LANDBOUWSCHAP
Geld terug uit
zuivelfonds
SAMEN IN HET
Trotse commissie
13
P.Z. TELEURGESTELD OVER
BRUSSELS UITSTEL
In de praktijk blijkt dat wat het Produktschap
voor Zuivel wil en wat ook de minister van Land
bouw wil, niet veel te betekenen heeft. Deze op
merking liet P.Z.-bestuurslid dr. E. van de Wiel
zich in de openbare vergadering van het schap op
woensdag 26 maart ontvallen bij de discussie over
wat er moet gebeuren na de teleurstellende resul
taten voor Nederland in Brussel. In zekere zin was
de verzuchting van de heer Van de Wiel tekenend
voor de stemming waarin het bestuur verkeerde.
Het uitstellen van beslissingen over het beleid
voor het nieuwe melkprijsjaar tot 1 juli en vooral
het handhaven van de correctieven voor boter en
mager melkpoeder (positief voor Frankrijk en Bel
gië, maar negatief voor Duitsland en Nederland)
vond men zeer teleurstellend. Het beëindigen van
de stockageregeling voor kaas in België en Frank
rijk, door Nederland altijd als een concurrentie
vervalsende maatregel gezien, vermocht niet daarin
verandering te brengen.
Het Nederlandse zuivelbedrijfsleven vindt het
zeer onaangenaam dat nu weer midden in het pro-
duktieseizoen wijzigingen in het beleid doorgevoerd
zullen worden. Liever zou men de datum van 1 juli
verschuiven naar oktober/november.
Voorzitter Van Dam wees er echter op dat minis
ter Lardinois in een onmogelijke positie zou komen
te verkeren wanneer hij nu in Brussel op een nog
verder uitstel zou aandringen, terwijl hij juist de
gene is geweest die alle moeite heeft gedaan om
vóór 1 april de zaak rond te krijgen. Onze land
bouwminister zal, aldus de P.Z.-voorzitter, nu op
spoed moeten aandringen om alles 1 juli klaar te
krijgen.
LIQUIDATIE ZUIVELFONDS
Het uitstel in Brussel heeft geen uitstel van de
opheffing van het Zuivelfonds tot gevolg gehad.
Voor het melkprijsjaar 1969/'70 zal geen nieuw
Zuivelfonds worden ingesteld.
Bij het opstellen van de balans van het laatste
Zuivelfonds blijkt dat nog bijna 16 miljoen be
schikbaar is.
Enkele maanden geleden werd nog besloten in
verband met de onzekere situatie betreffende het
ruimen van de laatste kaasvoorraad, tot een extra
heffing van 20 cent per 100 kg melk. Dat heeft 3,5
miljoen extra opgeleverd. Het P.Z.-bestuur heeft
nu besloten dat geld terug te betalen en de Neder
landse melkveehouders krijgen nu de 20 cent per kg
melk die zij sinds 8 december vorig jaar moesten
betalen, terug. Dit is mogelijk omdat de V.I.B.-kaas
een aanmerkelijk hogere prijs heeft opgebracht dan
was geraamd en omdat er minder aan zuivelwaar-
detoeslag aan de consumptiemelksektor is uitbe
taald. Met het aanhouden van de nodige reserves
het P.Z. heeft zich o.a. garant verklaard voor de
export van zuivelprodukten naar Nigeria zal aan
de consumptiemelkbedrijven tegemoet worden ge
komen.
MAXIMUM PRIJS KOELHUISBOTER
Op verzoek van de minister van Landbouw heeft
het bestuur zich beraden over een maximum con
sumentenprijs voor koelhuisboter. Op advies van
de botercommissie van het P.Z. heeft het bestuur
besloten de minister een maximumprijs van 1,20
per pakje van 250 gram vast te stellen. Tevens
heeft het bestuur de minister in overweging ge
geven (dit op aandringen van de melkdetailhandel)
om ook een maximum afgifteprijs aan de detaillis
ten vast te stellen opdat deze een vaste marge hou
den.
A.
LAGERE OMZETVEILING KAPELLE
De veiling Kanelle-BiezeHnge heeft in het op
31 maart geëindigde boekiaar 1968/69 een omzet
behaald van 10.827.688. Hierin is begrepen een
bedrag van 961.223 dat werd geveild voor an
dere veilingen uit Zeeland, zodat de omzet van
de eigen leden bedroeg 9.866.464. In het boek
jaar 1967/68 bedroeg de veilingomzet van de eigen
leden 10.642.463.
In de jaarvergadering werd door voorzitter P.
