TUINBOUWKLANKEN
Dieptepunt in fruitteelt voor dit jaar achter de rug
„Het nut van een
goede begeleiding"
Bewaring en afzetproblemen
DINGEN VAN DE WEEK
6
Op ZUID-BEVELAND is de teleursteling van de
pruimen en vroege peren nog lang niet verwerkt,
maar de stemming is toch weer een heel klein
beetje beter. De prijzen zijn namelijk iets minder
slecht als een paar weken geleden. Toen hebben
we dan ook wel een héél diep dieptepunt bereikt
met de doorgedraaide Clapps en andere peren.
De ouderen hebben het dikwijls over de crisis
van rond 1930, toen alles zo goedkoop was. Maar
is het nu in de fruitteelt zoveel beter dan toen?
Zoals het nu gaat ziet het er voor de fruitteelt
maar somber uit.
De Italiaanse tuinders krijgen elk jaar 145 mil
joen gulden aan extra steun uit de E.E.G.-pot. De
Franse regering helpt zijn telers met subsidies in
allerlei vorm. Zo worden de telers in die landen
door de slechte tijden heen geholpen. Waarom
zorgt onze regering er niet voor dat we met ge
lijke wapens kunnen strijden? Of is het de bedoe
ling dat de fruitteelt in Nederland zo goed als
geheel verdwijnt? Als de concurrentievoorwaar
den zo ongelijk blijven zal straks het aantal fruit
telers dat zich kan handhaven erg klein zijn.
Met statistieken zal men wel weer bewijzen dat
het de laatste tien jaar nog zo slecht niet was.
Inderdaad, lange tijd heeft de Golden Delicious
de resultaten aardig op peil gehouden. Maar door
de grote aanplant is daar verandering in gekomen
Door de kassenbouwers wordt er in het
THOOLSE LAND dit jaar weer heel wat bijge
bouwd aan de reeds bestaande warenhuizen.
De tuinder die éénmaal is overgegaan om zijn
bedrijf om te schakelen op glascultures, ziet ter
dege in dat men niet kan blijven zitten bij 2000 m2
staand glas. Van lieverlede vergroot men zijn be
drijf, tot omstreeks 5000 m2, om economischer te
kunnen telen. Voordat men hiertoe is overgegaan
heeft het weer menig uurtje denkwerk gekost,
want meestal moet men met vreemd kapitaal wer
ken. Terugziende en nagaande dat nog geen tien
jaar geleden er nog niet één vierkante meter
staand glas in het eiland Tholen stond en nu
diverse ondernemers al gegroeid zijn tot volwaar
dige glastuinders, blijkt toch wel dat velen op tijd
hun bakens verzet hebben! In het bijzonder heeft
de tuinbouwvoorlichtingsdienst in de jaren na de
herverkaveling hierin goed werk verricht. Niet
altijd klopte de theorie met de praktijk, maar on
danks, vallen en opstaan" gaat de doelbewuste
tuinder op de door hem zelfstandig ingeslagen weg
voort.
Nu is het echter niet zó, dat iedere grondge
bruiker noodgedwongen over moet gaan om glas
tuinder te worden. Integendeel, de bedrijven van
4 tot 10 ha kunnen door intensievere teelten toe te
passen ook goede bestaansmogelijkheden hebben.
Voor deze ondernemers is het ook wel van groot
nut dat men geregeld de provinciale proeftuinen
bezoekt, of voorlichtingsbedrijven welke in zijn
Leeft u ook mee met de gebeurtenissen in het
leven van Job Stein? Kent u ook iets van de span
ningen die de mensen van „de glazen stad" bezig
houden? We lazen niet al te malse kritieken op
deze t.v.-serie, die het leven van een tuindersgezin
naar voren brengt. Persoonlijk beleven we er echter
heel wat meer genoegen aan dan aan de moderne
.draken" die ons soms via het t.v.-scherm worden
voorgeschoteld.
