Aardappelvaria
9
moeten namelijk door tussenkomst van bij de Kas
ingeschreven makelaars zijn tot stand gebracht/af
gesloten en ten name van de contractant zijn gere
gistreerd.
Over het inschrijven van een makelaar pleegt ie
Kas overleg met de stichting. Koop en verkoop ge
schieden uitsluitend door tussenkomst van deze
makelaars en al of niet via een agent.
Ook een teler kan zich bij de stichting als lid aan
sluiten (aangeslotene), in welke hoedanigheid men,
op een desbetreffend verzoek, in aanmerking kan
komen om door de Kas te worden ingeschreven als
„Lid van de Eerste Kring". In het laatste geval kan
men contracten op eigen naam doen afsluiten. Is
men geen lid van de eerste kring, dan kan dit slechts
op naam van de makelaar, doch op een aparte reke
ning. De makelaar is verplicht de naam van zijn op-
drachtgever(meester) aan de Kas te noemen. Doet
hij dit niet, dan wordt door de Kas aangenomen, dat
hij voor eigen rekening heeft gehandeld.
Over de dagelijkse gang van zaken valt nog op te
merken, dat iedere werkdag zowel 's morgens als
's middags een zogenaamde „Call" wordt gehouden.
De plaats van de „Call" is op maandagen in het
Beursgebouw te Rotterdam van 11 tot 13 uur en
van 14 tot 16 uur. Op dinsdagen tot en met vrijdagen
in het Beursgebouw te Amsterdam van 10 tot 12 uur
en van 14 tot 16 uur. De leider van de „Call", in
dienst van de Stichting, is verantwoordelijk voor de
juiste gang van zaken tijdens de „Call".
Voor iedere aanwezige zichtbaar registreert hij op
een bord de uitgebrachte bied- en laatprijzen. Wan
neer er veel belangstelling is kan het er levendig
toegaan. Na het afsluiten van een contract maakt
de makelaar zo spoedig mogelijk een koop- en ver
koopbrief op met gebruikmaking van daartoe door
de Kas ter beschikking gestelde formulieren. De con
tractant is verplicht de koop- of verkoopbrief te on
dertekenen en per omgaande aan de makelaar terug
te zenden. Deze zendt op zijn beurt de door hem
zelf en de contractant ondertekende bescheiden,, door
aan de Kas. De Kas stuurt zowel de koper als ver
koper van de registratie een officiële bevestiging.
Uit hoofde van de hun ter bewaking van de markt
opgelegde taak hebben de Stichting en de Kas de
volgende restricties ingevoerd:
a. Het aantal openstaande contracten per contrac
tant bedraagt normaliter 150.
b. Een contract-eenheid stelt voor 15.000 kg con-
sumptie-aardappélen van het ras Bintje, 40 mm
opwaarts.
c. Voor elk contract moet een depot worden ge
stort (ter beoordeling van de Kas kan ook een
-bankgarantie in aanmerking komen) van 400,
welk depot bij een oplopende markt moet wor
den verhoogd.
In bepaalde gevallen wordt het depot door de Kas
tijdelijk verhoogd, zjoals ook dit voorjaar is geschied,
toen het depot van 400 per contract werd verhoogd
tot 1000.
Voorts bestaat de mogelijkheid, onder zekere voor
waarden zogenaamde marge-overeenkomsten af te
sluiten, wanneer men opgeslagen aardappelen aan de
Kas ter dekking in eigendom overdraagt. Dit bete
kent voor telers, die over een goede bewaarplaats
beschikken een verruiming van hun mogelijkheden,
omdat zij daardoor, zij het tegen betaling van een
vergoeding van 0,40 per 100 kg, worden vrijgesteld
van het betalen van depots en suppleties. Komt men
echter zijn verplichtingen tegenover de Kas niet na,
dan heeft de Kas het recht zonder formele ingebre
kestelling harerzijds het contract voor rekening van
betrokkenen te liquideren.
Tot slot volgt hieronder nog een overzicht van
aan de termijntransacties verbonden kosten. Deze
kasten kunnen nader worden aangeduid als kosten
bij het afsluiten en liquideren van de contracten en
bijkomende kosten bij effectieve levering.
Kosten afsluiten en
liquideren
van contracten
Courtage (loon makelaar)
Commissie (voor de Kas)
Retributie Alg. Stichting
Totaal per
contract (15.000kg)
voor leden voor
Eerste Kring Buitenstaanders
12,50
7,50
2,—
22,
17,50
10,—
3,
ƒ30,50
Deze kosten zijn zowel bij koop als verkoop ver
schuldigd!
De bijkomende kosten bij effectieve levering heb
ben betrekking op:
transportkosten
naar opslagplaats p.m.
Opslagkosten 0,50 per 100 kg
Inspectiekosten P.D. 0,20 per 100 kg 12 BTW)
Assurantie-premie 0,20 per 15 ton
De kosten van een herkeuring 30 BTW) wor
den door contracten gedragen, de kosten van een
bindend advies ad 100 voor het eerste en 50 voor
elk volgend contract komen voor rekening van de
verliezende partij. Aangezien de notering franco Rot
terdam is, wordt een correctie toegepast voor het
prijsverschil tussen plaats van levering en Rotterdam
(volgens tarief). Dit bedraagt voor levering uit de
Hoeksche Waard 0,55 per 100 kg en kan oplopen
tot 1,15 voor andere streken van ons land.
