TUINBOUWKLANKEN
Hemd nader dan de rok
Er moet met de afzet van ons fruit iets gebeuren
Het nieuwe veilingseizoen
weer begonnen
PINGEN W\ PE WEEK
14
Wij zijn ook in WALCHEREN de langste dag al
weer gepasseerd en de natuur ontplooit zijn elk
jaar weer opnieuw verbijsterende groei- en kleu
renpalet. Wat een weelde van gezonde groei en
wasdom allerwege.
Gelukkig de mens die hier oog voor heeft en
begrijpelijk dat mensen uit de dichte bevolkings
centra er allerwege op uittrekken om een dagje
of enkele dagen buiten in de natuur door te bren
gen.
Op ons hofje zijn de voorjaarsheesters uitge
bloeid en op hun weg naar het eigenlijke doel,
n.l. de bloemen tot rijpe bessen te brengen voor
het voortbestaan der soort en voedsel voor vogels
enz.
Wij zijn nu volop in de voorzomer bloemsoorten
met hun heerlijke geuren. De anjelieren en rozen
geuren op mijn bureau.
Na deze lyrische ontboezemingen, die ieder op
zijn terrein kan toepassen, op zijn land- en tuin-
bouwprodukten, kunnen we tevens een eerste blik
terugwerpen op onze eerste financiële resultaten.
Deze zullen nogal variëren, als we zo eens bij ons
zelf en kennissen horen.
Voor de glastuinders zijn de uitkomsten ons in
ziens belangrijk beter dan de koude telers. Toch
is de onkostenrekening voor alle bedrijven be
langrijk opgetrokken, zodat de eventuele meer
dere inkomsten direct worden ingevroren. Voor
de velen die hun inkomsten niet zagen stijgen of
zelfs dalen werkt e.e.a. nog beroerder. Nu gelo
ven we direct dat onze Nederlandse export is toe
genomen onder invloed der B.T.W. (onze handels
balans is zeer positief), maar we vinden het pijn
lijk dat voor de Nederlandse bevolking in zijn ge
heel de B.T.W. zo hard is aangekomen. Volkomen
begrijpelijk is het dan ook dat onze machtige
vakbonden stelling kiezen tégen loonsverhogingen
die irrieel zijn. Trouwens als een loontrekkende
zijn loon ziet stijgen en de index stijgt met het
zelfde cijfer, dan is het lood om ijzer! Nu staan de
werknemers via hun vakbonden o.i. sterker dan
wij als individuele telers.
Gelukkig dat ook onze standsorganisaties op hun
quivive zijn en stellig veel positieve resultaten
behalen. Dat deze resultaten minder in het oog
vallen dan bij de vakbonden is (hun schuld even
min als het feit dat onze organisatie op landbouw-
terrein meer bereikt dan op tuinbouwterrein. Ge
lukkig hebben we ook ons C.B., dat in nauwe
samenwerking staat met de standsorganisaties,
maar wat overigens meer zelf supporting is.
We spraken een importeur van een zeker land
en tuinbouwprodukt, wiens invoer met 60 was
ingekrompen. Dit zal zich wel langzaam herstel
len, maar het oude prijspeil verwachtte hij niet
meer. Gelukkig dat de ook machtige S.E.R. (en
nu eens eensgezind) verhoging der B.T.W. af
wijst. Het hemd is nader dan de rok en als onze
handelspositie opgebouwd moet worden, ten koste
van reële offers van de lagere inkomensklasse,
waaruit tenslotte het overgrote .deel van onze
lezers bestaat, dan kan het ons gekregen worden.
Wij willen deze week in onze bijdrage aan de
rubriek „Tuinbouwklanken" uit SCHOUWEN "EN
DUIVEL AND eens speciaal de schijnwerper rich
ten op het Duivelands gebied. Toen wij een dezer
dagen een excursie meemaakten naar enkele fruit -
teeltbedrijven in dit gebied, georganiseerd doorv
de kleine (wordt het zo langzamerhand niet de
tijd om eilandelijk één afdeling te gaan vormen?)
maar aktiéve afdeling Duiveland der N.F.O., zijn
ons enkele dingen opgevallen, waarvan wij u graag
in kennis willen stellen.
