DEMONSTRATIE
ANDBOUWWERKTUIGEN
HET CENTRAAL BUREAU
SLACHTVEEVERZEKERINGEN
Ingezonden
en haar betekenis voor het bedrijfsleven
IN ZEELAND
met
Op Dinsdag 4 Sept. hield het C. B. S. een bijeen
komst met alle belanghebbende organisaties waar
het ontstaan, de ontwikkeling, het doel en de werk
wijze van deze organisatie werden toegelicht door
de voorzitter, de heer H. Brinkman. Deze stelde
vast dat de vakpers een zeer verschillende hou
ding tegenover het C. B. S. inneemt; die van de
veehouderspers noemde spreker passief. De vraag
of een slachtveeverzekering wel nodig is voert ons
tot het Burgerlijk Wetboek, waarin gezegd wordt
dat de verkoper, t.o.v. de koper verantwoordelijk
is voor verborgen gebreken, zodat de koper de ver
koper ook aansprakelijk kan stellen voor gebreken
die bij slachting mochten blijken.
De jurisprudentie van deze gevallen kwam vooral
na 1907 tot stand, dank zij het stichten van een
procedurefonds. Toen in 1929 een aantal onderlin
ge veefondsen overeenkwam geen vergoeding
meer te geven voor afgekeurde onderdelen, namen
de afnemers hier geen genoegen mee, en verkregen
een uitspraak welke in overeenstemming met de
vroegere was.
Vóór 1940 kende men geen doelmatigheid en
organisatie, terwijl een drietal categorieën fondsen
(onderlinge boeren-, particuliere- en slagersfond
sen) onderscheiden konden worden.
Een der moeilijkheden is dat degene die de pre
mie betaalt niet dezelfde is als degene die de uit
kering ontvangt, waardoor vele afspraken los
komen te staan.
In de eerste tijd bestonden geen boerenfondsen
voor varkens; de premie van alle fondsen werd
vrij willekeurig gekozen en de deelnemers hadden
practisch geen invloed.
Door de mobilisatie werd de regeling van de
verzekering van door de regering gekocht vee
overgedragen op een aantal boerenfondsen. Zo
doende kwam men tot een accoord met de Over
heid, waarbij aan een 20-tal boerenfondsen een
beperkte winstmogelijkheid werd gelaten.
De verplichte verzekering deed haar intrede bij
de Vleesverordening 1942, waarbij premie en uit
kering onderworpen werd aan de goedkeuring van
de Veehouderij Centrale. Enige jaren later werd
een vastere vorm gekozen waarbij de Regering
zich terug kon trekken. Boven het Bestuur van de
Stichting stond een Raad van Toezicht waarin
belanghebbende vertegenwoordigers zitting had
den. De z.g. slagersfondsen werden niet overgeno
men door het C. B. S., daar deze fondsen een in de
grond van de zaak overbodige functie vervulden.
Als voordelen van deze gecentraliseerde verzeke
ring kan men noemen de vereenvoudiging van
administratie en het beter leren kennen van het
risico door de vele gegevens.
In 1946 kwam het bestuur tot de conclusie dat
het aanbeveling zou verdienen de gevonden vorm,
waarin leveranciers en afnemers samenwerkten,
te bestendigen. De verplichte verzekering werd
hierbij gehandhaafd en uittredende fondsen deden
afstand van het recht om zelf weer te gaan ver
zekeren.
Met medewerking van het Bedrijfschap voor
De demonstratie met kunstmeststrooiers te Krui-
ningen (vlak bij de Veerhaven) op a.s. Woensdag
12 September, belooft zeer interessant te worden.
Te meer is dat het geval, omdat het grootste ge
deelte van de machines door de boeren in Oost
Zuid-Beveland zelf bij elkaar gebracht wordt.
Daarnaast zijn enkele handelaren zo bereidwillig
geweest, hun strooier beschikbaar te stellen. Het
totaal aantal deelnemende machines is ondertussen
gestegen tot 10.
Vóór de demonstratie voor het publiek, zal een
deskundige commissie de strooiers op hun werking
beoordelen.
Voor elk bedrijf zal er een passende strooier aan
het werk te zien zien. De werkbreedten lopen uit
één van 25,40 m. Strooiers, zowel getrokken door
paard of trekker, als opgebouwd op een trekker,
zullen aanwezig zijn.
Tevens staat vast, dat minstens twee stalmest-
verspreiders de aanwezige stalmest mechanisch
zullen spreiden, terwijl dit ook, indien tijdig aan
wezig, met schuimaarde het geval zal zijn.
