Het „Plan Mansholt"
De Charolais:
een b[jdrage
tot verhoging van de
rundvleesproduktie
Voorlopig geen nieuwe Europese zuivelprijzen
In de E.E.G. ligt de consumptie van rund- en
kalfsvlees globaal ruim 10 hoger dan de produktie
daarvan. Bij een betere afstemming van de melk-
produktie op het verbruik zou er in de E.E.G. waar
schijnlijk nog geen tekort aan melk optreden, als
het aantal melkkoeien met 10 zou worden inge
krompen. Tien procent minder melkkoeien be
tekent echter ook 10 minder koeien voor de pro
duktie van vlees en bovendien minder slachtkalve-
ren. Daardoor zou het vleestekort dan zeker ver
dubbelen! Eén van de mogelijkheden om de rund
en kalfsvleesproduktie te verhogen ziet ir. P. Hoog-
schagen van de vak-directie veeteelt en zuivel in
het kruisingsprogramma met de Charolais, zoals
dat dit jaar in uitvoering is. Het is zo, dat haast elke
melkveehouder wel een paar koeien heeft, waarvan
hij geen nakomelingen wil aanhouden, ook niet
wanneer het vaarskalveren zijp. Daar kunnen ver
schillende reden voor zijn, maaj* veelal zijn het de
koeien, die wat minder melkproduktief zijn. Welnu,
het is geen bezwaar om deze zwartbonte koeien te
kruisen met een ander ras, bijv. Charolais. Een ras
dat speciaal geschikt is vooir de vleesproduktie. De
dieren zijn zwaar gespierd en fors ontwikkeld; ze
groeien snel. Ze leveren veel vlees, de vet-aanzet is
gering. Daarentegen leveren ze nauwelijks genoeg
melk om hun eigen kalf te kunnen voeden.
De Charolais-kruislingen hebben zich bij deze
proeven gunstig onderscheiden, omdat zij vrijwel
steeds een zeer goede groei en een goede slachtkwa
liteit hadden. De bespiering van deze dieren was
goed en vergeleken met zuiver zwartbonten, ver
vetten ze niet sneL Deze kruislingen waren even
goed als roodbonte dieren van het Maas-Rijn-IJssel-
vee, wat de vleesproduktie betreft en dus waren
ze belangrijk beter dan zuivere zwartbonten.
Planologische ambtenaren zetten in hun rapporten dat
het probleem van de tweede, woning eefi groot probleem
is maar zij verbieden het zetten van een huisje daar waar
er zo'n behoefte aan is. Aldus een verzuchting van ir. C.
S. Knottnerus voorzitter van het KNLC en het Land
bouwschap, tevens lid van Provinciale Staten van Noord-
Brabant en in die functie bij de voorbereiding van een
streekplan betrokken, in de algemene vergadering van
de stichting zelfstandige handel en industrie, de organisa
tie van handelaren en industriëlen in de agrarische sector.
Hij maakte daar deel van uit een forum dat het plan
Mansholt onder de loupe nam en dat verder bestond uil
ir. M. G. Wagenaar Hummelinck, voorzitter van de stich
ting Z.H.I., dr. ir. de Hoogh van het Landbouw- Econo
mische Instituut, ir. J. A. P. Franke, directeur generaal
van de voedsel voorziening, prof. dr. J. Horring, hoog
leraar aan de Landbouwhogeschool te Wageningen en
voorzitter van de Commissie Landbouw van de Sociaal
Economische Raad, dr. C. H. L. van Beukering, voor
zitter van het hoofdproduktschap voor akkerbouwpro-
dukten en dr. J. Buter, secretaris van het Algemeen
Orgaan Voedselvoorziening.
Grond kan slechts door een bepaalde groep kopers
vrij worden aangekocht nl. door de boeren en tuinder,
aldus de heer Knotterus. Wil men de grond voor de
recreatie gebruiken dan gelden er zoveel beperkende
bepalingen dat de prijs geweldig wordt opgedreven. Er
zouden naar zijn mening heel wat marginale, dat wil
zeggen voor de landbouw marginale, gronden in Neder
land zijn als het bouwen van die tweede woningen vrij
was.
Twee nadelen moeten echter ook worden ge
noemd. Het eerste is dat, samenhangend met het
hoge geboortegewicht, het percentage doodgeboren
dieren wat hoger is dan bij zuivere zwartbonten.
Daarom is het niet aan te bevelen om pinken te doen
insemineren met zaad van de Charolais. Bij oudere
koeien valt het percentage doodgeboren dieren
meestal wei mee, vooral wanneer de Charolais-stie
ren nog wat op deze eigenschap zijn uitgeselecteerd.
