Wij lazen voor U
r
r
Mond- en
klauwzeerbestrijding
Zeeuwen
V.
Mededeling
in Groningen
LONEN EN SOCIALE VOORZIENINGEN
ZEEUWSCH LANDBOUWBLAD
Het grote gebrek aan cultuurgrond in Nederland
maakt dat we niet veel meer denken aan de mo
gelijkheid buiten eigen provincie een bedrijf te
pachten of kopen.
Alleen in de N. O. P. vindt jaarlijks een vrij
groot aantal boeren uit andere provincies een
plaats als pachter.
We wreven daarom even onze ogen uit, toen we
in het Groninger Landbouwblad van 10 Sept. j.l.
een artikel aantroffen van Dr. Muntinga, de Rijks
consulent voor Grond- en pachtzaken, waarin ge
gevens vermeld staan over de migratie en vesti
ging van Zeeuwen in Groningerland.
In dit artikel worden de resultaten medegedeeld
van een onderzoek dat in de na-oorlogse jaren
werd ingesteld.
Schrijver merkt eerst* op dat de lust van Gro
ningers om naar elders te vertrekken nooit groot
geweest is, behoudens naar de Haarlemmermeer
en de Veenkoloniën in het verleden en de Zuider
zeepolders in het heden.
Dit werd mede veroorzaakt
doordat de kans een bedrijf in
Groningen te bemachtigen
groter is dan elders, i. v. m. de
geringe gezinsgrootte en het
kiezen van een ander beroep
door boerenzoons. Waarbij
vanzelfsprekend de gehecht
heid aan familie- en vrienden
kring en geboortegrond een
rol spelen, vooral voor de be
woners van de lichtere gronden.
Gedurende de laatste 50 jaren kwam een vrij
groot aantal landbouwers naar Groningen, waar
onder tijdens de eerste wereldoorlog een aantal
Zeeuwen zich in de buurt van Bedum vestigde. De
meesten zijn inmiddels weer naar elders vertrok
ken. De trek is na de laatste wereldoorlog veel
belangrijker geworden. Van 1945 t/m Juli 1953
hadden 42 vestigingen van Zeeuwen in de provin
cie Groningen plaats, althans voor zover bekend.
In 33 gevallen betrof het een verkoping, waar
onder één tuinbouwbedrijf; in de resterende geval
len betrof het verpachtingen. In bijna alle geval
len werd het bedrijf inmiddels al in gebruik geno
men; het is echter zeer goed mogelijk aldus de
schrijver dat nog meer verkopingen en verpach
tingen tot stand zijn gekomen, waarbij de grond
tot nu toe niet in gebruik genomen werd. Het gaat
hier vooral om akkerbouwbedrijven of bedrijven
waarop de akkerbouw hoofdzaak is.
De gemiddelde oppervlakte bedroeg met uit
zondering van het tuinbouwbedrijf bijna 34 ha.
In totaal werden 1051 ha verkocht en 336 ha ver-
pacht.
De meeste vestigingen hadden plaats in het Old-
ambt daar hier zich 20 families vestigden.
Welke verklaring hier aan gegeven moet wor
den weet de schrijver niet met zekerheid. Veron
dersteld wordt dat de aantrekkelijkheid om te ver
pachten hier geringer is door de hogere lasten,
terwijl het voorts bekend is dat in deze streek
agenten werkzaam zijn die bemiddeling verlenen.
Opgelost is de vraag niet, waardoor de schrijver
aldus verder gaat:
„Het blijft een open vraag, waarom de eigena
ren in de genoemde gevallen bij verkoop en pacht
de voorkeur gaven aan „Zeeuwen". De vraag naar
grond is ook in de provincie groot en vele Gronin
gers zullen ongetwijfeld gaarne voor de hoogst
toelaatbare tegenprestatie een bedrijf willen kopen
of pachten."
Wij hebben het idee dat ze ook wel eens geneigd
zullen ziin wat meer te bieden en dat eerst na
1 Januari 1954 de toestanden bij verkoop speciaal
t.a.v. de pachter wat anders zullen komen te liggen.
Even verder gaat de schrijver in op de redenen
tot verkoop, nadat hij heeft vastgesteld dat de
hoge leeftijd van de eigenaar en emigratie de be
langrijkste redenen zijn geweest. Hij drukt zich
dan als volgt uit:
„Dergelijke motieven tort verkoop zullen onge
twijfeld ook in andere delen van ons land aanlei
ding geven tot verkoop, hoewel door de relatief
geringe gezinsgrootte in het kleigebied van deze
provincie het ontbreken van een opvolger hier veel-
vuldiger zal voorkomen dan b.v. in het Zuiden van
ons land.
