Grote veranderingen in de teelt, de bewaring enz. van
consumptie-aardappelen.
cZITDAGEN
BOEKHOUDBUREAU
EMIGRANT
waarin opgenomen het NOORD-BRABANTSCH LANDBOUWBLAD
LET OP DE
UITBREIDINGSPLANNEN.
D. J. VAN DER HAVE
Êcoi\omi8ch-Technologisch Instituut
voor Zeeland
MIDDELBURG
2249. Frankering bij abonnement: Ter neuzen ZATERDAG 13 NOVEMBER 1954. Jaargang.
ZEEUWSCH LANDBOUWBLAD
Officieel Orgaan van de Zeeuwsche Landbouw Maatschappij (Z. L. M.)
de Noord-Brabantsche Maatschappij van Landbouw en andere Verenigingen
\17 anneer men de teelt, de bewaring enz. van consumptie-aardappelen zoals deze tegenwoordig
plaats heeft, vergelijkt met de tijd van voor de tweede wereldoorlog, dan kan men constateren
dat zich op dit gebied grote wijzigingen hebben voltrokken.
Wat de verbouwde rassen betreft ziet men met name in Zeeland een duidelijke verschuiving van
een kwaliteitsproduct naar een massa-artikel. Rassen, die in het Zeeuwse aardappelsortiment wat
kwaliteit betreft een begrip waren zoals de Zeeuwse Blauwe, de Zeeuwse Bonte, de Bravo, de
Rode Star en de Bevelander zijn voor zover ze door een bouwverboa wegens grote vatbaarheid
voor wratziekte niet geheel zijn verdwenen, tot een onaanzienlijke oppervlakte teruggedrongen.
Andere meer opbrengende rassen, maar van minder goede kwaliteit, hebben hun plaats ingenomen.
Op zichzelf is deze verandering zeer wel verklaarbaar, daar de teler uiteraard slechts die rassen ver
bouwt die hem per ha de beste financiële uitkomsten geven, en hiertoe behoren in de eerste plaats
de rassen die afgezien van andere eigenschappen een grote opbrengst geven, waarbij de consumptie
kwaliteit op de tweede plaats komt.
Voor consumptie-aardappelen geldt nu eenmaal op het huidige ogenblik dat kwaliteit niet betaald
wordt. Op zichzelf is dit uitermate jammer, temeer daar het aardappelverbruik per hoofd van de bevol
king in Nederl&nd duidelijk aan het afnemen is.
Ook van de vele nieuwe rassen die in de loop der jaren hun intrede hebben gedaan in de practijk
waarvan er ondertussen weer vele van het toneel zijn verdwenen munten er weinige uit door
extra consumptie-kwaliteit; blijkbaar is ook door de kwekers veel meer gelet op andere eigenschap
pen, met name opbrengst, dan op consumptie-kwaliteit. Van de vooraanstaande plaats die Zeeland in
het verleden innam op consumptie-aardappel gebied is dan ook nog maar weinig overgebleven en er
zijn tekenen die er op wijzen, dat de nivellering wat de kwaliteit betreft nog niet geheel teneinde
is gekomen.
VERBETERDE SORTERING EN
BEWARING.
Wat het gereedmaken van consumptie-aardappe
len voor aflevering betreft, is er in vele gevallen
een duidelijke verschuiving van de teler naar de
bewerkingsinrichting van de handel, hetgeen on
getwijfeld een vooruitgang is. Met betrekking tot
de bewaring voltrekt zich momenteel in een wel
haast stormachtig tempo een nieuwe verandering
n.L van bewaring in de kuil naar bewaring in be
waarplaatsen, voorzien van buitenluchtkoeling, ge
bouwd door de teler zelf in een bestaande schuur,
in coöperatief verband of door de handel. Deze
wijze van bewaring ontwikkelt zich zó snel in Zee.
land, met name boven de Westerschelde, dat het
er naar uitziet, dat over enkele jaren de aard
appelen, bestemd voor de voorjaarsaflevering, ge
heel uit dergelijke bewaarplaatsen afkomstig zul
len zijn en de in de kuil bewaarde moeilijk een
koper zullen vinden, tenzij ook op het gebied van
kiemremmende middelen grote vorderingen zou
den worden gemaakt.
