eeuwóe
3£erlzbode
&ntroerincj
HERVORMINGSDAGKatholiek herdenken?
HONGER en OORLOG
500 kilometer voor de Vrede
22e JAARGANG No. 16
26 OKTOBER 1967
,.Ik worstel
en ontkom"
OFFICIEEL ORGAAN TEN DIENSTE VAN DE GEREFORMEERDE KERK IN ZEELAND.
Hoofd-Redacteur Dr. A. DONDORP, Gapinge, Telefoon (0 1189) 4 70.
Redactie en medewerkers Ds. B. Wentsel, Brouwershaven J. A. v. Bennekom, Middelburg Dr. A. J. Boom, Vlissingen;
Ds. J. Bosman, Vrouwenpolder Ds. M. V. J. de Craene, St. Laurens Ds. H. Eikelboom, Heinkenszand
Drs. A. Elshout, Koudekerke Ds. W. H. Gispen, Terneuzen Ds. W. Kats, Apeldoorn Dsk A. G. Kornet, Vlissingen
Dr. P. C. Kraan, Vlissingen Ds. G. S. Oegema, Arnemuiden Drs. J. Vlaardingerbroek, Ermelo.
Dr. J. H. Becker, Nieuwerkerk.
Adres voor opgave advertenties en predikbeurten Littooij Olthoff, Spanjaardstraat 47, Middelburg.-
-s
Abonnementsprijs
4,per halfjaar
bij vooruitbetaling.
Advertenties
15 _ent per mm.
Bij abonnement lager.
Losse nummers 15 cent.
Drukkers-Uitgevers
Littooij Olthoff
Spanjaardstraat 47
Middelburg, tel. 24 38
Giro no. 4 22 80
v
Jezus weende. Joh. 11:35.
Er staat nergens in de bijbel, dat de Here Jezus gelachen heeft. Toch geloof
ik het vast. Wie aan een bruiloft deelneemt zonder te lachen, beledigt het
bruidspaar. En het is onmogelijk voor te stellen, dat hij niet gelachen zou
hebben tegen de kinderen, die hij tot zich liet komen, toen de discipelen dat
tegen wilden houden.
Lachen is zo typisch menselijk.
Maar ook schreien.
De Here Jezus heeft meer dan eens geweend. Ik vermoed ook als kind en
opgroeiende jongen.
Hij weende ook bij Lazarus' graf.
Het had hem niet weinig moeite gekost om naar Judea terug te gaan, want
hij wist, dat hij nu de dood tegemoet ging. Het duurde dan ook nog een paar'
dagen na het ontvangen van het bericht over Lazarus' ziekte, vóór dat hij de
tocht naar het zuiden begon.
Hij wilde eerst volle zekerheid hebben, dat het inderdaad nu de ure was om
gevangen genomen te worden. Dat hij naar Judea teruggaat is dus niet alleen
terwille van de zieke Lazarus. Een van de discipelen, Thomas, heeft de situatie
dóór, als hij zegt„Laten we meegaan om met hem te sterven".
Ondertussen is Lazarus gestorven.
Geen wonder dat de Fiere Jezus zenuwachtigis. Ik weet geen beter woord
voor wat we lezen in vers 33„Hij werd verbolgen in de geest en diep ont
roerd". En nog eens in vs. 38 Wederom bij zichzelf verbolgen"
Hij barst in snikken uit.
Sommigen verklaarden dat uit zijn verdriet om de gestorven vriend.
Maar de Here Jezus ziet dieper en verder.
Hij ziet de grote vijand.
Hij ziet wat er van Gods schepping en van de „Heer der schepping" over
gebleven is.
En als dan de steen voor de spelonk afgewenteld is en de bedorven lucht
naar buiten komt, ruikt hij zijn eigen dood.
Hij is meer met zichzelf bezig dan met Lazarus.
In de opwekking van Lazarus krijgt men iets van Gods heerlijkheid te zien.
Maar het is vooral de Here Jezus, die daar zo buitengewoon dankbaar voor is
(vs. 41). Want hij beleeft tot zijn grote vreugde een profetie van zijn eigen
opstanding. Ook op de derde dag.
