PLATTELANDS JEUGD
DE POEL"
2a
P. J. Ci.
rt
ONTSTAAN EN ONTWIKKELING
I\E Poel noemt men het gebied ten zuiden van Goes. Het is een laagliggend
gebied, dat voornamelijk uit weiland bestaat. De streek behoort tot de
oudste kernen van Zuid-»J3eveland. Het schijnt dat monniken de eerste be
dijkingen verricht hebben.
Deze pagina is samengesteld
*het medewerking van de af
deling 's-Heer Abtskerke-Nis-
se (Willy de Jonge, Corrie Ha-
rinck, Nelly de Jonge, Gerard
Torenaar, Henk de Jong, Jo
Luteijnmet als thema:
„Zo was het, zo wordt het"
Vooral de monniken van de Gentse abdij van
St. Bavo hebben deze bedijkingen geleid. Van het
woord Bavo is het woord Beveland afgeleid. Beve
land betekent dus bezitting (en) van de abdij van
St. Bavo. Welke nu de oudste nederzetting in de
P H is weet men niet. Er liggen drie plaatsen in
het gebied, n.l. Sinoutskerke, 's-Heer Abtskerke en
Baarsdorp. 's-Heer Abtskerke is de voornaamste
plaats. Baarsdorp, nu een gehucht, was vroeger een
belangrijke plaats. Het lag toen aan een uitloper
van het Schlenge (het water dat Zuid-Beveland
scheidde van het eiland Wolf aartsdijk). Er stond
toen een flink kasteel, waar de Noormannen nog
om gevochten zouden hebben. Van dit alles is nu
niets meer te zien, zelfs een kerk staat er niet meer.
Deze is in de vorige eeuw afgebroken, er staat
enkel nog een stenen muur van het kerkhof. Ook
Sinoutskerke is een kerk rijk geweest, deze is om
streeks 1900 afgebroken. Of het dorp een kasteel
had weet men niet, wel is er een vluchtheuvel.
Wanneer 's-Heer Abtskerke is ontstaan is wèl
bekend. In het jaar 1203 schonk Graaf Dirk VII land
en tienden aan de heer Abt van Middelburg. Deze
schenking werd vijf jaar later (1208) bevestigd door
graaf Willem I. De Abt stichtte later op dit land
een kerkje gewijd aan Johannes. Rondom het kerkje
ontstond een dorpje, 's-Heer Abtskerke, genoemd
naar de bezitting van de Abt. Men is nu aan de
restauratie van de kerk bezig.
DE BEWONERS
DE bewoners van de streek vinden voornamelijk
in de veeteelt hun brood. Door de lage ligging
leent de grond zich niet zo goed voor bouwland.
Toch heeft men er vroeger de landbouw ook wel
beoefend. Dit blijkt wel uit het volgende. In de tijd
van Jacoba van Beieren (zij woonde omstreeks 1400
in slot Ostende te Goes) waren er eens per jaar
handboogschietwedstrijden te Goes. Op één van
deze wedstrijden nam Jacoba van Beieren zelf de
boog ter hand. Uit de eerste de beste poging schoot
ze reeds de papegaai van de schietstenge. Met deze
prestatie en met het feit dat het volk haar bejubel-
De drie samenwerkende plattelandsjongeren
organisaties in Zeeland (C.P.J. - K.P.J. - P.J.G.Z.)
organiseren op ZATERDAG 24 SEPTEMBER a.s.
eer» WEDSTRIJDENDAG in de Praktijkschool te
Schoondijke.
Behalve de provinciale trekkerbehendigheids-
de om deze vaardigheid was ze zó opgetogen, dat
ze de mensen uit de poeldorpen vrijstelling schonk
van het betalen van tienden op vlas. Veel voordeel
zullen ze er wel niet aan gehad hebben, want door
de lage ligging liep de Poel in de winter altijd onder
water. Het was dan bij strenge vorst mogelijk om
op de schaats naar Goes te gaan. De inwoners van
Nisse b.v. bonden aan de rand van het dorp de
gladde ijzers onder en konden de Poel oversteken.