Het leven van Job Stein uit „de glazen stad" is
niet gemakkelijk, maar helaas is dat in onze tuin
derskringen geen bijzonderheid. We leven in een
zeer moeilijke periode, een tijd waarin vele geves
tigde waarden verloren dreigen te gaan en waarin
we tot een heroriëntering op velerlei terrein moeten
komen. De kranten houden ons voor, dat het weer
goed gaat in Nederland. Optimistische beschouwin
gen worden allerwege gegeven. Wanneer u dit leest
weet u wat Prinsjesdag en miljoenennota heeft ge
bracht Op het moment dat we dit schrijven zijn we
daarvan nog onkundig. We hebben vertrouwen in
onze regering maar deze moet roeien met de riemen
die ze heeft en de eisen van deze tijd zijn groot.
Het zal weer wel zo zijn dat de uitgaven wat snel
ler zijn toegenomen dan de inkomsten en er zal wel
een flink „gat" in zitten in de rijksbegroting voor
1969. We zijn economisch niet zodanig geschoold
dat we dit alles goed kunnen vatten. We weten wel
dat het voor ons steeds moeilijker wordt om de
eindjes aan elkaar te knopen. „De vis wordt duur
betaald", zei Kniertje in „Op hoop van zegen". Met
een variant hierop geldt voor onze tijd „het vrije
ondernemer zijn in de tuinbouwsektor eist veel van
degene die dit vak beoefent".
We dachten dat we in 1969 misschien eens tijde
en elke deskundige weet dat het met de hoge
Golden-prijzen gebeurd is. Nu komen de slechte
jaren en er zijn geen reserves van betekenis. Als
de statistieken in 1972 uitwijzen dat er in 1967
een kentering optrad, zal steun niet meer nodig
zijn. Want weinig telers zullen het 5 jaar lang
volhouden met flinke verliezen te werken.
De appeloogst is dit jaar naar verhouding klein.
Daarom hebben we hoop op enigszins redelijke prij
zen voor de late appels. Als we die dit jaar met
zo'n kleine oogst niet krijgen, wordt het een erg
droevige zaak. Dan hoeft men zich geen illusies
te maken voor de prijs bij een normale oogst en
zeker niet bij een grote oogst. Als de appelprijs
straks wat meevalt en de late peren weer wat
aantrekken, kan het fruittelersbestaan weer wat
verlenged worden. En misschien dat er intussen
in hogere regionen begrip komt voor de positie
van dit deel van de bevolking, dat zich met het
voorbrengen van fruit bezig houdt. Laat men
trouwens niet vergeten dat nog duizenden ande
ren er bij betrokken zijn via veilingen, paksta-
tions, boomkwekerijen, bestrijdingsmiddelen en
noem maar op. We geven het toe, Shell en Philips
zijn belangrijk, maar de fruitteelt geeft toch ook
aan velen werk, althans tot nu toe. Lees dit laatste
goed. Er staat: tot nu toe
bedrijfstype passen. Voor de vollegrondstelers is
er veel te Ieren in de nu sinds twee jaar geleden
gestichte proeftuin in Breda. Bij een bezoek al
daar viel het terdege op, dat de betreffende be
drijfsleider hamerde op het feit, dat wat men zélf
machinaal kan uitvoeren zo weinig mogelijk in
handenarbeid moet geschieden, omdat die ieder
jaar duurder wordt.
Zoals in ieder bedrijfstype moet men concur
rerend kunnen produceren, om goed aan zijn
trekken te kunnen komen. Steeds meer gaat men
in de toekomst over in de vollegrondsbedrijven op
beddenteelt. De trekker met bijbehorende machines
zijn daarop aangepast en men heeft er behoor
lijke resultaten mee.
Volgens de bedrijfsleider zit het er in, dat bin
nen de 15 jaar verschillende akkerbouwbedrijven
van rond 30 ha in de richting zullen gaan van
groenteteelt, met daarbij praktisch geen handen
arbeid. Steeds meer groenten worden in verduur
zaamde vorm geconsumeerd en de grondstoffen
hiervoor kan het vollegrondsbedrijf tegen rede
lijke prijzen leveren.
