KOLIEK
Fokveedag Middelburg 23 Sept. 1954
58$
ZEEIWSCH LANDBOUWBLAD.
le prijs
denmaat
Foto ,,Het Zuiden", Den Bosch.
MONNA VAN MONTAIN K. 40202
merriën 4 jaar en ouder met zuigende veulens, mid-
Maatregelen.
Zodra men de eerste verschijnse
len ziet, waarschuwt men de dieren
arts.
Inmiddels kan men voorlopig
enkele maatregelen nemen door het
dier in een ruime stal, liefst met
een aarden bodem, te (brengen. Men
plaatst het paard op een dikke
laag stro en het is gewenst zijn
buik met een deken rondom warm
in te pakken. Men trachtte het dier
zo rustig mogelijk te houden.
Men zal er goed aan doen de
komst van de dierenarts verder af
te wachten en niet zelf aan het
dokteren te gaan met „koliek
middelen", hoe deze dan ook in de
hardel aangeprezen mogen worden.
Alleen de dierenarts is in staat te
beoordelen welke behandeling in
een bepaald geval de voorkeur ver
dient.
Eig. A. J. SaloméVerhage te Groede
Wat is koliek?
Het woord koliek is een algemene uitdrukking
voor buikpijn. Bij paarden speciaal komen meer
gevallen van koliek voor dan bii andere huisdieren.
Afhankelijk van de ernst kan de buikpijn zich op
verschillende manieren uiten
MAANDELIJKSE
PA A RDENGEZONDHEIDSKA LENDER
De verschijnselen.
Bij lichte gevallen zien we soms niets anders dan
dat de dieren meer liggen en minder eten dan ge
woonlijk.
In de ergste gevallen geeft koliek aanleiding tot
de heftigste pijnuitingen. De dieren gaan liggen en
opstaan en wentelen, ze krabben met de hoeven
heftig over de bodem.
Doordat de paarden zich op een niets ontziende
wijze tegen de stalmuren en op de grond laten val
len, en door de voortdurende bewegingen met het
hoofd en benen over de grond, treden soms ernstige
schaafwonden op.
De oorzaken.
Koliek is niet als één bepaalde ziekte op te vat
ten, maar bestaat uit een groep van aandoeningen,
welke slechts het optreden van de verschijnselen
van buikpijn gepieen hebben.
Door slechte kwaliteit van voer, schimmel, rot
ting, bevroren voederbieten e.d. kunnen maag
darmstoornissen optreden.
Door een te sterke gisting van de spijsbrij of
doordat er zich uit overigens normaal voer abnor
male afbraakproducten vormen door spijsver
teringsstoornissen, kan er ernstige ziekte optreden,
gepaard gaande met koliekverschijnselen.
Door het voeren van grote hoeveelheden stro, kaf
en hooi met een hoog gehalte aan ruwe celstof
(ruwvezel) en van te laat gemaaid gras, kan er
gemakkelijk verstoppingskoliek optreden. In de
darmen gaan zich te grote hoeveelheden ruwvoe-
derresten ophopen, vooral als daarbij te weinig
drinkwater en saprijk voeder (bieten) wordt ver
strekt.
Door een onoordeelkundige voeding en een plot
selinge wijziging van de samenstelling van het
voer, kan er een maag-darmaandoening ontstaan
met de verschijnselen van buikpijn.
In de zandstreken wordt koliek soms veroorzaakt
door opgenomen zand.
Bij de oogstwerkzaamheden komt het voor, dat
paarden koliek krijgen doordat ze tijdens het wer
ken teveel van de gewassen te velde (b.v. rogge,
aardappelen) eten.
Wanneer men paarden met een volle maag laat
werken, treedt na enige tijd vaak koliek op, doordat
de gassen, die door gisting ontstaan, niet voldoende
worden afgevoerd. Vooral in de zand- en veenstre-
ken wordt deze fout nogal eens gemaakt.
Wanneer een dier, warm en bezweet van inspan
ning, plotseling te veel afkoelt, door het drinken
van te veel koud water, kunnen darmkrampen op
treden.
