eeuwóe
5Cerkbocle
Luisteren
De Afsluitdijk
<^Orede zij met
Rooms-Katholieke Kerk
22e JAARGANG No. 15
19 OKTOBER 1967
,.Ik worstel
en ontkom"
OFFICIEEL ORGAAN TEN DIENSTE VAN DE GEREFORMEERDE KERK IN ZEELAND.
Hoofd-Redacteur Dr. A. DONDORP, Gapinge, Telefoon (0 1189) 4 70.
Redactie en medewerkers Ds. B. Wentsel, Brouwershaven J. A. v. Bennekom, Middelburg Dr. A. J. Boom, Vlissingen;
Ds. J. Bosman, Vrouwenpolder Ds. M. V. J. de Craene, St. Laurens Ds. H. Eikelboom, Heinkenszand
Drs. A. Elshout, Koudekerke Ds. W. H. Gispen, Terneuzen Ds. W. Kats, Apeldoorn Ds. A. G. Kornet, Vlissingen
Dr. P. C. Kraan, Vlissingen Ds. G. S. Oegema, Arnemuiden Drs. J. Vlaardingerbroek, Ermelo.
Dr. J. H. Becker, Nieuwerkerk.
Adres voor opgave advertenties en predikbeurten Littooij Olthoff, $panjaardstraat 47, Middelburg.
Abonnementsprijs
4,per halfjaar
bij vooruitbetaling.
Advertenties
15 cent per mm.
Bij abonnement lager.
Losse nummers 15 cent.
Drukkers-Uitgevers
Littooij Olthoff
Spanjaardstraat 47
Middelburg, tel. 24 38
Giro no. 4 22 80
vy
En Jezus zeide Vrede zij u". En na
dit gezegd te hebben toonde hij hun
zijn handen en zijn zijde.
Johannes 20 20.
Ieder volk heeft zo zijn eigen manier van groeten. Die manier is typerend.
De joden wensten en wensen elkaar „vi'pde". Dat is meer dan uitwendige vrede:
dat het geen oorlog is. Het is ook meer dan een innerlijke zaak de vrede des
harten. Maar het is de gaafheid van alle verhoudingen. We duiden dat tegen
woordig aan door het Hebreeuwse woord voor vrede te gebruiken „Sjaloom"
Dat is de toestand, waarvan God kan zeggen zie het is zeer goed.
Ook de Here Jezus gebruikte deze alledaagse groet. Maar in zijn mond
worden de bekende en afgesleten woorden verdiept, zodat ze hun oorspronke
lijke glans weer krijgen en de rijkdom er van ons tegenstraalt.
Bovendien wenst hij geen sjaaloom, maar geeft die. Onmiddellijk
immers na gezegd te hebben „Vrede zij u" laat de Here Jezus aan de discipelen
zijn handen zien en zijn zijde. En de wonden daarin. Ze herkennen hem als
de gekruisigde en opgestane tegelijk. Zo is hij onze vrede.
Willen wij werkelijk vrede voor ons zelf, dan moeten we op de Here Jezus
zien.
Willen wij werkelijk vrede voor de wereld, dan moeten wij Jezus prediken.
Met woorden en met daden.
Die doorboorde handen en die doorstoken zijde betekenen verzoening met
God. En dat is het begin van een nieuw leven en van een nieuwe wereld.
Want alleen tegen verzoende zonden kun je vechten. Bij je zelf en in de
wereld.
Dat is de goede strijd.
Om de vrede.
Van uit de vrede. A. D.
Dezer dagen viert de Vrije Univer
siteit weer haar „geboortedag". Laat
ons bidden voor centrum en weten
schap, waaraan wij zo nauw verbonden
zijn. Vragen wij God om zegen bij de
uitbouw van gebouwen en faculteiten.
Bidden wij om de verlichting van de
Heilige Geest bij alle denkarbeid, die
aan de V.U. verricht wordt. Laat ons
in deze voorbede ook onze Theologi
sche Hogeschool betrekken. Ook daar
zijn ongekende kansea. Mogen zij ge
grepen worden. God ondersteune alle
christen-wetenschapsmensen, die im
mers ook mede staan in de stroomver
snellingen van onze eeuw en het lang
niet altijd gemakkelijk hebben. Moge
Hij ook de studenten nabij zijn.
We bidden voor het binnenhalen van
de oogst in Indonesië.
De algemene situatie geeft op het
ogenblik aan de kerken in Indonesië
positieve kansen om het Evangelie te
verbreiden. De kerk heeft ondanks toe
nemende tegenstand toch de ruimte om
werkzaam te zijn op allerlei terreinen
van het leven.
Laten we bidden, dat de kerken die
kansen ook kunnen benutten dat er
dus voldoende mensen zijn, die zich
willen inzetten om aan dit machtige
werk mee te doen.
