HET BEDRIJFSPLAN VOOR 1953
Nu nog Wintertarwe
zaaien
LEDENWERFACTIE DER Z. L. M.
Ned. Wolfederatie G.A.
Afd. Zeeland
Bij het maken van het bedrijfsplan wordt onder
meer vastgesteld welke gewassen zullen worden
verbouwd en hoe de opper vlakte-verhouding zal
zijn. Deze gewassenkeuze en oppervlaktebepaling
worden belangrijk beïnvloed door de winst die van
elk gewas wordt verwacht. Bepaling van de te ver
wachten winst per gewas is echter een moeilijke
zaak; naast vele andere factoren is de prijs bij toe
komstige verkoop van beslissende betekenis. Van
enkele gewassen is de prijs vooraf bekend (tarwe,
suikerbieten), in hoofdzaak is het echter afwachten
wat de markt zal doen.
Ongeacht de verrassingen die het prijsverloop
kan brengen, hebben veel landbouwers in gedach
ten de gewassen in een bepaalde winst volgorde ge
rangschikt en houden hiermee rekening als er een
bedrijfsplan wordt opgesteld. Genoemde gedachten
over de winst berusten meestal op ervaringen van
voorgaande jaren en kunnen steunen op gemaakte
kostenberekeningen; dikwijls is het echter een glo
bale indruk waarbij het bedrag dat men van een
bepaald gewas in handen krijgt, een te grote rol
speelt. Dit laatste brengt mee, dat er een algemene
neiging bestaat om. aardappelen en suikerbieten tot
de meest winstgevende gewassen te rekenen. In
werkelijkheid is dit de laatste jaren niet altijd het
geval geweest. De winstberekening op een aantal
Zeeuwse bedrijven geeft dit duidelijk aan. Het vol
gende staatje geeft het resultaat van deze bereke
ningen. De meest verbouwde gewassen zijn gerang
schikt naar de winst per ha. Het meest links ge
noemde gewas gaf in het betrokken jaar gemiddeld
de hoogste en de naar rechts volgende gewassen
steeds minder winst per ha. (Zie tabel I).
Vrijwel elk jaar zijn het dus andere gewassen die
de grootste winst geven. De grootste winst nazaai-
en is dus niet de methode om de beste bedrijfsresul
taten te bereiken. Dit is begrijpelijk, want de winst
in een bepaald jaar is het resultaat van kosten, kg-
opbrengsten en prijs, en die kunnen van jaar tot
jaar vrij sterk uiteenlopen. De winst van een gewas
in voorgaande jaren kan daarom niet gebruikt
worden als uitgangspunt voor een bedrijfsplan in
de volgende periode. Een dergelijk plan kan alleen
gemaakt worden aan de hand van de te verwachten
winst. Hiervoor dient een winstbegroting te worden
gemaakt. Om hiertoe te geraken is het nodig, dat
zowel de te maken kosten als de te verwachten op
brengsten' voorlopig worden berekend.
Voor deze berekeningen kunnen bij een bestaand
bedrijf met bepaalde productiemethoden wèl gege
vens van voorgaande jaren worden gebruikt. De
gemiddelde hoeveelheid benodigde productiemidde
len zijn te gebruiken als grondslag voor de kosten
berekening. De hoeveelheden (kunstmest, zaaizaad,
manuren enz.) worden daartoe vermenigvuldigd
met de prijzen die waarschijnlijk betaald zullen
moeten worden om de kosten te bepalen. Daarnaast
wordt nog en berekening gemaakt van de kosten,
die niet direct aan een gewas zijn toe te rekenen
maar per ha over de gewassen worden verdeeld.
.Voor 1953 zal een kostenberekening er als volgt
kunnen uitzien:
Tabel I: - IR
Kosten per ha bouwland ongeacht het te verbouwen
gewas:
Grondbewerking
ƒ111.-
Indirecte werkzaamheden
60.—
Kosten werktuigen
89.—
Algemene bemestingskosten
ƒ21.-
Pacht
120.—
Kleine onkosten
63.—
Totaal gelijke kosten
464.—
Directe kosten aan de gewassen per ha (Zie ta
bel II).
