ZITDAGEN
lp BOEKHOUDBUREAU
Zaaitarwe!
D. J. VAN DER HAVE
fcaoxwmiach-Technologisch iimutatty a
voor Zeeland
aiDDELBURO
No. 2243. Frankering bij abonnement: Terneuzen ZATERDAG 2 OCTOBER 1954. 42e Jaargang.
ZEEUWSCH LANDBOUWBLAD
y WAARIN OPGENOMEN HET NOORD-BRABANTSCH LANDBOUWBLAD
Officieel Orgaan van de Zeeuwsche Landbouw Maatschappij (Z. L. M.)
de Noord-Brabantsche Maatschappij van Landbouw en andere Verenigingen
@v er zie Rt
Net iets te laat om nog in het vorige nummer
van dit blad te worden opgenomen, bereikte ons het
persbericht van het Ministerie van Landbouw, Vis
serij en Voedselvoorziening over
de Tarweprijs 1955.
Ofschoon het dus oud nieuws is, willen wij het
toch in zijn geheel opnemen, omdat het voor het
Zuid-Westelijk zeekleigebied van zo'n groot belang
is en opdat een ieder het nogmaals rustig kan
lezen. Want wij kunnen ons voorstellen, dat velen
alleen naar de prijs hebben gekeken en toen zó
teleurgesteld waren, dat zij het overige niet goed
•p zich hebben laten inwerken. Ook in de rest van
het bericht zit nog veel wat het overdenken waard
is.
Hier eerst dan het officiële bericht:
De Minister van Landbouw, Visserij en Voedsel
voorziening heeft de prijs voor tarwe van de oogst
1955 vastgesteld op 25,per 100 kg als gemiddel
de prijs bij levering franco pakhuis handelaar.
Deze prijs, welke geldt voor tarwe van gezonde
doorsneekwaliteit bij een vochtgehalte van 17
is derhalve i,lager dan die, welke geldt voor
de oogst 1954, waarin namelijk nog een aanzien
lijke premie ter aanmoediging van de tarweteelt
boven een redelijke winst was verdisconteerd.
Naar de mening der Regering is er onder de hui
dige omstandigheden geen aanleiding meer voor
een aanmoedigingspremie. De nieuwe prijs is vast
gesteld op basis van de kostprijsberekeningen van
het Landbouw Economisch Instituut, waarbij reke
ning is gehouden met een redelijke winstmarge.
Afhankelijk van het systeem, dat zal worden ge
kozen om deze prijs te effectueren, moet rekening
worden gehouden met de mogelijkheid, dat zich
grotere schommelingen rond de richtprijs kunnen
voordoen dan tot nu toe het geval is geweest. Het
ligt overigens in de bedoeling een soortgelijke re
geling als geldt voor oogst 1954 met oplopende
prijzen gedurende het seizoen, toe te passen.
Aangezien het door middel van monopolieheffin
gen niet mogelijk is een redelijke prijs voor de
rogge te effectueren, heeft de Minister van Land
bouw, Visserij en Voedselvoorziening besloten aan
vullende maatregelen te treffen voor de rogge van
de oogst 1954.
Hoewel over de practische uitvoering van deze
maatregelen nog nader overleg zal worden ge
pleegd met de belanghebbende groeperingen uit
het bedrijfsleven, kan nu reeds worden medege
deeld, dat de maatregelen er in beginsel op zullen
zijn gericht voor rogge van oogst 1954 een prijs
van 24,25 per 100 kg te effectueren. Deze prijs
komt overeen met de gemiddelde kostprijs zoals
kan worden afgeleid uit de berekeningen van het
Landbouw Economisch Instituut. Dit houdt der
halve in, dat de maatregelen het karakter zullen
dragen van een prijstoeslag per 100 kg, welke af-
LET OP. U SAECK.:
HULST: Maandag 4 October in „De Graanbeurs",
van 3 tot 5 uur.
KOUDE KERKEWoensdag 6 Oct ober in Hotel
„Nieuw Walcheren", van 9 tot 1.30 uur.
TERNEUZEN: Woensdag 6 October in Hotel
„Des Pays-Bas".
ZIERIKZEE: Donderdag 7 October in Hotel „Huis
van Nassau".
MIDDELBURG: Donderdag 7 October in Café „De
Eendracht".
ST. FHILIPSLANDZaterdag 9 October in Hotel
„De Druiventros".
