De grote Cox's Orange
DINGEN VAN DE WEEK
1069
TUINBOUW
Oogst 1964
Nederland als luinbouwland
V K IJ U AU 1» NOVLMKLK Ul>5
UORIG jaar gaf de Cox's Orange een topoogst. Dat weet iedereen. Alle bomen hingen tjokvol,
onverschillig of ze oud waren of jong, of ze op IX waren veredeld of op sterke onderstam
stonden, of er voldoende bestuiving was of niet. Volgens sommigen hingen er zelfs Cox's appels aan
de spillepalen, maar die bewering is niet gecontroleerd. Maar wel was het ras ongekend vruchtbaar.
Dat het een uitschieter was, blijkt ook wel erg duidelijk uit de cijfers betreffende de landeliike
Cox's produktie in de laatste jaren:
1959 25.9 miljoen kg Cox's Orange 1963 26.2 miljoen kg Cox's Orange
1960 25.3 miljoen kg Cox's Orange 1964 59.3 miljoen kg Cox's Orange
1961 20.1 miljoen kg Cox's Orange 1965 (26.0 miljoen kg Cox's Orange)?
1962 23.2 miljoen kg Cox's Orange
De kg-opbrengst was dus meer dan twee maal zo hoog als ooit tevoren. Het was dus wel wat je
noemt een Cox's jaar!
De Cox's Orange in 1964.
Hoeveel is een „halve" oogst
HIT jaar werd dikwijls gesproken over een
„halve Cox's-oogst". De raming was echter
ruim 25 miljoen kg, dus evenveel als in de voor
gaande jaren, als 1964 buiten beschouwing wordt
gelaten.
Men kan zich afvragen wat een „hele" Cox's-
oogst is. Vorig jaar hadden we die, maar zoiets
zullen we waarschijnlijk niet vlug meer meema
ken. Zoals oude mensen nu nog vertellen over
de barre winter van 1890, zullen oude fruittelers
later tegen hun kleinkinderen vertellen over de
grote Cox's-oogst van 1964, aldus de mening van
ee- vsofprende kweker.
Uit de cijfers kan men afleiden dat de opbrengst
van de Cox's Orange meestal tegenvalt. Dat is
trouwens al lang bekend. Ook als men in aanmer
king neemt dat er vorig jaar iets bijzonders aan
de hand was, dan moet toch een hogere produk
tie mogelijk zijn dan de 2026 miljoen kg die
meestal werd geoogst. Mede gezien de vele jonge
aanplantingen die de laatste jaren in produktie
kwamen moet een opbrengst van 40 miljoen kg
zeker haalbaar zijn.
Veel Cox's Orange beplantingen in Nederland
zijn niet of nauwelijks rendabel. In België heeft
men een onderzoek ingesteld op een flink aantal
bedrijven en ook daar kwan de Cox's in de mees
te gevallen maar moeilijk mee, doordat de kg-
opbrengst gemiddeld vaak beneden de 15 ton per
ha bleef.
Dat er toch zoveel Cox's Orange wordt geplant
is o.a. omdat men hoopt met een goede verzorging
aan een redelijke produktie te komen. En inder
daad, er zitten mogelijkheden in, al is het sojms
erg moeilijk die er uit te halen.
Tevens kent iedereen wel een paar percelen
waar de Cox's regelmatig en goed draagt. Die per
celen vormen een uitdaging, want wat een collega
kan, moet men zelf ook kunnen. Men moet echter
van de Cox's geen status symbool maken. Als de
grond minder geschikt is en over het algemeen
in de omgeving maar matige uitkomsten worden
geboekt, kan men beter wat anders planten.
Gewild voor export
IIOE 't ook zij, het draait bij de Cox's Orange
om de vruchtbaarheid. Alles moet in het werk
worden gesteld om die te verbeteren.
Wat de afzet betreft zijn er geen problemen
en iedereen verwacht ook in de toekomst geen
moeilijkheden. Steeds meer consumenten kunnen
een vrij dure appel betalen, zodat thans ook de
fabrieksarbeider een goede klant is voor de Cox's
Orange. Misschien zelfs een betere klant dan de
directeur van de fabriek zelf.