Er kunnen ook liggingsveranderingen van de
darmen optreden, waardoor deze plaatselijk vol
komen afgekneld worden. Hierdoor kan een paard
snel sterven onder hevige verschijnselen van koliek.
Worminfecties kunnen aanleiding zijn tot een
darm- of buikvliesontsteking. Ook komt het voor,
dat in het lichaam rondzwervende wormlarven
door beschadiging van zenuwen of anderzins, de
normale darm werking verhinderen. Hierdoor kan
de zo algemeen bij paarden voorkomende besmet
ting met ingewandswormen op allerlei wijze koliek
ten gevolge hebben.
Een goede verzorging om koliek te
voorkomen.
1 Als steeds geldt ook hier, dat
voorkomen, beter is dan genezen.
Men dient de dieren regelmatig
en oordeelkundig te voeren. Een voeding welke is
samengesteld uit veel soorten voedermiddelen en
een voldoende hoeveelheid krachtvoer verdient de
voorkeur. Tijdens perioden van weelderige gras-
groei, is het gewenst wat droog ruwvoeder bij te
geven en in de maanden, dat het gras van minder
kwaliteit is, geve men wat krachtvoeder extra.
Laat de paarden nooit hard werken met een sterk
gevulde maag, geeft de dieren het krachtvoeder
vooral 's avonds na afloop van het werk. Ook de
Landelijke Ruiters dienen hier speciaal op te letten.
Geeft de dieren een goede verzorging en laat ze
nooit nat bezweet in de kou staan, zonder ze van
een dek te voorzien. Zorgt dat uw dieren de aan
gegeven wormkuren ondergaan.
In het bijzonder bij merries die pas geveulend
hebben, dient men de eerste dagen matigheid te
betrachten, ook wat de hoeveelheid gras betreft.
(Vervolg van pag. 587.)
andere hand de inseminatiepipet in de schede
wordt gebracht.
Het is nu mogelijk om de inseminatiepipet
dieper in te brengen, n.l. door de baarmoeder-
mond heen tot in het begin van de baarmoeder.
Het teruglopen van sperma is dan bijna uitge
sloten.
Berekeningen op groot materiaal hebben aan
getoond, dat deze methode een verbetering geeft
van 5-10
De inseminator op Walcheren volgt deze me
thode al enkele jaren. De inseminator op Zuid-
Beveland heeft deze winter deze methode ge
leerd, en uit een vergelijking bij hem tussen
de beide methoden werd een verbetering ge
constateerd van 6,6
Wij zijn thans bezig al de inseminatoren de
methode te leren, en wij hopen dat ze deze in
het komende seizoen allemaal zullen kunnen
toepassen.
3. Met nadruk willen wij nog eens wijzen op de
taak die voor de veehouder zelf is weggelegd,
waardoor ook de resultaten verbeterd kunnen
worden.
a. Het nauwkeurig acht geven op de tochtigheid,
waardoor er voor gezorgd kan worden dat een
dier in de meest gunstige periode kan worden
geïnsemineerd, d.w.z. in de tweede helft van de
tochtigheid.
b. Het zorgen voor voldoende hulp bij de insemi
natie, liefst door diegene die de koeien verzorgt.
Hoe rustiger de inseminatie verloopt, hoe meer
kans op succes. De inseminator moet rustig en
op z'n gemak zijn werk kunnen verrichten.
Hierbij dient men te bedenken, dat een snel
uitgevoerde inseminatie beslist geen goed uit
gevoerde inseminatie behoeft te betekenen.
c. Een nauwgezette na-contröle dient te geschie
den om te zien of het dier terugkomt, hierbij
dient men er van uit te gaan dat een controle
op de 21ste dag niet voldoende is, want eigen
lijk is een dagelijkse controle nodig van de ge-
insemineerde dieren.
Wij verwachten, dat de resultaten in de toe
komst, door de toepassing van bovengenoemde ver
beteringen, aanmerkelijk zullen stijgen.
