onzer hoe dit gekomen is maar dat het zo duidelijk
gepubliceerd wordt in één onzer grootste bladen
vinden we juist.
Ook de houdbaarheid van ons fruit lijdt erg
onder de hitte en enkele kisten Stark die we voor
eigen gebruik wegzetten werden zo snel rijp dat
ze niet knapperig meer waren. En dit is toch een
eerste eis voor lekker fruit eten! We vinden het
jammer maar we kunnen U uit Walcheren weinig
Met de Precoce de Trevoux begon vorige week in
Zeeland het nieuwe perenseizoen. In de rubriek „Din
gen van de week" kunt u lezen over de bijzonder on
bevredigende prijsontwikkeling gedurende de eerste
aanvoerdag. Reeds langer waren er in Zeeland peren
te koop en wel de Oomskinderen. Hiervan is echter
het aanbod dit jaar bijzonder klein en de handel heeft
er bovendien weinig belangstelling voor. Het lijkt
maar het beste om de nog aanwezige Oomskinderen-
peren zo gauw mogelijk op te ruimen want voor dit
ras is onder de huidige E.E.G. omstandigheden geen
markt meer in de zomer.
Beter ging het met de pruimen. Vooral in Kapelle-
Biezelinge waren eind vorige week reeds grote aan
voeren van dit produkt. Vrijdag waren er 35 ton prui
men aangevoerd, hoofdzakelijk bestaande uit Czar
en Ontario. De vraag was groot en de prijzen bleven
willig. Goede kwaliteiten Czar werden eind vorige
week allemaal nog rond 2,per kg verkocht. On
tario was op vraag voor een grootwinkelbedrijf in
het midden van de week erg willig. Toen werd rond
en boven 2,per kg betaald maar in het eind van
de week volgde een daling tot rond 1,35 voor de
gemiddelde klasse I kwaliteit. Reine Claude d'Ouil-
lins werden er weinig aangevoerd in Zeeland. Hier
voor werd eind, vorige week rond 1.10 per kg be
taald. Al met al dus beste prijzen voor dit produkt
waarvan de oogst dit jaar redelijk is maar toch wel
wat tegenvalt. De prijs maakt echter alles goed. Het
is een groot verschil met het vorig jaar 'toen er zo
veel waren en de prijs zo bijzonder laag was. Het
fraaie zomerweer stimuleert de vraag naar pruimen
in sterke mate en van perziken uit de zuidelijke lan
den wordt weinig concurrentie ondervonden.
Ook de aanvoer van bramen begon op gang te
komen. Aanvankelijk waren er wat te weinig voor
de industrie maar in het eind van de vorige week
nam het aanbod toe en toen lag de prijs rond 1,25
per kg voor de industriebramen. Voor de consumptie
bramen werd toen rond 1,60 per kg betaald. Er was
een goede vraag naar bramen in doosjes voor de bui
tenlandse markt, vooral voor Zweden en Zwitserland.
De rode bessen bleven duur. Zelfs Rondom kon
vlot worden verkocht voor verse consumptie tegen
prijzen van 1,10 tot 1,50 per kg.
De prijs van de bonen liep verder terug en af en
toe vond er zelfs doordraai plaats yan klasse II kwa
liteit. Dan krijgt de teler 20 cent per kg uitbetaald.
In het begin van de vorige week draaiden alle to
maten door. Later volgde een prijsherstel tot rond
en iets boven 3,per kraf van 6 kg.
opwekkends berichten op agrarisch terrein. In de
landbouw is een warme zomer wel fijn, want de
vruchten rijpen goed en snel en 'het oogsten gaat
in hoog tempo.
Het warme weer heeft wel een flinke duw ge
geven aan het recreatieve deel onzer bedrijven
maar hierover gaarne later als het seizoen voorbij
raakt. Want herroepen voor men de dam pas
seert vinden we altijd riskant.
Vorige week donderdag is jn Zeeland het eigen
lijke aanvoerseizoen voor peren begonnen. Vanaf
die dag mocht van de Précoce de maat 70 mm en
opwaarts worden aangevoerd. De start met deze
peren is allesbehalve opgewekt geweest. Integen
deel, het werd een grote teleurstelling voor de te
lers die hadden gehoopt dat het met de verkoop
iets vlotter zou gaan dan het vorig jaar toen de
oogst zo groot was en de afzet zo moeilijk verliep.
