Markten, marktorganisaties en meer
K. N. L. C.
Hoofdbestuur
op 2 apri! bijeen
6
De voornaamste punten van de agenda van het
hoofdbestuur van het Koninklijk Nederlands Land-
bouw-Comité kunnen misschien het beste aldus
worden samengevat:
Bespreking van de marktsituatie en de markt
ordening van enkele belangrijke produkten als
melk, rundvlees en aardappelen en voorts beraad
over enkele belangrijke nationale instellingen als
de produktschappen en de N.A.K.
Het structuurbeleid was uiteraard ook weer
van de partij, deze keer vooral het O. en S.-beleid
en de ruilverkavelingsfinanciering. Ook werd het
ïoonbeleid in de landbouw behandeld. Het hoofd
bestuur verrichtte verder enkele belangrijke benoe
mingen.
BESTUUR LANDBOUWSCHAP
Voor de straks per 1 mei ingaande nieuwe twee
jarige zittingsperiode moest het K.NX.C. weer
bestuursleden van Landbouwschap benoemen. Het
hoofdbestuur besloot tot herbenoeming van de zit
tende bestuursleden, die 't K.N.L.C. vertegenwoor
digen. Zoals bekend wordt echter het aantal onder
nemersvertegenwoordigers in het landbouwschaps-
bestuur vergroot van 12 tot 15. Hetgeen betekent
dat de centrale landbouworganisaties elk nu 5 in
plaats van 4 leden kunnen aanwijzen. Zolang de
wettelijke procedure rond deze bestuursuitbreiding
nog niet klaar is, zijn de drie extra ondernemers
leden waarnemers.
Het hoofdbestuur volgde het advies van het dage
lijks bestuur en de afdeling Gemengde en kleine
Bedrijven en zocht zijn vijfde vertegenwoordiger
vooral in de veredelingssektor, met name de pluim
veehouderij: de heer D. van Nijhuis te Putten met
als plaatsvervanger de heer H. J. Roerink te En
schede. De K-N.L.C.-afvaardiging in het bestuur
van het Landbouwschap is nu als volgt:
Ir. C. S. Knottnerus te Steenbergen (plv. K. Oos
terhuis te Haren, Gr.), G. W. Boste Warffum (plv.
J. Langereis te Ursum),Ir. G. J. A. Bouma te Kims-
werd (plv. D. J. Jonkhans te Hardenberg), A. van
Leeuwen te Delf gauw (plv. H. P. H. Waalkens te
Tollebeek) en D. van Nijhuis te Putten (plv. H. J.
Roerink te Enschedé).
Ir. Knottnerus maakt deel uit ven het dagelijks
bestuur en treedt als zodanig tevens op als voor
zitter van het Landbouwschap.
SOCIAAL-ECONOMISCHE RAAD
Voor dezelfde zittingsperiode 19681970 moeten
ook weer de leden van de Sociaal-Economische Raad
worden aangewezen. Het hoofdbestuur besloot we
derom aan te wijzen mr. E. Kuylman te 's-Graven-
hage algemeen secretaris met als plaatsvervanger
dn. N. A. Vaandrager secretaris van het K.N.L.C.
Friesland en Zeeland hebben als eerste provvn-
nieuwe vorm van huishoudelijke consu
mentenvoorlichting gekregen. De Stichting Huish.
Voorlichting ten Plattelande organiseert samen met
de Federatie voor Huishoudelijke en Gezinsvoor
lichting spreekuren te Leeuwarden en Goes. Een
goede documentatie en ervaren informatrices zul
len iedere huisvrouwdie de „voorlichtingswihkeW
binnenstaptvlug aan gewenste inlichtingen helpen,
om de keuze in apparatuur, vloerbedekking, textiel
of voedingsmiddelen gemakkelijker te maken.
Natuurlijk zullen deze informaties over de toon
bank niet zo indringend kunnen zijn als bij een
huisbezoekvoor agrarische gezinnen blijft een
goede samenwerking tussen deze centra en onze
tjs.v.'sters belangrijk.
Maar ook onze voorlichtsters zuilen kunnen pro
fiteren van de nieuwste technische gegevens en
documentatie. Voor vragen op het gebied van wo
MELK EN ZUIVEL
Het hoofdbestuur stelde met teleurstelling vast,
dat met name de politieke situatie in het kleine
Europa nog niet heeft toegelaten, dat de vrije ge
meenschappelijke E.E.G.-markt voor melk- en zui-
velprodukten een feit werd. De vurige hoop werd
geuit, dat dit toch zo spoedig mogelijk het geval
zal zijn. Het hoofdbestuur bevestigde nogmaals zijn
standpunt, dat de eenmaal vastgestelde E.E.G.-
richtprijs niet verlaagd of bevroren mag worden en
dat er voldoende middelen moeten zijn om die
richtprijs na te streven. Hiertoe behoort eveneens
een heffing op margarine (grondstoffen).