De Cox's is ook erg gewild voor export, maar
dikwijls was er zo veel vraag in eigen land, dat
het buitenland er moeilijk aan te pas kwam. Bij
een grotere oogst zou er meer ruimte zijn voor
uitvoer, zoals vorig jaar bleek.
Het exportverloop was namelijk de laatste ja
ren:
1960/61
13.4
miljoen
kg
(52
1961/62
11.0
miljoen
kg
(44
1962/63
8.1
miljoen
kg
(40
1963/64
5.6
miljoen
kg
(24
1964/65
21.7
miljoen
kg
(37
Het laatste seizoen werd dus bijna evenveel uit
gevoerd als andere jaren in totaal werd geprodu
ceerd.
Speciaal Duitsland is een goede afnemer. De
Cox's Orange is bij onze oosterburen zeer popu
lair. Bekend is het verhaal, van de jongste be
diende op een groot Duits kantoor die elke dag
omstreeks 4 uur 's middags er op uit werd ge
stuurd met de boodschap: „Ga. Cox's Orange ko
pen en als die er niet zijn moet je sinaasappelen
meebrengen".
Er wordt vrij veel Cox'sOrange in Duitsland
zelf geteeld, terwijl zeer veel jonge beplantingen
met het ras nog in produktie moeten komen. Dat
is mede omdat de Cox's er prima wordt betaald.
Zelfs vorig jaar toen in ons land veel Cox's voor
3040 cent per kg werd verkocht, kregen de te
lers in het Rijnland, juist over de grens, nog 80
90 cent per kg voor hun appels.
Al met al draait het bij de Cox's Orange om
de produktie. Zolang de Duitsers zo graag Cox's
eten zal het met de afzet wel gaan.
A. v. O.
AP het moment dat we dit schrijven hebben
we te maken met een (tt) vroeg ingevallen
periode met lage temperaturen. De natuur om
ons heen heeft een winters aanzien gekregen. De
bladeren van de bomen zijn verdwenen en de
grond is hard geworden. Zelfs overdag komt op
het ogenblik de temperatuur vrijwel niet boven
het vriespunt en 's nachts daalt ze er enkele gra
den beneden.
Wanneer het spoedig voorbij gaat, zullen de
moeilijkheden niet al te groot zijn maar toch is
er door de vorst reeds schade gekomen op onze
tuinbouwbedrijven. De vollegrondsandijvie kun
nen we wel afschrijven en ook met de bloemkool
is het gebeurd.
De telers van knolselderij zijn volop bezig met
de oogst. De knollen die nog in de grond staan
en flink onder het loof zitten, hebben nog geen
last van de vorst maar toch is vooral ook voor
dit produkt te hopen dat het spoedig anders wordt,
want er moeten er nog heel wat worden gerooid.
We zagen het afgelopen weekeinde heel wat
percelen met knolselderij en overal was het ge
rooide produkt goed afgedekt. Dat is hard nodig
want een knol kan niet tegen vorst.
Voor de fruittelers die willen planten is het
ook te hopen dat de winter nog niet doorzet,
want al het plantwerk moet nog gebeuren. Hier
en daar staan reeds de palen in de grond waar
straks de jonge bomen bij gezet zullen worden
maar daarmee is het ook afgelopen.
Dezer dagen vernamen we dat ir. L. Vellekoop,
de rijkstuinbouwconsulent voor Zeeland en West-
Brabant, op grond van de tot dusver bekende ge
gevens uitgaat van een nieuwe fruitaanplant in
zijn ambtsgebied van 320 ha in dit seizoen. Van
de boomkwekers horen we dat vooral naar de
Golden Delicious grote vraag bestaat en dat velen
al uitverkocht zijn met dit ras. Deze appel wil er
heel wat beter in dan de Stark Earliest, die ook
dit jaar niet heeft gebracht wat velen er van
hadden verwacht en welk ras daarom reeds meer
en meer naar de achtergrond wordt geschoven.
De vraag of dat verstandig is, laat zich nog moei
lijk beantwoorden. We hebben in deze periode
een stevige en vruchtbare appel nodig, maar die
is er niet en wanneer we gaan planten, willen
we toch ook graag een zomerappel er bij heb
ben omdat we toch niet alles op de Delicious-
kaart kunnen zetten. Denk enkel maar eens aan
het plukvraagstuk dat aan de orde komt in jaren
waarin de weersomstandigheden minder zijn dan
dit jaar.