J. J. Dekker nog eens nadrukkelijk gesteld voor
welke moeiliikheden het bestuur staat door het
feit dat op 14 maart een bestuursvoorstel om over
te gaan tot fusie van de veilingen in midden Zee
land, niet de vereiste meerderheid kreeg. De heer
Dekker wees er ook op, dat er rekening mee ge
houden moet worden dat de meerderheid van de
leden zich voor fusie heeft uitgesproken al was
het dan niet de statutair voorgeschreven meer
derheid. Aan deze wens van de meerderheid kan
niet zonder meer voorbij worden gegaan. Daarom
zal worden bekeken wat thans dient te gebeuren,
aldus de heer Dekker.
JOG GEEN AKKOORD OVER EUROPESE
LANDBOUWPRIJZEN
De ministers van Landbouw van de E.E.G. zijn er,
ondanks een vergadering op 24 en 25 maart die tot
na middernacht duurde, wederom niet In geslaagd
nieuwe Europese prijzen vast te stellen voor land-
bouwprodukten. Als noodmaatregel werd besloten
de Europese prijzen voor zuivelprodukten en rund
vlees te verenigen tot 30 juni a.s. bit geeft hun drie
maanden de tijd voor verdere onderhandelingen.
Over de vaststelling van nieuwe prijzen voor an
dere landbouwprodukten (zoals granen, suiker, rijst,
oliehoudende zaden) die later in het Jaar aflopen,
zullen zij op 21 april a.s. op een vergadering in
Luxemburg verder onderhandelen. Minister Lardi
nois heeft zijn afkeuring over deze gang van zaken
gedemonstreerd door zich van stemming te ont
houden bij de beslissing over de verlenging van de
zuivel- en rundvleescampagne.
Dr. Mansholt sprak van een „betreurenswaardig
immobilisme" van de Ministerraad. Hij voorzag
grote moeilijkheden in de loop van dit jaar. Mans*
holt heeft tot op het laatste ogenblik geweigerd de
politieke verantwoordelijkheid van de ministers
over te nemen en uit eigen beweging voorstellen
te doen voor een zijns inziens onjuiste verlenging
van de prijzen. Hij heeft aanhoudend gepleit voor
een forse verlaging van de boterprijs om de over
schotten af te remmen. Pas toen de Raad volledig
vast zat en de voorzitter de commissie met nadruk
verzocht een uitweg uit de impasse te openen, leg
de Mansholt als laatste redmiddel een voorstel
voor verlenging van het campagnejaar voor zuivel
en rundvlees op tafel. Deze verlenging betekent,
dat alle regelingen drie maanden doorlopen, inclu
sief de z.g. correctieven die België, Frankrijk en
Luxemburg het afgelopen jaar mochten toepassen
op de interventieprijzen en die tot gevolg hebben
dat hun boeren een hogere prijs voor hun melk krij
gen dan de boeren in de andere E.E.G.-landen.
Minister Lardinois, die zich uit principe tegen
deze ongelijkheid binnen de gemeenschappelijke
markt verzet, heeft van zijn partners en de Euro
pese Commissie de toezegging verlangd en ge
kregen, dat de landen die deze correctieven mogen
blijven toepassen, dan ook geen maatregelen (b.v.
heffingen) mogen nemen t.a.v. het vrije verkeer van
zuivelprodukten als kaas, gecondenseerde melk en
melkpoeder.
De commissie Bedrijfsontwikkeling en
Agrarische Voorlichting van het Landbouw
schap is wel een tikkeltje trots. Deze jonge
commissie zij werd vorig jaar ingesteld en
vergaderde voor de eerste maal in november
slaagde erin om een flinke duw te geven
tegen het raderwerk van het Ontwïkkelings-
en Saneringsfonds dat daardoor wat sneller
is gaan draaien.
Onder voorzitterschap van ir. J. Prins,
voorzitter van de Zeeuwse Landbouwmaat-
schappij, is de commissie vorig jaar flink van
start gegaan.
Met het oog op haar doelstelling, namelijk
begeleiding van de land- en tuinbouw bij het
aanpassingsproces dat de snelle wijzigingen
van de moderne tijd vergt, nam de commissie
in het bijzonder de ontwikkelingskant van
het O.- en S.-fonds onder de loep. Men vroeg
zich af wat het beste ondernomen kon worden
om een zo gunstig mogelijk resultaat met de
ontwikkelingsgelden te bereiken.
