Thoolse plattelandsvrouw en haar dochters. In
dit specifiek Thoolse nummer mogen hun namen
toch niet ontbreken. Nietwaar de Thoolse
paarden, machinerieën, schuren en landerijen
zijn nummer één, maar haar keuken, haar in-
maakkast, haar naai- en kookkunst tellen toch
ook mee.
De Afdeling Tholen van de Nederlandse Bond
van Plattelandsvrouwen is belangrijk in het ver
enigingsleven en telt bijna 200 leden. Op 8 Nov.
1932 werd ze opgericht als één der eerste onder
afdelingen van de op 30 Juni 1931 opgerichtte
Provinciale afdeling te Goes. In haar ruim 16-
jarig bestaan, hield ze veel gezellige vergaderin
gen, organiseerde interessante lezingen en menige
cursus in handwerken, pitrietvlechten en leerbe-
werking werd met enthousiasme gevolgd. Ook
de kookkunst werd op diverse cursussen beoefend,
mede ten genoegen van de echtgenoten, die, hoe
wel mischien eerst wat afkerig van dat „spul van
de cursus" later toch de nieuwe kooksels en bak
sels met genoegen veorberden.
De vergaderingen werden om beurten op de
dorpen gehouden, ook 's avonds, want het ver
voer wordt dan per extra-bus geregeld. De
Kerstmiddag, het jaarlijkse „reisje" vormen be
langrijke toppen in het verenigingsleven en
landdagen, provinciale vergaderingen en ten
toonstellingen werden dikwijls gezamenlijk be
zocht, zodat een bondslid zeker geen reden heeft
te klagen over gebrek aan ontspanning.
Sinds ruim 10 jaar heeft de Kring Tholen en
St. Philipsland zijn eigen landbouwhuishoud-
school te Tholen, geopend op 1 Februari 1939.
Een kleine school weliswaar, maar goed geoutil
leerd, waar 2-jarige dagschool, 1-jarlge cursus
sen en kookcursussen gehouden worden. Men
kookt en wast er, weckt en bakt. Er werden jur
ken genaaid en schorten versteld, terwijl ook
stofversieren, land- en tuinbouw, alsmede voe
dingsleer, warenkennis, kinderverzorging en al
gemeen vormend onderwijs op het programma
staan.
Minstens éénmaal per jaar gaan de deuren
open, houdt men openbare les en tentoonstelling
en toont wat men gemaakt heeft aan ouders en
belangstellenden. De eindles is een gebeurtenis,
belangrijk voor leerlingen en ouders. Aan het
einde van een 1-jarige cursus of kookcursus
houdt men graag een gezellige maaltijd met ge
nodigden, aan mooi versierde tafels, waar een
voordracht de stemming moet verhogen en het
gelach en gepraat op den duur niet van de
lucht is.
Aan het einde van een 2-jarige cursus gaat het
meestal wat officiëler toe met toespraken en
diploma-uitreiking en daarna een gezellig besluit
van de middag met zang en voordrachten.
Sinterklaasfeest, Kerststafels, Paasmaaltijden
zijn geregeld terugkerende huiselijke feestjes die
ook op school op „huishoudelijke" wijze gevierd
worden, menig oud-leerlinge zal zich dit herinne
ren, evenals de middagen waarop de moeders uit
genodigd worden.
Na de huishoudschooltijd komt de Z. P. M.-af-
deling een woordje meespreken en lezingen en
cursussen door hen georganiseerd verruimen de
blik.
Zie hier in kort bestek enige ontspannings- en
ontwikkelingsmogelijkheden voor de Thoolse
plattelandsvrouw en haar dochters.
Dat in de tijd die voor ons ligt tot de volgende
Z. L. M.-dagen, de Afdelingen van Plattelands
vrouwen en Z. P. M. evenals de landbouwhuis-
houdschool zich in een grote belangstelling mo
gen verheugen!
C. B.
RIJTOER.
Volgens de thans beschikbare cijfers zullen in
de rijtoer 40 bussen en 170 particuliere auto's
meerijden.
