Zaterdag 13 Januari 1940
No. 1669 31e Jaargang
WAARIN OPGENOMEN HET NOORD-BRABANTSCH LANDBOUWBLAD
Officiéél Orgaan van de Zeeuwsche Landbouw Maatschappij (Z.L.M.)
de Noord-Brabantsche Maatschappij van Landbouw en andere Vereenigingen*
ZITDAGEN
VERBOUW VAN VROEGE
AARDAPPELEN.
WEEKOVERZICHT.
Zeeuwsche Landbouw-MaatschappiJ.
AF. ZEELAND VAN DE VEREENIGING
„HET NEDERLANDSCHE TREKPAARD".
MT W M
ZEEUWSCH LANDBOUWBLAD
Dit blad verschijnt eiken ZATERDAG. Overname
slechts geoorloofd met duidelijke vermelding van bron.
Leden van de Z. L. M. ontvangen het blad gratis.
ABONNEMENTSGELD: voor leden der Nd-Br. M v. L.
1,75 per jaar. Voor niet-leden der Z. L. M. of Nd-Br.
M. v. L. 5,per jaar.
Redactie
Secretariaat der Z. L. M.
Landbouwhuis, Goes - Teléf. 2345.
ADVERTENTIETARIEF: 1—regels 1,—elke
regel meer 20 cent.
Regelabonnementen tegen verminderd tarief.
Inzending van advertentiën aan de Uitgeefster, N.V.
v/h Firma P. J. VAN DE SANDE te Ter Neuzen, of
aan het Landbouwhuis te Goes.
Boekhoudbureau
en
Accountantsdienst
Z. L. M.
18 Januari a.s. in
Blijkens een mededeeling van den Regee-
ringscommissaris voor de Groenten-, Fruit- en
Sierteelt in een bespreking op Vrijdag 5
Januari j.l., zal de verbouw van vroege aard
appelen, hetzij voor consumptie- of pootdoel-
einden, op bedrijven grooter dan 10 ha, in
1940 niet worden beperkt.
Deze mededeeling is zoowel van toepassing
op de bedrijven, welke vroege aardappelen
verbouwen op een tuinbouw-teeltvergunning
als op een pootaardappelvergunning.
Meer dan voor het intreden van de mobilisatie
toestand staat tegenwoordig het indexcijfer van de
kosten van levensonderhoud
in het centrum der belangstelling. In tal van bladen
heeft men kunnen lezen, dat deze kosten voor arbei
dersgezinnen in de gemeente Amsterdam, berekent
op basis van het prijspeil 1-9111913, sinds Augus
tus tot en met November 1939 met 5.7 gestegen
zijn. Gedurende dit tijdvak vertoonden de voedings
middelen een stijging van 9.5
Aan deze cijfers wijdt de Nieuwe Rotterdamsche
Courant van 2 Januari j.l. een uitvoerige beschouwing
onder den titel ,,De prijsstijging". De schrijver van
dit hoofdartikel wijst erop, dat de prijsstijging van
de voedingsmiddelen bijna geheel artikelen betreft,
welke in Nederland zelf voortgebracht worden en
waarvoor de overheid aan de agrarische producenten
steun verleent. Vervolgens betoogt de schrijver,
dat juist omdat de Regeering door haan complex
van steunmaatregelen de prijzen van vrijwel alle
belangrijke voedingsmiddelen in de hand heeft, de
stijging van de kosten der voeding grooter dan
op eenig ander gebied slechts plaats kon vinden
met haar toestemming, ja zelfs door haar toedoen.
De Regeering, zoo vervolgt de schrijver, beschikt
dus over de middelen om deze prijsstijging van de
belangrijkste deelen van het arbeidersbudget te
beheerschen of aan banden te leggen.
Het wil ons voorkomen, dat de schrijver niet
geheel duidelijk heeft onderscheiden. O.i. kan de
Regeering wel grooten invloed uitoefenen op de prij
zen van de landbouwproducten, die de grondstoffen
vormen voor verschillende belangrijke voedingsmid
delen, maar de prijs van deze voedingsmiddelen heeft
zij niet in de hand. In dat geval zou de Regeering
ook de arbeidsloonen en de distributiekosten, die in
de prijzen der voedingsmiddelen verdisconteerd zijn,
moeten kunnen regelen. Zoo ver reikt tot nu toe
haag bevoegdheid nog niet.