Om dit alles in theorie te horen vertellen door
een bedrijfsleider van een proeftuin is niet zo
moeilijk, maar om het als ondernemer in prak
tijk te brengen is niet altijd even gemakkelijk.
Wanneer echter dit alles uitgevoerd kan worden
met een goede begeleiding, zoals willen leren van
proeftuinen en voorbeeldbedrijven, zal het nog
wel lukken om te blijven die wij zijn!
lijk niet te maken zouden krijgen met loonsverho
gingen. Er was enige tijd geleden een loonpauze in
het vooruitzicht gesteld. Dat schijnt echter van de
baan te zijn. Het bedrijfsleven is weer aan het op
bieden. Het lijkt in de grote zakenwereld allemaal
koek en ei.
De aandeelhouders van Koninklijke Olie hebben
het vorige week persoonlijk ervaren dat het goed
gaat in de zaken. Zij kregen een gratis bonus van
12V2 belasting vrij. Nog geen jaar geleden
kregen ze een bonus van 10% met daarnaast een
redelijk dividend op hun aandelen. Jammer dat we
als tuinders niet in de gelegenheid zijn om aandeel
houder te zijn van dergelijke concerns.
Genoeg over dit alles. Het gaat hier om de tuin
bouw. Vorige week schreven we over de situatie
op de Europese perenmarkt, zulks naar aanleiding
van een overzicht van het Produktschap voor Groen
ten en Fruit. Deze week willen we enkele opmer
kingen weergeven uit een zojuist uitgegeven over
zicht van de appelmarkt. Allereerst wordt gewezen
op de betrekkelijke waarde van oogstramingen. Het
vorig jaar raamde West-Duitsland de appeloogst op
1475 miljoen kg. Het werd 2274 miljoen kg. Dit jaar
zal de E.E.G. een aanmerkelijk kleinere appeloogst
hebben dan het vorig jaar maar ook minder dan
twee jaar geleden. Italië had het vorig jaar een
kleine oogst en verwacht die nu weer. In Frankrijk
verwacht men meer appels te oogsten dan het vorig
jaar maar West-Duitsland blijft daar zeer belangrijk
onder. Nederland en België blijven ver achter bij
1967.
Voor ons land is de situatie in Frankrijk van be
lang geworden in de laatste jaren. Het is een van de
weinige landen die een grotere oogst heeft dan het
vorig jaar. Wel zijn de bomen over het algemeen
minder zwaar geladen maar naar men aanneemt
wordt dit meer dan gecompenseerd door de bijdra
VEEL BEURRé HARDY OP DE VEILINGEN
Zeer groot waren in de afgelopen periode op de
Zeeuwse fruitveilingen de aanvoeren van Beurré
Hardy. In Goes en in Kapelle-Biezelinge waren dag-
aanvoeren van 125 tot 175 ton van dit ras.
De grote maten namen daarbij een bescheiden
plaats in. De vraag hiernaar was vrij levendag, zowel
voor binnenland als export en de prijzen konden zich
goed handhaven.
Klasse I boven 70 mm werd eind vorige week ver
kocht tegen prijzen van 45 tot 48 cent per kg. Voor
de klasse I 6570 mm werd toen 36 tot 38 cent per
kg betaald. Er was echter veel aanvoer in de maat
6065 mm en kleiner. De prijs van de maat 6065
lag in het begin van de week nog rond 33 cent per
kg maar aan het eind van de week was deze terugge
lopen tot 28 a 29 cent. De kleinere maten draaiden
toen door op de interventieprijzen, zijnde 28 cent per
kg voor de klasse I beneden 70 mm.
De aanvoer van Bonne Louise was vorige week
nog klein. De grote maten deden tussen 45 en 50
cent per kg. Voor de klasse I 6065 mm werd vrijdag
3638 cent per kg betaald en de klasse I 5560 mm,
voor dit ras een zeer redelijke maat, deed 2628 cent
per kg. De klasse I 5055 mm noteerde 20 cent, dat
is gelijk aan de interventieprijs. Verwacht moet wor
den dat er bij het voortduren van de crisis, heel wat
kleine maten Bonne Louise uit de markt genomen
zullen moeten worden.