Het sterven en de opwekking van Lazarus was nog maar het minste.
Over weinig dagen zou hij zelf de dood ingaan. Maar daarna zou het
o n verderfelijke leven aan het licht gebracht worden.
Geen wonder dat de Here Jezus in Bethanië ontroerd was.
A. D.
We bidden voor de Raad van Kerken
in Indonesië.
Bij deze Raad zijn 36 kerken in Indo
nesië aangesloten. De Raad van Kerken
houdt van 29 oktober tot 12 november
de zesde Algemene Vergadering in
Makassar. Vandaag vindt de opening
plaats. Het thema is :.,,Zie, Ik maak alle
dingen nieuw".
Laten we bidden om een zegen op
deze vergadering, waar afgevaardigden
van de 36 kerken in Indonesië en ook
gasten uit het buitenland worden ver
wacht. Mogen de besprekingen en de
besluiten tot grote zegen zijn niet alleen
voor de kerken, maar ook voor het hele
volk van Indonesië.
JEUGD-RUBRIEK
Correspondentie-adres
Fred. v. Eedenstraat 17, Terneuzen.
DusPiet Geelhoedt uit Kamper
land is op stap gegaan. Hij rukt zich
gewoon even los uit de gelederen van
de confererende en mediterende ande
ren. Hij laat ons min of meer ver
baasd achter. Want wij zeggen
,,Wat kan ik voor de vrede doen
Welke stappen kan ik ondernemen
Hij vraagt zich dat niet af. Hij gaat op
stap. Vijfhonderd kilometer. Hoeveel
stappen zouden dat zijn
Ach, men telt de stappen niet. Nu
kan hij tenminste nooit van zichzelf zeg
gen ,,Ik heb er geen stap voor verzet".
En iemand zegt Wat haalt het uit
Waar komt dat petitionement van Piet
terecht Bij de een of andere hoge Piet
misschien. Verdwijnt het in een diepe
la In een gele enveloppe met het
woord Petitionement P. Geelhoedt" er
op
Zal de Tweede Kamer er een motie
over indienen
Het zijn allemaal open vragen. Zon
der antwoord. Velen van ons zouden
niet zo'n eind lopen zonder een duide
lijk antwoord op die vragen. Piet doet
dat wel. Hij neemt het risico. Hij heeft
ergens het idee, dat dit gewoon bij het
Koninkrijk hoort. Een heel eind lopen
met het risico dat je geen stap verder
komt.
En eerlijk gezegd als ik even
mijn ogen dicht doe en de entourage
van deze tijd vervaagt, dan zie ik nog
wel meer van die wandelaars. Velen
zelfs.
Ik weet van dikke ondoordringbare
muren, die gewoon niet bestand bleken
te zijn tegenwandelaars. Ze vielen
om van verbazing.
Ik weet van wandelaars, die honder
den kilometers hebben gelopen zonder
de garantie dat hun plannen succes zou-
den-vhebben. Daar was ook een zekere
Pieter bij. Naar hem hebben ze later de
St. Pieter genoemd. Wandelaars bij de
gratie Gods.
En als ik me niet vergis, wandelt Piet
niet alleen. Hij is geen pionnier. Hij is
geen voorloper. Integendeel. Hij loopt
iemand achterna. Hij volgt iemand.
Christus wandelt langs de straten. Als
Vredevorst. Hij roept ons op om Hem
te volgen. Altijd en overal. Kilometers
lang. Waarom Om onderweg iets te
laten zien van Zijn vrede. Zijn sjalöm.
En wij hebben misschien al te vaak
gezegd ,,Heer, U bent onnavolgbaar".
Maar dat ontslaat ons niet van de op
dracht om Hem na te volgen. Hier en
nu. Daar moet je iets voor over hebben.
Misschien zullen er twee groepen men
sen zijn, die Piet maar een vreemde
eend in de bijt vinden. De kijkers en
de praters.