Ten eerste dat een goede appel- en een rede
lijke perenoogst in de lijn der verwachting ligt.
Ten tweede dat in dit gebied „haast" alle bedrij
ven een zodanige struktuur en omvang hebben,
dat als er in Nederland fruit geteeld zal blijven
worden, dit zeer zeker in Duiveland ook het geval
zal zijn. De-goede verzorging én de wijze van wer
ken zijn tevens pluspunten voor die stelling. Voegt
u daarbij het feit, dat de gemiddelde leeftijd van
de ondernemer beslist niet hoger ligt dan 35 jaar,
dan is het dacht ik heel reeel om te stellen, dat
tot de blijvers in de fruitteelt zeer waarschijnlijk
ook Duivelandse ondernemers zullen behoren. Als
de Minister van Landbouw plus nog wat topfunk-
tionarissen, met daarnaast nog enkele sleutelfigu
ren uit de politiek, deze mening delen, dan zou
het zeer zinvol zijn als deze heren, liefst incognito,
enkele weken een werkvakantie kwamen houden
in ons gebied. Misschien kwamen zij dan tot de
overtuiging dat hun inzichten in de huidige pro
blemen van de fruitteelt beslist gewijzigd moeten
worden. Maarde kansen daartoe zijn heel
klein; wij zullen het overwegend zelf moeten doen.
Een heel belangrijke steun daarbij zou kunnen
zijn de verwezenlijking van de nieuwe plannen
met betrekking tot de afzet van ons fruit, op tafel
gelegd door het Centraal Bureau van Tuinbouw
veilingen.
Nu wij deze regels schrijven, hebben wij slechts
oppervlakkig kennis genomen van deze plannen.
Een oordeel er over uitspreken zou voorbarig zijn.
Maar één ding is zeker: Er moét met betrekking
tot de afzet iets gebeuren, en in eerste instantie
zijn wij verheugd over hetgeen men voornemens
is te doen. En dan in de eerste plaats niet over
het plan zelf, maar met de man die er achter staat.
Op de vergadering der ZLM heeft één van de in
leiders gesteld, dat niet de organisatie, maar de
man die hem runt het belangrijkste is. De man
die bij de nieuwe afzetmethode aan de touwtjes
gaat trekken heeft ons vertrouwen. Wij hebben
drs Hogewóning in het verleden een' hopeloze zaak
in zeer korte tijd op bewonderenswaardige wijze
.gezond zien maken.
De afzet van ons fruit zit in het slop. Als ieder
een, zowel teler maar ook organisatie en met
name de veilingen bereid is hieraan wat te doen,
en dat wat men er aah doet dan overlaat aan één
centraal punt, geleid door drs Hogewoning, dan
j~\E kranten hebben in de afgelopen week weer
vol gestaan over de economische situatie in
ons land en de vooruitzichten voor de komende tijd.
In het egin van de vorige week was het NKV-voor-
zitter Mertens die bekend maakte dat als dit door
ging en als dat door ging, er in 1970 sprake zou
moeten zijn van een nieuwe loonexplosie en wel
van een stijging van de contractlonen met 9 of 10
Het was dreigende en niet mis te verstane taal en
we kunnen ons voorstellen dat velen van ons bij het
lezen er van zich opnieuw hebben afgevraagd in
welk een maatschappij we toch leven. Dat doen we
trouwens bijna dagelijks. Niet in het minst ook wan
neer we lezen en zien hoe de studenten zich gedra
gen. Er zijn ernstige conflicten in de universitaire
wereld en wanneer men kinderen heeft die in de
komende jaren dit universitaire leven moeten bin
nen stappen dan vraagt men zich met zorg af wat
er eigenlijk van terecht moet komen. Er is hier wat
we zouden kunnen noemen een generatieconflict
aan de gang. Er is wantrouwen over en weer. Het
is hier niet de plaats om diep in te gaan op dit alles
maar we kunnen er niet zonder meer aan voorbij
gaan want het behoort bij onze samenleving en
samen als jongeren en ouderen zullen we een op
lossing voor de conflicten moeten zoeken.
