Op Zaterdag 16 October met het hele gezin naar Goes!
SLECHTE KWALITEIT VAN ZAAIZAAD
RADIO
Met de aankoopcommissie in Friesland op stap
voor Schouwen-Duiveland
Aankoop gebruiksrunderen voor
Schouwen-Duiveland
SPECIALE MAATREGELEN NOODZAKELIJK IN VERBAND MET DE
VAN WINTERROGGE EN WINTERTARWE
NIEUWE MOGELIJKHEDEN BIJ
DE TEELT VAN VLAS.
ZEEUWSCH LANDBOUWBLAD.
631
7AN verschillende zijden, in het bijzonder van de zijde van de Nederlandse Algemene Keurings-
dienst, is in de landbouwpers reeds gewezen op de slechte kwaliteit van het zaaizaad van tarwe
en rogge, geoogst in het afgelopen seizoen. Ook ik wil mij richten tot de verbruikers van dit
zaaizaad, omdat naar mijn mening niet ernstig genoeg kan worden gewaarschuwd tegen de moge
lijke ongelukken, die uit ondoelmatige handelwijzen kunnen voortkomen.
In de eerste plaats is dan gebleken, dat het uiter
lijk van het zaad vaak onvoldoende garantie biedt
vöor de kwaliteit. Vaak is de kiemkracht van op
hét'óog ifedelijke partijen laag en meer dan in an
dere jaren moet dus worden afgeraden om zaaizaad
van eigen bedrijf te gebruiken. De kans, dat dit
slecht kiemt, is dit jaar groter dan anders.
Als eerste advies zou ik dus willen stellen: „GE
BRUIK OP HOEDANIGHEDEN GECONTRO
LEERD ZAAIZAAD".
De boer zal dus door de N.A.K. gekeurd zaaizaad'
moeten aanschaffen.
In de tweede plaats is gebleken, dat de gezond
heidstoestand van het zaaizaad vaak te wensen
overlaat en dat het zonder ontsmetting in de grond
een slechte opkomst geeft. Na ontsmetting zijn de
resultaten in het algemeen veel beter, en ik meen
wel, dat het mogelijk zal zijn om door doelmatige
ontsmetting het risico, dat dit jaar ongetwijfeld
groter is dan andere jaren, tot een minimum te
beperken.
Door
Dr A. F. SCHOOREL,
Rijksproefstation voor Zaadcontröle.
constateerd. Het is tenslotte eenvoudiger om een
iets te dichte stand te corrigeren dan om nader
hand bij te zaaien, zodat ik als volgend advies zou
willen stellen:
GEBRUIK IETS MEER ZAAIZAAD VAN
WINTERTARWE EN WINTERROGGE DAN
NORMAAL EN WEL SPECIAAL BIJ UITZAAI
VAN PARTIJEN, GEPLOMBEERD IN DE Z.G.
NOODKLASSE".
Indien al deze maatregelen in acht worden ge
nomen, zal de kans op een onbevredigende opkomst
en ontwikkeling van het gewas naar mijn mening
gering zijn. Het zaaizaad van gerst is over de ge
hele linie bevredigend. Ook de opkomst van de
rogge in onze proeven lijkt in het algemeen, niet
tegenstaande het voorkomen van hoge percentages
schot in het zaaizaad, vrij redelijk, althans indien
het zaaizaad ontsmet werd. De kiemplanten van
tarwe zijn in het algemeen fijn en dit gewas zal
ongetwijfeld komend jaar de grootste moeilijkheden
opleveren. In verband met dit laatste lyk't het ge
wenst om speciaal de tarwe niet te diep te zaaien
en te zorgen voor een goed zaaibed.
Wageningen, 2 October 1954.
In verschillende gemeenten op Schouwen en Dui
veland is nu tussen de betreffende veehouder en de
plaatselijke commissie vastgelegd hoeveel gebruiks
runderen de veehouder op afroep, in de loop van
dit en de volgende jaren, van Landbouwherstel
denkt terug te nemen in mindering op het ramp-
schade-tegoed.
Om alle misverstand te voorkomen zij hier nog
eens nadrukkelijk vermeld, dat „op afroep" zo is
op te vatten, dat telkens wanneer men één of meer
runderen wil hebben, hiertoe een aanvrage dient
te worden gedaan op het Kantoor van de Plaatse
lijke Bureauhouder, de heer F. C. Hanse te Zie-
rikzee.
In de loop van September zijn circa 175 runderen
aangevraagd, die thans op enkele na zijn afge
leverd.
Veehouders, die eind October/begin November,
nog koeien, vaarzen, pinken of graskalveren wen
sen, gelieven daartoe ten kantore van de heer
Hanse een aanvrage te doen vóór 15 October a.s.