Maar met die twee groepen is het
Rijk van Christus niet gediend.
En bovendien, zijn wij niet allen lid
van Zijn vreemdelingen-legioen Is het
dan zo schokkend als een ander ons
vreemd vindt Het is eerder schokkend
nee, ontstellend als een ander
niets vreemds aan ons weet te ontdek
ken.
Op zaterdag 7 oktober is Piet Geel
hoedt officiëel uitgezonden. Dat ge
beurde in Goes tijdens een agapè-vie
ring. Daar waren jongeren bijeen van
allerlei richting, die graag samen één
richting uit willen.
We kunnen best aannemen, dat menig protestant bij deze titel even de vraag
zal stellen lees ik wel goed wat er staat We zijn, om het zo maar eens te
zeggen, in deze oecumenische tijd heel wat gewoon, maar dat men ook nog
van 'n herdenken van hervormingsdag in katholieke zin zou spreken, daaraan
hebben we nooit gedacht.
Allereerst moeten we dan zeggen, dat we dan toch als protestant vergeten
zijn, wat we eigenlijk zijn. Onlangs hoorde ik op 'n vergadering 'n dominee
nog zeggen, ,,Ik ben even katholiek als de rooms-katholieken, zelfs nog meer,
want zij hebben het woord „rooms" er aan toe moeten voegen om hun richting
van katholiek zijn aan te duiden, en ik niet eens". Deze dominee had mijn
inziens gelijk, want katholiek betekent algemeen, en de leer van de Heer Jezus
is bestemd voor alle rassen en alle talen, dus kan niet algemener zijn.
Toch was dit de reden niet waarom ik boven dit artikeltje de titel „Her
vormingsdagkatholiek herdenken" neerschreef. Het wordt immers meer
en meer duidelijk, dat de rooms-katholieke kerkprovincie meer en meer de
reden begint te herkennen waarom Luther zijn 95 stellingen in 1517 bekend
maakte en waarom hij ook tenslotte de rooms-katholieke kerk verliet. Iedere
weldenkend rooms-katholiek geeft vandaag de dag toe, dat Luther en Calvijn
en vele andere reformatoren op de rooms-katholieke kerk van die dagen, al
geloofde deze kerk het zelf niet, 'n goede invloed heeft uitgeoefend. Wat echter
toen nog maar heel lichtjes aanwezig was, is vandaag de dag uitgegroeid 'n
blijvende greep.
De rooms-katholieke kerk, vooral daar waar de nieuwere theologie aan het
werk is, wordt geboeid door de ontwikkelingen in de reformatorische kerken.
Omgekeerd is dit even zo. Met andere woorden gezegd, men wordt, hoe dan
ook, gewaar van beide kanten dat men er is en dat men niet meer naast elkaar
kan leven, alsof men voor de andere lucht is. Dat brengt zowel de protestant
als de rooms-katholiek tot nadenken en ook vaak tot gedenken en ook wel eens
tot herdenken.
En dit alles is dan de reden waarom ik deze titel boven dit artikel neer
schreef. Nu zal menigeen zeggen goed, we hebben weliswaar elkaar ontdekt,
maar we staan toch nog zo geweldig ver van elkaar voor wat tal van zaken
betreft. Ik zal de laatste zijn om dit te ontkennen, maar we moeten ook van
de andere kant zien de weg, die vooral van uit de Nederlandse rooms-katho
lieke kerkprovincie is afgelegd. Wat de rooms-katholieke kerk in zijn geheel
betreft, vinden we het spijtig, dat na de openheid waarmede het tweede Vati
caans concilie werd gehouden, nu de geslotenheid van de bijeenkomsten van
de bisschoppen te Rome reeds deze synode heeft gediskwalificeerd tot 'n ge
heime bijeenkomst, waarop, als de bisschoppen niet opletten, de curie zal pro
beren alies op te hangen aan het concilie van Trente.