CONCRETE VOORSTELLEN
U zult zich wel herinneren, dat er op dit
punt verschil van mening was tussen het
landbouwbedrijfsleven en de minister van
Landbouw. De minister was namelijk van
oordeeldat de nadruk moest worden gelegd
op het steunen van experimenten die in prak
tijk worden gebracht. De commissie Bedrijfs
ontwikkeling en Agrarische Voorlichting
kwam in enkele vergaderingen tot een reeks
concrete voorstellen om met geld uit het O.-
en S.-fonds knelpunten in het landbouwbe
leid op te heffen. Het bestuur van het Land
bouwschap nam déze voorstellen over en leg
de ze voor aan de minister, die gevoelig bleek
voor de aangevoerde argumenten. Dit had tot
gevolg dat er onlangs zoals u in uw land
bouwblad hebt kunnen lezen een aantal
belangrijke beslissingen zijn genomen.
Zo zal de sanerinasregelina worden uitge
breid met de mogelijkheid afbraakpremies te
verstrekken aan tuinders die verouderde
glasopstanden willen verwijderen. Bovendien
zal de rooiregeling voor de fruitteelt worden
uitgebreid mede in verband met maatregelen
die op E.E.G.-niveau genomen moeten wor
den. Ook wordt gewerkt aan een regeling
voor het op grotere schaal doen bouwen van
ligboxenstallen en koeienhutten. Bovendien
wordt er een raamregeling opgesteld voor
samenwerkingsvormen in de land- en tuin
bouw.
STILTE VOORBIJ
Er is dus na een periode van stilte waarin
binnenskamers echter vlijtig is gestudeerd en
vergaderd, weer leven en beweging gekomen
in het O.- en S.-fonds. Dat kon mede bereikt
worden door het nauwe kontakt dat er is met
de Landelijke Raad voor de Bedrijfsontwik
keling (de opvolger van de Raad voor de
Landbouwvoorlichting). De kern van de
Landbouwschavscommissie, die zoals gebrui
kelijk is samengesteld uit vertegenwoordi
gers van de zes organisaties waarop het Land
bouwschap is opgebouwd maar zal worden
uitgebreid met een vertegenwoordiger van de
plattelandsvrouwenorganisaties en van de
plattelandsjongeren, maakt deel uit van deze
Raad.
In de Landelijke Raad voor de Bedrijfsont
wikkeling beraadt men zich krachtens de
taakstelling over de wijze waarop overheid
en bedrijfsleven samen kunnen werken om
wegen te vinden die leiden tot een betere
struktuur van de landbouw. Dat betekent dat
het bedrijfsleven ook nauw betrokken is by
het overleg over de nieuwe struktuur van de
Rijkslandbouwvoorlichtingsdienst, die im
mers ook aangepast moest worden aan de
veranderingen die in de maatschappij plaats
vinden.
Goed, de commissie heeft thans resultaten
'van haar werk gezien. Dat betekent evenwel
niet, dat men nu wat ontspannen gaat rond
kijken of er misschien nog meer te doen valt
Niet alleen is er namelijk het vraagstuk van
de Grondbank dat in de commissie bestudeerd
moet worden maar ook het plan-Mansholt
dat immers op struktuurverandering van de
landbouw is gericht, vraagt vrijwel voortdu
rend nog de aandacht.
FORSE KLUIF
Bovendien gaat de commissie een onder
werp aanpakken dat gerust als een forse kluif
betiteld mag worden, namelijk het vraagstuk
of de bestaande rechtsvormen voor de onder
neming voldoende mogelijkheden bieden voor
het landbouwbedrijf en of er nieuwe rechts
vormen fi&wenst zijn om een betere ontplooi
ing van de landbouw mogelijk te maken. Voor
dit veelomvattende vraagstuk wordt een
aparte werkgroep ingesteld.
Ir. M. G. W. Hallmans, die als econoom aan
het Landbouwschap is verbonden, is secreta
ris van de commissie Bedrijfsontwikkeling en
Agrarische Voorlichting. Met enthousiasme
vertelt hij over de aktiviteiten van de com
missie die haar instelling dankt aan het in de
praktijk brengen van de samenwerkingsge-
dachte in het Landbouwschap. Voorheen had
immers elke landbouworganisatie haar eigen
commissie die zich met deze zaken bezig
hield. Dit leidde soms tot uiteenlopende
standpunten over hetzelfde vraagstuk. Thans
kan de georganiseerde landbouw met één
standpunt komen, dat dan uiteraard meer ge
wicht in de schaal legt.
Het proces van de struktuurverandering
moet door de commissie worden bijgehouden.
Alles verandert en alles verandert ontzettend
snel, zegt ir. Hallmans. De commissie heeft
voorlopig dus wel de handen vol werk.
A. VAN DIJK