Met bezorgdheid werd kennis genomen van de
besluiten, die de Nederlandse minister van Land
bouw nationaal heeft genomen voor de overgangs
fase van hopelijk slechts voor twee maanden, die
thans zijn ingegaan.
Belangrijker nog dan de ongewijzigde richtprijs
van 35 cent zijn de instrumenten die die melkprijs
waar moeten maken. Helaas zijn alleen de boter-
prijs en de melkpoedertoeslag aangepast in ver
band met het toch doen vervallen van de melkprijs
toeslag.
Aan het dringende verzoek van de georganiseer
de landbouw om meer fundament voor de richt
prijs (met name inlevering van mager melkpoeder)
is geen gevolg gegeven.
Gevreesd moet nu worden, dat de melkopbrengst-
prijs beduidend beneden richtprijsniveau zal dalen.
Het door de minister getoonde optimisme kan het
bedrijfsleven niet delen. Er zal op aangedrongen
moeten worden, dat de minister alsnog op korte
termijn bepaalde zuivelmarktsteunende maatrege
len neemt.
RUNDVLEES
Onder dezelfde voorwaarde n.L dat eventueel
marktsteun wordt verleend kan het hoofdbestuur
zich verenigen met het overgangsbeleid voor de
slachtrundermarkt. Ook hier geldt, dat zo spoedig
mogelijk de éne markt verwezenlijkt dient te wor
den. Wat het gemeenschappelijke beleid betreft leg
de het hoofdbestuur vooral nog eens de nadruk op
interventiemaatregelen (steunaankoop of anders
zins), die ook een gunstige uitwerking hebben op
de Nederlandse slachtvee markt in de uitstoot-
periode.
AARDAPPELEN
Vanzelfsprekend had de nog steeds slechte aard-
appelmarkt weer de aandacht van het hoofdbestuur.
Het moest echter nogmaals erkennen, dat het
moeilijk is om doelmatige maatregelen tot steun
aan de markt te nemen. Deze zouden naar zijn
mening b.v. nog kunnen liggen in het bevorderen
van het bestemmen voor vervoedering. Het is ge
bleken, dat de mogelijkheden tot verwerking tot
meel e.d. ook al geen soelaas kunnen bieden. Het
verdere marktverloop zal oplettend dienen te wor
den gevolgd.
PRODUKTSCHAPPEN
Geruime tijd stond het hoofdbestuur stil bij een
rapport van een werkgroep van de Ned. Raad van
Overleg voor Land- en Tuinbouw (samenwerking
landbouworganisaties en -coöperaties) over de po
sitie van de produktschappen. Vastgesteld kan wor
den dat de zelfstandige taak van de produktschap
pen bij de marktordening praktisch verdwijnt, nu
vanuit Brussel de markten voor de verschillende
basisprodukten worden geregeld. De betekenis van
nen, budgettering en arbeidsrationalisatie zullen
de informatrices verwijzen naar de landbouworga
nisaties en de woning-adviescommissies van de Ned.
Bond van Plattelandsvrouwen.
In de toekomst wor/tt van deze centra nog meer
verwacht. Ruimten waarin de huisvrouw al of niet
in groepen zélf kan experimenteren met nieuwe ap
paraten, kleine technische tentoonstellingen, moge
lijkheden ook voor gehandicapte vrouwen, veel zal
er nog uitgewerkt moeten worden.
Nu echter zijn er de spreekuren en wel te GOES
in het Landbouwcentrum, Westsingel 58, iedere
dinsdag van 10 tot 12 uur en van 14 tot 16 uur.
Wij hopen, dat op beide plaatsen de informatie
centra een succes zullen blijken, zodat meer plaat
sen ook in andere provincies kunnen volgen.
G. A. de L.
de adviestaak wordt dan ook evenredig minder.
Deze ontwikkeling zal consequenties naar de m©»
ning van het hoofdbestuur kunnen en moeten
hebben voor de bestuurssamenstelling en de verde»
re inrichting van de verschillende produktschappen.
Nu de overheid voornemens is de Wet op de Be
drijfsorganisatie de wettelijke grondslag van
de produktschappen aan te passen, is er de ge
legenheid om ook de produktschappen kritisch te
bezien.