In de gemeenten, waar men nog geen bezoek ge
had heeft van de plaatselijke commissie, zal dit
eerstdaags plaats vinden.
Opgemerkt zij nog, -dat geen mestvee doch alleen
goed gebruiks- en stamboekvee wordt aangekocht,
dat bovendien voldoet aan de gestelde eisen in ver
band met de abortus-bestrijding.
P. V. C. VOOR ZEELAND.
Bij het Staatsbosbeheer verscheen dezer dagen
een brochure „Wenken voor het aanbrengen van
beplantingen". Deze instructieve brochure is gra
tis verkrijgbaar bij de houtvesters van het Staats
bosbeheer of het hoofdkantoor Museumlaan 2 te
Utrecht.
Het tweede advies is dus: „ONTSMET UW
ZAAIZAAD".
Dit geldt wel zeer speciaal voor wintertarwe en
winterrogge, hoewel ook het ontsmetten van gerst
wenselijk moet wórden geacht.
Ten derde is gebleken, dat het zaaizaad zwak is
als gevolg van de onregelmatige afrijping, het
voorkomen van schot en de soms te snelle droging.
Vaak zal het zaaizaad dus gevoelig zijn voor ont
smetting met verschillende kwikhoudende mid
delen.
Toch moet deze ontsmetting absoluut noodzake
lijk worden geacht en zal deze in het algemeen
geen kwaad kunnen, indien de boer niet te hoge
dosis gebruikt en pas kort vóór de uitzaai ontsmet.
Een dosis van 0.20.3 zal in het algemeen geen
schadelijke gevolgen hebben, mits de ontsmetting
niet langer dan enkele dagen voor de uitzaai plaats
vindt.
Het derde advies luids dus: ONTSMET KORT
VOOR DE UITZAAI MET EEN NIET TE
HOGE DOSIS VAN EEN DOOR DE PLANTEN-
ZIEKTENKUNDIGE DIENST GOEDGEKEURD
ONTSMETTINGSMIDDEL".
In verband met het grote aantal partijen, dat on
bevredigend kiemde, en in verband met de onvol
doende capaciteit van de droog- en schoningsinstal-
laties in ons land, is het noodzakelijk gebleken om
ook over zaaizaad van matig goede kwaliteit te
kunnen beschikken. Partijen v^n een dusdanige
kwaliteit zullen geplombeerd„jyorden in de z.g.
„noodklasse". Uiteraard geldt voor deze partijen
zaaizaad wel zeer sterk, dat zij ontsmet moeten
worden uitgezaaid, doch daarenboven acht ik het
gewenst, dat in het bijzonder van deze partijen een
grotere hoeveelheid zaaizaad wordt gebruikt dan
normaal. Ongetwijfeld zal dan in bepaalde geval
len de stand van het gewas iets te dicht worden,
doch blijkens de resultaten van onze grondproeven
kan eerder verwacht worden, dat, indien de gebrui
kelijke zaaizaadhoeveelheid wordt uitgezaaid, in
vele gevallen een te dunne stand zal worden ge-
De heer Ir J. C. Friederich, Hoofd van de Afde
ling Onderzoek bij het Nederlands Vlasinstituut,
zal in de radiorubriek van het Ministerie van Land
bouw, Visserij en Voedselvoorziening op Maan-,
dag 11 October a.s., des avonds van 19.4520.00
uur over de zender Hilversum II, achtereenvolgens
een 'bespreking wijden aan de resultaten van de
vlasoogst van dit jaar in verband met de slechte
weersomstandigheden; de rassenkeuze en de zaai
zaadvoorziening en tenslotte de nieuwe verwer
kingsmogelijkheden, die bij de teelt als zodanig
naar vofen komen.
I—[ET was geen wonder, dat de aankoopcommissie van Landbouwherstel ons eens uitnodigde mee
naar Friesland te gaan en om zelf eens bij het aankopen aanwezig te zijn.
In overleg met Landbouwherstel werden er immers ten aanzien van de gezondheidstoestand
nogal hoge eisen gesteld en speciaal de eisen wat betreft het besmettelijk verwerpen (abortus Bang)
gaven de commissie nogal enige zorg.
Toen wij 's avonds met de laatste trein in Leeuwarden arriveerdenbleek dat de aankoop-
commissie, waarbij ook Ir. Harmsen aanwezig was, reeds naar bed was. Aangezien men niet
wist in welke kamer er voor ons een bed beschikbaar was, moest dit door een nadere verkenning
worden uitgemaakt. Het bleek al gauwdat de aankoopcommissie verzameld was op éen grote
kamer, waar de heren De Bruijne uit ZuidzandeDer Weduwen uit Kerkwerve en A. Meerdink uit
Zierikzee trachtten elkaar zo min mogelijk door gesnurk te hinderen. Gelukkig werd de commis
sie nog net voldoende wakker omte vertellen dat er voor ons bij Ir. Harmsen op de kamer nog
plaats was.