De demonstratie met wiedwerktuigen is thans
vastgesteld op Donderdag 13 September, 's mid
dags om 2 uur in de Wilhelminapolder (vlak ach
ter Wilhelminadorp). Een perceel karwijstoppel is
daartoe ingezaaid met mosterd.
Menigeen zal misschien bezwaar maken tegen
de tijd van het jaar waarin deze demonstratie ge-
Vee en Vlees werd een verordening gemaakt welke
in Juni 1949 in werking trad.
In November 1949 verdween de vleesdistributie
en daarmee ook een groot aantal agenten, terwijl
door het nieuwe personeel aanvankelijk nogal eens
wat fouten gemaakt werden.
In 1950 werden 3 millioen stuks slachtvee ver
zekerd. Door het grote draagvlak konden de kos
ten laag worden gehouden. Zo bedroegen de on
kosten voor het C. B. S. in 1950 11 en gemiddeld
voor de andere fondsen vóór de oorlog 16 van
de totale kosten.
Bovendien werd een betere splitsing van de
diersoorten ingevoerd, waarbij iedere soort zoveel
mogelijk zijn eigen risico kon dragen.
Daarnaast bestaat een streven om ook in de
kwaliteitsklassen een verdere splitsing door te
voeren.
De voorzitter wees er op dat het eigenlijk dwaas
heid is om een open t.b.c.-lijder op te nemen. Het
is echter een algemeen belang ze op te ruimen, zo
meende hij, en de kosten hiervan zijn procentisch
niet zo hoog. In 1950 werd voor ruim 2 millioen
uitgekeerd, waarbij door herkeuringen vaak een
Collega Wagenaar schijnt door mijn schrijven
dermate verstoord te zijn, dat hij neigt, naar het
persoonlijke over te hellen. Dit spijt mij ten zeer
ste, daar ik het werk van de Gezondheidsdienst
altijd (en nog), gerespecteerd heb. Maar er kun
nen verschil van opvattingen bestaan, en deze
mogen toch dunkt mij in het orgaan der belang
hebbenden het Zeeuwsch Landbouwblad behandeld
worden, wat nu niet direct met de grote klok over
eenstemt.
Ter zake: in mijn ingezonden stuk bepleitte ik
clementie te willen gebruiken voor die mensen, die
door opoffering van geld en moeite een A-bedrijf
hebben verkregen, en wie door enkele dagen over
schrijding hun bedrijf gedeclassificeerd zien.
Collega Wagenaar houdt, zoals ik verwacht had',
vast aan de tien dagen en beschouwt de dieren dan
in zekeren zin vrij, hoewel zulks heel paradoxaal
klinkt, daar volgens hem de besmetting zelfs bin
nen de 4 dagen kan plaats vinden. Ergo, zoals ik
schreef in mijn vorig stukje, de besmetting stoort
houden wordt. Immers de tijd van wieden is reeds
lang achter de rug, terwijl de structuur van de
grond thans niet geheel overeenkomt met die in
het voorjaar. De Technische Commissie van de
Stichting voor de Landbouw in Zeeland, van wie
deze demonstratie uitgaat, was zich deze feiten
welbewust. De kosten van een dergelijke organisa
tie zijn in het voorjaar echter buitengewoon hoog,
terwijl het principe van de machines het gehele
jaar door gelijk blijft. Bovendien werken zij allen
onder dezelfde omstandigheden. Vandaar dat deze
demonstratie, indien de omstandigheden het enigs
zins toelaten, op a.s. Donderdag wordt gehouden.
Minstens 10 wielwerktuigen nemen er aan deel.
Het zijn machines van allerlei aard en type, zodat
ook hier voor elke bedrijfsgrootte wat te zien en
te leren valt. De werkbreedten bedragen 2 en 2,5
m, en de rij-afstanden 22 en 40 cm.
Ook hier zal een commissie tevoren de werking
van de machines beoordelen. Zo mogelijk zal op
het eind van de demonstratie een verslag worden
gegeven.
De demonstratie met vemevelmachines wordt op
hetzelfde terrein te Wilhelminadorp gehouden, op
Vrijdag 28 September. Hierover later iets meer.
De Hoofdassistent v/d Werktuigen,
J. G. VAN LIERE.
gunstiger beslissing verkregen kon worden.
Het verzekeringsreglement is de grondwet van
het C. B. S. Wijzigingen moeten dan ook met 2/-j
van het aantal stemmen worden genomen, waar
ook de premie en tarieven onder vallen.
Van het aanvankelijk ingenomen standpunt om
binnenberen te vergoeden is men afgestapt, omdat
iedere goede boer deze dieren kan herkennen, en
de uitkering dan in zekere zin een premie op
kapitaalvernietiging is. Voor z.g. visvarkens geldt
hetzelfde.
