TT
DE FARM VAN DE HEER VOGELAAR
De heer Vogelaar kocht bijna zes jaar geleden
een farm ter grootte van qjfca 80 ha (weiland),
.dicht bij de havenplaats Waterford, in het zuid
oosten gelegen. De grondprijs bedroeg toen nog
slechts 2.500 a 3.000 gulden per ha.
Met die aankoop werd hij eigenaar van een brok
Ierland, compleet met een enorm groot, onbewoon
baar huis, een aantal verwaarloosde onbruikbare
bedrijfsgebouwen en een riviertje dat omzoomd is
door een brede strook moerassig met kreupelhout
begroeid land. aVn de 80 ha blijft er daarom maar
65 a 70 ha cultuurgrond over.
Alle grond lag aan elkaar, doch door „walletjes"
in een flink aantal percelen verdeeld. Deze walle
tjes treft men overal in Ierland aan. Ze zijn opge
bouwd uit aarde en stenen, circa IV2 meter hoog
en geheel begroeid met meidoorn, els, esdoorn, iep,
enz. Het Ierse land is er door verdeeld in vele tien
duizenden percelen en perceeltjes, in grootte
meestal variërend van 1 tot 10 ha. Ook de wegen
zijn aan weerskanten door begroeide muren of wal
letjes omzoomd.
De eerste winter werden een aantal van de ge
noemde walletjes opgeruimd, waardoor één lap
grond van circa 40 ha werd verkregen. Een heel
karwei, doch de staat geeft hierop circa 65 sub
sidie. Ook de verspreide bomen werden gerooid.
Sommige waren zo groot, dat de stobben met dyna
miet moesten worden opgeblazen.
Op dit geëgaliseerde stuk werd het weiland ge-
seheurd en ten dele voor akkerbouwgewassen be
nut, die overigens slechts een schamel inkomen op
leverden. Bij de bieten deed zich nog de moeilijk
heid voor dat de grond zeer veel stenen bevat.
Dit jaar Is de groei prima en de Cox's en Golden
beloven een goede oogst. Er moet veel gedund wor
den. Bij een paar rijen Cox die vorig jaar septem
ber met Alar werden gespoten zitten de appels zelfs
zo dik als „haar op een hond". De bomen zijn nog
niet volgroeid maar globaal kan toch al circa 25 ton
per ha worden verwacht.
Verder is intussen uitgebreid tot circa 20 ha fruit
teelt en boomkwekerij. Uiteraard zijn de plant-
afstanden in het nieuwe gedeelte veel nauwer;
thans staan er circa 3.000 bomen per ha. Golden en
Cox's blijven de hoofdrassen, doch er zijn ook peren
en een beetje pruimen geplant.
OMWENTELING IN IERSE FRUITTEELT
De heer Vogelaar heeft het zeer goed naar de zin
in Ierland. Zowel hij als zijn vrouw weten zich uit
stekend aan te passen aan de mentaliteit van de
bevolking. De farm „Mullinabro" geldt als het
voorbeeld voor de moderne fruitteelt in Ierland.
De komst van de heer Vogelaar betekende een om
wenteling. Voordien waren er slechts enkele ge
specialiseerde fruitbedrjjven en dan nog uitsluitend
met struiken, want de spil was onbekend. Verder
waren (en zijn er nog) vele honderden boereboom-
gaardjes met in hoofdzaak Bramley's Seedling.
De aanpak van de heer Vogelaar was geheel
nieuw en maakte enorm veel indruk. Herhaaldelijk
is het bedrijf in de vakbladen beschreven, ook in
Engelse en de heer Vogelaar is zelfs voor de tele
visie opgetreden.
Het gevolg was dat hij erkend werd als expert en
dat hem vaak advies werd gevraagd. Er kwam wat
belangstelling voor moderne fruitteelt. En dat leid
de er toe dat hij op verzoek bomen, palen, spuit-
grond. Toen het bedrijf gekocht werd vras dat er
nog niet in te zien, maar nu zijn er al enkele bun
galows op grond van de heer Vogelaar gebouwd en
de situatie is gunstig voor verdere uitbreiding.
EEN GOEDE AANKOOP
De heer Traas, die nu aan zijn derde Ierse jaar
bezig is, kocht een kleinere farm, namelijk van 24
ha, meer landinwaarts gelegen. Het bedrijf ligt aan
de hoofdweg tussen de stadjes Clonmel en Cahir,
ongeveer 50 km van de heer Vogelaar.
Bij de aankoop had hjj achteraf bekeken vrij veel
geluk gehad. Er worden in Ierland namelijk door
lopend bedrijven aangeboden, maar dikwijls alleen
geschikt voor grasland. De heer Traas had al heel
wat bedrijven bekeken en afgekeurd, voordat hij
zjjn huidige farm te pakken kreeg.