De kosten van geleverde zakken (340 gram), waar
voor men 1,60 per 100 kg mag aanhouden, worden
aan de koper in rekening gebracht. Beschikt de ver
koper/teler over een opslagplaats, welke door ide
Stichting is goedgekeurd, dan bespaart hij uiteraard
de kosten van opslag en eventueel transport.
HET BELANG VAN DE TELER BIJ DE
TERM1JNMARKT
Als producent van aardappelen zal de teler meest
al aan de aanbodzijde van de markt opereren en
derhalve op een termijncontract aardappelen verko
pen, indien althans de prijs hem aanstaat. Een ver
eiste blijft echter, dat de teler over een produkt van
een zodanige kwaliteit beschikt, dat hij zonodig in
natura kan leveren. Is dat niet het geval, dan zit hij
in feite blanco en houdt zich onledig met speculatie.
Wanneer de teler over een goed produkt beschikt,
kan hem weinig gebeuren. Hij verzekert zich van
een bepaalde voor hem aantrekkelijke prijs op een
toekomstig tijdstip én kan altijd nog kiezen tussen
terugdraaien of leveren, als de effectieve markt op
het tijdstip van afwikkelen blijkt te zijn opgelopen.
Een eventueel verlies bij het terugdraaien zal dan
worden gecompenseerd door de winst op de effeötie-
ve markt of omgekeerd.
In de mogelijkheid het prijsrisico uit te schakelen
door overdracht aan anderen ligt dan ook de hoofd-
funktie van dë termijnhandel voor de produktie.
(blz. 14 rapport etc.).
Toch blijkt het in de praktijk eveneens voor te
komen, dat een teler niet als verkoper doch als ko
per op de tenmijnmarkt verschijnt, in de verwach
ting, dat de prijs op de termijnmarkt zal oplopen. Dit
schept echter een gevaarlijke situatie, omdat hij
hierdoor over een vergroot kwantum aardappelen
prijsrisico gaat lopen n.l. over de voorraad eigen
produkt en over het kwantum, dat hij op de termijn-
markt kocht.
Wellicht, dat de heer Tuynman met dit voorbeeld
voor ogen tot zijn advies gekomen is, de termijn-
markt aan exporteurs en diegenen over te laten, die
op termijn grote contracten voor effectieve levering
in het binnenland afsluiten en die deze markt door
en door kennen.
Wanneer een teler evenwel op de juiste wijze van
de aardappeltermijnmarkt gebruik maakt, kan ik
met de laatste opmerking van de heer Tuijnman he
laas niet meegaan. Gelukkig blijven er genoeg punten
over. waarop ik het volledig met hem eens ben.
HE export van aardappelen loopt nog steeds uit-
stekend, de uitvoer van 80.000 ton in mei be
tekent een record voor deze maand. Het ziet er
trouwens naar uit dat het jaartotaal ook een
record wordt. Tot eind mei is nu 564.000 ton uit
gevoerd wat nog maar weinig lager is dan de top-
uitvoer van 576.000 ton van het gehele oogstjaar
1956. En de vraag, voornamelijk vanuit Duitsland,
is nog enorm zoals de voorzitter van het Produkt-
schap voor Aardappelen in de openbare vergade
ring op 4 juni meedeelde. Na een kleine prijsinzin-
king in de tweede helft van mei, is er nu weer een
stijgende tendens te constateren die, naar in de
vergadering werd gezegd, nog steeds aanhoudt. De
hogere prijzen van de laatste weken willen overi
gens nog niet zeggen dat de financiële uitkomsten
van de teelt zo goed zullen zijn. Volgens een voor
lopige berekening is de gemiddelde opbrengstprijs
tot eind mei 12,45, terwijl de gemiddelde kost
prijs bij verkoop midden in het afzetseizoenonge
veer 15,zal bedragen.
De import van nieuwe aardappelen is tot nu toe
lager geweest dan voorgaande jaren, terwijl de
prijzen dooreengenomen 10,— hoger liggen. De
nieuwe aardappelen van eigen oogst zullen ook
later aan de markt komen waarbij dan nog reke
ning moet worden gehouden met 'n kleiner areaal,
ook in de ons omringende landen. Het ziet er dan
ook naar uit, rekening houdende met de hoge op
brengsten van vorig jaar, dat het aanbod kleiner
zal zijn.