Het is duidelijk, dat de rooms-katholiek Nederlandse kerkprovincie samen
met nog enkele anderen, deze stap achteruit, Rome werkelijk kwalijk zouden
nemen. Het petionement aan kardinaal Alfrink van verschillende vooraan
staande rooms-katholieken om toch nog b.v. zaken als het celibaat op deze
synode aan de orde te stellen, toont dit voldoende aan. Ook viel het mij op,
dat de paus in zijn rede, die hij na de mis die hij bij de opening van deze bis
schoppelijke synode samen met enkele bisschoppen opdroeg, er de nadruk
oplegde dat deze mis, zoals alle andere missen, voor alles 'n offer was en dat
de tegenwoordigheid van Christus lichamelijke tegenwoordigheid) voor
alles 'n feit was. M.i. was dit 'n rechtstreekse aanval op de Nederlandse rooms-
katholieke theologie, die juist probeert in deze tijd, de tegenwoordigheid van
Christus te ontdoen van haar materialistische inslag, die de aanwezigheid van
Christus in de eucharistie, volgens rooms-katholieke begrippen toch wel heeft.
Wanneer dit brood werkelijk het lichaam van Christus wordt, en de wijn
werkelijk zijn bloed, in eigenlijke zin, dan moet men toch zeggen, al spreekt
men dan van 'n maaltijd, dat hier nog 'n geweldig verschil bestaat tussen ons
avondmaal en de r.k. mis.
Het herdenken van uit rooms-katholiek standpunt van hervormingsdag, wil
nog niet zeggen, dat men het nu op de knelpunten het eens is met de refor
matoren, evenals ons samenspreken met rooms-katholieken niet wil zeggen,
dat wij ons bijbels denken zo hebben omgebogen, dat wij het niet bijbelse
element binnen Rome niet meer zouden zien. Het herdenken van protestanten
en rooms-katholieken van hervormingsdag moet 'n stimulans zijn om samen
meer en meer de oplossing van onze geschillen te zoeken in Gods Woord.
Voor de protestant moet het betekenen 'n steeds opnieuw ontdekken van de
oude waarheden sola gratia, sola scriptura.
M. V. J. DE CRAENE.
En maandag 9 oktober is Piet gaan
wandelen. En hij laat ons verbaasd ach
ter. Na 500 km komt hij in den Haag
aan. Om zijn petitionnement aan te bie
den. Om o.a. te vragen om de
mogelijkheid van een vrije keus tussen
militaire dienstplicht en hulp aan de
ontwikkelingslanden.
En wij die confererend en medi
terend achterblijven moeten opeens aan
al die muren denken, die nog moeten
vallen.
En
Wie gelooft, dat de muren zullen
vallen. De eeuwenoude muren in ons
land Wie gelooft, dat wij hier met
ons allen Zijn als een teken aan de
wand
Ik geloof, dat er storm wordt verwacht
Die de weerstanden breken kan.
Ik geloof, dat vandaag of vannacht
Alles anders worden kan.
Wie gelooft, dat de liefde het zal
winnen
Na afloop van dit liefdemaal
Wie heeft de moed om opnieuw te
beginnen
Getuigend in een nieuwe taal
Ik geloof, dat er vuur wordt verwacht.
En het brandt op de tong, in het hart.
En het zuivert voorgoed alles weg
Wat ons nu nog benauwt of benart.
Ik geloof in de vurige wind
Die de dag demonstreert in de nacht.
Maar alleen, wie wil zijn als een kind,
Zal de muren zien vallen met kracht.
W. H. GISPEN.
Oorlog is geen natuurramp, waar
niemand iets tegen doen kan zo iets
als een aardbeving. Oorlog is ook geen
lot, dat we zonder meer hebben te ac
cepteren. Maar oorlog is een kwaad,
dat wij mensen hebben te bestrijden.
Waarvan wij de oorzaken moeten op
sporen om het kwaad grondig aan te
vallen.
Sommigen zeggen „Dat ligt boven
onze macht. Want oorlog hangt samen
met de zonde. En die zal er wel altijd
blijven".
Dat is wel zo maar ook de ziekten
en de armoede en de ongelukken han
gen samen met de zonde. Maar daar-