DE DEELNEMERS AAN DE RIJTOER
op Vrijdag 1 Juli a.s., die zich rechtstreeks bij het i
Secretariaat der Z. L. M. hebben opgegeven, ont
vangen Dinsdag of Woensdag een kaart, waarop
is aangegeven in welke auto of bus zij dienen
plaats te nemen. Deze kaart moet bij het instap
pen aan de chauffeur worden getoond.
Het bovenstaande geldt dus niet voor diegenen,
die met een bus van een bepaalde Afdeling de
rit naar Tholen maken. Zij dienen derhalve na
de vergadering de bus op te zoeken, waarmede
de reis naar Tholen is gemaakt.
De leden, die met eigen auto aan de rijtoer
zullen deelnemen, ontvangen uiterlijk Woensdag
a.s. nummers, welke zij op de voor- en achter
ruit van hun auto moeten bevestigen. Bij aan
komst te Tholen zal de politie hen direct de
plaats aanwijzen, waar de auto moet worden op
gesteld. Dit geschiedt dus reeds des ochtends.
Dringend wordt verzocht de aanwijzingen van de
politie en de leden der rijtoercommissie stipt op
te volgen.
De Afdelingen, die de reis per bus maken, ont
vangen voor deze bus eveneens een nummer,
hetwelk de chauffeur op voor- en achterruit
dient te bevestigen.
Met nadruk wordt er op gewezen, dat de
automobilisten, die de Algemene Vergadering
niet wensen te bezoeken en in verband hier
mede pas later te Tholen arriveren, uiterlijk te
1 uur aanwezig moeten zijn.
KOFFIEMAALTIJD OP 1 JULI.
Teneinde misverstanden te voorkomen, wordt
hierbij nog bekend gemaakt, dat degenen, die
tijdens de landbouwdagen de gast zijn van leden
der Kring Tholen en St. Philipsland eveneens
aan de koffiemaaltijd kunnen deelnemen. Op
gaven ten spoedigste te doen aan de heer A. J.
Groenewege, Ravensoord te St. Maartensdijk.
De Algemene Vergadering
der Z. L. M.
zal gehouden worden op Vrijdag 1 Juli 1949
te Tholen, des ochtends om 9,30 uur in Hotel
..Hof van Holland" en bij de'heer P. van de
Zanden.
Agenda:
1. Opening en openingsrede door de Voorzitter.
2. Notulen van de Algemene Vergadering van
10 December 1948.
3. Mededelingen door de Voorzitter en ingeko
men stukken.
4. Kort verslag door de Secretaris over de
voornaamste werkzaamheden van de Z. L.
M. in 1948.
5. Verslag van de Financiële Commissie over
het nazien van de rekening en verantwoor
ding over het jaar 1948.
6. Inleiding door de heer Ir. C. Staf, Directeur-
Generaal van de Landbouw, over „Bestaans
mogelijkheden voor de Nederlandse Boer en
Tuinder in het raam van de nieuwe land
bouwpolitiek."
7. Rondvraag.
8. Sluiting.
Het Hoofdbestuur der Z. L. M.,
M. A. GEUZE, Voorzitter.
J. F. G. SCHLINGEMANN, Secretaris.
Wij maken de leden er op attent, dat de ver
gadering in 2 zalen zal plaats hebben. In beide
zalen zal de volledige agenda met sprekers wor
den afgewerkt.
In verband met de na de vergadering te hou
den rijtoer, wordt een ieder verzocht op tijd aan
wezig te zijn.
ZITDAGEN
B0EKH0UDBUREAU
OOSTBURG: Woensdag 29 Juni in Café „De
Windt".
ST. MAARTENSDIJK: Donderdag 30 Juni in
Hotel „Hof van Holland".
MIDDELBURG: Iedere Donderdag in Café „De
Eendracht".
ZIERIKZEE: Iedere Donderdag in Hotel „Huis
van Nassau".
