Boormachines
Bereken het veerantsoen
uwe oogstjaar
11
Voor veel reparatie- en onderhoudswerkzaamheden
op de landbouwbedrijven is een goede boormachine
onmisbaar. De gebruiksmogelijkheden van een boor
machine houden nauw verband met het toerental van
de machine. De kleinere boormachines die vaak ver
kocht worden in hobby-sets hebben meestal hogere
toerentallen dan de grotere boormachines die speciaal
voor het boren zijn vervaardigd. Hierdoor kunnen deze
kleinere machines naast boren ook gebruikt worden
voor slijpen, schuren, polijsten en zagen.
WELKE EISEN ZIJN ER TE STELLEN
AAN EEN BOORMACHINE
Voor onderhoud en reparatie op een landbouw
bedrijf zal men dikwijls tot 13 of 16 mm boordiameter
moeten kunnen werken. Het belangrijkste punt bij
deze boormachines is wel dat het toerental aangepast
moet zijn aan de diameter van de te gebruiken boren.
De z.g. snijsnelheid van en de druk op de boor is van
veel invloed op het behoud van de boor. Een boor met
grote diameter moet langzaam draaien onder een hoge
druk. Een boor met kleine diameter moet daarentegen
sneller draaien, terwijl de druk niet te hoog mag zijn.
Afhankelijk van het te bewerken materiaal en de
kwaliteit van de boor zelf, zal de boor onder belas
ting een snelheid van ongeveer 20 meter per minuut
moeten draaien.
Onderstaand staatje geeft een indruk van de ge
wenste toerentallen bij verschillende boren.
diameter omtrek van gewenst toerental bij' 20 meter
boor de boor per min. en belasting
8 mm 25 mm 800 per min.
10 mm 31 mm 650 per min.
13 mm 41 mm 490 per min.
16 mm 50 mm 400 per min.
Het is begrijpelijk dat niet voor alle boren een juis
te draaisnelheid is te verwezenlijken. Een goede kwa-
liteitsboor kan echter veel opvangen. Een boormachine
tot 16 mm in staal met één toerental is voor het boren
met kleine boortjes onder de 10 mm praktisch on
bruikbaar.
De laatste jaren zijn er boormachines verkrijgbaar
met twee toerentallen die betere resultaten geven,
terwijl er bij een juist gebruik een langere levensduur
van de boren is te behalen. Door een boormachine
aan te schaffen van 10 mm met twee toerentallen
850/500 voor nagenoeg dezelfde prijs heeft men meer
mogelijkheden. Bij grote diameters verdient het voor-
boren met een dun boortje sterk de voorkeur. Het ge
bruik van een goede boorolie spaart tijd en boren.
KWALITEIT VAN DE BOREN
De boren die in de handel zijn, kunnen van zeer
uiteenlopende kwaliteit zijn. De goedkopere soorten
zijn meestal zeer snel versleten vooral omdat ze erg
gevoelig zijn voor te hoge toerentallen. De duurdere
boren zijn van beter materiaal gemaakt. Het zijn de
z.g. sneldraaistaalboren; ze zijn minder gevoelig voor
afwijkende toerentallen en hebben daardoor een lan
gere levensduur. Deze boren zijn meestal gemerkt met
H. S. S. (High Speed Steel). Daarnaast zijn er nog
boren in de handel die speciaal voor het boren in
muren gebruikt worden. Deze hebben geharde snij
vlakken en kunnen alleen voor dit doel gebruikt wor
den. Een laag toerental en regelmatig het boorgat
ruimen is voor het behoud van de boor noodzakelijk.
Met een metaalboor kan men wel in hout boren;
niet omgekeerd.
BOORSTANDAARD
Om zuiver rechte gaten te kunnen boren en de druk
tijdens het boren gemakkelijk te kunnen regelen is
een boorstandaard onmisbaar. Met name voor het
boren van grote gaten is een flinke druk nodig, wat
hiermede gemakkelijk te bereiken valt. Doordat de
boor in de standaard steeds zonder wringen recht
standig belast wordt, zal dit de levensduur van de
boor ten goede komen.
PRIJZEN
Voor een boormachine die tot 16 mm in staal
kan boren, is een richtprijs van 200 tot 250 aan te
houden. Voor eenzelfde boormachine met de moge
lijkheid van twee toerentallen zal men met een extra
bedrag van 75 rekening moeten houden. Een
boorstandaard die voor dergelijke boormachines ge
bruikt kan worden, zal ten naastebij 100 kosten.
