Noord-Brabantsche Maatschappij van Landbouw
MEDEDELING.
ADRESSEN VAN GEëVACUEERDEN.
NA DE RAMP.
HULDE.
ZWARE VERLIEZEN
IN DE AGRARISCHE SECTOR.
HET GEBRUIK VAN ONDER
GELOPEN VEEVOEDERKUILEN.
KRING OOST- EN MIDDEN-BRABANT
DER NOORD-BRABANTSE MIJ
VAN LANDBOUW.
Het gebrek aan communicatie tengevolge van
de ramp, maakte het ons vorige week onmogelijk
om nog tijdig copie voor het Landbouwblad te
plaatsen. Het Landbouwhuis te Zevenbergen is in.
tact gebleven, hoewel eerst evacuatie dreigde.
Het secretariaat is normaal bereikbaar onder
tel. no. 25 Zevenbergen. Alle tot voor kort vast
gestelde vergaderingen van kringen, afdelingen
enz. moeten vanzelfsprekend worden uitgesteld.
Voor zover dit nodig moge zijn, gelieve men hier
voor nieuwe afspraken te maken via het secreta
riaat der N. B. M. L.
Vaivvele zijden werden aanbiedingen voor hulp
gedaan. Deze worden uiteraard zeer op prijs ge
steld, doch kunnen het beste via Stichtingsverband
en het apparaat van de P. V. C. worden ten uit
roer gebracht.
Dit geldt eveneens voor verschillende onzer af.
delingen in Oost-Brabant, die op zo sympathieke
wijze met hun getroffen collega's in het Westen
meeleven, alsmede voor onze zusterorganisatie der
Groninger Mij van Landbouw, wier medeleven en
aanbod zeer op prijs worden gesteld.
Daar een groot aantal van onze leden thans op
een evacuatie-adres verblijft en toezending van het
Landbouwblad aan het oude adres grote vertraging
zal veroorzaken, verzoeken wij al onze geëvacueer
de leden, om hun evacuatie-adres te willen opgeven
aan het secretariaat der N. B. M. L., Stations
laan 4 te Zevenbergen.
Het is niet gemakkelijk om na de achter ons
liggende dagen te komen tot het schrijven van een
overzicht met betrekking tot hetgeen ons zo on
verhoeds en in zo ontstellende mate heeft getrof
fen.
Het Zuid-Westelijk deel van ons land, een land
bouwgebied bij uitstek, is getroffen door een ramp
van ongekende omvang, waarvan de gevolgen
thans nog niet ten volle zijn te overzien.
Tallozen zijn door het geweld van het water in
één slag hun have en goed kwijt geraakt en hebben
elders als evacuée een onderdak moeten zoeken.
Dit moge in de toekomst geheel of ten dele te her
stellen of te vervangen zijn, onherstelbaar is het
verlies aan mensenlevens.
De steeds aangroeiende verlieslijsten wekken
vermoedens, dat het aantal slachtoffers thans nog
maar bij benadering bekend is;
Het Westen van onze provincie heeft in deze
nationale ramp ruimschoots haar deel gekregen.
Ruim 60.000 ha vruchtbare kleigrond werd door de
vloedgolf overstroomd.
Het is juist in dit getroffen gebied, dat onze
organisatie haar meeste leden telt. Naar schatting
behoort tenminste 50 van de leden onzer organi
satie tot de zwaar gedupeerden. Veel, zeer veel
zal in de kortst mogelijke tijd verricht moeten wor
den om de eerste nood te lenigen en de zo zwaar
getroffen gebieden weer zo spoedig mogelijk op
gang te helpen.
Deze onmetelijke taak zal alleen dan goed kun
nen worden volbracht, wanneer alle hiertoe inge
zette instanties zo doelmatig mogelijk samenwer
ken. Mede dank zij de onschatbare hulp van onze
soldaten is reeds zeer veel gedaan aan het herstel
van dijken en waterkeringen.
Onze Rijkswaterstaat doet wat zij kan om de
ondergelopen 'polders weer zo spoedig mogelijk
watervrij te krijgen, het apparaat van de Prov.