Hierbij dient te worden aangetekend, dat in het
voorbeeld bij de berekening van de directe kosten
uitgegaan is van de volgende werkwijze:
de granen worden met eigen zelfbinder gemaaid
en door een loondorser gedorst;
de tarwe en haver worden in de schuur en de
gerst van het land gedorst;
de erwten worden met de hand gepikt en door
een loondorser in de schuur gedorst;
het blauwmaanzaad wordt met de zelfbinder ge
maaid en met een maaidorsmachine door een loon
dorser op het land gedorst;
het vlas wordt met de hand getrokken en op een
klamp gereden
bruine bonen worden door een loondorser in de
schuur gedorst;
de aardappelen worden met werpradrooier ge
rooid en in October afgeleverd;
de rnais wordt met de hand geoogst en door der
den gedorst en gedroogd.
Als de totale kosten per gewas bekend zijn is het
voor een winstbegroting nog nodig om de verwach
te geldopbrengst te benaderen. Dit kan het best ge
beuren door de kg-opbrengst zo goed mogelijk te
schatten en deze met de te verwachten prijs te ver
menigvuldigen.
Als voorbeeld kan deze berekening als volgt
worden opgesteld: (Zie tabel III).
Door de totale opbrengst te verminderen met de
kosten is de winst per ha gewas benaderd. Deze be
grote winst nu is belangrijker voor het opstellen
van een bedrijfsplan, dan de werkelijke winstcijfers
over voorgaande jaren. Deze laatste zijn vaak zo
door de toen heersende omstandigheden beïnvloed,
dat van een voortzetting van deze winstverhouding
tussen de gewassen onderling geen sprake is. Ieder
kent die gevallen in de practijk; en buitengewone
kg-opbrengst, en hoge prijs, eendeels mislukt ge
was enz.
Maakt steeds een winstbegroting van de gewas
sen die voor verbouw in aanmerking komen aan de
hand van de op Uw bedrijf te verwachten kg-op-
brengsten en te gebruiken hoeveelheden productie
middelen. Het geeft een goed inzicht in de kosten
van elk gewas en voorkomt bij goede opstelling na-
zaaien van de markt. Natuurlijk is de te verwachten
winst alléén, niet doorslaggevend bij het opstellen
van een bedrijfsplan, maar hierop hopen wij in een
volgend artikel nader in te gaan.
Goes, Januari 1953.
De assistent v.'h. Econ. Onderzoek,
L. NIEUWENHUIJSE.
oogst 1946
s. bieten
w. tarwe
z. gerst
c. aard
vlas
haver
bl. maanz,
rwten
oogst 1947
vlas
erwten
s. bieten
gerst
bl. maanz.
c. aard.
haver
w. tarwe
oogst 1948
s. bieten
erwten
vlas
w. tarwe
gerst
b. maanz.
c. aard.
haver
oogst 1949
s. bieten
erwten
vlas
w. tarwe
gerst
b. maanz.
c. aard.
haver
oogst 1950
erwten
c. aard
vlas
s. bieten
gerst
b. maanz.
haver
w. tarwe
oogst^951
vlas
erwten
gerst
c. aard.
s. bieten
haver
w. tarwe
bl. maanz.
Tabel II: Directe kosten aan de gewassen per ha:
Omschrijving
w. tarwe
z. gerst
haver erwten
bl.
maanz.
vlas
br.
bonen
c.
aard.
s.
bieten
Zaaizaad
Bemestingskosten
Tractiekosten
Arbeidskosten
Bindertouw
Dorsen en drogen
Ziekten en
insectenbestrijding
Weegloon indraaggeld
dekstro
Totaal directe kosten per ha
Totaal gelijke kosten per ha
Totale kosten per ha
70
82
56
183
17
79
487
464
951
60
73
56
159
15
80
443
464
907
58
74
54
178
17
76
457
464
921
179
34
45
299
55
18
630
464
1094
9
117
53
240
13
112
544
464
1008
184
73
35
364
19
675
464
1139
152
36
39
428
46
701
464
1139
274
204
141
577
112
37
1345
464
1809
29
218
151
593
52
1051
464
1515
Tabel III: Opbrengst per ha:
Omschrijving
Hoofdproduct
kg-opbrengst
opbr. per kg in ct
opbrengst in guldens
Bijproduct
Opbrengst in guldens
Totale opbrengst in gld.
Totale kosten per ha
Winst per ha
w. tarwe
z. gerst
3950
4000
26
30
1027
1200
165
112
1192
1312
951
907
241
405
haver
erwten
bl.
maanz.
vlas
br.
bonen
c.
aard.
s.
bieten
mais
3800
2750
1100
7500
2400
24000
48000
3800
28
55
100
20
60
9
41
45
1064
1513
1100
1500
1440
2160
1968
1710
120
93
60
160
70
1184
1606
1100
1500
1500
2320
2038
1710
921
1094
1008
1139
1165
1809
1515
1229
263
512
92
361
335
511
523
481
Verschillende boeren zouden nog gaarne tarwe
willen zaaien, hetgeen te begrijpen valt wanneer
wij de omstandigheden waaronder de uitzaai van
de wintertarwe in het 1.1. najaar plaats vond, in
aanmerking nemen.