THOLEN: Zaterdag 9 October in Hotel „Hof van
Holland".
hankelijk zal zijn van de mede door middel van
de monopolieheffingen te realiseren gemiddelde
marktprijs en de kostprijs.
Grote teleurstelling.
Wij stellen er prijs op mede te delen, dat Uw
overzichtschrijver ernstig heeft nagedacht in welke
vorm hij zijn commentaar moest gieten, welke
woordenkeuze hij moest maken. Het is hem name
lijk vergaan als iemand, die door de ervaring heeft
geleerd, dat hij, boos wordende, zich eerst eens
moet omdraaien, dan drie keer moet slikken en
daarna pas iets moet zeggen, daar hij weet, dat
hij anders woorden kiest, waar hij later spijt van
heeft.
U moet zich voorstellen, dat juist een hoogge
stemde Troonrede bij de opening van de gewone
zitting der Staten-Generaal door Hare Majesteit,
Koningin Juliana was uitgesproken.
In de jaarlijkse Troonrede plegen de Ministers
een overzicht te geven van 's lands toestand en de
plannen van de Regering op wetgevend gebied be
kend te maken.
De Minister van Financiën gaf daarnaast in zijn
beschouwing over de Rijksbegroting een fleurig
beeld van de economische toestand van ons land.
De welvaart neemt toe en men brak zich in Ne
derland het hoofd, hoe een ieder van deze gestegen
welvaart mee te laten profiteren. In dezelfde week
nam men een 6 loonsverhoging aan, hetgeen
betekent, zoals wij-in het weekblad „Vrij Neder
land" lazen, dat er een 500 millioen gulden meer
ten goede zal komen aan allen, die in loondienst
werken. Wanneer men de 6 omslaat over de
totale loonsom die in ons land wordt uitgekeerd en
men telt er de sociale uitkeringen bij, dan komt
men aan ongeveer een half milliard!
In deze zelfde week verlaagde Minister Mans-
holt de prijs van één der vijf basisproducten in de
landbouw, het broodgraan, de tarwe. Dat dit, af
gezien nog van het onelegante, een grote teleurstel
ling in de kringeli van de akkerbouw heeft ver
wekt, behoeft geen betoog.
Psychologisch onjuist!
Alvorens over het technisch juiste of onjuiste
van deze nieuwe tarweprijs wat te zeggen, willen
wij wijzen op de zeer slechte indruk, die deze han
delwijze op de boerenwereld heeft gemaakt. Het is
reeds de tweede keer dit jaar, dat er na een vrij
aanzienlijke loonsverhoging een verlaging volgt
van de prijs van één der basisproducten. Na de
5 loonsverhoging van Januari jongstleden, werd
de suikerprijs verlaagd, waardoor de suikerbieten
minder zullen opbrengen. Met de suikerbieten
vormt de tarwe één van de peilers, waarop de ak
kerbouw, o.a. in Zeeland, is gebouwd.
Thans wordt de verlaagde prijs zelfs in dezelfde
week bekend gemaakt als de loonsverhoging en
als het alom bekend maken van de welvaart. Als
eerste reactie kan men zich afvragen of dus de
boerenbevolking niet in de gestegen welvaart mag
delen. Voor hen geldt de centenknijppolitiek. Hun
lasten worden verhoogd, hun inkomsten verlaagd.
Oh zeker, men behoeft de 6 loonsverhoging
niet in de Collectieve Arbeids Overeenkomst voor
de landbouw op te nemen. Elke bedrijfstak kan im
mers zelfstandig hierover beslissen. Doch dit zou
slechts betekenen, dat de landbouw zijn arbeids
krachten naar andere bedrijfstakken zou afstoten,
of de 6 zwart ging betalen of dat de landarbei
der de dupe zou worden van het Regeringsbeleid
ten aanzien van de landbouw. Dat men hier niets
voor voelt, is te begrijpen.
Wij schreven vorige week, dus vóórdat het ver
lagen van de tarweprijs bekend was gemaakt, dat
wij ten aanzien van het landbouwbeleid niet zo
gerust waren. Tijd voor klagen was het niet. maar
verschillende minder geruststellende voortekenen
waren te bespeuren. Ook nu stort de boerenwereld
door de ene cent per kg niet in elkaar, doch wij
weten waar wij aan toe zijn.