Een ander bezwaar is, dat de kalveren in de eerste
levensdagen soms wat moeilijk willen drinken uit
een emmer. Enig geduld van de boer is dan wel ge
wenst.
overwegend goede resultaten hebben ertoe
geleid zoals onlangs het Fondsbestuur heeft
bekend gemaakt dat door het Ontwikkelings- en
Saneringsfonds voor de Landbouw geld ter beschik
king is gesteld voor een uitgebreide praktijkproef,
waarbij in 1969, dus dit jaar, ongeveer 5.000 zwart
bonte koeien worden geïnsemineerd met zaad van
Charolais-stieren. Ten dele wordt dit zaad inge-
De ministers van landbouw van de E.E.G. zullen
de vaststelling van nieuwe Europese zuivelprijzen,
die reeds drie maanden is vertraagd, hoogstwaar
schijnlijk opnieuw moeten uitstellen, tot het einde
van het jaar, zo is woensdag in Brussel vernomen.
In maart j.L hebben de ministers als noodmaat
regel het campagnejaar voor zuivel (en ook rund
vlees) tot 30 juni verlengd, omdat de bestaande prij
zen op 1 april j.l. afliepen en zij nog geen akkoord
over niéuwe prijzen hadden kunnen bereiken.
Onderhandelingen die sedertdien zijn gevoerd, heb
ben de zaak niet nader tot een oplossing gebracht.
Bovendien is nu ook nog een vergadering die voor
volgende week in Luxemburg was voorzien, op
Frans verzoek uitgesteld. De eerstvolgende bijeen
komst van de ministers is nu pas voorzien voor 30
juni. Verwacht wordt dat ze dan niet meer kunnen
doen dan de oude Europese prijzen voor melk, boter,
melkpoeder, en rundvlees nog eens verlengen, tot
1 november of zelfs 1 januari.
Het grote struikelblok bij het prijzendebat is het
probleem van het grote boteroverschot. Dr. Mans-
holt heeft 'n forse verlaging van de Europese boter -
prijs voorgesteld om de afzet ervan te stimuleren.
ZIJN woorden kregen bijval van forumgenoten. Prof.
Horring zou de planologen wel willen aanraden als
Nederlandse bijdrage tot uitvoering van het plan Mans-
holt 100.000 ha aan te bieden. Daarmee zou het Neder
landse landbouwareaal dan kunnen worden verkleind ter
wijl de tweede woningen erop gebouwd zouden kunnen
worden.
Huisjes hoeven nog niet eens, het mogen ook bomen
zijn, vond ir. Wagenaar Hummelinck. het Amsterdamse
bos indachting. Hij was van mening dat veel grond in
ons. land als marginaal wordt beschouwd die voor recrea
tie doeleinden meer zou hebben opgebracht als er maai
een vrij prijsmechanisme was geweest.
Moet Nederland in die vijf miljoen ha grond die de
Europese Commissie uit de landbouw wil doen verdwij
nen nu echt wel een evenredig aandeel leveren, vroeg
iemand in de zaal. Antwoord van dr. ir. de Hoogh: maat
schappelijk gezien is het het beste voor dat uit de pro
duktie nemen van landbouwgrond het eerst te denken aan
de dichtst bevolkte gebieden van de E.E.G.: Nederland,
West-Duitsland, België.
LI ET forum had ook een hartig woordje te zeggen
over de manier waarop de Eufop. Commissie het tot
stand komen van moderne landbouwondernemingen en
van produktengroeperingen wil stimuleren. De landbouw
bedrijven zullen inderdaad wel groter worden maar men
moet dat niet met subsidies forceren, vonden ir. Fr.
Franke en prof. Horring. Bij de methode die de Euro
pese Commissie voorstaat zo meende de hoogleraar gaat
de door haar gewenste afvloeiing van vijf miljoen men
sen uit de landbouw in tien jaar tijd 100 miljard gulden
kosten, terwijl men er produktie verhoging mee bevordert.
Men zou dat geld beter kunnen besteden aan het scheppen
van werkgelegenheid buiten de landbouw. Voor produ
centen groeperingen hield prof. Horring toch wel een
bescheiden pleidooi.
Hij kon zich voorstellen dat er in Italië behoefte aan
bestaat maar grote investeringssubsidies moeten er niet
heen: het moet bij een aanloopsubsidie blijven en als er
in de markt moet worden ingegrepen dan moet dat niet
gebeuren door particuliere organisaties als de producen
tengroeperingen maar door de overheid met inspraak
van het bedrijfsleven zoals dat hier in Nederland via de
produktschappen gaat.
Ir. Buter uitte de vrees dat men het producenten-
groeperingen een collectivistische richting inslaat
en ook df. van Beukering had grote bezwaren. Als de in
dustriële 'ondernemingen die zich op eigen initiatief ves
tigen die steun ook krijgen. De heer van Beukering ves
tigde o.m. de aandacht op de grote rol die de zelfstan
dige handel speelt bij de afzet 'van onze aardappelen.