Voedselcommissaris werkt op volle toeren en
Bureau Oogstvoorziening doet al het mogelijke om
mede orde te krijgen in de door de natuur aan
gerichte chaos.
De in Stichtingsverband samenwerkende organi
saties zullen in de eerstkomende tijd zich in hoofd
zaak dienen te richten op het herstel van de ge
troffen gebieden. Zeer veel werk staat ons daarbij
te wachten. Uiteraard zal het Landbouwblad
voorlopig voor een groot deel in het teken van dit
herstel staan.
Vanzelfsprekend wordt mede met -buitenlandse
hulp thans allereerst hard gewerkt aan het herstel
van de dijken. De hierin geslagen gaten dienen
in de kortst mogelijke tijd te worden gedicht, waar
na met het droogmalen van de polders kan worden
begonnen. Het bergen van de cadavers, dringend
nodig uit een oogpunt van volksgezondheid, zal bij
het verschijnen van dit blad vrijwel zijn beëindigd.
De veestapel is of wordt intussen geregistreerd,
waarbij getracht wordt van een groot aantal die
ren van onbekende herkomst, de eigenaar op te
sporen. Voor nadere inlichtingen hiervoor vervoege
men zich bij de plaatselijk bureauhouder.
De voorziening van t veevoeder is een probleem
dat dank zij de spontane hulp van de landbouwers
in -de niet-getroffen gebieden, zal kunnen worden
opgelost. Op enkele centrale punten o.a. in de
veilingshallen te Breda, zijn depots ingericht, van
waaruit de P. B. H.'s de getroffen bedrijven van
veevoeder kunnen voorzien.
Ook voor het registreren en opslaan van trac
toren en werktuigen uit de ondergelopen boerde
rijen zijn maatregelen getroffen. Deze worden in
centrale depóts ondergebracht en geregistreerd,
waarbij hulpcolonnes van deskundige monteurs
voor de revisie van tractoren enz. zijn ingeschakeld.
Zo wordt dan allerwegen getracht om de door de
ramp aangerichte verwoesting zo spoedig mogelijk
weer te herstellen. Er zullen ongetwijfeld vele jaren
mee gemoeid zijn, voordat alle sporen hiervan weer
zijn uitgewist. Wij denken slechts aan de weder
opbouw van vernielde boerderijen en huizen en de
nadelige gevolgen van het zoute water voor onze
bodem.
Ook bij dit herstel zal de grootst mogelijke
samenwerking geboden zijn. In tijden van ramp
spoed hebben de Nederlanders zich steeds op hun
best getoond. Dan vielen grenzen en verschillen
weg en toonde ons volk zich één, zoals ook in de
achter ons liggende bezettingsjaren bleek. Thans
geldt geen onderscheid van godsdienst, rang of
stand, maar de Christelijke naastenliefde, die van
öns juist nu in zo ruime mate wordt verwacht.
Mogen wij zo de wederopbouw ter hand nemen,
geslagen maar niet gebroken, ons opmaken om te
herbouwen en moge God in de hemel het ons doen
gelukken, Die ons op zo duidelijke wijze onze af
hankelijkheid van Zijn Almacht heeft getoond.
Bij alle nood en ellende van de afgelopen weken
mag ook met grote dankbaarheid getuigd worden
van de vele hulp die van de aanvang af van alle
zijden is verleend.
Zonder aan de verdiensten van de vaak boven
menselijke inspanning vragende prestaties van
diverse autoriteiten, instanites en individuele per
sonen tekort te willen doen, zouden wij met name
willen noemen de vaak met levensgevaar gepaard
gaande prestaties van onze militairen.
Een woord van spontane hulde voor onze jon.
gens, die met inzet van al hun krachten zich heb
ben gegeven om mensen en dieren te redden, om
dijken te dichten of te versterken, kortom overal
waren zij waar geholpen moest worden.
