Meer mogelijkheden voor zaaizaad- en graszaadteelt in 'tZuid-Westen?
FOTO'S JUBILEUM Z.L.M.
16
Op 1 juni 1967*rs het Kwekersbesluit 1941 ver-
vengen door de nieuwe Zaaizaad- en Plantgoedwet.
Beze wet houdt, zoals bekend, een principiële wij
ziging in met betrekking tot het kwekersrecht en
heeft voor de voortbrenging van teeltmateriaal vér
strekkende gevolgen. Het systeem van vrije na
bouw is verlaten en daarvoor in de plaats is geko
men "de nieuwe regeling van het kwekersrecht,
waarbij de teelt, aflevering en verhandeling van
teeltmateriaal geheel is voorbehouden aan de kwe
ker of de licentiehouder.
Bekend is ook dat door het systeem van vrije na
bouw de produktie van goedgekeurd zaaizaad vele
malen groter was dan de vraag en deze teelt over
het algemeen niet meer lonend was.
MET direkteur P. van der Have en adj.-direk-
teur G. D. van der Kuyl van het bekende
Zeeuwse Koninklijk Kweekbedrijf en Zaadhandel
D. J. van der Have N.V. te Kapelle-Biezelinge had
den wij een gesprekje over de huidige stand van
zaken op zaaigebied. Beiden waren van mening, dat
zoals het de afgelopen jaren in de zaaizaadsektor
gegaan is, beslist niet voortgegaan kon worden.
Noch de handel noch de zaaizaadteler heeft daar
enig profijt van gehad. De van alle kanten geuite
voorspelling dat door de aan de nieuwe regeling
verbonden hogere zaaizaadkosten voor de boer er
in meerdere mate uit eigen oogst zaaizaad voor
eigen gebruik afgezonderd zal worden, werd niet
door hen verwacht. Een en ander zal natuurlek
enigszins afhankelijk zijn of de oogst droog gebor
gen kan worden of dat deze gedroogd moet worden.
In 9 van de 10 jaren komt er droging aan te pas en
daarvoor zijn wij met ons moderne bedrijf evenals
op het schonen bijzonder goed ingericht. En ook
de drogings- en schoningskosten moet de boer be
talen als hij eigen gewonnen zaad gebruikt! Uit
gaande van het aantal benodigde kilogram zaaizaad
per ha is de zaaizaadvoorziening voor een bedrijf,
in vergelijking met de andere kosten, beslist niet
duur en vraagt slechts kleine bedragen.
Temeer daar de speculatie uit de zaaizaadhandel
is. Op groothandelsbasis wordt nu vastgehouden
aan een bepaalde minimumprijs die zo krap moge
lijk gecalculeerd is. Een calculatie opgebouwd met
andere kwekers. Bij dit overleg hadden ook de
telers kunnen zitten, zo zegt de heer Van der Have,
als van die zijde niet zo ontzettend veel bezwaren
naar voren waren gekomen.
Trouwens, met onze vertrouwenscommissie is de
gehele calculatie doorgepraat en besproken. We
hebben hier altijd vijf man om de tafel zitten om
de zaken te bespreken. Waarom niet? Afgerekend
moet toch worden en ook de teler weet maar al te
goed dat ook onze kosten gedekt moeten worden.
Straks, als deze zaak een beetje tot rust is ge
komen zouden we graag zien dat over deze nieuwe
zaaizaad- en plantgoedwet wat meer opbouwend en
constructief wordt geschreven dan tot nu toe het
geval is. Als het systeem niet bevalt, kunnen we
dat verbeteren in gezamenlijk overleg. Uitgangs
punt moet toch zijn dat de kosten die op het pro-
dukt liggen, door de koper van het zaad betaald
worden.
heer Van der Have wijst erop dat Van der
Have N.V. een bijzonder modern pand heeft
gebouwd om zaaigranen te verwerken. Dit ten
einde de eigen rassen te kunnen verwerken, waar
van de schoning elders niet meer kon worden uit
besteed. Zowel de heer Van der Have als de heer
Van der Kuyl zien voor de Zeeuwse boer beslist
grotere mogelijkheden als produktiegebied voor
kwaliteitszaaizaad. Zuidwest-Nederland ligt zowel
klimatologisch, kwalitatief als kwantitatief gunstig
voor zaaizaadvermeerdering.
heer Van der Kuyl wijst in dit verband ook
op de graszaadteelt, waarvoor de animo de
laatste jaren bepaald gering is. De opbrengstprijzen
liggen vaak ver beneden de produktieprijzen en
dan ligt het voor de hand dat de belangstelling
terugloopt. We zien echter in de E.E.G.-markt grote
vraag naar bepaalde graszaadrassen. Niet naar wil
lekeurig veldbeemd-roodzwenkgraszaad maar naar
rassen van de rassènlijst. Voor een aantal grassen-
rassen zal het per 1 juli 1969 verboden zijn daar
van handelszaad in het verkeer te brengen. Dit is
alleen toegestaan voor zaad van een bepaald origi
neel ras, dat geregistreerd is.