Verder wekt bovenstaande beschouwing van den
schrijver o.i. onmiskenbaar de voorstelling, dat uit
sluitend de onlangs plaatsgevonden richtprijsver-
hoogingen van verschillende landbouwproducten de
oorzaak zijn van de prijsstijging der voedingsmid
delen. De schrijver vestigt den indruk alsof sinds
Augustus 1939 het prijspeil der landbouwproducten
meer gestegen
zou zijn dan dat van andere artikelen, en dat nog
wel door toedoen van de Regeering. Dat dit niet
het geval is en de schrijver dan ook een geheel on-
juisten indruk geeft, blijkt uit een overzicht van de
indexcijfers voor groothandelsprijzen, vastgesteld
door het Centraal Bureau voor de Statistiek en op
genomen in het Ochtendblad van de N. R. Crt. van
7 Januari j.l.
Volgens dit overzicht bedroeg het indexcijfer van
de voedingsmiddelen, berekend ot> basis van het
prijspeil in het tijdvak 19361938, in Augustus
1939 97.3, welk cijfer op 2 Januari j.l. was gestegen
tot 115.7. De algemeene indexcijfers bedroegen op
genoemde tijdstippen resp. 99.8 en 121.1.
Hieruit blijkt, dat vanaf Augustus 1939 to.t 2 Jan.
1940 de prijzen der voedingsmiddelen gestegen zjjn
met 18.4 de kosten van het levensonderhoud
daarentegen met 21.3 Daar het hier groothan
delsprijzen betreft, mag uit bovenstaande cijfers
worden geconcludeerd, dat de prezen der voedings
middelen, dus zeker die der landbouwproducten,
minder zijn gestegen dan de késten van levens
onderhoud.
Wij komen dus tot een gevolgtrekking, tegen
gesteld aan die, welke de schrijver van meer
genoemd hoofdartikel wil suggereeren. De grootere
prijsstijging van het grootste deel van het arbeiders
budget moet dus in andere factoren worden gezocht
dan in een onevenredige stijging van de prijzen der
landbouwproducten.
Volgens een krantenbericht heeft de directie van
de Unilever aan de legerautoriteèten
4; twee cantines
voor het Nederlandsche leger aangeboden.
Dit gebaar van de internationale margarinetrust
kan ongetwijfeld bij het groote publiek den indruk
vestigen, dat hieraan zuiver.vaderlandlievende
I overwegingen ten grondslag lieren. Wellicht zal
men zich daarbij nog herinnr r dat onze weer
macht de beste klant is van dë'Tfnïiever en dat het
van dien kant niet zoo dwaas gezien is, om met
kleine geschenken de vriendschap te onderhouden.
Het bericht inzake de cantineschenking krijgt
echter een geheel ander karakter, wanneer men het
beziet in het licht van het reeds jarenlange streven
der Unilever om zich meester te maken van het
afzetgebied voor boter ten behoeve van het door
haar gefabriceerde botersurrogaat.
Het is bekend, dat zij zich daartoe van reclame
methoden bedient, die erop berekend zijn de uit
palmolie en walv'ischtraan bereide margarine voor
boter te laten doorgaan. Tot nu toe hebben de
landbouworganisaties tevergeefs bij de Regeering
erop, aangedrongen, hiertegen maatregelen te
nemen.
Voor de verhouding botermargarine is het een
belangrijk moment geweest, toen de Regeering be
sloot een prijsregeling voor boter in het leven te
roepen. In verband hiermee werd de margarine met
een heffing belast. Deze heffing is
te laag vastgesteld,
hetgeen duidelijk tot uiting komt in de hooge divi
denden, die elk jaar door de margarinefabrieken
worden uitbetaald. Zoo heeft het orgaan van de
F. N. Z. eens een minimum-winstpercentage van
110 voer den margarinefabrikant becijferd.
Tengevolge van bovenstaande factoren is het
margarinevarbruik in de laatste jaren niet onaan
zienlijk gestegen, zulks ten nadeele van de boter.
Hieronder volgt een staatje van het boter- en
margarineverbruik per hoofd der bevolking in de
jaren 1932 tot en met 1938.
Jaar.
Boter.
Margarine
1932
7.9 kg
6.9 kg
1933
5.9 kg
7.— kg
1934
5.4 kg
6.9 kg
1935
5.3 kg
6.8 kg
1936
5.kg
6.2 kg
1937
5-— kg
5.6 kg
6.9 kg
1938
7.2 kg
Van alle ons omringende landen is het boterver-
bruik in ons land het laagst. Ondanks het aan
vankelijk toegestane weekkwantum van 1050 ton,
produceert de margarine-industrie een aanzienlijk
grootere hoeveelheid margarine.