ST. PHILIPSLAND: Zaterdag 2 Juli in Hotel „De
Druiventros".
Koolzaad oogsten
Nu de oogst van koolzaad weer met rasse schre
den nadert en er dit jaar vele boeren zich afvra
gen, wat de beste methode is, lijkt het goed om
in het kort verschillende mogelijkheden de revue
te laten passeren en voor- zowel als nadelen
daarbij op te sommen.
Vooropgesteld zij, dat er zovele factoren hun
invloed doen gelden bij de oogst, dat hier geen
algemeen voorschrift gegeven kan worden.
Immers, de weersomstandigheden zijn soms
zelfs beslissend en zeker, wanneer men een wis
sel trekt op zonnige en droge dagen en in plaats
daarvan regen krijgt.
Voorts het aantal beschikbare arbeidskrachten
of de mogelijkheid deze op korte termijn te
werven.
Tenslotte de aanwezige apparatuur of de kans
dat men de vereiste machine op tijd ter beschik
king heeft, waarbij we dan nog buiten beschou
wing laten, of machinaal oogsten in verband met
de perceels grootte mogelijk en verantwoord is.
Wij zijn ons bewust, dat men met de hier vol
gende mogelijkheden, slechts een richtlijn krijgt,
die bij tegenwerkende omstandigheden gemak
kelijk zal kunnen breken. Het voeren van een
landbouwbedrijf is geen theoretische handeling
alleen.
Het maaien. Aangezien koolzaad een gewas is,
dat in dorsrijpe toestand zeer gevoelig is voor
uitvallen van zaad, wordt het in het algemeen
vooraf gemaaid in een min of meer groene stand
en daarna te drogen gezet of gelegd op de stop
pel. De maatstaf hierbij is, dat gemaaid kan
worden, wanneer de zaadkorrels bruin worden.
Het bepalen van dit tijdstip dient zorgvuldig te
geschieden, een paar dagen te vroeg snijden geeft
onvolgroeide korrels, een paar dagen te laat grote
kans op zaadverlies.
De ervaring heeft wel geleerd, dat men niet het
onderste uit de kan moet willen hebben. Wan
neer bij het maaien helemaal geen zaadverlies op
zou treden, dan zou dat betekenen, dat de yroeg-
ste hauwen nog niet rijp zijn. Voor de grote
massa is het dan beslist nog te vroeg. Enig zaad
verlies zal dus altijd optreden. Opgemerkt kan
nog worden, dat vroeg, laat en desnoods 's nachts
maaien de verliezen aanmerkelijk reduceren.
Het maaien zelf kan op velerlei manieren ge
beuren.
1. Snijden met de hand met behulp van sik
kel en erwtenpik.
Het gewas komt hierbij in losse schoven op het
land te liggen. Deze kunnen eventueel gebonden
worden, waardoor ze gemakkelijker verwerkbaar
zijn. Het drogen van deze schoven, hetzij los of
gebonden kan gebeuren door ze gewoon ter plaat
se te laten liggen. Het laten staan van een lange
stoppel is hierbij gewenst. De wind kan dan ook
onder de schoof komen. Deze methode heeft het
voordeel, dat de schoven zo weinig mogelijk ver
werkt worden. Er staat echter tegenover, dat
een aantal hauwen met de grond in aanraking
zullen komen. Bij nat weet zullen deze gauw
gaan schimmelen. Dit laatste is te voorkomen,
door de schoven in lange rijen te leggen, zodanig
dat de topeinden op de ondereinden komen te
liggen (kop en kont). Bij dit neerleggen van de
schoven heeft men tevens het voordeel, in het
geval dat men met losse schoven werkt, dat de
wind er minder vat op heeft. Uitgedroogde en
verspreid liggende schoven worden door een
harde wind betrekkelijk gemakkelijk aan het rol
len gebracht, waarbij zeer veel zaadverlies op
treedt.
Bij het neerleggen in lange rijen moet men er
vooral om denken, dat de rijen maar één schoof
dik worden, in tegenstelling tot het hokken van
graan. Zou men gewoon hokken dan kan de
wind er onvoldoende indringen en bestaat bij nat
weer gevaar voor schimmelen.