Dit zal ook één van de oorzaken zijn, waardoor
de „Zeeuwen" in het Noorden vafi ons land succes
Overvloed van
artikelen tot een
stellen.
copie noodzaakt
volgend nummer
ons enige
uit te
RED.
hebben bij hun pogingèn om bedrijven aan te
kopen".
Tot zover woordelijk de schrijver, die van 38 ge
zinnen de gezinsgrootte heeft nagegaan en tot de
conclusie komt dat deze gemiddeld 4,02 is. Dit
wijst dus op grote gezinnen die variëren van 1—
10 personen.
Merkwaardig is ook nog dat de Zeeuwen - die
volgens de schrijver flinke en hardwerkende lieden
zijn zeker niet als gemiddeklö staalkaart van de
Zeeuwse bevolking aangemerkt kunnen worden.
Van de 42 gezinnen behoort n.m'. 78,6 tot de
Rooms-Katholieke Kerk, terwijl tot de Nederlands
Hervormde en Gereformeerde Kerk resp. 14,3 en
7,1 c/o behoren.
Vermeldingswaardig is ook nog dat in de eerste
7 maanden van 1953- de verkoop van grond een
enorme vlucht heeft genomen; in de betreffende
maanden werd ruim V-s van de grond verkocht van
het totaal na de oorlog. De hierboven reeds gesig
naleerde invloed van de Wet Rechtshandelingen
landbouwgronden wordt hier
mee nog eens in cijfers om
gezet.
Helaas zijn de gevolgen
van de verkoop voor de zit
tende pachter niet altijd even
plezierig.
-We achten het waarnemen
van verschijnselen, als deze
V trek van de ene provincie
naar de andere, ook op land
bouwgebied, van groot belang voor het stellen van
conclusies omtrent de beweegredenen die hiertoe
de stoot hebben gegeven.
Voordat deze getrokken kunnen worden lijkt het
ons wenselijk in Zeeland een onderzoek in te stel
len naar de omstandigheden waaronder deze ge
zinnen verkeerden en de redenen die geleid hebben
tot de beslissing.
Samen met. de Groningse gegevens zou hiermee
een waardevol stuk sociologisch onderzoek ron
dom het gebrek aan cultuurgrond gedaan kunnen
worden.
B.
ZEEUWS VOORLICHTINGSINSTITUUT
OP VERZEKERINGSGERIED (Z.V.V.).
HULST: Maandag 21 September a.s. in Hotel „De
Korenbeurs" van 2.304 uur (de heer
Wegner).
WISSEKERKE: Woensdag 23 September a.s. op
de beurs van 1113 uur (de heer Wegner).
OOSTBURG: Woensdag 23 September a.s. in
Café „De Vuijst" van 24 uur (de heer
Cevaal).
ZIERIKZEE: Donderdag 24 September a.s. in
„Huis van Nassau" van 1113 uur (de heer
Wegner)
GOES: Iedere Dinsdag op het Landbouwhuis.
Laat Uw beslaande polissen op het gebied van
de levens-, lijfrente-, pensioen-, studie- en uitzet-
verzekering controleren door onze adviseurs-des
kundigen. Vraagt steeds inlichtingen alvorens
nieuwe posten af te sluiten.
ZEEUWS VOOR LICHTINGSINSTITUUT
VOOR DE BRANDVERZEKERING (Z.V.B.).
GOES: Iedere Dinsdag op het Landbouwhuis.
ZIERIKZEE: Donderdag 24 Sept. a.s. in „Huis
van Nassau" van
Burg).
11—13 uur
a.s. in
(de heer Van
Laat Uw brandpolissen controleren door onze
adviseur-deskundige.
ADVIESBUREAU VOOR OORLOGSSCHADE
en
BOUWBUREAU VOOR DE LANDBOUW.
ST. PHILIPSLAND: Zaterdag 19 September, van
1113 uur, in Café „De Druiventros".
ST. MAARTENSDIJK: Donderdag 24 September,
van 1113 uur, in Café Gaakeer.