Daarbij komt, dat men reeds jarenlang bezig is
onder dwang
margarineconsumenten te kweeken, door aan leger
en vloot uitsluitend margarine te verstrekken.
Zelfs in de cantines is geen boter verkrijgbaar.
Van landbouwzijde is op de onbillijkheid hiervan
reeds herhaaldelijk gewezen, echter zonder eenig
resultaat. Thans heeft de Minister toegezegd te
zullen overwegen om in de cantines ook boter be
schikbaar te stellen.
Het ligt voor de hand, dat een dergelijke maat
regel in de praktijk weinig zal uitwerken. Het week
geld van den gewonen soldaat is er waarlijk niet
op berekend om hiervoor een behoorlijke portie
boter te kunnen koopen.
Op grond van dit alles moet o.i. i r, die deze
zaken onbevooroordeeld ziet, wel t a conclusie
komen, dat de margarine-industrie in land een
bevoorrechte positie inneemt. Het fe.t, dat het
margarinebedrijf in ons land slechts aan enkele
duizenden werk geeft, terwijl in onze veehouderij
een paar honderd duizend menschen een bestaan
vinden, maakt deze bevoorrechting nog des te be
denkelijker.
Wij kunnen ons dan ook voorstellen, dat de Uni
lever haar voor de cantines bestemde gelden goed
besteed acht.
In het laatstverschenen marktbericht van het
Centraal Bureau wordt melding gemaakt van een
pTjjsverhooging der stikstofmeststoffen.
Volgens dit bericht wordt door de stikstofprodu
centen thans weer een beperkte hoeveelheid zwa
velzure ammoniak en kalksalpeter tegen hoogere
prijzen aangeboden. Vergeleken met de officieele
groothandelsprijzen, die in het begin van dit seizoen
golden, is de voorjaarsprijs van zwavelzure ammo
niak, losgestort, met 35 cent per 100 kg verhoogd,
terwijl de kalksalpeter, in papieren zakken van 50
kg, een verhooging van 20 cent per 100 kg onder
ging. Kalkammonsalpetei en ammonsulfaatsalpeter
worden tot nader order door producenten niet aan
geboden.
Een zeer belangrijke prijsverhooging onderging
de Chilisalpeter, n.l. 1 per 100 kg. Voor een groot
deel zijn de hooge zeevrachten en molestpremies
hiervan de oorzaak.
Wellicht zal in de toekomst een nog grooter deel
van de steeds stijgende exploitatiekosten van den
"boer op rekening van de kunstmeststoffen moeten
worden gesteld.
Het K. N. L. C. heeft de riclftlijnen, „welke het
Landbouw-Comité in de toekomst wenscht te vol
gen, uitgestippeld en neergelegd in een
v
landbouwprogramma.
'Hierin zijn tevens de verschillende doelstellingen,
naar de verwezenlijking waarvan het K. Nv.
streeft, opgenomen en uitvoerig toegelicht.
Eén van de voornaamste punten is o.i. het stich
ten door den georganiseerden boeren- en tuinders
stand van een Centrale Instelling, welke steeds op
de bres zal staan voor de verdediging van land- en
tuinbouwbelangen in den ruimsten zin. Tevens zal
deze instelling tot taak hebben om pers en publiek
een beter begrip bij te brengen van de nooden en
wenschen der landbouwende bevolking.
Het volledig program is elders in dit blad op
genomen, zoodat wij kunnen volstaan met hiernaar
te verwijzen. Men verzuime niet van den zeer be-
langwekkenden inhoud kennis te nemen. Red.
Catalogus Hengstenkeuringen.
De catalogus voor de hengstenkeuringen, die van
22 t/m 25 Januari a.s. in Zeeland en in andere pro
vinciën worden gehouden, is 30 cent in voorver
koop verkrijgbaar bij:
P. J. de Millianode Cuelenaere te Oostburg;
C. van Bendegem te Axel;
Brand, Hotel „Het Bonte Hert" te Hulst;
A. Cappon, Corn. Eversdijkstraat 2 of Land
bouwhuis te Goes.
Franco toezending per post volgt na toezend'ng
van 0,35 per postwissel. Wenscht men t.z.t. ook
de catalogus van de op 15 Februari a.s. te houden
Centrale Keuring dan zende men ƒ0,65 per post
wissel.
De Administrateur der keuringen,
A. CAPPON.
MIDDELBURG: Donderdag
Café „De Eendracht".