De Ministerraad, die zich in zijn geheel met de
vaststelling van de prijs voor het broodgraan be
moeit, wil kennelijk voor de landbouw geen royale
politiek voeren. De boeren moeten hun heil maar
zoeken in de vrije sector. Nu de wereldmarktprij
zen aan het dalen zijn, kan men voor de voedsel
voorziening immers weer elders goedkoop terecht
met de opgestapelde deviezenhoeveelheid, die, zo
als wij vorige week uiteenzetten, voor een behoor
lijk deel aan diezelfde landbouw te danken is.
Tarweprijs voor kostprijs?
Want het meest verontrustende in het boven op
genomen persbericht, het venijn, zit in de staart
van het gedeelte, dat over de tarwe handelt. Er
moet rekening worden gehouden met de mogelijk
heid, dat zich grotere schommelingen rond de richt
prijs kunnen voordoen, dan tot nu toe het geval is
geweest. Betekent dit, -dat deze schommelingen
zullen gaan tot de kale kostprijs? Het is namelijk
wel bekend, dat de Minister de gehele tarwe-afzet
vrij wil geven.
Wanneer men bedenkt, dat dit jaar in vele ge
vallen de door de Regering gegarandeerde richt
prijs vooral direct na de oogst lang niet gehaald
werd een euvel dat juist de minst financieel
draagkrachtigen treft dan behoeft de schom
meling het volgend jaar niet zo veel groter te zijn
en men is aan de kale kostprijs toe.
En wat gaat de Minister doen als de prijs van
de buitenlandse tarwe gaat dalen beneden de kale
kostprijs plus de door hem genoemde redelijke
winstmarge, ja beneden de kale Nederlandse kost
prijs? Komen er dan monopolieheffingen, waar
door de tarweteler zijn kostprijs plus de redelijke
winstmarge krijgt of slechts de kale kostprijs?
Blijft de 20 ondernemerswinst gelden? Een
redelijke winstmarge is een rekbaar begrip. Wij
herinneren ons nog de tijd van het redelijke be
staan op het economisch en sociaal goed geleide
bedrijf. Ook dit woord redelijk is thans omgezet
in een bevordering van de afzet. Over winst wordt
niet meer gerept.
Al deze vragen spelen ons dcor het hoofd, daar
de indruk sterk is, dat de boer het straks nog meer
van de producten zal moeten hebben, waarvan de
prijsvorming geheel vrij is.
En dat dit hoe langer hoe meer tot speculatieve
bouwplannen leidt, kan een ieder om zich heen
zien. Hoeveel erwten, bonen en maanzaad zullen
er het volgende jaar zijn? Wij houden ons hart
vast. Dat dit alles gaat ten koste van een rustige
bedrijfsvoering, van een verhoging van de produc
tie en een verbetering van de economische en tech
nische uitrusting der bedrijven, is maar al te zeer
te vrezen.
Wat doet de Stichting voor de Landbouw.
Het is te hopen, dat het bestuur van de Stichting
voor de Landbouw de Minister van de onrust in
het boerenhart op de hoogte brengt en zich niet
laat afschepen met de opmerking, dat de uitkom
sten van het totale bedrijf nog bevredigend zijn,
daar dit in het thans aan de gang zijnde jaar
slechts het geval zal zijn door enkele speculatieve
producten en daardoor zeer verschillend verdeeld
zal zijn. Men zal van de bewindsman heel duidelijk
moeten zien te horen te krijgen, welk beleid hij in
de toekomst denkt te voeren, opdat een ieder weet
waar hij aan toe is.
Gewezen zal moeten worden op het feit, dat wij
nog niet aan het einde van de lastenstijging zijn.
Er komt nog een huurverhoging, die een loonsver
hoging zeker met zich mee zal brengen en een ver
plichte oudendagsvoorziening, waarvoor hetzelfde
zal gelden. Het gesprek moet dus niet in de eerste
plaats gaan over de cent, want deze is natuurlijk
uit de kostprijsberekeningen van het L.E.I. af te
leiden, als men de hoge stroprijzen inberekent
die de laatste jaren gemaakt konden worden.
De verlaging wordt dan ook gemotiveerd door
erop te wijzen, dat er voldoende tarwe in de wereld
is en er geen aanmoedigingspremie meer nodig is.
Een ieder heeft over de grote voorraden tarwe in
(Advertentie)
KONINKLIJK KWEEKBEDRIJF
EN ZAADHANDEL
KAPELLEBIEZELIN GE.
Bestel nu Uw