De grond was prima, vrij van stenen, niet te licht
en niet te zwaar. Er stond een goed onderhouden,
comfortabel, vrij nieuw woonhuis op en ook de be
drijfsgebouwen waren goed bruikbaar.
Er was één bezwaar: de grond was totaal ver
waarloosd en vooral overwoekerd met kweekgras.
Dat heeft andere kopers afgeschrikt, want later
bleek dat o.a. de buren overigens veel belangstel
ling hadden.
De prijs was nog steeds zeer redelijk, als men de
waarde van het woonhuis er bijtelt kan men zelfs
spreken van goedkoop. Nu zou de grond al zeker
60 a 80 meer opbrengen, want de prijzen zijn ook
in Ierland de laatste jaren flink gestegen, namelijk
tot 5.000 a 7.000 gulden per ha.
Het was hard werken om het wortelonkruid de
baas te worden, maar het lukte. Men moet nu zoe
ken naar kweekgras, in 2 jaar was het volledig op
geruimd.
In deze bungalow woont de heer Vogelaar. Een kijkje op het bedrijf van de heer Traas.
Achter deze hoog begroeide walletjes ligt de jonge boomgaard Deze woning stond kant en klaar op de heer en mevrouw Traas
en de boomkwekerij van de heer Traas. te wachten.
DIT JAAR AL GOEDE FRUITPRODUKTIE
Er werd echter ook al direkt 8 ha fruit aange
plant, volgens de toen nog als modern geldende
maatstaven, dus 1200 spillen per ha. Rassen Cox's,
Golden en Lired James Grieve op IX. Het laatste
ras was een misgreep, wegens matige groei en veel
gescheurde vruchten. De meeste Lired-bomen zijn
daarom intussen al gerooid en vervangen door Lax-
ton's Superb, die het in Ierland bijzonder goed doet.
Door het opruimen van de walletjes was.de be
schutting weggevallen. De farm ligt slechts enkele
kilometers van de Ierse Zee, zodat de eerste jaren
de groei nogal geremd werd door windschade. Dit
probleem is nu volledig opgelost doordat de wind
schermen van els en wilg een aanzienlijke hoogte
hebben, bereikt.
Vorig jaar (het 4e) gaf de Golden al een flinke
produktie (18 kg per boom), doch de groei viel
tegen doordat het dat jaar voor Ierse begrippen uit
zonderlijk droog was.
machines, enz. ging verkopen, geïmporteerd uit
Nederland. De laatste paar jaar heeft hij voor circa
80 ha materiaal verkocht voor intensieve (globaal
1000 bomen per ha), beplantingen, wat een winst
opleverde die goed van pas kwam om de aanloop
van het eigen bedrijf te overbruggen.
Het fruitbedrijf is uiteraard echter bedoeld als
hoofdbron van bestaan. Gezien de prijzen die tot nu
toe voor goede fruit in Ierland worden betaald, zal
dat ook wel lukken. Voor Golden en Cox's mag
men zelfs bij verkoop in 't najaar toch zeker wel
rekenen op 80 cent per kg. Een zeer groot verschil
met ons land. Het is de vraag of het zo blijft. De
afzet is zeer slecht georganiseerd, zodat plaatsing
van een toenemend aanbod al vlug moeilijkheden
kan geven. En als Ierland bij de E.E.G. komt, zal
het zeker drastisch veranderen. Maar voorlopig is
het goede fruit in Ierland peperduur; de appels
worden per stuk verkocht!
Verder is er nog een meevaller, namelijk dat een
deel van de farm in aanmerking komt voor bouw-
STROEVE DISTRIBUTIE
De heer Traas vertrok naar Ierland met het doel
daar een fruitbedrijf te stichten, doch om finan
ciële redenen is hij begonnen met onderstammetjes
om zijn eigen plantmateriaal te kweken. Hij heeft
nu circa 20.000 boompjes in opkweek.
Ruim duizend boompjes heeft hij het eerste jaar
nog uit Nederland laten komen om alvast wat er
varing op te doen. Voorlopig zijn die ervaringen dat
een goede, doch geen overdreven sterke groei (op
IX) is te verwachten. Tevens lijkt de vruchtbaar
heid bijzonder goed; de aanslag is bij de jonge
bomen beter dan de heer Traas in Zeeland gewoon
was. Hij hoopt vooral op de spurtypen van de Gol
den; geen paal nodig (in Ierland moeilijk te krijgen
en erg duur), weinig snoei en goede vruchtbaar
heid.
(Zie verder volgende pag«t