De volgende morgen was het om 7 uur opstaan
geblazen en om 8 uur reed de commissie weg in
de stromende regen, begeleid door de heer Koldijk
van de verkoopvereniging „Akkrum". Eerst moes
ten er nog enkele paren laarzen gekocht worden,
om er voor te zorgen dat niemand onderweg in
de modder zou blijven steken. Er waren in Fries
land al emmers met water gevallen en in de weiden
heerste een ware noodtoestand. Alles was even
dras en in verschillende weiden zakten de koeien
bij elke stap dwars door de zode heen.
Volgens afspraak werd er slechts op de bedrijven
gekocht, die op de melk abortus vrij moesten zijn.
Over t.b.c. en mond- en klauwzeer spreken we hier
maar niet, want dit is in Friesland vanzelfsprekend
in orde.
De bedrijven, welke bezocht werden, waren van
te voren reeds geselecteerd. Slechts die bedrijven
werden bezocht waar men meende, dat dieren van
de door de aankoopcommissie gezochte kwaliteit
stonden.
Het bleek al snel, dat de aankoopcommissie zich
in de afgelopen weken ontwikkeld heeft tot een
zeer sterke eenheid, die onder leiding van de heer
De Bruyne een vast doel voor ogen heeft. Dit doel
is kortweg gezegd: „het welzijn van de Schouwse
veestapel, voor het heden en de toekomst."
Nauwkeurig werden steeds de productiegegevens
bestudeerd en van de jonge dieren de productie
gegevens van de ouders. Wanneer geen productie
gegevens aanwezig waren, stonden deze dieren in
het algemeen in slecht aanzien bij de commissie.
Ook het exterieur werd steeds goed bekeken en
hierbij werd vooral gelet op het moderne type,
waarbij toch de massa niet verloren mocht zijn ge
gaan. Natuurlijk is het niet zo eenvoudig, er zijn
ook kantnummers, waarbij bij een minder gewenst
exterieur soms de productie de doorslag gaf, bij
andere waar juist het exterieur de doorslag gaf
of in weer een ander geval de prijs. Nauwkeurig
werd steeds het één en ander tegen elkaar afge
wogen, waarbij echter niet het doel „geschikt voor
Schouwen-Duiveland voor nu en in de toekomst"
werd prijsgegeven. Verschillende aangeboden die
ren werden dan ook uitgeschakeld en toen de com
missie de eerste avond om 8 uur terugkeerde waren
er slechts ruim 20 dieren gekocht.
De volgende ochtend ging het er weer met grote
spoed op uit, in mogelijk nog slechter weer dan op
de eerste dag. Ook nu waren de aangeboden dieren
van behoorlijke kwaliteit, die toch ook weer niet
alle de goedkeuring van de commissie kregen.
Op de derde dag werd door ons de Gezondheids
dienst bezocht, waarbij het bleek, dat alle in de
vorige week gekochte dieren, inderdaad van bedrij
ven kwamen met een negatief melkonderzoek op
abortus, terwijl het bloedonderzoek van alle dieren
gunstig was verlopen.
's Middags stond deze zending vee, die dus een
week tevoren was aangekocht, klaar voor verzen
ding in de „lange stallen" te Leeuwarden. Een
laatste controle volgde, alle papieren werden nage
keken en toen dit klopte kon het inladen beginnen.
Resumerende kunnen wij zeggen, dat de commis
sie een goede en zeer vaste lijn bij haar arbeid
handhaaft, waardoor de aangekochte dieren aan
strenge eisen voldoen.
Wanneer men dan bedenkt, dat deze gehele wijze
van aankoop door de Rijksdienst van Landbouw
herstel wordt gefinancieerd, dan is er alle aanlei
ding om deze wijze van vee-restitutie met beide han
den te aanvaarden.
Natuurlijk zullen er wel eens tegenvallers zijn,
de commissie bestaat niet uit helderzienden. Wan
neer dit eens mocht gebeuren, dan is het gewenst
dat eventuele klachten direct kenbaar worden ge
maakt.
Wij hebben echter de verwachting, dat het werk
van de commissie, wanneer dit met steun van de
veehouders op Schouwen-Duiveland kan worden
voortgezet, van onschatbare waarde zal zijn voor
de heropbouw van de veestapel van dit getroffen
eiland.
Dr G. W.
