PLATTELANDSJEUGD
P. J. G.
Eindles kursus ekonomische vorming
toekomstige ondernemers
22
VERMALEN
Wordt men ala éénling vermalen In de ontwikkeling van de maatschappij?
Dit was de vraag, die de voorzitter, de heer R. Krijger, technisch medewerker van de Prov. Direk-
tie voor de Rijkslandbouwvoorlichting, in zijn openingswoord stelde lodens de eindles van de kursus
Ekonomische Vorming Toekomstige Ondernemers in het ontmoetingscentrum „Het zilveren schor" te
KJeverskerke. Gedurende deze eindles konden de aanwezigen ervaren, dat de heer Krijger 126 uur
bezig is geweest om samen met de kursisten en vele deskundigen een passend antwoord te vinden
op deze vraag, voorzovei het Jonge boeren betreft.
ZO IS *T GEKOMEN
Deze kursus E.V.T.O. was voor Zeeland een pri
meur. De leiding kon echter gebruik maken van
een ruime ervaring, die was opgedaan in andere
streken van het land. Reeds in 1965 werd, na over
leg in de Landelijke Raad voor de Landbouwvoor
lichting, door de Directeur-Generaal van de Land
bouw aan de standsorganisaties meegedeeld dat
op beperkte schaal, uitgaande van een raamplan,
een proef kon worden opgezet met de „vorming
van toekomstige ondernemers".
Het raamplan, waarbinnen ook de Zeeuwse kur
sus zijn ruimte vond, is opgesteld naar aanleiding
van de volgende overwegingen
Jaarlijks worden in Nederland meer dan 3000
jongeren zelfstandig boer of tuinder.
De schoolse beroepsopleiding in klassikaal ver
band, is niet voldoende om de technisch-ekono-
mische en ekonomisch-sociale vraagstukken,
waarmee de jonge ondernemer wordt gekon-
fronteerd uitputtend te verwerken.
Een zeer specifiek gerichte vorming, waarbij
de zelfwerkzaamheid voorop staat, is na de
school noodzakelijk.
De bovenstaande overwegingen hebben tot de
volgende strukturele opbouw van de kursus geleid:
Overzicht en analyse van de bedrijfsekonomi-
sche situatie van verschillende bedrijfstypen en
bedrijfs grootteklassen in een betrokken gebied.
Overzicht van de ekonomische, financiële, juri
dische, fiscale en sociale aspecten van de be
drijfsovername.
Meningsvorming over verschillende vormen van
samenwerking, zowel tussen de landbouwbe
drijven onderling als op het gebied van toe
levering van produktiemiddelen, het bewaren,
verwerken en het afzetten van produkten.
Het geven van een overzicht van de vele dienst
verlenende instanties, die de ondernemer ten
dienste kunnen zijn zoals standsorganisaties,
boékhoudbureaus, boerenleenbanken, Rijks-
landbouwvoorlichtingsdienst, Borgstellingsfonds
enz.
KREDE OPZET
Het zal duidelijk zijn, dat de verwerkelijkir
van een kursus met een zo breed werkterrein ter
dege moet worden voorbereid. In voorgaande jaren
werden in Zeeland wel kursussen georganiseerd
door de standsorganisaties afzonderlek. Deze
waren veelal korter van duur en behandelden
veelal ook slechts een gedeelte van wat de E.V.T.O.
kursus behandelt. Het is dan ook verheugend dat
de Organisaties elkaar vonden doordat zij hun
kursussen hebben vervangen door de E.V.T.O.-kur
sus Hierdoor is het mogelijk geworden veel prak
tisch gericht intellect te mobiliseren ten behoeve
van een groep toekomstige ondernemers; zonder
dat er moeite en kosten verloren gingen door langs
elkaar heen te werken.
Dat het initiatief tot een dergelyke „naschoolse
vorming voor toekomstige ondernemen in Zee
land is gekomen van de direkteur der Rijks Mid
delbare Land- en Tuinbouwschool te Goes is be
grijpelijk omdat deze kursus immers een waarde
volle aansluiting is op de schoolopleiding. Dat de
landbouwwereld niettemin voor dit initiatief dank
baar dient te zijn is evenzeer waar.
INHOUD DER KURSUS
Wat na grondige voorbereiding, door de kursus-
leider uiteindelijk werd opgediend is niet gering!
Ruim 120 uur werden besteed. Deze 120 uur
zijn verdeeld over 20 kursusaagen. De strukturele
opbouw is gelijk aan die genoemd in het raamplan.
De volgende verdeling kan gemaakt worden:
Bedrijfsekonomische vraagstukken.