VERWERKENDE INDUSTRIE ZIT MOEILIJK
Voor de telers die hun aardappelen bewaard
hebben zijn dit prettige geluiden, voor onze ver
werkende industrie niet. Door de scherpe concur
rentie zat deze industrie toch al niet gemakkelijk,
maar daar is nu nog bijgekomen dat zij door de
algemene prijsstop de kostenverhogingen door de
stijging van de aardappelprijzen niet mag door
berekenen in haar eindproducten. Individuele be
drijven Kunnen nu wel toestemming van het Mi
nisterie van Economische Zaken krijgen voor een
prijsverhoging van 6% ct per kg patates-frites ge
durende een maand, maar de hogere aardappel
prijzen maken eigenlijk een verhoging van 15 a
22 ct. nodig. Duidelijk blijkt hieruit hoe on
rechtvaardig in feite zo'n algemene prijsmaatregel
werkt. Het is dan ook te hopen dat deze maatregel
niet te lang van kracht blijft. Voor de aardappel
teelt is het tenslotte ook belangrijk dat de verwer
kende industrie, die in korte tijd een belangrijke
afnemer is geworden, gezond blijft.
EE.G. AARDAPPELREGELING
Bij de agenda was ook een nota gevoegd van de
Europese Unie van de Groothandel in Aaröappelen
waarin gepleit wordt voor een E.E.G. verordening
voor alle aardappelen gebaseerd op een kwali
teitsregeling. Interventies e.d. maatregelen worden
afgewezen. Opmerkelijk was dat er vanuit het
Bestuur tegen dit pleidooi voor een verordening
geen verzet kwam. Vorig jaar is deze kwestie na
melijk uitvoerig in het Produktschap besproken,
waarbij toen vooral de vertegenwoordigers van de
handel zich met hand en tand verzetten tegen een
verordening. Men wilde niet verder -gaan dan een
richtlijn van de Europese Commissie voor een
kwaliteitsregeling, uit vrees dat een verordening
het begin zou zijn van een veel verder gaande
reglementering van dc markt.
VERVROEGING OOGSTRAMING
In de vorige vergadering was besloten er op aan
te dringen de oogstramingen od een vroeger tijd
stip te houden. De voorzitter kon meedelen dat er
een reële kans bestaat dat deze vervroeging inder
daad door zal gaan. Voor alle belanghebbende lijkt
dit gunstig. Immers hoe eerder men de verwachte
productie kent, hoe beter men zijn afzetbeleid
daarop kan afstemmen. N.a.v. het verloop van de
consumentenprijzen, werd nog opgemerkt dat
blijkbaar niet altijd de grootwinkelbedrijven het
goedkoopst zijn. Genoemd werd Albert Heijn waar
de bintjes verkocht worden voor 1,95 per 5 kg.
terwijl de gemiddelde consumentenprijs in Am
sterdam op rond 30 ct per kg lag
EIGENHEIMER ALS „VROEGE" AARDAPPEL?
Onze te velde staande oogst ontwikkelt zich
normaal, hoewel er grote verschillen zijn in de
stand van de gewassen. Maar dat kan ook niet
anders, wanneer men bedenkt, dat er soms 4
weken verschil is in planttijd van aardappelen in
dezelfde omgeving. In West-Duitsland was men
op verschillende plaatsen in de week vóór Pink
steren nog aan het poten. Dat is wel bijzonder
laat. Aldus het „Vakblad voor de Groothandel in
aardappelen, groenten en fruit" in het nummer
van 5 juni j.l. waarin T. O. E. Schouwer zich
tevens afvraagt of onze Eigenheimers geen goede
kans maken om dit jaar als een vroege aardappel
bij het publiek te worden geïntroduceerd. De om
standigheden zullen waarschijnlijk wel toelaten,
dat men dit ras groen rooit. Verder is de distribu
tie via de filiaalzaken tegenwoordig zo rechtlijnig
geworden, dat men een produkt met een bijbeho
rende reclame veel gemakkelijker kan brengen
tot het grote publiek dan vroeger. Er is veel voor
te zeggen om Eigenheimers te promoveren tot pri
meur of delicatesse-aardappel. In de reeks van
vroege of middenvroege aardappelen heeft dit ras
beslist de beste smaak. Verder kookt het niet zo
af, omdat bij het vroeg rooien minder meel heeft.
Een andere goede eigenschap is, dat de knollen
niet slap en week zijn in'de kook, zoals verschil
lende vroege rassen.
Ook uit anderen hoofde pleit er veel voor om
de Eigenheimer niet te laten uitgroeien. In de
eerste plaats kookt het ras vaak sterk af bij rijp
rooien eri in de tweede plaats is de grove sor
tering niet gewild. Meestal gaat deze de voertrog
in met alle financiële gevolgen van dien. We ken
nen daarvan verschillende voorbeelden. Onze ge
dachte is, dat men zou moeten proberen om Eigen
heimers groen te rooien, nadat ze een zekere mate
van huidvastheid hebben gekregen. Indien dat
nodig is zou men ze ook nog kunnen wassen en
daarna verpakken in polyaethyleen. Het zal aard
appelkenners duidelijk zijn, dat er in zo'n presen
tatie meer mogelijkheden zitten dan in de gebrui
kelijke. Wij achten het zelfs niet uitgesloten, dat
vele Berlijners gaarne heel kokende Eigenheimers
zullen eten.
Dat de betrokken teler een hogere kiloprijs zal
moeten beuren bij een lagere hectare-opbrengst
is iets, waar we niet te lang bij behoeven stil te
staan. Men biedt hier immers aardappelen aan, die
beter dan welke soort margarine ook, het predi-
caat delicatesse waardig zijn
