Kunstmest
in
vloeibare vorm
Grote Amerikaanse
oliemaatschappijen werken
aan produktie van eiwit
op petroleumbasis
Niet meer vechten
om ruilverkavelingen
De Delvano sproeimachine ook bijzonder geschikt voor het verwerken van
vloeibare meststoffen.
£EN nieuwe techniek van de toepassing van
kunstmest is de laatste jaren in de belangstel-;
ling gekomen, het betreft kunstmest in vloeibare
vorm. Aldus schrijft „Practicus" in „Belangrijk
Nieuws" van Brinkmann Niemeyer N.V. te Zutphen
de ons ook de foto ter beschikking stelde.
De eerste fabriekmatige produktie is reeds in 1925
in Califomië begonnen, maar de toepassing bleef be
perkt tot het toevoegen ervan in bevloeiingswater.
De oorlog trad' ook hier als een vertraging op, maar
omstreeks 1955 leverde de industrie in Amerika stik
stofoplossingen en vloeibare samengestelde meststof
fen. Technisch zowel als economisch moesten veel
problemen worden opgelost. In Europa zijn het voor
al Engeland en Frankrijk geweest die zich op de fa
bricage zijn gaan toeleggen vanaf omstreeks 1961.
Enige problemen waar de fabrikant en ook de ge
bruiker mee te maken kreeg waren de concentratie
van de oplossingen, de aantasting van de tanks en de
leidingen door de chemische stoffen, het meten van
de 1 neveelheden, het vervoer en de opslag.
Wat de concentratie betreft wil men deze zo hoog
mogelijk opvoeren, maar hierbij ontstaat het gevaar
dat vooral bij temperatuurswisselingen, er een deel
gaat uitkristaliseren d.w.z. dat de in oplossing ge
brachte stof weer in vaste vorm optreedt. Tegen de
aantasting van tanks en leidingen tracht men de op
lossing „neutraal" te maken dus geen zure reactie
vertonend. Maar de afdoende oplossing blijkt toch te
zijn materiaalkeuze wat niet aangetast wordt, zoals
aluminium, kunststof, roestvrij staal.
Er zijn enige vormen van vloeibare kunstmest:
1. Ammoniakgas (NHs) wat onder hoge druk (ca. 20
atm.) vloeibaar is. Het is een lichte vloeistof met
een s.g van 0.65 en in volume zit er 51 N in.
2, Vloeibare meststof met lage of middelmatige druk
van 8 atm.
a. dit kan zijn ammonia (NH*OH) wat een s.g.
van 1 heeft en met 2627 N;
b. oplossingen die ammoniak bevatten zoals NHs
met ureum en am. salpeter wat 3749 ge-
wichts N heeft.
Drukloze oplossingen:
a. N oplossingen waarin amm. salpeter en ureum;
b. NP en NPK oplossingen.
De opgave van de hoeveelheid plantenvoedendë
bestanddelen bij vloeibare kunstmest kan aanleiding
geven tot verwarring als niet duidelijk is aangegeven
of het gewichts zijn of volume- Vloeibare am
moniak is lichter dan water (s.g. 0.65) en as/ur op
lossing is zwaarder (s.g. 1.27).
De aard van de kunstmest in vloeibare vorm be
ïnvloedt de wijze van opslag. Bij een druk van 20
atm. dus eeh NHs tank kost een tank van 10.000 liter
7.000,tot 8.000,terwijl een Iagedruktank van
deze inhoud ca. 1.500,kost.
Een ander probleem waar men bij mengmeststoffen
mee te maken krijgt is dat zodra er kali bij komt de
oplosbaarheid veel slechter wordt zödat de planten-
voedende bestanddelen beneden de 30 blijven bijv.
NPK 9-9-9.
Bekijkt men het gebruik van vloeibare kunstmest
in enkele Europese landen dan wordt in 1967/8 in
Denemarken 50.000 ton ammoniak gebruikt; Frank
rijk 14.000 ton ammoniak en 30.000 ton N-oplossin-
gen; Engeland 5.000 ton ammoniak en 25.000 con N-
oplossingen waarbij Nederland ver achterblijft met
750 ton ammoniak.
WAT zijn de landbouwkundige aspecten van deze
bemestingswijze De voor de hand liggende
voordelen zijn:
er kan met de spuitmachine een grote werkbreedte
worden bereikt van 10 tot 15 m waardoor er min
der tijd nodig is om een ha te behandelen terwijl er
minder sporen op het veld komen;
de verdeling is zeer gelijkmatig, maar er moet
zorgvuldig worden gelet op een nauwkeurige aan
sluiting;
er kunnen onkruidbestrijdingsmiddelen aan de op
lossing worden toegevoegd;
er zijn geen zakken nodig, maar dit geldt ook bij
buikverwerking van vaste meststoffen.