Zo wordt de leveranciers geen hogere premie
dan strikt noodzakelijk is gevraagd, welke vroeg
tijdig gepubliceerd wordt. Over het algemeen
houdt de koper de premie in. De afnemers ont
vangen daarentegen een billijke vergoeding voor
hun afgekeurde onderdelen. Bij varkens kent men
vergoeding bij' ontijdig doodgaan; voorts kent men
transportschade, W.A.-schade en nog andere
schaden.
Na deze uitvoerige uiteenzetting bleef er voor
de voorzitter van het Bedrijfschap, de heer J. de
Veer, niet veel materiaal meer over.
Hij wees er nog op dat als overgang het C. B. S.
alléén het slachtrisico kan verzekeren.
Daarnaast is een erkenningsreglement voor
anderen in behandeling, wat door slagers en over
heid zeer aarzelend is behandeld. Zodoende heeft
het vrij lang geduurd, doch de heer De Veer meen
de dat dan ook volledig de democratische weg was
gevolgd,
De principes van het verzekeren blijven hetzelfde
als bij het C. B. S. Er dienen verder in een derge
lijk lichaam zowel aan- als af voerders zitting te
hebben, terwijl men een gebied van pl.m. 150.000
ha voor eigen risico moet nemen, en over 100,000
als kapitaal of bankgarantie moet kunnen be
schikken. In de discussie werden enkele genoemde
punten nog wat nader besproken.
zich niet aan een tijdslimiet. Ik had het daarom
juister gezien een strenge vermaning toe te die
nen, daar het nu eenmaal in het bestrijdingsplan
opgenomen is, de bewuste 10 dagen. Het riekt m.i.
veel naar het gezegde: „Befehl ist Befehl".
Ik kan zulks van collega Wagenaar moeilijk in
denken. Toch moet het uit de pen, dat collega
Wagenaar's opvatting dat de dieren met witte ver
klaringen na de tien dagen besmet zijn, evenmin
steekhoudend is, als de dieren welke binnen de 10
dagen nu vrij worden verklaard, en wel gezien zijn
eigen standpunt betreffende de besmetting. Of
schoon de kans der eerste categorie wel zuiver
zal zijn, dit geef ik onomstotelijk toe.
Waar hij schrijft dat zulks al 2VZ jaar in toepas
sing is (de 10 dagen kwestie bevreemdt 't mij dat
het zijnerzijds dan zolang door hem getolereerd is.
Vaak zag men verklaringen waarop een lange-
ren termijn gewaarborgd is. Zeeland betrekt zijn
vee voornamelijk uit andere provinciën. Er is dus
geen uniformiteit interprovinciaal, hetgeen ook
blijkt uit de door mijn schrijven geciteerde ver
plichting van hertuberclinatie (dus geen vaccina
tie) voor Zeeland.
Ook is mij bekend dat de provincie Utrecht de
10 dagen termijn verkort (op 3 meen ik) en de
aankoop verplicht direct van de stal of op de t.b.c.-
vrije markten. Er is dus nogal verschil van opvat
ting in deze materie.
Zonder een lans te breken voor de veehandel,
zouden de kooplui hier wel in hun stoel kunnen
blijven zitten. Dat tuberculine tot de diagnosica
wordt gerekend en niet tot de vaccins, collega
Wagenaar, wees gerust, dat weet ik zeer goed.
Mogelijk dat door een „slip of the pen" door mij
hervaccinatie werd geschreven; dit had ik door
een verzuim als erratum moeten vermelden.
Nog even wil ik het geciteerde van collega Wa
genaar onder de loupe nemen waar hij schrijft dat
ik het bewuste vonnis zelf diende te vellen; de die
ren die met de overschreden data op het terrein
der eigenaars aanwezig waren, waren reeds be
taald aan den veehandel of commissionairs. Mij
werden de verklaringen meestal per post bezorgd
of zonder commentaar in de brievenbus gestopt.
De eigenaars zouden dus mogelijk na langdurig
rechten (processen) hun doel kunnen bereiken, wat
vaak een lijdensweg wordt.
Waar collega Wagenaar meent dat mijn schrij
ven niets bereikt heeft, moet ik toch opmerken,
dat zowel door koper als verkoper op de voorge
stelde betwiste termijn geattendeerd zijn: meer als
door het lezen van De Groene Jager, waar ik hun
vaak op gewezen heb, doch dat zij soms wat te uit
gebreid vinden. Beschouw zulks niet als een insi
nuatie want dan neepi ik deze opmerking gaarne
terug!
Oud-Vo«semeer. D. VAN DER MAAS.
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie).
HARD VONNIS. III.