Met weemoed gedenken wij hoe drie van hen
onder Klundert bij reddingspogingen om het
leven kwamen. Zij gaven hun jonge leven voor
anderen. Moge dit offer en alles wat onze soldaten
in deze weken hebben verricht bij ons steeds in
dankbare herinnering blijven en een stimulans zijn
om als Nederlanders in eendrachtige samenwer
king het herstel van de geteisterde gebieden ter
hand te nemen.
Volgens de nota van de Minister-President ten
behoeve van de Tweede Kamer werd ongeveer
133.000 ha cultuurgrond bij de watersnood over
stroomd, waarvan 82.000 ha bouwland, 1.000 ha
grasland en 10.000 ha tuingrond.
Uitgaande van de in 1952 verbouwde gewassen
kan het onder water gelopen bouwland worden
onderverdeeld in 32.000 ha granen (6,1 13.700
ha consumptie-aardappelen (8,6 15.000 ha sui.
kerbieten (24 6000 ha peulvruchten (17,8
7500 ha vlas (22,7 en 8000 ha andere gewassen.
Voorts ging aan voorraden een thans nog niet te
schatten hoeveelheid land- en tuinbouwproducten,
verloren. Volgens voorlopige schattingen gingen
van de levende inventaris verloren: 25.000 stuks
rundvee, 20.000 varkens, 1500 paarden, 2000 scha
pen en 100.000 stuks pluimvee.
Daarnaast de schade aan tractoren, werktuigen
enz., en vooral ook de schade aan gebouwen. Vol
gens een globale schatting werden alleen in Noord-
Brabant 830 woningen en boerderijen overstroomd.
De totaal in ons land aangerichte schade aan roe
rende en onroerende goederen is uiteraard nog niet
bij benadering vast te stellen, doch hiervoor wordt
thans reeds zeer globaal een bedrag, liggend tus
sen één a twee milliard gulden genoemd.
Omtrent de toekomstige schaderegeling zijn
door de Minister-President in zijn nota reeds enkele
lijnen aangegeven.
De leniging van de eerste nood en de vergoeding
van schade in de persoonlijke sfeer d.w.z. levens
onderhoud, kleding, dekking, schoeisel en huisraad
zal behoren tot de taak van het Nationaal Ram
penfonds.
Voor het registreren van de geleden huisraad-
schade enz. zijn intussen schade-enquêtecommis
sies ingeteld en wel voor zover onze provincie
betreft te:
Steen bergen voor de gemeenten Nieuw-Vossemeer,
Steenbergen, Dinteloord, Fijnaart en Oud-
Gastel.
Zevenbergen voor de gemeenten Willemstad, Klun
dert, Zevenbergen, Standdaarbuiten, Terheij-
den, Hoge- en Lage-Zwaluwe.
Geertruidenberg voor het rayon de Langstraat
ten Oosten van Hoge- en Lage-Zwaluwe, de
Brabantse Biesbosch en het Land van Heusden
cn Altena.
Eergen op Zoom voor de gemeenten Ossendrecht,
Woensdrecht, Bergen op Zoom en Halsteren. -
Daar de totale schade overwegend in de agrari
sche sector is aangebracht, zal hiervoor een afzon,
derlijke dienst worden ingesteld, waarbij gebruik
gemaakt zal kunnen worden van de ervaringen,
die de Rijksdienst Landbouwherstel bij de afwikke
ling van de oorlogsschaderegeling heeft verwor
ven. Het ligt in het voornemen dit in te brengen
bij de Cultuurtechnische Dienst van het betreffende
gewest.
In het belang van de getroffenen staat voorop,
dat de te treffen regeling snel en doelmatig worde
toegepast. De ervaringen met de afwikkeling van
de oorlogsschaderegeling zijn van dien aard, dat
hierop met klem moet worden aangedrongen.