Op het kantoor van het Bouwbureau te Middel
burg kunnen dagelijks inlichtingen enz. worde*
ingewonnen van 8.3012.30 uur en van 13.30—
17.00 uur.
d
Maa tregelen ten aanzien
van heivervoer van runderen
De hoofdafdeling Veehouderij van de Stichting
voor de Landbouw heeft in haar jongste vergade
ring de nieuwe regeling besproken t.a.v. het ver
voer van runderen in verband met de bestrijding
van mond- en klauwzeer. Zoals bekend, houdt deze
regeling in, dat met ingang van 1 September het
vervoer van een rynd, dat ouder is dan twee
maanden, naar een markt, tentoonstelling, vér-
koping of soortgelijke verzamelplaats van vee
slechts is toegestaan indien de vervoerder in het
bezit is van een verklaring, afgegeven namens een
erkende Provinciale Gezondheidsdienst voor Die
ren, waaruit blijkt, dat het rund tenminste veer
tien dagen en uiterlijk zes maanden geleden tegen
mond- en klauwzeer is geënt en afkomstig is uit
een geënt rundveebeslag. In alle overige gevallen
is het vervoer van een rund, dat ouder is dan
twee maanden, slechts toegestaan als de vervoer
der in het bezit kan worden gesteld van een ver
klaring door een Gezondheidsdienst, waaruit blijkt
dat het rund tenminste veertien dagen geleden
tegen mond- en klauwzeer is geënt en afkomstig
is uit een geënt rundveebeslag.
Rundveebeslagen, welke vóór 1 Januari 1953
zijn geënt tegen mond- en klauwzeer, dienen vóór
1 September 1953 in hun geheel opnieuw te worden
geënt. Zij worden dan tot 15 April 1954 beschouwd
als geënt rundveebeslag. Voor vervoer van run
deren afkomstig van veebeslagen, die in de
periode van 1 Januari tot 15 April zijn geënt
naar markten, tentoonstellingen, verkopingen of
soortgelijke verzamelplaatsen van vee, is indivi-
duële herinenting vereist, als de enting van het
rundveebeslag in zijn geheel op het tijdstip van ver
voer langer dan zes maanden geleden heeft plaats
gehad.
Ten aanzien van de herinenting van het rund
vee, afkomstig van rundveebeslagen, die in de
periode van 1 Januari 1953 tot 15 April 1953 zijn
geënt, was de hoofdafdeling van oordeel, dat zij
deze regeling van individuele inenting in strijd
achtte met de gangbare opvatting bij de georgani
seerde bestrijding van mond- en klauwzeer. Deze
opvatting houdt in, dat tenzij bijzondere omstan
digheden zich zouden voordoen slechts één keer
per jaar het gehele veebeslag behoeft te worden
geënt, en wel bij het begin van de weidetijd, om
dat dit het meest gunstige tijdstip is.
Gezien het feit, dat sedert lang geen gevallen
van mond- en klauwzeer zijn opgetreden, vroeg de
hoofdafdeling zich af of deze nieuwe regeling wel
nodig is.
Zij vreesde voorts, dat deze maatregel de geor
ganiseerde enting in het voorjaar van 1954 zal
verstoren.
Afgezien van deze beoordeling heeft de hoofd
afdeling haar ernstig misnoegen er over geuit,
dat de regeling zonder overleg met de Stichting
voor de Landbouw is getroffen.
In verband met de normale najaarsafzet van
slacht- en gebruiksvee, heeft het Dagelijks Bestuur
van de Stichting op advies! van de hoofdafdeling
Veehouderij zich tot de Minister gewend en er op
aangedrongen de nieuwe regeling op zeer korte
termyn ongedaan te maken.
ACCOORDTifRIEVEN
Nu één dezer dagen de oogst van de laatste pro
ducten 1953 begint n.l. het rooien van bieten, laten
wij voor de góede orde hieronder de vastgestelde
accoordtarieven volgen.
Bieten rooien.
Zonder koppen hakken, met laden en loof uit
de rijbanen Zeeuws schoon ƒ151,tot ƒ194,
per ha.
Bij machinaal rooien met de bietenlichter mogen
bovenstaande tarieven met 10 tot 30 worden
verlaagd.
Koppen hakken ƒ23,tot 34,per ha.
Voederbieten
Rooien zonder laden 83,tot 120,per ha.
Voor een normaal gewas dient steeds het gemid
delde tarief te worden genomen.
De maximumtarieven mogen slechts overschre
den worden met goedkeuring van de Provinciale
Sociale Commissie.
Inlichtingen over arbeidszaken steeds verkrijg
baar op het Secretariaat Z. L. M., Landbouwhuis,
Goes.
de L.