Ongeveer 50 uur werden hieraan besteed. Be-
zoeKen werden hiertoe gebracht aan 't Hof Zwa
german, de bedrijven van de heren M. C. J.
Kosten te Thoien, J. L. Koert te Wolphaarts-
dijk, A. A. Rijstenbil te St. Philipsiand, J. Boon
man te Woiphaartsdijk, voorts van de heren
Dekker, Poppe en Wattel in verband met de
veredelingsiandbouw.
Via werKopdrachten kregen de kursisten een
helder beeld van een grote Verscheidenheid
aan bedrijtstypen, die de bovenstaande groep
vormt.
De bedrijfsovername.
Hieraan werden ongeveer 4. uur besteed.
De heren A. C. Simonse, kredietadviseur bij de
C.C.K.B., J. Maritusse, agr. soc. voorlichter der
Z.L.M., W. de Wolf, ekon. soc. voorlichter der
Z.C.B.T.B. en C. Schuurmans, agr. soc. voor
lichter der N.C.B., hebben hier studiemateriaal
aangedragen. Ook weer via werkopdrachten is
alies verwerkt. Ook werd nog een bezoek ge-
bracnt aan de Rameisenbank te Koudekerke.
Samenwerkingsvormen.
Vooral werd nier aandacht besteed aan de or
ganisatie van de afzet. Er werden 27 uur aan
besteed. De heren ars J. Dijkgraaf, seer. L.C.C.,
G. H. Morsink, adj.-direkteur Cebeco, ir. A. W,
Luytjens, direkteur Suikerunie, prof. dr. F. W.
J. ivneiiaars stelden hun deskundigheid in
dienst van de kursus. Voorts werden de voor
lichtingsmiddag „Afzet van konsumptieaard-
appeiente Goes en de aardappelafzetorganisa
tie „NEDATO" te Oud-Beierland bezocht.
Dienstverlenende instanties.
De dienstverlenende instanties zowel van het
bedrijfsleven als van het rijk werden op hun
resp. de heren ir. J. Prins, voorzitter Z.L.M., en
dr. ir. C. W. D. van Beekom, H.I.D. der R.L.V.D.
EINDLES
Dat de kursus tot volle tevredenheid van de
kursisten was geweest bleek wel op de eindles.
Bij monde van de heren Goemans, Karelse en
Wattel, allen kursisten, werden respectievelijk het
akker bouwbedrijf, het gemengde bedrijf en het
gemengde bedrijf gericht op veredelingsiandbouw
in een soort nabeschouwing belicht. Het enthou
siasme bij de kursisten is er voor wat boer wor
den betreft niet uit. Getuige de volgende opmer
kingen die in de nabeschouwingen naar voren
kwamen: „Er zijn altijd boeren geweest en die
zullen er altijd blijven."
„Jonge boeren moeten realiteitszin kunnen op
brengen." „Dit is een tijd van wij kers en van blij
vers, wij kiezen voor de blijvers!" Wij zijn de
groep jonge boeren die straks de boeren van
MUiishoH vormeiT"'
Op welke wijze dit resultaat te bereiken, was
een vraag die verschillend beantwoord werd.
Zo werd er gesproken van verregaande samen
werking tussen bedrijven, bijv. 6 bedrijven van
40 ha met een gemeenschappelijk bouwplan. „Dit
werkt kostenbesparend en de invloed van dit
grote verband is groter.
Een ander geluid was: „Een landbouwbedriji
dient zelfstandig te zijn. Samenwerken is niets
waard, het kan hoogstens als tussenfase dienen."
„Het bedrijf kan ook heel goed worden vergroot
d.m.v. het aantrekken van veredelingsiandbouw."
Via een cijfervoorbeeld werd de inkomenskapa-
citeit bij een investering in de zeugenhouderij ge
schetst in vergelijking met akkerbouw en melk
veehouderij. Ook de bedrijfsovername kwam in de
nabeschouwing ruim aan de orde. De een vond
een vermogen van ƒ30.000,voldoende om te
starten met een bedrijf, de ander dacht 80.000,
■nodig te hebben. „Deze vermogensvorming kan
nooit plaatsvinden als je zo maar een zakcent
krijgt voordat je het bedrijf overneemt", werd er
opgemerkt. Ook de verschillen in overname tus
sen pacht en eigendom werden besproken. Hoe
wel op bepaalde punten verschil van inzicht be
stond was men echter unaniem van mening dat:
De landbouwbedrijven vergroot dienen te wor
den.
De afzet beter georganiseerd dient te worden.
De beroepsopleiding, die de gemiddelde boer
geniet onvoldoende is.
Een kursus als deze in ieder geval door moet
gaan.