Hiervoor is nodig een eenvoudig werkend admini
stratief apparaat, dat doelmatig is gedecentrali
seerd en waarbij ook deskundigen uit het georga
niseerd bedrijfsleven worden ingeschakeld. In
ieder geval dient voorkomen te worden, dat de
getroffenen herhaaldelijk door allerlei instanties
met diverse formulieren worden lastig gevallen en
tenslotte na jaren nog niet weten, waar zij aan
toe zijm
Een spoedige vaststelling van de schade is hier.
voor van groot belang, terwijl daarnaast een bil
lijke voorschotregeling het de getroffenen mogelijk
moet maken om de noodzakelijke voorzieningen te
treffen.
Wat de basis van de schadevergoeding betreft
wordt gedacht aan een zelfde regeling als in de
Wet op de Materiële Oorlogsschade is vastgelegd,
een en ander vastgelegd en geregeld in een afzon
derlijke Wet.
Verwacht mag worden, dat bij de schadevergoe
ding wordt uitgegaan van prijs-basis 1952 dan wel
vervangingswaarde, wat alleszins billijk is. Daar
naast echter zullen vele getroffenen het eerste
jaar, misschien zelfs in polders met hoge zout
gehalten de eerste jaren, een belangrijke derving
van inkomsten ondervinden. Ook hiervoor dient
een regeling te worden getroffen, die billijk en
aanvaardbaar is. Wij hopen over de schaderegeling
onze leden via het Landbouwblad regelmatig van
voorlichting te dienen, terwijl wij daarnaast uiter
aard ook voor individuele gevallen gaarne ter be
schikking staan.
Bij het weer droog komen van ondergelopen
veevoederkuilen doet zich de vraag voor, in hoe
verre deze voor het vee weer bruikbaar zijn. Vol
gens bij de Voorlichtingsdiensten ingewonnen infor
maties ware hiermee als volgt te handelen. Veel
zal uiteraard afhangen van het zoutgehalte, dat
bij de geschiktheid voor gebruik als veevoeder een
grote rol speelt.
Desgewenst kan men hiervoor monsters laten
nemen door de assistenten van de Voorlichtings
dienst. Aardappelen en voederbieten zullen, mits
zij niet te lang onder water hebben gestaan, direct
voerbaar zijn. Eventueel na deze producten vooraf
af te spoelen. Zij zullen echter niet lang houdbaar
zijn, in verband waarmee malen en inkuilen de
voorkeur zal genieten.
Kuilvoeders, ingekuilde pulp en bietenloof zullen
na droog komen in vele gevallen bruikbaar zijn,
echter waarschijnlijk evenmin lang houdbaar.
Men voere, vooral in het begin, niet te veel van
deze producten. Beter is om van lieverlee het
kwantum op te voeren tot normale hoeveelheden,
daar de dieren zich eerst hieraan dienen te gewen
nen en anders ernstige diarrheeverschijnselen niet
zijn uitgesloten. Aanvulling van het rantsoen met
voederbieten, droge pulp enz. is mogelijk in over
leg met de plaatselijk bureauhouder.
De Kring Oost- en Midden-Brabant der Noord-
Brabantse Mij van Landbouw, zal in vergadering
bijeen komen op
DINSDAG 17 FEBRUARI a.s.,
in de zaal van Café-Restaurant „De Korenbeurs",
Grote Markt te Eindhoven. Aanvang 10,30 uur
v.m. precies.
Gaarne wordt ook op Uw aanwezigheid gerekend.
Agenda:
1. Opening.
2. Notulen en Mededelingen.
3. Lezing door de Weled. Gestr. heer Ir. Kru-
gers, Cultuurconsulent te Tilburg over:
„Dë verbetering van de gronden in Oost
en Midden-Brabant.
4. Bespreking.
Pauze.
5. Lezing door de heer Van den Heuvel, hoofd
assistent bij het Rijkslandbouwconsulent-
schap Eindhoven over: „Ons bouwplan voor
1953".
6. Bespreking. 7. Rondvraag. 8. Sluiting.
N.B. Laat op deze dag geerc lid ontbreken en ieder
zorgen zoveel mogelijk op tijd aanwezig te zijn.
Namens het Bestuur van de Kring Oost
en Midden-Brabant,
J. M. v. d. WEELE, Secretaris.
C. ZEEUW, Voorzitter.