AARDAPPELEN ONDERGAAN
SCHOONHEIDSKUUR.
Daarnaast zien we zij het dan in werkelijkheid
tot op heden nog niet in Zeeland in navolging
van de Verenigde Staten van Noord-Amerika een
nieuwe behandeling zijn intrede doen, n.l. het was
sen van aardappelen. In de Verenigde Staten wordt,
naar ons uit eigen aanschouwing is gebleken, zeer
veel zorg besteed om aardappelen af te leveren die
wat het uiterlijk betreft over smaak valt niet te
twisten aan hoge eisen voldoen.
Om beschadiging van de knollen, zowel bij het
rooien als de bewerking te voorkomen, wordt o.a.
door het toepassen van rubberbekleding van die
delen van de rooi- of sorteermachine die met de
LET OP U SAECK.
TERNEUZEN: Woensdag 17 November in Hotel
„Des Pays-Bas".
ZIERIKZEEDonderdag 18 November in Hotel
„Huis van Nassau".
ST. MAARTENSDIJK: Donderdag 18 November
in Hotel „Hof van Holland".
MIDDELBURG: Donderdag 18 November in Café
,,De Eendracht".
aardappelen m aanraking komen, beschadiging
zoveel mogelijk tegengegaan. Daarnaast worden
in toenemende mate de aardappelen gewassen al
vorens ze aan de consument worden afgeleverd.
Hieraan is vermoedelijk niet vreemd, dat de Ame
rikaanse huisvrouw nagenoeg geen huispersoneel
heeft en de gezinsleden dus zelf voor het schillen
enz. moeten zorgen. Voor dit wassen worden grote
was- en/of borstelmachines gebruikt die de aard
appelen wassen en borstelen, waardoor allerlei
schoonheidsgebreken op de schil verdwijnen en een
volkomen blank product voor de dag komt. Na
zorgvuldige sortering, veelal over een leesband,
waarbij uiteraard vergeleken met een ongewassen
product, een groot percentage knollen wordt uit
gesorteerd, worden de aardappelen, na al dan niet
met behulp van warme lucht te zijn gedroogd, in
speciale verpakkingseenheden in de handel ge
bracht. Om het nog mooier te maken maar dit
heeft nog slechts sporadisch plaats worden de
gewassen aardappelen met al dan niet gekleurde
was behandeld, zodat het product er heel aantrek
kelijk uitziet. Speciaal roodgekleurde of bonte
aardappelen krijgen na zo'n behandeling een prach
tig aanzien en worden gaarne gekocht. Men moet
deze behandeling met was o.i. zuiver als een
schoonheidskuur beschouwen. Men kan over het
wassen en het met was behandelen van aardappe
len denken zo men wil, maar ook de producent zal
rekening moeten houden met de wensen van de
koper die er nu eenmaal steeds meer bezwaar
tegen heeft vuile aardappelen te schillen, en ook
nog een betrekkelijk groot deel als afval in de vuil
nisemmer moet deponeren. De teler zal er onge
twijfeld niet naar verlangen, dat zijn product ge
wassen moet worden alvorens het wordt afgeleverd,
o.m. omdat de kosten en de meerdere uitval die er
het gevolg van is, de prijs drukken.
In Nederland vindt het wassen tot nu toe nog
slechts op kleine schaal plaats, maar de tekenen
wijzen er op, dat dit toenemende is, omdat een der
gelijk product afgeleverd in zakken van plastic
papier voorzien van een venster, in eenheden van
5 kg, bij de huisvrouwen wel gewild is. Het merk
waardige is of eigenlijk toch weer niet dat
het wassen, voor zover ons bekend tot nu toe in
Nederland uitsluitend met zand. en veenaardappe-
len plaats heeft, d.w.z. aardappelen die gemiddeld
minder vuil zijn dan klei-aardappelen.