Voor het overige had de perenmarkt het bekende
flauwe aanzien van de laatste tijd. Dagelijks moesten
ook in Zeeland grote hoeveelheden uit die markt
worden genomen.
Elders in het land wordt nog steeds Clapps Favo
rite aangevoerd die goedkoper is dan de crisisprijs
van 28,24 per 100 kg voor de klassen I 60 mm en
opwaarts.
De aanvoer van appels bleef beperkt. James Grieve
kwam er steeds minder en die aanvoer van Cox's
Orange Pippin bleef klein. De vraag naar deze appel
nam toe en de prijzen trokken aan. Vrijdag noteerde
de klasse I 8085 56 cent per kg en de klasse I 70
75 mm en 7580 werd toen verkocht tegen prijzen
van 6062 cent per kg. I 65 deed rond 45 cent en
6065 mm rond 28 cent. De meest gevraagde maten
van de Bramley Seediling noteerden rond 30 cent per
kg. Transparante de Croncel ging naar de fabrieken
voor prijzen die lagen rond 20 cent per kg. De prijs
van industrieappelen trok verder aan tot 15 cent per
kg. Het aanbod van Ellisons Orange nam toe. De
meest gevraagde maten deden eind vorige week tus
sen 30 en 35 cent per kg.
De tomatenprijs kon zich handhaven op het ver
hoogde niveau. Eind vorige week deed de IA rond
3,20 per 6 kg en de 1B rond 3,50. IC draaide nog
door in 2!eeland.
Wanneer u dit leest dan zijn er ook op SCHOU-
WEN-DUIVELAND al veel Cox Oranje geplukt
terwijl de rest spoedig zal volgen. Vooral de Cox
op type 9 is al geborgen, maar op de zwaardere
onderstammen als type 2 en. 11, zullen vooral in
de Westhoek velen pas na zo ongeveer 23 septem-
(Zie verder pag, 8)
gen van de jonge boomgaarden die dit jaar voor het
eerst of verder in produktie kwamen.
De oogst van Golden Delicious zal weer groter
worden en nog sterker domineren. Het in de handel
brengen van kwaliteit III en appelen beneden 60 mm
is verboden. Tot 25 augustus was voor Golden Deli
cious alleen de aanvoer van de kwaliteiten extra en
I toegestaan en dan de maat 70 mm en op. Met in
gang van 26 augustus werd klasse II vrijgegeven en
met ingang van 11 september werd de minimum-
maat verlaagd tot 60 mm.
Vergeleken met het vorig jaar zijn de noteringen
van Golden Delicious duidelijk lager dan het vorig
jaar. Het is thans echter wel de best betaalde appel
in Frankrijk. Wat nu aan de markt komt is afkomstig
uit de Zuidfranse teeltgebieden. Deze leveren een
vroege oogst maar het klimaat is er eigenlijk minder
geschikt voor dit ras.
Zowel smaak als vorm en hardheid van de vruch
ten laten er veelal te wensen over.
Begin augustus raamde Duitsland de appeloogst
van dit jaar op 1.345.000 ton. Het vorig jaar was dat
2.274.000 ton. De invoer is in juli duidelijk groter ge
weest dan in voorgaande jaren, met name uit Aus
tralië. In augustus is de import in Duitsland echter
achtergebleven. Vooral uit Frankrijk werd minder
ingevoerd. De laatste weken wordt er echter meer
Franse Golden Delicious in Duitsland ingevoerd dan
vorig jaar.
Over de resultaten van de appelteelt in het vorig
seizoen in ons land zegt het Produktschap dat de
geldelijke opbrengst hiervan het vorig seizoen
f 3700 per ha heeft bedragen tegen het jaar daar
vóór f 4300 en twee jaar geleden f 5.000. Dat zijn
dan de gemiddelde opbrengsten. In België had men
aanvankelijk geen hoge verwachtingen van de kwa
liteit van de appelen maar dit schijnt nu mee te val
len.