We hadden het echter over de invloed van de
lage temperaturen op de werkzaamheden op onze
bedrijven en zeker mogen we daarbij ook noemen
het gevaar dat er dreigt voor het fruit dat we
nog thuis hebben opgeslagen. We hebben de in
druk dat op verschillende bedrijven de voorraden
nog vrij ruim zijn en lang niet iedereen is in
staat dit fruit vorstvrij te bewaren. We zijn nu
nog niet direct bang voor een vorstperiode, maar
we weten ook, dat wanneer het eenmaal decem
ber is geworden, de winter kan beginnen. Dan
kan het wel eens onmogelijk zijn fruit klaar te
maken voor de veiling. Het is nog maar enkele
jaren geleden dat grote hoeveelheden appelen op
de bedrijven der telers bevroren omdat ze niet
beschermd konden worden tegen temperaturen
van tien en meer graden onder nul.
Er is op het ogenblik een goede vraag naar fruit
en het lijkt verstandig om het fruit dat men
niet vorstvrij kan bewaren, zo spoedig mogelijk
op te ruimen. De prijzen zijn er niet naar om
veel risico's te nemen. Het kan wel goed gaan met
de opslag thuis maar we weten niet hoe de winter
wordt en voorkomen is beter dan genezen. Met
bevroren fruit is weinig of niets te beginnen.
Wat het aanbod van fruit in het algemeen be
treft kunnen we melding maken van het begin
van de verkoop van Conférence uit de Zeeuwse
veilingkoelhuizen. We vernamen dat de Zuid-
Bevelandse veilingen hierover onderling overleg
hebben gepleegd wat tot resultaat heeft gehad
dat vanaf deze week wekelijks een kwantum van
40 tot 60 ton Conference in Zeeland te koop zal
zijn. Men hoopt hiermede tot februari/maart te
kunnen voortgaan. Eerst komen de peren uit de
gewone cellen aan bod en daarna die uit de gas-
cellen. Bij sommige veilingen wordt het gehele
kwantum door middel van poolvorming verkocht,
bij andere is de belangstelling voor deze verkoop
methode nog wat minder groot en hierdoor kan
het aanbod-patroon dat de veilingen zich hebben
gedacht, mogelijk nog wat worden doorkruist door
telers die zelf de beschikking over hun fruit heb
ben behouden. Het algemene streven van de vei
lingen is echter gericht op een zo gelijkmatig
mogelijk aanbod van dit meest bewaarde pereras.
Met belangstelling zien we de prijsontwikkeling
tegemoet.
Tot de volgende week.
f\P een kort geleden te 's-Gravenzande gehouden „Tuinbouwdag'' werden door de heer L. Gijs-
berts, marktonderzoeker van het Centraal Bureau van de Tuinbouwveilingeninteressante
cijfers verstrekt over de glastuinbouw.
Bij groenten onder staand glas neemt ons land een zeer overheersende positie in, zoals men hier
onder ziet:
Nederland bijna 5.000 ha;
Overig Europa bijna 4.000 ha.
De uitbreiding gaat in Nederland ook veel sneller dan eldersde laatste 4 jaar nam het areaal
hier toe met ca. 800 ha, tegenover ca. 300 ha in de rest van Europa.
Vooral de vraag naar komkommers is sterk gestegen, terwijl bij dit produkt de buitenlandse con
currentie afnam. De omzet van komkommers was de laatste jaren bijna 9 maal zo groot als in de
periode 1955/58!
Wat betreft bloemen en planten onder glas speelt Nederland niet zo'n belangrijke rol.
De oppervlakte hiervan bedroeg in 1963 in Westen Zuid-Europa ca. 5000 ha, waarvan ca 700 ha
ins ons land.
De vraag naar bloemen en planten neemt nog steeds toe en daarom zijn de af zetv oor uitzichten
voorlopig gunstig.
Overigens wees de heer Gijsberts op de daling van de rentabiliteit van de glastuinbouw in 1964,
door stijgende kosten en druk op de prijzen. A. v. O.