Als nadelen kunnen worden beschouwd:
de prijs is hoger (ca. 10 vergeleken bij de kor
relmeststoffen;
het aantal variaties (NPK-verhoudingen) is minder
groot dan bij de korrelmeststoffen;
de verschillende metalen onderdelen van de spuit
machine worden aangetast.
Het is daarom noodzakelijk een machine te nemen
waar tank, leidingen en ook de pomp van kunststof
zijn gemaakt.
De aanvoer en opslag op het bedrijf vereist een
aangepaste organisatie maar de verschillende voor
delen zijn van dien aard dat er zeker toekomstmoge
lijkheden in zitten. Als men een spuitmachine aan
schaft is het zaak ook met deze mogelijkheden reke
ning te houden.
In een nieuwsbrief van de League for Interna
tional Food Education te Washington worden de
mogelijkheden besproken van de produktie van pro
teïne uit petroleum. Hiertoe wordt gist gekweekt
op een „petroleumbrouwsel", waaruit dan goed
kope proteïne van hoge kwaliteit verkregen wordt.
Het „brouwsel" bestaat uit een emulsie van paraf-
fine-olie of gasolie en water, waaraan fosfaat, am
moniak en sporenelementen zijn toegevoegd. De
emulsie wordt goed geroerd en er wordt lucht
doorheen gevoerd ter verschaffing van de grote
hoeveelheden zuurstof, welke benodigd zijn voor
de groei van de gistcellen. De gekweekte gist wordt
vervolgens ingezameld, gewassen en gedroogd. Zij
is rijk aan goede proteïne en aan vitaminen.
Volgens L. I. F. E. zal de gehele produktie in de
komende vijf jaar waarschijnlijk worden aange
wend als een eitvitsupplement voor diervoeding.
Hierdoor zal een grondige beoordeling van de con
sumptiegeschiktheid van petroproteïne mogelijk
worden gemaakt. Gemeld wordt, dat de huidige
onderzoekingen een gunstige uitslag hebben.
Het eiwitprodukt zal vervolgens geleidelijk toe
passing vinden voor de menselijke consumptie, zo
voorspelt men. Het zal wellicht in de eerste plaats
worden aangewend voor toevoeging aan bepaalde
voedingsmiddelen, die in economisch minder ont
wikkelde landen algemeen gegeten worden.
Bericht wordt, dat verscheidene oliemaatschap
pijen arrangementen hebben getroffen met belang
rijke levensmiddelenfirma's, zodat de basis kan
worden gelegd voor de vervaardiging van voe
dingsmiddelen met petroleumeiwit.
De geschatte kostprijs varieert van 0.13 tot
0.35 lb 1,042,79 per kg) voor de in de gist
aanwezige eiwitten. Volgens de nieuwsbrief zal het
laagste vermelde bedrag bereikt moeten worden,
wil de petroproteïne kunnen concurreren met soja-
of visproteïneprodukten.
Sommige firma's beschikken thans over produk-
tiefaciliteiten op dit terrein, waaronder firma's in
Engeland en Frankrijk. De produktie is evenwel
nog niet groot.
Verklaard wordt, dat tot de firma's uit de Ver
enigde Staten, die zich met de fabricage van petro
proteïne bezighouden, behoren: Standard Oil of
New Jersey, Gulf Oil, Chevron, Syn Oil, Phillips,
Mobil, American Oil en Standard Oil of Indiana.
In het aftikel wordt geen prognose gegeven van
de aanvangsdatum van enige produktie.
De beide grote cultuurtechnische maatschappijen.
Koninklijke Nederlandsche Heidemaatschappij en
N.V. Grontmij, zijn een regeling overeengkomen waar-»
door zij voortaan niet meer behoeven te werven om
ruilverkavelingsopdrachten. Behalve deze twee gro
ten, die het leeuwedeel van de ruilverkavelingen uit-;
voeren, zijn er in ons land enkele kleine ingenieurs
bureaus die tussen de nul en tien procent van de op
drachten plegen te krijgen. Voortaan bepaalt de Cul
tuurtechnische Dienst van het ministerie van land
bouw hoe de verdeling tussen de beide groten ener
zijds en de kleine bureaus anderzijds zal zijn.
De aan de beide grote maatschappijen toekomende
oortie wordt op verzoek van die maatschappijen zelf,
door de Cultuurtechnische Dienst onder hen verdeeld
volgens de verdeelsleutel: Heidemaatschappij 52
Grontmij 47% Dit komt ongeveer overeen met de
verdeling zoals die bij het stelsel van vrije acquisitie
al tot stand kwam.
Zowel de opdrachten tot het maken van de begro
ting als de opdrachten tot uitvoering worden nu op
grond van de verdeelsleutel verdeeld.
Formeel blijven het de plaatselijke commissie die
de opdracht geven, omdat de wet dit nu eenmaal
voorschrijft. Het gaat hier uitsluitend om ruilverkave
lingen, niet om andere cultuurtechnische werken als
waterschapswerken.
