Blind of
tastend
bietendunnen
19
In het navolgende zal de aandacht zich richten op de elektromechanische
tastdunner, daar de andere kategorie tastdunners zich nog in een ontwikke
lingsstadium bevindt. Hetgeen echter hierna wordt vermeld van de elektro
mechanische dunners, kan zonder principiële veranderingen worden omge
vormd en dienstbaar worden gemaakt voor de elektrochemische dunner.
Zoals reeds is opgemerkt zal de afstelling van de machine mede afhankelijk
zijn van de regelmatigheid van de opkomst. Daarbij moet tevens rekening
worden gehouden met de afstand tussen het bietenplantje, dat door de taster
aan de voorzijde wordt gevoeld, en waar het mes achterlangs moet slaan. Hoe
groter het bietenplantje, des te ruimer moet de afstand taster-mes zijn, daar
anders het bietenplantje wordt beschadigd. Een ruimte van 3 cm lykt mini
maal.
Naast deze enigszins machinetechnische beschrijving, dient de gebruiks
waarde niet te worden vergeten. Tastdunners zijn goed te gebruiken, mits
naast hetgeen al over de beginstand is gezegd, de grond (in de rijen) vlak en
onkruidvrij is. De taster maakt namelijk geen onderscheid. Elk obstakel dat
gevoeld wordt betekent dat de dunner in werking treedt. Wordt een kluitje
gevoeld dat vlak voor een bietenplant ligt, dan zal dat kluitje blijven liggen
en de bietenplant worden weggeslagen. Rollen van de grond is in de meeste
gevallen onvermijdelijk. Een niet of onvoldoende geslaagde onkruidbestrijding
betekent om dezelfde redenen dat deze dunner niet inzetbaar is.
DE KOSTEN
IN dit hoofdstuk zal een vergelijking tussen de kosten van blind dunnen en
tastend dunnen worden gemaakt.
In de kategorie blinde dunners is uitgegaan van de slingerdunners, in de
andere kategorie van een elektromechanische dunner.
Uitgangspunten bij de berekeningen zijn:
1. Het dunnen gebeurt door 2 personen;
2. De benodigde tijd per ha is b:j gebruik van een slingerdunner 2 uren, btf
een elektromechanische dunner 3 uren.
De berekening wordt voor diverse afschrijvingstermijnen in tabel 1 weer
gegeven. Het resultaat van deze berekening spreekt duidelijke taal. Tastdun-
nen is tenminste 60,per ha duurder dan blind dunnen.
De vraag, die dan direkt opwelt, is natuurlijk de vraag of dit verschil wordt
goedgemaakt door opbrengstverhoging. Uit een onderzoek zijn aanwijzingen
verkregen dat alleen een gewas met een zeer regelmatige opkomst een positief
opbrengstverschil van 1 ton per ha ten opzichte van blinddunnen kan geven,
als tenminste goed elektromechanisch gedund wordt. Als de bieten een wat
onregelmatige opkomst vertoont, valt tussen de beide methoden geen verschil
in opbrengst te konstateren.
Tabel 1.
Aanschaf
Elektromechanische dunner
10.500
Slinger-
dunner
1.700
Afschrijvingstermijn
(jaar)
3
4
5
6
6
8
Restwaarde
2250,—
1500,—
1000,—
500,—
300,—
100,—
Jaarcapaciteit (ha)
60
60
60
60
80
80
Vaste kosten/jaar
Afschrijving
2750,—
2250,—
1900,—
1670,—
235,—
200,—
Renteverlies (7
495,—
420,—
403,—
385,—
70,—
63,—
Stalling
15,-
15,
15,—
15,—
15,-
15,—
Verzekering 0,3 v.
nieuwwaarde
32,-
32,
32,-
32,-
5,—
5,—
Totaal
3292,—
2717,
2350,—
2102,—
325,—
283,—
Vaste kosten per ha
54,85
45,30
39,20
35,—
4,05
3,55
Variabele kosten/jaar
Arbeidskosten a 7
per uur
2520,—
2520,—
2520,—
2520,—
2240,—
2240,—
Trekkerkosten:
3 u/ha a 5,/u
900,—
900,—
900,—
900,—
2 u/ha h 5,/u
800,—
800,—
Onderhoud:
1/3 m.u. per ha
140,—
140,—
140,—
140,—
1/5 m.u. per ha
112,
112,-
Reparatie 4 van
nieuwwaarde
420,—
420,—
420,—
420,—
68,
68,—
Smeermiddelen:
0,50 per ha
30,—
30,-
30,-
30,—
40,
40,—
Diversen
60,-
50,—
50,—
50,-
50,—
50,—
Totaal
4060,—
4060,—
4060,—
4060,—
3310,—
3310,—
Var. kosten per ha
67,65
67,65
67,65
67,65
41,40
41,40
Tot. kosten per jaar
7352,—
6777,—
6410,—
6162,—
3635,—
3593,—
Tot. kosten per ha
122,50
112,95
106,85
102,65
45,45
44,95
(Zie verder volgende pagina)
tensiteit kan bij deze machine Een slingerdunner op de hefinrichting en een schoffelmachine voorop de trekker is een aantrekkelijke kombinatie. Bij
messen. De hier afgebeelde dunner is nauwkeurig rijden wordt vrijwel de gehele oppervlakte op een zeer gunstig tijdstip los en onkruidvrij gemaakt. Een goede
«ï^monteerd. diepteregeling zoals op deze machine aanwezig is, dient op elke machine aanwezig te zijn