G. W.
De rundveeteelt ontwikkelt zich op Walcheren
in gunstige richting. De plaatselijke premiekeurin
gen, welke jaarlijks in alle gemeenten van dit deel
van Zeeland worden georganiseerd, leggen hiervan
een onmiskenbaar getuigenis af. Niet alleen is de
deelname aan deze keuringen de laatste jaren regel
matig toegenomen, maar ook de kwaliteit van het
vee beweegt zich in stijgende lijn. Dat de belang
stelling voor een doelmatige rundveefokkerij steeds
meer gemeen goed wordt van het gros der Walcherse
veehouders, blijkt tevens uit de regelmatige stijging
van het ledental der melkcontröleverenigingen en
dat van het Nederlands Rundvee Stamboek. Zo
kunnen de veehouders, gesteund door een selectie
op productiegeschiktheid en exterieur, een solide
basis leggen voor een geregistreerde veestapel, die
beantwoordt aan hoge eisen. Een doelmatig type
speelt hierbij een grote rol.
Een goed gerichte paring van hoogwaardige fok
stieren met het vrouwelijke vee, dat de kern van
het veehoudersbedrijf uitmaakt, kan hierbij niet
worden gemist. In dit opzicht leveren in het bij
zonder de K.I.-vereniging „Naar Productief Vee op
Walcheren" en de Stierenverenigingen te Gapinge,
Grijpskerke en Meliskerke hun bijdrage.
In 1952 konden wij ter aanbeveling van de op
18 September van dat jaar georganiseerde eerste
na-ocrlogse fokveedag gewag maken van „een dege
lijk fundament van goedsoortig vee", dat door een
doelmatige opzet van het veeherstel
werd gelegd. Thans roepen wij U op
om op 23 September a.s. te Middel
burg getuige te willen zijn van de
verdere uitbouw van de veeverbete
ring op Walcheren, welke méér
dan 2 jaar geleden het geval kon zijn
een gevolg is van selectie uit eigen
aanfok.
Er zal uitsluitend geregistreerd
fokvee worden gedemonstreerd. Door
56 veehouders werd in totaal met 252
dieren en 41 groepen ingeschreven,
verdeeld over 30 rubrieken, welke U
in de catalogus kunt vinden.
In een sportieve prijskamp zullen
ze, naar wij mogen verwachten, zo
wel individueel als in groepsverband
waarbij uiteraard de fokgroepen
een bijzonder accent aan de waarde
van de veestapel zullen kunnen geven
om de voorrang strijden. De in
stelling van een aparte productie
klasse, wederom gebaseerd op hoge
eisen, zal niet nalaten het prestatie
vermogen van het Walcherse rundvee
als eerste fokdoel te doen uitkomen.
Naast het rundvee, zal ook het kleinvee in de
vorm van varkens en geiten Uw volle belangstelling
waard zijn. Voor deze tentoonstelling zijn 55 van
de beste productiegeiten ingeschreven, terwijl ook
van het Veredelde Nederlandse Landvarken een be
perkt aantal stamboekdieren niet zal ontbreken.
Daar deze landbouwhuisdieren thans niet de be
langstelling ondervinden welke zij verdienen, is de
aanwezigheid ervan wellicht meer gewenst dan ooit.
De organisatie van deze fokveedag kon met vol
ledige medewerking van de bestaande verenigingen
op het gebied van de Rundveeverbetering, de Kring
van Geitenfokverenigingen en de Varkensfokvereni-
ging van Walcheren tot stand komen. Hierbij was
de financiële steun van bestaande instellingen, or
ganisaties en particulieren, die overtuigd zijn van
de betekenis van een bloeiende veeteelt voor de
welvaart van Walcheren, onmisbaar.
We besluiten deze introductie dan ook gaarne
met de wens, dat de fokveedag voor Walcheren 1954
de tweede in een nieuwe reeks bij talrijke
bezoekers een goede indruk zal achterlaten en de
economische positie van de veeteelt zal versterken.
Ir W. L. HARMSEN.
Foto „Het Zuiden", Den Bosch.
Het vierspan van Stallen de Dobbelaere te IJzendijke