Een handige herbergier te Sinoutskerke liet bij
vorst zijn gelagkamer onderlopen, zodat de schaat-
sérs wel op erg gemakkelijke wijze hun hartver
sterking konden nemen. Gelukkig is deze tijd al
lang voorbij, maar water is er toch nog altijd te
veel. Voor de toeristen is de Poel een prachtig ge
bied. Het landschap ligt er nog bij zoals het ont
staan is. De kronkelwegen met haarspeldbochten
over de kreekruggen, de weilanden met hoogten
en laagten, omzoomd door diepe sloten, hier en daar
een knotwilg, meidoornstruiken, die het vee be
schutting bieden tegen de straffe winden, wijde
luchten met aan de einder talloze torenspitsen.
Mogen al deze dingen de toerist aanspreken, niet
de bewoners, zij wachten op de verkaveling.
TOEKOMSTBEELD
DE voorbereidingen voor de verkaveling zijn al
in volle gang. Deze zal het gebied totaal ver
anderen: verdwijning van de te smalle wegen voor
het huidige verkeer, verbeterde ontwatering, gun
stiger kavelindeling, zodat het mogelijk is accuraat
met de moderne machines te werken.
De nieuwe vierbaans-autoweg komt ook ten zui
den van Goes door de Poel te lopen. Zou de tunnel
onder de Westerschelde bij Baarland komen te lig
gen, dan zal ook de aansluitende weg de Poel door
kruisen. Een bekend punt als de „Hoge Heul" zal
dan wel totaal verdwijnen. Veel zal er veranderen,
hopelijk niet alles. Voor wie de Poel nog in z'n oude
glorie wil zien, zal het toch op korte termijn moe
ten doen.
G. H. T.
wedstrijd staan een aantal aantrekkelijke wedstrij
den op het programma, zoals rassen- en onkruiden
kennis, fotoherkenning, vingerverven, bloemschik
ken en technische kennis.
Noteer deze datum nu al in uw agenda! Volgende
week komen wij nader op deze wedstrijdendag
terug.
ONZE AFDELING
De afdeling 's-Heer Abtskerke - Nisse is opge
richt in het jaar 1945 als jongensafdeling. Een jaar
later ontstond een meisjesafdeling. Zoals in andere
P. J. G.-verenigingen zijn we niet samengegaan
maar afzonderlijke afdelingen gebleven. De jon
gens en meisjes vergaderen dus apart. Drie of vier
keer per jaar komen we gezamenlijk bij elkaar, zoals
bij het Sinterklaasfeest, gezellige avonden, quiz
wedstrijd en een gecombineerde vergadering.
Vroeger was het een echte vereniging van land-
bouwjongeren, maar dat is nu anders. Velen van
ons zitten op kantoor, werken in een winkel of gaan
verder Nederland of het buitenland in om daar hun
vak uit te oefenen. Zo zie je dus, dat het niet alleen
maar landbouwjongeren maar ook plattelandsjon
geren zijn. Het aantal leden is 43, waarvan 22 meis
jes en 21 jongens.
De leden zijn niet alleen afkomstig uit Nisse en
's Heer-Abtskerke, ook van Heinkenszand, 's-Gra-
venpolder en omliggende dorpen, omdat in deze
dorpen niet genoeg belangstelling is om een eigen
afdeling te laten bestaan.
De gezellige avonden worden geheel door onszelf
verzorgd. De meisjes zorgen voor een heerlijke kof
fietafel met een glaasje wijn en voor de daaropvol
gende natjes en droogjes. Ook de jongens helpen
een handje mee door de tafels klaar te zetten en het
later gezellig te maken met een spelletje. Zodoende
zijn het altijd leuke bijeenkomsten.