VELE TEVREDENEN
Dit laatste wat de kursisten stelden in hun n
beschouwing, werd gesteund door alle gasten aan
wezig op de eindles. De heer Bundervoet spreker,
namens het vormingscentrum „Het zilveren schor",
stelde dat in het behoeftepatroon van een deel
der Zeeuwse agrarische jeugd een E.V.T.O.-kursus
een plaats heeft. Dat heeft het centrum graag doen
besluiten gastvrijheid te verlenen aan deze groep.
De heer Bundervoet gaf in een korte inleiding een
globale doorsnede van de jeugd en schetste de
functie van het „Zilveren Schor" tegen de achter
grond van het behoeftepatroon van de jeugd.
De jonge mens voelt zich in de eerste plaats
lid van een samenleving en ziet dit niet als een
passief deelnemen en konsumeren. Gevolgen hier
van zijn: Het hebben van een eigen gezicht; kriti
sche kijk op het wereldgebeuren; beïnvloedin van
publiciteitsmedia; het hebben van een eigen leef
wereld.
De jonge mens en dat is hèt grote struikel
blok met de volwassene stelt zijn eigen normen
en waardenstelsel. De jeugd voelt zich verantwoor
delijk voor een betere wereld, bekent kleur en
handelt konsekwent. Ze durft ook verder den
ken dan dat wat op het eerste gezicht haalbaar
lijkt. De jeugd kan worden onderverdeeld in drie
groepen, aldus de heer Bundervoet.
1. De (kleine) groep van de direkte aktie en het
engagement.
2. De (grote) groep tevredenen die zich hetzij
door traditionele gebondenheid hetzij in de ban
van het materieel goede leven, betrokken voe
len bij de maatschappij.
3. Een (groeiende) groep die de maatschappij de
rug toekeert en die een eigen gemeenschap
vormt, die bestaat bij de gratie van de wel
vaart. Ze zijn negatief ingesteld, zijn niet aan
naties gebonden, genieten van drugs.
Het „Zilveren Schor" beoogt een centrum te zijn
waar drie voornoemde groepen elkaar ontmoeten.
De inspektie van het Landbouwonderwijs, die
vertegenwoordigd was door de heer ir. L. M. Bou
ten; het middelbaar agrarisch onderwijs vertegen
woordigd door de heren ir. H. Steur en ir. W. M.
Markusse; de Rij kslandbouw voorlichtingsdienst
vertegenwoordigd door de heer dr. ir. C. van
Beekom; de standsorganisaties vertegenwoprdigd
door de heren J. Markusse en W. de Wolf de jonge
renorganisaties vertegenwoordigd door de heren
W. Poppe en J. C. Zandee, allen waren het erover
eens dat de eerste E.V,T.O.-kursus in Zeeland ge
houden een sukses was.
Wanneer er in een samenvattend verslag van
enkele andere E.V.T.O.-kursussen dik onderstreept
het volgende staat„De E.V.T.O. staat of valt met
een gedegen voorbereiding door de leider die een
Praktische instelling zal moeten hebben, voldoen
de tijd moeten kunnen vrijmaken om steeds aan
wezig te zijn en als diskussieleider te kunnen op
treden", dan meen ik daar voldoende de grote
waarde van de heer R. Krijger als kursusleider te
hebben bewezen.
J. C. ZANDEE.
Jongerenaktiviteiten
DROPPING
AFDELING WEST ZEEUWS-VLAANDEREN
Zaterdag 15 maart a.s. Aanvang 20 uur. Inschrijven
In hotel De Rode Leeuw" te Zuidzande. Inschrijfgeld
f 2,50 per persoon. Eindpunt onbekend. Bij aankomst
gratis soep en een sokkenbal.
AXEL/ZAAMSLAG NAAR ANTWERPEN
Voor de schaatsliefhebbers was deze winter weer
bijzonder karig Om de tekortkoming van de natuur
enigszins te vergoeden, hebben wij op zaterdag 15
maart a.s. een reis gepland naar de kunstijsbaan van
Antwerpen.
Inlichtingen hierover kunt U krijgen bij de heer
K. van Hoeve (01153—381),
KOUDEKERKE
Onze toneelclub zal dit jaar voor een ieder, die een
gezellig avondje bij wil wonen, een blijspel opvoeren
In 4 bedrijven, genaamd: „Niets veranderlijker, da»
een mens" van P. J. Zonruiter.
Natuurlijk zijn er ook dit jaar weer diverse attrac
ties mee te maken. Wilt U van dit alles genieten,
dan kunt U terecht op zaterdag 15 maart in het Gem.
Verenigingsgebouw te Koudekerke. Aanvang 19.45
uur. Deze avond nu alvast reserveren.