Het werd een sombere start. Blijkbaar waren de
meeste telers er weer vanuit gegaan dat de eer
ste klap een daalder waard zou zijn want donder
dag was er op de fruitveilingen van Zuid-Beveland
een aanbod van 100 ton Précoce. De handel kon
het dus even afwachten en het gevolg was dat
de start kwam op een zeer laag niveau. De grote
maat noteerde voor de klasse I rond 43 cent per
kg en die maat 5560 mm klasse I werd ver
kocht voor 2631 cent. De vorm van de Précoce
is dit jaar op veel bedrijven afwijkend van de nor
male vorm en hierdoor was er zeer veel klasse
II kwaliteit. Deze kwaliteit werd 38 cent per kg
beneden de prijs van de klasse I verkocht.
Reeds eerder hebben we geschreven over het
grote bezwaar van het overvoeren van de markt
met bepaalde fruitsoorten op de eerste aanvoer
dag. leder jaar opnieuw zien we dit gebeuren met
een aantal variëteiten. Het lijkt wel of het niet
anders kan! Toch is het jammer dat dit gebeurt,
want door deze opeenhoping op de eerste dag
wordt de prijsvorming ongunstig beïnvloed. En het
vergt J^ruime tijd voor herstel plaats vindt
Vanaf deze week dinsdag mag de James Grieve
op de veilingen worden aangevoerd. We hopen
dat de aanvoer hiervan, zich niet zeer sterk op
de .eerste dag geconcentreerd zal hebben. Maar
we vrezen er wel voor, want het is ook een ras
waarmede dit in sterke mate gebeurt.
Vorige, week vrijdag, de tweede dag van de
Précoce, bedroeg op Zuid-Beveland het aanbod
ongeveer een derde van de eerste dag. De prijs
lag toen gemiddeld enkele centen per kg hoger.
ledereen is vrij om zijn produkt aan te voeren
en iedereen hoopt er goed aan te doen zo snel
mogelijk te zijn. Maar de tijd dat de handel zat te
wachten op de primeurs van de appels en peren
is voorbij! Al weken zijn er net zoveel Franse en
Italiaanse peren te koop als men maar wil. Men
zit beslist niet te wachten op de eerste Nederland
se Précoce. Wanneer er dan zoveel tegelijk komen
is het ineens fout met de prijs.
Het is een moeilijke zaak. We hebben er reeds
meer over geschreven maar het lijkt moeilijk an
ders te kunnen. Jammer blijft het echter wel.
Er is in onze kringen nog al wat te doen over
de grote invoeren van buitenlands fruit. Er wordt
dikwijls de opmerking gemaakt dat dit verboden
moest worden. Het lijkt toch wel nuttig om er nog
eens nadrukkelijk op te wijzen dat we leven in een
land en een wereld die zich wat West-Europa be
treft voor een groot deel aaneengesloten heeft en
als het ware één grote binnenlandse markt heeft
gevormd. Daarvan ondervinden we als tuinders de
konsekwenties waar niet aan te ontkomen valt.
Deze ontwikkeling is niet stil of terug te zetten.
We moeten er mee leren leven, om een woord van
deze tijd te gebruiken. Opnieuw komen we dan
weer tot het woord „aanpassen". Dat moet gebeu
ren. En wie het niet doet zal uitgeschakeld wor
den, dat staat als een paal boven water.
We krijgen in de komende maanden te maken
met een nieuw afzetsysteem voor appels en peren.
We weten helemaal niet hoe dit zal gaan lopen.
We kunnen enkel maar hopen dat het goed zal
gaan en dat het nieuwe systeem tot gevolg zal heb
ben dat we een bevredigende prijs voor onze pro-
dukten ontvangen. In elk geval behoort het de kans
te krijgen om van de grond te komen en daaraan
zullen we waar mogelijk als tuinders onze mede-
werknig moeten verlenen. Laten we dan toch voor
al niet bij voorbaat beginnen om te stellen dat
er toch niets van terecht komt en dat het een
fiasco zal worden. We horen af en toe in telers
kringen deze geluiden. We betreuren ze. Er wordt
getracht iets van te maken. Dat is op zichzelf al
lovenswaardig. Als telers van fruit kunnen we sa
men een grote kracht opbrengen maar dan zullen
we onze krachten moeten bundelen en door een
aktief en progressief afzetbeleid alle afzetkansen
moeten benutten. De pogingen om hiertoe te ko
men verdienen ieders medewerking.
Daarbij moeten we niet rekenen op wonderen.
Wanneer er een teveel is zal het ontzettend moei
lijk zijn om tegen een bevredigende prijs de pro-
dukten te verkopen. Maar wanneer elke afzetmo
gelijkheid wordt aangegrepen is dat reeds een be
langrijk winstpunt.
Zonder twijfel zullen we in de komende weken
meer horen over de uitwerking van het nieuwe af
zetsysteem. Het is nuttig om terdege kennis te ne
men van de mogelijkheden die er zijn. En waar
mogelijk medewerking te verlenen om het ook van
uit Zeeland te doen slagen!
4