We hadden het over de economische beschou
wingen die we voorgeschoteld kregen in de afge
lopen week. De dreigende taal van Mertens deed
velen van ons de schrik om het hart slaan. „Wan
neer dat door moet gaan kan het ons wel eens de
genadeslag geven" hoorden we al zeggen. Zo pes
simistisch moeten we niet zijn. Er is op het ogenblik
allerwege een streven om de inflatie en de sterke
kostenstijging te lijf te gaan. Dat gèbeurt in Europa
en in Amerika. Het belangrijkste wapen is het duur
der maken van het geld. De meeste landen hebben
in de laatste weken het disconto verhoogd. De
rente is gestegen tot een voor onze begrippen re-
cordpeil en deskundigen verwachten dat het hoog
ste punt nog niet bereikt is. Toch werd er vorige
week een staatslening met een rentepercentage
van 7 uitgegeven en op de eerste dag van ver
handeling lag de koers reeds lager dan de uitgifte-
koers.
In Amerika spreekt men over een rente van 8V2
9 Het is de meeste regeringen wel ernst met
haar streven om de inflatie te beteugelen maar het
wil overal niet te best lukken.
WOOR wat ons land betreft zijn er eind vorige
v week enkele uitspraken gedaan die het be
wijs leveren dat zowel werkgevers als werknemers
bereid zijn om een offer te brengen om de loon- en
prijsspiraal te doorbreken. Ook de regering zal
daarbij dan het goede voorbeeld moeten geven.
Het halfjaarlijks SER-advies was deze keer zeer
eenstemming door werkgevers en werknemers uit
gebracht. De regering moet 'n aantal maatregelen
nemen of nalaten om de kosten verder te doen stij
gen en wanneer dat gebeurt zijn werkgevers en
werknemers bereid om ook een bijdrage te leveren.
Wanneer de verhoging van de BTW wordt uitge
steld en ook de huurverhoging van 1 januari enige
tijd wordt verschoven; wanneer de overheid matig
is met de tariefsverhogingen voor haar bedrijven
en een straf prijsbeleid voortzet, dan is het mogelijk
dat de looneise.i van de werknemers voor 1970 niet
verder zullen gaan 'dan 5 De werknemers heb
ben echter duidelijk gemaakt dat ze extra loonsver»
hogingen wensen indien het volgend jnar de prijzen
Vorige week zijn op het eiland THOLEN de eer
ste nieuwe aardappelen geveild. De aanvoer was
nog niet bijster groot, zodat nog niet veel kopers
een vrachtje bij elkaar konden krijgen. De prijs
was gemiddeld ƒ0,45 per kg. Deze viel eigenlijk
tien cent beneden de verwachting, aangezien men
er van was uitgegaan dat de prijs deze week wel
tussen de 50 en 60 cent zou blijven. Vermoedelijk
zal de aanvoer nu dagelijks wel een flink stuk
omhoog gaan, wat weer ten gunste komt van
een meer geregelde prijs en afzet. Wanneer de
handelaars eenmaal weten dat ze in het Thoolse
land mooie partijen goede consumptie-aardappe
len kunnen kopen, drukken ze graag voor scherp
concurrerende prijzen af. Niet voor niets worden
de Thoolse Alvantho kisten in andere gebieden
soms misbruikt om aardappelen in te vervoeren,
hetgeen door het voeren van een merknaam straf
baar is geseld.
De vroege aardappel die hier voornamelijk uit
Doré bestaat, is de laatste tijd, dank zij voldoende
vocht, flink gegroeid. Op de niet te zware grond
kan wel een behoorlijk beschot worden verwacht.
De Thoolse vroege aardappel is al een lange seeks
van jaren hét produkt van de kleinere grond
gebruiker. Daar komen de eerste inkomsten van
daan. Vooral in tijden wanneer in somige jaren in
de maand juni „de muizen dood voor de spinne
lagen", leefde ieder weer op wanneer de veiling-
klok ging draaien.