Dit betekent, aldus de seer Van der Kuyl, dat
bijv. import van Italiaans zaaizaadraaigras uit
Amerika of Denemarken niet meer in het verkeer
mag worden gebracht. Hetzelfde geldt voor de
Nederlandse export. Dit zou een stimulans kunnen
worden voor de Nederlandse graszaadteler, mede
omdat op graszaad in derde landen buiten de E.E.G.
geteeld hoge invoerrechten zullen worden geheven.
De heer Van der Kuyl ziet hier beslist mogelijk
heden voor de Zeeuwse boer om de zozeer gewenste
variatie in zijn bouwplan te kunnen brengen.
WIJ informeren nog even naar de stand van
zaken op het gebied van nieuwe suikerbie
tenrassen. De heer Van der Have zegt te hopen dat
Van der Have dit jaar met een genetisch eenkie-
migzaad in de rassenlijst opgenomen zal worden
en aan de markt kan komen. De proeven hiermee
lopen nu voor het derde jaar en de resultaten zijn
steeds beter geworden, ook wat het aantal schieters
betreft. Op onze vraag of met dit nieuwe zaad de
mogelijkheden om op eindafstand te zaaien groter
worden, zegt de heer Van der Have dat we de rich
ting opgaan van het zaaien op 9 a 10 cm. Het risico
van op 15 cm zaaien acht hij nog te groot, zolang
nog over voldoende personeel beschikt kan wor
den. Als er bij het zaaien op eindafstand op 15 cm
ook maar iets tegenloopt moet overgezaaid worden.
Gezaaid op 9 a 10 cm afstand geeft nog voldoende
speling bij uitval om voldoende planten per ha over
te houden. Bij goede opkomst rijdt men er met een
dunner door (iets wat meer riskant lijkt dan het is).
En met twee man kan, indien 9 a 10 cm gezaaid is,
met 30 uur per ha zaak opéén gezet worden. Een
7 a 8 ha per man kunnen vandaag de dag bijgehou
den worden. Waarom dan teveel risico lopen?
De kwaliteit van het zaad, zo benadrukt de heer
Van der Have, moet echter goed zijn. Dan kan men
uitstekende resultaten bereiken. Bij mindere zaad
kwaliteit ligt het resultaat direkt beslist lager.
De beste kwaliteiten van ons zaad gaan, als in
Nederland niet tijdig besteld wordt, naar het bui
tenland. Als suikerbietenzaadkwekers moeten wij
dan ook aandringen op vroeger beslissen en bestel
len welk bietenzaad men wenst te reserveren. Wij
kunnen niet wachten tot januari-februari tot deze
beslissing valt! Het buitenland bestelt ook tijdig.
En zijn die vroeger met hun opdrachten, dan leve
ren wij. De kans wordt dan gelopen dat de beste
kwaliteiten voor Nederland niet meer in voldoende
mate beschikbaar zijn!
BI.
In dit nummer zijn enkele foto's van het konink
lijk bezoek aan de tentoonstelling te Wilhel-
minadorp opgenomen door de Vlissingse foto
graaf A. van Wijngen.
Ook de volgende week hopen wij nog een aan
tal foto's van hem en van de redactie van de
verschillende Z.L.M. festiviteiten te plaatsen.
Daarnaast ligt het in de bedoeling uit het
groot aantal genomen foto's ter gelegenheid
van het 125 jarig Z.L.M. jubileum een fotoalbum
samen te stellen.
Daarin zal getracht worden een beeld te ge
ven van het vele dat tijdens de Z.L.M. jubileum-
week te zien was.
Dit fotoboek zal ter inzage komen te liggen
op de redactie op het Landbouwhuis te Goes.
Belangstellenden kunnen het. daar inzien en
eventuele bestellingen van foto's opgeven.
De volgende week brengen wij hierover na
dere bijzonderheden.
BI.