VEILIGHEIDSEISEN
Voor het gebruik van boormachines door werk
nemers is voorgeschreven dat dergelijke machines
dubbel geïsoleerd moeten zijn. Dit geeft naast een
grotere veiligheid tevens het voordeel dat men geen
geaarde stopkontakten nodig heeft. Het veiligheids-
kenmerk op boormachines is te herkennen aan het
dubbele vierkant.
Met een aan een standaard bevestigde boormachine kan men zuiver rechte gaten boren
en de druk tijdens het boren gemakkelijk regelen.
pag. 4)
Ook 't binnenwerk verlangt de nodige aandacht.
Arbeidstijd, welke niet gebruikt wordt is voorgoed
verloren. Storingen aan machines tijdens het werk
kosten extra tijd en geld. Deze dienen zoveel moge
lijk voorkomen te worden. Zorg voor een ver
warmde plaats in de schuur opdat er bij winterdag
gelegenheid is de machines na te kijken en ver
sleten onderdelen te vervangen door nieuwe.
Einde van de suikerbietenoogst (hier eind
november) betekent tevens dat de verse bietenkop
pen spoedig vervoederd zijn en dus de tijd aan
breekt om op het normale winterrantsoen over te
schakelen. Dit rantsoen wordt dikwijls maar op 't
„gevoel" samengesteld en dikwijls aangepast aan
de beschikbare hoeveelheid voer. Het is evenwel
noodzakelijk dat het rantsoen ook wordt berekend
en aangepast aan de produktie van de dieren. Zorg
voor een juiste verhouding V.R.E.-Zetmeelwaarde.
Ten aanzien van 't grasland is 't belangrijk dat
ze niet te ruig de winter in gaat, m.a.w. denk om
een goede verzorging van 't grasland in de herfst.
Wat mede de basis vormt voor een goede start in
't volgend voorjaar.
IN WEST ZEEUWS-VLAANDEREN zijn de
veldwerkzaamheden weer achter de rug. De
akkerbouwer kan zijn „winterslaap" beginnen. Dit
wil echter niet zeggen dat er nu niets meer te
doen is op de bedrijven. De machines moeten weer
schoongemaakt en nagezien worden. Dit brengt
voor een gemechaniseerd bedrijf weer heel wat
werk mee. Verschillende boeren hebben zich hier
voor goede hulpmiddelen aangeschaft waar men
heel veel gemak van kan hebben. Ik denk hier
aan een compressor, lasapparaat, boormachine e.d.
Er zijn zelfs boeren waar de werkplaats wel op
een constructiebedrijf lijkt en die zelf heel wat
repareren, tot zelfs iets construeren toe. Dit kan
men niemand opdringen. De één heeft daar nu
eenmaal meer aanleg en liefhebberij voor dan de
ander. Gezien de deelname aan lascursussen is
er toch animo genoeg.
Op de veehouderijbedrijven breekt met de stal-
periode toch ook weer een vrij drukke tijd aan.
Het is wel opvallend, dat er nogal wat bedrijven
in ons gewest zijn omgeschakeld op grotere tot
zelfs zeer grote melkvejestapels. Er zijn hiervoor
ook enkele nieuwe moderne stallen voor gebouwd.
Bij deze stallen zijn er ook enkele met drijfmest
uitgerust. Dus een grup met roosters, waarbij het
uitmesten komt te vervallen. Aan het eind van
de stalperiode zal blijken of dit systeem goed is
bevallen. Het is wel gewest dat u voor het voeren
van uw vee eens een rantsoen berekent of laat
berekenen. De bedrijfsvoorlichters van de R.L.V.D.
zullen u daar gaarne bij helpen. Een goede ver
houding tussen ZW en VRE is zeker ook voor
melkvee belangrijk in verband met de melkgift
en rentabiliteit. Zonder rantsoenberekening moet
men naar de aanvulling met krachtvoer anders
maar gissen.
Het vergaderseizoen breekt weer aan. Alle orga
nisaties gaan weer hun jaarvergaderingen houden,
alsook onze standsorganisatié. Hier zal wel het
een en ander gezegd worden over het hoe en
waarom van de lage prijzen van onze akkerbouw-
produkten.
Van deze plaats wil ik ook nog gebruik maken
om u te wijzen op het belang van de landbouw
studieclubs, die bij ons over heel ons gewest ver
deeld, hun bestaansrecht bewezen hebben. Hier
worden alleen technische en bedrijfseconomische
aangelegenheden van het landbouwbedrijf aan de
orde gesteld. Bent u nog-geen lid, bezoek dan eena
zo'n vergadering.
Rest mij nog te vermelden, dat 19 december
a.s. de Voorlichtingsdag in Terneuzen gehouden
wordt. Uitgaande van de gezamenlijke ludieclubs
in Zeeuws-Vlaanderen, met als onderwerp: „In
tensivering van akkerbouwbedrijven".