De vraag is nu wat te doen. Wintertarwe zaaien
en dan zo vlug mogelijk, of nog even wachten en
dan met zomertarwe komen. Het komt mij voor,
dat het riskant is om thans nog wintertarwe te
zaaien. Lopen de omstandigheden van grond en
nawinter wat tegen, en hoe vaak gebeurt dit niet,
of treft men het met het zaaien van de zomer
tarwe dan is het lang niet onwaarschijnlijk dat de
laatste meer opbrengt. Wil men thans nog tarwe
zaaien, zaai dan straks zomertarwe en kies daar
voor het ras Peko.
Overigens behoeft de koppelingsregeling tarwe-
voedergranen geen aanleiding te zijn om nog tarwe
te zaaien, aangezien deze regeling voor oogst 1953
buiten werking is gesteld.
De Rijkslandbouwconsulent,
Dr Ir C. W. C. VAN BEEKOM.
Sedert onze opgave van vorige week is het leden
tal der Z. L. M. weer met 41 toegenomen. Een fraai
resultaat, temeer omdat de grote actie nog niet
op volle toeren is gekomen.
De afdeling Koudekerke staat in deze weck met
5 nieuwe leden aan de kop, gevolgd door de afde
ling Colijnsplaat met 4, de afdeling Zierikzee met 3
en de afdelingen Scherpenisse en Oudelande elk
met 2 nieuwe leden.
De totaalstand sedert begin Januari is thans als
volgt:
Afd. Waarde 25 leden.
Afd. Colijnsplaat 17 leden.
Afd. West Zuid-Beveland 6 leden.
Afd. Koudekerke 5 leden.
Afd. Poortvliet 5 leden.
Afd. Zonnemaire 4 leden.
Afd. Zierikzee 4 leden.
Welke afdeling zal Waarde van de eerste plaats
afdringen?
NABETALING SCHEER 1952.
Van hoe groot belang het op coöperatieve wijze
verkopen van wol is, moge de schapenhouders blij
ken uit de mededeling, dat over scheer 1952 een
nabetaling zal worden gedaan van 33% der op
brengst in dat jaar.
De gezamenlijke schapenhouders treden op deze
wijze op als groothandelaar en maken hierdoor
aanzienlijke besparingen op vracht, sortering, ren
dement, opslagkosten en van extra winsten door
bewerkingen van de wol.
Dat over de wol van 1952, evenals van scheer
1951 een nabetaling van 33% zal plaats vinden,
betekent dat de gemiddelde prijs in Zeeland op ruim
3,50 per kg komt te liggen. In sommige gevallen
komen de leveranciers van kleinere partijen tot
ver boven de 4,per kg.
Uit het bovenstaande moge duidelijk blijken, dat
de Ned. Wolfederatie hét vertrouwen, dat zij in zo
hoge mate van haar leden geniet, volkomen recht
vaardigt.
De nabetaling zal in de loop van de maand
Maart of begin April aan de leden plaats vinden
op nader bekend te maken datum en plaats, ter
wijl gelijkertijd wollen goederen kunnen worden
verkregen.
Wij wijzen de leden er nogmaals op, dat ook
schriftelijke bestellingen voor breigarens en dekens
kunnen worden gedaan aan het secretariaat der
Afdeling, Landbouwhuis te Goes.
De prijzen en maten der dekens, welke direct te
leveren zijn, nemen wij op veler verzoek hieronder
nog eens op.
Tweepersoons Van Wijk-dekens, in diverse kleu
ren, maat 190 X 230 55.
Tweepersoons Geldrop-dekens, diverse kleuren,
maat 190 X 230 cm 47,50.
Geldrop-dekens, maat 170 x 220 cm, diverse kleu
ren 42,50.
Geldrop-dekens, maat 160 x 210 cm, diverse kleu
ren ƒ37,50.
Wiegedekentjes en kinderledikantdekentjes,
maat 75 X 100 cm en 90 X 130 cm 10, en 14,—.
Bestellingen, alsmede aanvragen voor het lid
maatschap te richten aan Afd. Zeeland der N.W.F.,
Landbouwhuis te Goes (telef. K 1100 - 2345).
W; C. SINKE, Secretaris.