Waar de produktschappen steeds meer louter uit
voerend werk te doen krijgen, zullen de kosten in
steeds ruimere mate door de overheid dienen te
worden gedragen. De taakvermindering zal aanleg
ding moeten zijn om door administratieve en be
stuurlijke concentratie tot een zo efficiënt moge
lijke werkwijze in de huidige omstandigheden te
komen.
N.A.K.
Ook een andere instelling, belangrijk in het bij
zonder op de zaaizaad- en pootgoedmarkt, de
N.A.K., kwam in behandeling. Het hoofdbestuur
nam kennis van het besprokene in de jongste bij
eenkomst van de directeur-generaal van de land
bouw met de betrokken organisaties. Daar weiden
door de overheid ontworpen nieuwe statuten van
de N.A.K. besproken. Het hoofdbestuur verenigde
zich gaarne met het standpunt dat de landbouw-
delegatie heeft ingenomen.
Van landbouwzijde is men zich n.L blijven ver
zetten tegen de pogingen om de landbouw (teler»
en gebruikers) in het N.A.K.-bestuur in de min
derheid te brengen. Ook ging de landbouw niet
akkoord met het geheel open laten van de
kwestie van zelfstandigheid en aantal van gewes
telijke keuringsdiensten.
ONTWIKKELING EN SANERING
Het hoofdbestuur sprak zijn teleurstelling uit
over de gang van zaken in het Ontwikkelings- en
Saneringsfonds. Overeenstemming over de te ne
men ontwikkelingsmaatregelen blijkt daar tussen
de vertegenwoordigers van overheid en landbouw-
bedrijfsleven niet mogelijk. Het gaat voonal om de
vraag of ook de door de landbouw verlangde sub
sidiëring in individuele gevallen op voldoende
schaal mogelijk zal zijn- Het hoofdbestuur achtte
het gewenst dat van landbouwzijde de betreffende
wensen nog eens met nadruk onder de aandacht
van de minister worden gebracht.
Wat de nieuwe beeindigingsregeling betreft
meende het hoofdbestuur een vraagteken te moeten
plaatsen bij de rol, die de Stichting Beheer Land
bouwgronden hier gaat spelen. Het hoofdbestuur
vindt, dat de S.B.L. slechts een bemiddelende taak
behoort te hebben. Het kan en mag niet de bedoe
ling zijn dat de S.B.L. op grote schaal als grond
eigenaar gaat optreden.
VOORFINANCIERING
RUILVERKAVELINGEN
Het hoofdbestuur besprak de geruchten, die de
ronde doen over de afschaffing of beperking van
de voorfinanciering op gemakkelijke voorwaarden
in ruilverkavelingen.
Het was van oordeel, dat de huidige omvang en
wijze van voorfinanciering een wezenlijk en nood
zakelijk element in het ruilverkavelingswerk is.
Voor de gewenste voortgang van dit belangrijke
werk is handhaving van de bestaande voorfinancie
ring onontbeerlijk. Alleen onder voorwaarde dat
andere oplossingen geen verzwaring van lasten
voor de betrokken bedrijfsgenoten betekenen, zou
wijziging mogen worden overwogen.
LANDBOUWLOONBELEID
Het hoofdbestuur overwoog de situatie, ontstaan
door het vastlopen van het loonoverleg in de hoofd
afdeling Sociale Zaken van het Landbouwschap.
De andere centrale landbouworganisaties hebben
zich daar achter het K.N.L.C.-standpunt gesteld,
dat de loonkostenstijging in land- en tuinbouw in
1968/69 tot ongeveer 4 beperkt moest blijven.
Er kwam zodoende wel overeenstemming over de
mantelcontracten tot stand, maar niet over uur
lonen en arbeidstijden. In de provincies zal nu
overleg over de nieuwe c.a.o.'s^ plaatshebben zon
der een loonadvies. In de afdeling Sociale Aange
legenheden van het K.NX.C. zal de ontwikkeling
nauwlettend worden gevolgd.
P.J.G.N. EN ONTWIKKELINGSHULP
In het hoofdbestuur is mededeling gedaan van de
weinig elegante wijze waarop de Plattelands Jonge
ren Gemeenschap Nederland betrokken is bij kri
tiek op de onvoldoende resultaten van de Tweede
Wereldhandelsconferentie te New Delhi. In een
betreffend protesttelegram is ten onrechte gesugge
reerd dat de P.J.G.N. ook deze kritiek, o.a. op het
Nederlandse standpunt zou onderschrijven.
De PJ.G.N. heeft reeds te bevoegd er plaatse
tegen deze handelwijze bezwaar gemaakt.
INFORMATIE-CENTRUM TE GOES