Het is dan ook geen wonder dat de Thoose aard
appelteler tegenwoordig wat kribbig wordt wan
neer hij leest en hoort van een aardappelteelt 1 op
4. Dat betekent dat ihij dan 25 minder aard
appelen kan telen, waar voor hem eigenlijk geen
andere lonende teelt tegenover staat. Nu en dan
hoort men, dat er door de standsorganisaties of
veilingbesturen wat aan gedaan wordt om onder
de bijzondere omstandigheden die voor Tholen
gelden, daar tenminste de aardappelteelt 1 op 3
te houden. Het wordt toch eigenlijk te gek dat,
omdat er slechts een paar gevallen bekend zijn
van aardappelmoeheid op het eiland Tholen, alle
telers daar aan zekere voorschriften en richtlijnen
gebonden worden. Waarom zou nu alle grond
waar aardappelen met 1 op 3 worden geteeld van
af volgend jaar ontsmet moeten worden tegen het
aardappelaaltje? Als er dan toch wat moet gebeu
ren, zou het heel wat eenvoudiger zijn om bij teelt
1 op 3 de eis te stellen dat men de grond laat
onderzoeken op aaltjes! Alleen bij aaltjeszieke
percelen zouden dan de dure ontsmettingsmaat
regelen toegepast moeten worden.
De Thoolse aardappelteler zit heus niet te wach
ten op nog grotere bedrijfsuitgaven en gebonden
heden, waardoor hij steeds méér belemmerd wordt
in zijn bedrijfsvoering. Het is alsnog te hopen dat
de Thoolse standsorganisaties en veilingen al het
hunne er toe bijdragen, dat inzonderheid de vroege
aardappelteelt zonder al te ingrijpende maatrege
len beoefend kan blijven worden. Laten ze het ons
in deze tijd van aanpassen niet onnodig moeilijker
maken dan het soms al is!
is er een redelijke kans om uit het slop te ge
raken.
met meer dan 3,5 zullen stijgen. Tegelijk werd
bekend gemaakt dat er overeenstemming is bereikt
over de uitkering van een bedrag ineens van 1
van het jaarloon per 1 juli a.s. in verband met de
gestegen kosten. Op welke manier we dit alles bin
nen onze bedrijfstak moeten verwerken is moeiiijk
te zeggen. We zullen mee moeten met de ontwik
kelingen die aan de gang zijn. We zullen hopen dat
het mag gelukken en loon- en prijsspiraal waar
in we nu in zeer ernstige mate zijn vérzeild geraakt,
wordt doorbroken want daarbij heeft een ieder be
lang. Het is ook te hopen dat de prijzen van onze
produkten in de komende tijd zodanig zullen zijn dat
het ons mogelijk is de gestegen kosten op te van
gen.
\A/E lazen deze week in de krant dat de ir. A.
W. v. d. Piassche lagere tuinbouwschool
van de ZLM in Kapelle per eind augustus hoopt te
starten met een vakschool voor bloemsierkunst ]en
bloementeelt. Het is bekend dat de belangstelling
voor het zuivere lagere tuinbouwonderwijs de laat
ste jaren wat afneemt. Het mag van 't bestuur en de
direktie van deze school worden gezegd dat zij bij
zonder aktief is op het gebied van het tuinbouw
onderwijs in al haar schakeringen. Twee weken ge-
le'den werd een cursus bloemsierkunst beëindigd.
Hiermede had deze school weer een Zeeuwse pri
meur. Uit alle delen van Zeeland waren er cursis
ten die het diploma-A bloemsierkunst ontvingen.-
Zeer veel cursussen zijn er de afgelopen winter
geweest en het mag ook op deze plaats wel eens
een keer worden gezegd dat het te hopen is dat
deze school nog vele jaren haar goede werk ten
behoeve van het tuinbouwonderwijs in Zeeland zal
mogen verrichten.