2. Maaien met (gras-)maaimachine, al of niet
met aflegapparaat. Hierna gaat men te werk als
onder 1. Het maken van schoven na het maaien
zonder aflegapparaat, is echter bewerkelijk.
Op deze wijze krijgt men erg korte stoppels, het
geen voor het drogen van verspreid liggende scho
ven bezwaarlijk is. t
3. Maaien met de zelfbinder. Maakt men met
de zelfbinder gebonden schoven, dan krijgt men
een gemakkelijk bewerkbaar product. Dit komt
vooral tot uiting wanneer de schoven gedroogd
zijn. Hoewel het minder arbeidsloon zal vragen,
zullen de verliezen iets groter zijn dan bij hand
werk, terwijl de zeilen dermate slijten dat, dit
mede in verband met de hoge prijs daarvan, een
belangrijke rol speelt.
In streken met regelmatige koolzaadverbouw,
gaat men niettemin zelden anders maaien dan
met de binder, die gebonden schoven levert. Dit
is dus tevens een bewijs dat het zaadverlies bij
deze methode nogal meevalt.
Natuurlijk kan men bij de binder ook het bind-
apparaat uitschakelen. Dat bespaart touw en zal»-/
wellicht iets minder verlies geven. Ons inziens
weegt dat echter niet op tegen de besparing van
arbeidsloon.
Verder kan men te werk gaan als onder 1.
4. Het maaien met de voormaaier (Swalher).
Dit is een werktuig dat voor ons land nieuw is.
Er zijn er dan ook nog maar weinig in gebruik.
Het apparaat bestaat uit een mes van 6—12 voet
breedte, waarachter een horizontaal transport
kleed is aangebracht. Dit kleed vervoert de afge
sneden stronken naar één kant en deponeert ze
al of niet met behulp van een metalen bord
dat als glijstuk dient in een lange rij op de
stoppel.
Het geheel wordt aangedreven en voortbewogen
door een trekker. Vanzelfsprekend vraagt het
heel wat minder vermogen dan een zelfbinder.
Deze methode van werken geeft wel het minste
zaadverlies.
Wanneer de benodigde oppervlakte aanwezig is
(men kan vooral wanneer een pick-up haspel ge
bruikt wordt, dikwijls van 2 kanten maaien)
waarbij meegerekend kunnen worden spinazie,
radijs, karwij e.a. gewassen, zal deze marter van
werken waarschijnlijk de voordeligste z:,jn, te
meer daar het geleverde product uitermate ge
schikt is om door een combine opgepikt te- wor
den.
Dorsen. Aangezien het verzamelen van kool
zaadstro economisch weinig zin heeft, leent kool
zaad zich zeer goed voor het ter plaatse dorsen.
Het gewas is dorsrijp wanneer de korrels hard
zijn.
1. Dorsen met stationnairc dorsmachine. Het
product dient bij deze wijze van werken met wa
gens naar de dorsmachine gevoerd te worden.
Het laden zowel als het optassen geeft verlies,
dat echter deels opgevangen kan worden met
behulp van zaadkleden, die onder op de wagen
gelegd worden. Hier vooral komt het voordeel
van gebonden schoven tot uiting.
2. Gebruït van de maaidorsmachine. Gezien
het feit dat koolzaad een gemakkelijk dotsbaar
product is, en zich eveneens gemakkelijk van het
stro laat scheiden, is de combine een zeer ge
schikte machine voor dit werk. Verder heeft dit
nog het voordeel, dat het transport minder zaad
verlies geeft. Door montage van een pick-up
wordt een in rijen liggend gewas rechtstreeks op
genomen. Verspreid liggende schoven zullen wel
licht deels moeten worden aangedragen, met de
bezwaren van dien.
Tot dusverre hebben we weinig extra risico's
genomen ten aanzien van het weer.
De vraag die zich echter veelvuldig voordoet,