De toneelavond staat ook elk jaar op het pro
gramma, en wordt ook weer gezamenlijk georgani
seerd. We houden dit evenement één avond op Nisse
en één avond op 's Heer-Abtskerke. In de pauze
wordt altijd een verloting gehouden om de kosten
te dekken. Er is steeds een behoorlijke belangstel
ling voor deze toneelavonden, als er tenminste geen
voetbal of zoiets op de televisie is, want ook nu al
kijkt het platteland liever naar televisie dan naar
een mooi ernstig toneelstuk, of een stuk waarvan je
achteraf zegt „Nu heb ik eens gelachen!"
Nooit vergeten Sint en Piet onze afdeling. Ook dit
is altijd een zeer geslaagde avond en Sint neemt
ieder menig plattelandsboertje mee naar Soanie.
VOETNOOT
Onze afdeling draait behoorlijk goed, vooral wat
ontspanning betreft. Maar als er een vergadering
is en daarna een spreker, dan is de opkomst nogal
eens wisselvallig. Dit is niet zo leuk voor de spreker
en voor het bestuur. Kunnen we dit op wat langere
termijn nog wel volhouden? Of worden de afdelin
gen op Zuid-Beveland in de toekomst ook samen
gevoegd? Dit laatste hopen we niet. En het is niet
nodig ook. Als we allen maar meewerken en vooral
proberen er nieuwe leden bij te krijgen!
WEDSTRIJDENDAG TE SCHOONDIJKE
H. ARDON
ZEEUWS
PLOEGKAMPIOEN
Henk Ardon te Kloe-
tinge, lid van de P.J.G
afdeling Goes, is j.l. za
terdag wederom ploeg-
kampioen van Zeeland
geworden. Tijdens de
provinciale ploegwed-
strijd in de Wilhelmina-
polder behaalde hij het
hoogste aantal punten,
n.l. 256. Deze prestatie
.is opmerkelijk als men
weet, dat de heer Ardon
in vorige jaren zeer
goede resultaten behaal
de in de categorie wen-
telploegen, en dit jaar
voor het eerst in de ca
tegorie rondgaande ploe
gen deelnam.
Henk Ardon kan in de
landelijke wedstrijd van
de plattelandsjongeren
organisaties in de Flevo-
polder een goede gooi
doen naar het Neder»
lands kampioenschap.
INSTRUKTIE SPEL EN SPORT
De stichting Spel en Sport te Amsterdam organi
seert in het komend najaar een aantal regionale
kaderweekends, die bestemd zijn voor hen die zich
op enigerlei manier bezighouden met jeugd- en
jongerenwerk (dus alle P.J.G.-bestuursleden!).
Het programma omvat instruktie over vele soor
ten spel en sport, binnenshuis en buiten, waarbij
zowel aan praktijk als aan theorie aandacht wordt
geschonken.
Een der weekends wordt in Zeeland gehouden,
en wel van 79 oktober a.s. in Noordgouwe. De
totale kosten bedragen 25 per persoon.
Belangstellenden kunnen nadere inlichtingen
krijgen bij het P.J.G.-sekretariaat.
ATTENTIE
AFDELING WEST ZEEUWS-VLAANDEREN
Het ligt in de bedoeling om deze winter weer een
toneelstuk op te voeren. Daar het niet mogelijk is
alle leden persoonlijk te vragen of ze mee willen
doen is er een adres waar men zich kan opgeven.
Dit dient zo spoedig mogelijk te gebeuren, in ver
band met het uitzoeken van een toneelstuk. Als de
animo groot mocht blijken te zijn, zullen er twee
stukken worden opgevoerd.
Er wordt veel van het nieuwe bestuur verwacht,
maar dat gaat niet als de leden niet willen mee
helpen. Daarom hoopt het bestuur op veel sportieve
medewerking van de leden.
Opgave-adres: Suus de Feyter, Waterlandkerkje
(telefoon 01170—2031X.