Laten we ook bidden voor de kerken
in het Westen, dat zij goede partners
van de zusterkerken in Indonesië zijn,
om met wijsheid en naar vermogen en
in nauwe samenwerking de oogst bin
nen te halen en tot zegen voor land,
kerk en volk te kunnen zijn.
„Spreken is zilver, maar zwijgen is
goud."
Dat geldt zeker niet van alle zwijgen,
evenmin van alle spreken. Spreken is
vaak onbenullig, soms liefdeloos, dik
wijls overbodig. En zwijgen is dikwijls
laf en vaak eveneens liefdeloos.
Maar er is een zwijgen, dat inder
daad goud waard is. Dat is het luiste
ren.
Luisteren naar wat de ander zegt.
Maar meer nog naar wat hij bedoelt.
Er is een manier van luisteren, dat
de ander met stomheid slaat. Onge
ïnteresseerd verveeld. Dat is eigenlijk
geen luisteren.
Het echte luisteren is liefdevol, zodat
de ander zich veilig weet en zich in zijn
woorden geven durft.
Gemeenschap ontstaat door het heen-
en weergaan van woord en antwoord in
de afwisseling van spreken en luisteren.
Hoe meer mensen er bijeen zijn, hoe
moeilijker een echte gemeenschap tot
stand te brengen is. Een echt gesprek
kan dan ook alleen maar onder vier
ogen gevoerd worden.
Ik meen, dat luisteren een echt chris
telijk werk is. Ook dat de meesten van
ons helaas beter spreken kunnen dan
luisteren. Dat blijkt soms op het huis
bezoek.
De grote kunst is niet om een hele
boel mooie en vrome dingen te zeggen,
maar om te luisteren en aan de ander
de gelegenheid te geven zich bloot te
geven, zich uit-te-spreken.
Om iets wezenlijks tegen de ander
te kunnen zegcfen, moet je hem eerst
kennen.
En wil de ander uw woorden aan
vaarden, dan moet er gemeenschap zijn.
Maar die gemeenschap ontstaat pas
door te luisteren.
Het huisbezoek, zoals dat volgens de
jarenlange traditie plaats vindt onder
ons, is nu niet bepaald bevorderlijk voor
echte gemeenschap en een openhartig
gesprek.
Daar is allereerst de gewoonte om
het hele gezin bijéén te zamelen om
en-bloc huisbezoek te krijgen. Veel
goede dingen kunnen dan gezegd wor
den en het is best mogelijk, dat er in de
grote kring hartelijk gebeden wordt, zo
dat er vooral in de voorbede een
echte gemeenschap ontstaat. Maar nie
mand moet verwachten, dat iemand zijn
hart uitstort. Dat kan niet in gezelschap.
In gezelschap stelt iedereen zich een
beetje aan. Als b.v. een vader zich uit
spreekt tegenover de ouderlingen, weet
hij, dat hij tegelijk tegen zijn kinderen,
die er bij zitten, spreekt. Als de ene
ouderling wat zegt tegen een lid van
het gezin, weet hij, dat hij dat ook tegen
zijn mede-ouderling zegt.
Hier zitten zoveel complicaties, dat
een werkelijke gemeenschap ontzettend
moeilijk, zo niet onmogelijk wordt.
Ik bedoel niet, dat het huisbezoek in
de traditionele vorm afgeschaft moet
worden, maar het moet wel gedragen
en omringd worden door vriendschap
pelijk contact in de persoonlijke sfeer.
Daarbij zal het huisbezoek niet alleen
een ambtelijke affaire moeten zijn, die
boven en buiten de normale vriend
schapscontacten uitgaat. Maar we moe
ten allemaal op elkaar toezien. Ieder is
voor ieder in de gemeente verantwoor
delijk.
Het samen op huisbezoek gaan van
twee ouderlingen is ook al niet bevor
derlijk voor een open gesprek.
Een gesprek is een soort binnenka
mer. Daar kun je eigenlijk alleen maar
onder vier ogen spreken.
Wanneer je met z'n tweeën aankomt,
wordt het bezoek licht opzettelijk en
officiëel.
De mensen nemen afstand tegenover
twee-tegelijk.
En waarvoor is het nodig
De Here Jezus stuurde zijn discipelen
ook twee aan twee er op uit, zegt men.
Maar dat moest toen, opdat de een de
ander zou kunnen helpen. Ze konden
in een sloot terecht komen of door
kwaad volk overvallen worden.
Ik dacht, dat dit nu nergens meer
nodig is.
Natuurlijk er zijn bezoeken waar
het nodig is om samen naar toe te gaan.