Uiteraard wordt door het wassen de innerlijke
kwaliteit niet beter, maar evenals appelen met een
matige smaak die er door hun kleur aantrekkelijk
uitzien en op de fruitschaal passen, gemakkelijker
kopers vinden dan smakelijke appels met een on
aantrekkelijk uiterlijk, blijken gewassen aardappe
len toch de nodige aantrekkingskracht op de kopers
uit te oefenen. Het is er blijkbaar mede als met
vrouwelijk schoon, met dien verstande, dat dit geen
handelswaar in de gewone zin is.
Het kan niet worden ontkend, dat dit wassen
een zekere bedreiging inhoudt voor de aardappelen
van de klei, die nu eenmaal door de consument in
het algemeen meer worden gewaardeerd dan aard
appelen van een andere grondsoort afkomstig, om
dat men aan het product niet meer kan zien op
welke grondsoort het gegroeid is.
VOORKEUR VOOR KLEI-AARDAPPELEN
IN GEVAAR.
Hierdoor dreigt de van oudsher bestaande en er
kende voorkeur van de consument voor klei-aard
appelen geheel verloren te gaan. Er is naar onze
mening wat de kwaliteit betreft niet alleen ver
schil in kwaliteit tussen de rassen, zodat men o.m.
van de zijde van de Stichting van de Landbouw te
recht een propaganda voert voor een juiste ras
aanduiding ten behoeve van de consument om te
voorkomen dat minderwaardige rassen onder de
naam van een kwaliteitsras worden verkocht.
Maar er is o.i. ook verschil in kwaliteit afhanke
lijk van de grond waarop een bepaald ras ge
groeid is.
Hiermede willen wij zeker niet beweren, dat in
alle gevallen de aardappelen van een bepaald ras
gegroeid op kleigrond, steeds beter zijn dan die ge
groeid zijn op b.v. zand- of veengrond; dit is zeker
niet het geval. Evengoed als de consument recht
heeft op de juiste wijze te worden voorgelicht over
het ras, heeft hij er o.i. echter recht op te weten
of hij met zand-, veen- of klei-aardappelen heeft
te maken.
Dit probleem wordt meer urgent naarmate het
wassen algemener wordt. Het wordt dan ook o.i.
tijd om aan dit probleem aandacht te besteden, op
dat de aardappel niet zónder meer een eenheids
product wordt, waarbij kwaliteit in het geheel geen
rol meer speelt, tot schade van het aardappelver
bruik in het algemeen. In hoeverre hier door de
Wet dan wel door het Landbouwschap of een ander
orgaan, regelend dient te worden opgetreden, is
een kwestie van nadere bespreking. Wel verdient
het o. i. overweging om de Zeeuwse consumptie
aardappel, als ook hier met het wassen wordt be
gonnen, met vermelding van het ras, onder een
bepaald merk in de handel te brengen.
De consumptie-aardappel is in onze provincie nog
altijd een belangrijk product, zodat het o.i. alles
zins de moeite waard is aan dit probleem meer
aandacht te besteden dan tot nu toe het geval was.
J. D. DORST.
KAPELLE.
Vanaf 1 November tot en met 29 November 1954
ligt ter gemeente-secretarie voor een ieder ter in
zage het ontwerp van het plan tot partiële herzie
ning van het plan van uitbreiding.
Belanghebbenden kunnen gedurende bovenge
noemde termijn bezwaren indienen bij de gemeente
raad.
(Advertentie)
KONINKLIJK KWEEKBEDRIJF
EN ZAADHANDEL
KAPELLEBIE ZELIN GE.
de meest productieve schokker voor het
Zuidwestelijk kleigebied.