Waar zo'n zelfstandige handel en industrie bestaan is
geen behoefte aan producente groeperingen en waar er
wel behoefte aan is moeten zij zich maar zonder steun
zelf redden.
voerd uit Frankrijk. Maar een ander deel wordt
(rechtstreeks gewonnen van een viertal reeds in
Nederland aanwezige Charolais-stieren, die eigen
dom zijn van een aantal particulieren. Deze hebben
hun stieren tijdelijk tegen een zekere vergoeding af
gestaan aan drie Verenigingen voor Kunstmatige
Inseminatie. Van deze verenigingen is „Zuid-West-
Nederland" er één van. De kosten, die aan de win
ning van het sperma en aan het insemineren ver
bonden zijn, worden grotendeels vergoed door het
O. en S.-fonds.
De verenigingen voor k.i. houden een nauwkeu
rige registratie bij van de inseminaties met het
Charolais-sperma.
Tevens zullen straks de kruisling kalveren ge
registreerd en nagegaan worden hoe hoog het
doodgeboren dieren ligt, gegevens over de groei en
eventuele moeilijkheden bij de opfok, of de dieren
worden verkocht voor de kalver- of rundveemesterij
en de weiderij. Daarna kan nagegaan worden of de
Charolais een belangrijke bijdrage kan leveren aan
de vleesproduktie.
De boeren zou men dan moeten schadeloosstellen
door een hogere prijs voor melkpoeder. De Duitse
regering, die o.m. rekening moet houden met de
verkiezingen in september, en ook Nederland,
menen dat het boteroverschot ook met een 'veel
minder forse prijsverlaging kan worden bestreden.
Frankrijk en België verlangen vooral zekerheid
dat het boereninkornen niet zal worden aangetast
en streven een globale oplossing na, waarbij van
Franse zijde wo>rdt aangedrongen op een margarine
heffing. Naar verluidt hebben voorbereidende dis
cussies door de deskundigen van de permanente
vertegenwoordigingen te Brussel over de plannen
die van verschillende zijden naar voren zijn ge
bracht, tot op heden nog geen uitzicht op een voor
allen aanvaardbare oplossing van het probleem ge
opend. In Brussel verwacht men overigens dat het
zuiveldebat in het najaar nog gecompliceerd zal
worden, doordat dan ook een nieuwe regeling voor
de financiering van de gehele gemeenschappelijke
landbouwpolitiek aan de orde komt, waarvan aan
het einde van het jaar mede de definitieve afsluiting
van de overgangsfase van de E.E.G. zal afhangen.
COPA WIJST PRIJSVOORSTELLEN
MANSHOLT AF
In de Europese boerenbonden staat men afwijzend
tegenover de prijsvoorstellen van de vice-voorzitter
der Europese Commissie dr. S. L. Mansholt. De voor
zitter van de COPA, Jean Deleau, heeft in München
met nadruk naar voren gebracht dat zijn organisatie
het in genen dele eens is met de analyse van Mans-
holt, die o.m. denkt aan een blokkering van de prij
zen van overtollige landbouwprodukten. Voorzitter
Deleau eiste dat de exportmogelijkheden voor agra
rische produkten uit de E.E.G. onvoorwaardelijk wor
den behouden, ook tegen de prijs van voortzetting
der exportsubsidies. Het bestuur van de COPA heeft
verleden week met dr. Mansholt over de prijssituatie
in het bedrijfsjaar 1970/'71 gesproken, maar bijzon
derheden hierover zijn nog niet bekend gemaakt.
L. E. I. PUBLIKATIES
No. 2.7. Achtergronden van de beroepskeuze
van boerenzoons. Een onderzoek in Friesland en
Noordbrabant drs. C. J. M. Spierings en drs. F.
J. Heunks ƒ6,50
No. 2.8. De exploitatie van land- en tuinbouw
bedrijven als nevenberoep.
Een proefonderzoek in de gemeenten Nederweert
en Wierden naar de groep personen die zelfstan
dig deelnemen aan de agrarische produktie, maar
daaraan minder dan de helft van hun arbeidstijd
besteden. Ir. P. v. d. Linden en F. M. de Noord
ƒ6,50
No. 2.11. Beroepsverandering door zelfstandige
agrariërs en de vermindering van het aantal be
drijven op de zandgrond 5,50
Tuinbouwcijfers 1969 ƒ6,
No. 3.2. De financiële positie van een aantal
landbouwbedrijven in de boekjaren 1964/1965,
1965/1966 en 1966/1967. Drs. S. Aukema en G. van
Donselaar ƒ6,50
No. 3.3. De,resultaten van de bedrijven in eigen
beheer in de Wieringermeer en de Noordoostpol
der in 1965/1966 en 1966/1967 ƒ6,50
Landbouwcijfers 1969 6,75
Te bestellen door overschrijving van bedrag op
giro 412235 ten name van het L.E.I. te Den Haag.
Op girostrookje vermelden: „^gadaublik^tie no