Als er gevaar is, dat je woorden ver
draaid worden. Dan is het veilig, dat er
iemand later getuigen kan wat er wel
en wat er niet gezegd is. Dat zijn dan
ook de allermoeilijkste bezoeken, waar
het contact opgebroken is en er dus van
eerlijk spreken en open luisteren geen
sprake meer is.
Naar een buitenkerkelijke moeten we
zeker niet met zijn tweeën gaan. Hier
vooral komt het er op aan, eerst goed
te luisteren vóór je wat zegt, wil je iets
ter zake zeggen.
De oude methode van het overrom
pelen, de deur binnendringen om van
huis tot huis het Evangelie te verkon
digen is m.i. verkeerd. Je kunt werkelijk
het Evangelie zo niet opdringen. De
mensen zetten onmiddelijk hun stekels
op.
Er moet eerst een echt medemenselijk
Wat een prachtig stuk werk was in
de jaren vóór de oorlog die afsluitdijk
van Holland naar Friesland.
We zijn er dan ook niet weinig trots
op wanneer buitenlanders, die Europa
„doen" beslist ook de dijk willen zien.
Ik herinner me nog levendig de span
ning, toen het laatste gat gesloten werd.
Want op het laatste stukje kwam het
aan. Tegen die afsluiting verzette zich
heel de kracht van de Noordzee.
Waarom hebben we eigenlijk die dijk
gelegd
Om vlugger van uit Holland in Fries
land te kunnen komen dan langs de
omweg via Zwolle
Om de veerdienst van Enkhuizen
naar Staveren te vervangen, die 's win
ters nog al eens uitviel
Geen sprake van
Maar die afsluitdijk ligt daar breed
en diep om daar achter te kunnen wer
ken
Om achter zijn veilige bescherming
het Flevomeer droog te leggen en on
gehinderd het nieuwe land te kunnen
inpolderen.
Die inpoldering is nu dagelijks werk.
Gestadig en weinig spectaculair gaat
het voort. De ene polder na de andere
komt gereed.
Dat werk was onmogelijk, als het
geweld van de Noordzee niet door de
afsluitdijk bedwongen was. Zonder die
dijk zouden die polders iedere winter
weer opnieuw onder water raken, zoals
vroeger het eiland Marken, waar dan
ook de oude huisjes op palen gebouwd
waren en de kinderen 's zomers konden
spelen onder de christelijke school.
Ik ken mensen, U misschien ook, die
bezig zijn de Zuiderzee droog te leggen,
evenwel zonder eerst een afsluitdijk te
bouwen. Dat zijn de mensen die hun
verkeerde karaktertrekken proberen te
overwinnen en hun leven te verbeteren,
zonder te geloven in de vergeving van
hun zonden door Jezus Christus.
En dat zijn de mensen, die denken
dat ze het kwaad wel uit de wereld weg
contact zijn en vertrouwen. Als dat er
niet is, bereik je meestal alleen maar
aversie.
De ander moet merken hij heeft be
langstelling voor mehij maakt geen
propaganda, maar zoekt contact met mij
om mijzelf.
Je kunt niet met het Evangelie plomp
verloren een huis binnen gaan, maar je
moet geduldig luisteren naar allerlei
zorgen en zorgjes, die het leven van die
medemens beheersen.
Dat eist veel liefde.
Je moet ook niet achterovervallen van
allerlei vreselijke dingen, die de mensen
zeggen.
Ga daar niet op in. Bestrijdt het ook
niet. Maar luister. Pas als al dat vuil
er uit is, al die critiek en grieven ge
lucht zijn, is er een kans, dat het hart
gaat spreken en een mens zich bloot
geeft. De kleine mens met zijn grote
nood.
Nooit zal het lukken elkander hele
maal te begrijpen. Dat doen we ons zelf
niet. Laat staan een ander. Maar we
kunnen elkaar wel een heel eind bena
deren.
De mens blijft een raadsel. Iedere
mens. Want het wezen van de mens is
zijn relatie tot God. En omdat God
voor ons ondoorgrondelijk is, is de
mens, omdat hij mens-Gods is het ook.
Er zijn twee geheimen.
Het grote en het kleine geheim God
en de mens.
Maar omdat God zich geopenbaard
heeft in de Here Jezus, is het mogelijk
God te kennen en de naaste te kennen.
Het kerngma is uitspreekbaar. Maar
alle kennen is een zaak van liefde.
D.w.z. van erkenning der grenzen, die
door het geheim worden gesteld.
En van luisteren naar het spreken
van de Ander en van de ander.
A. D.
kunnen krijgen, zonder Jezus Christus'
overwinning op de dood en op de de
monen.
Soms lijkt die Noordzee zo vriende
lijk en lief. Als je nu maar gewoon een
beetje je best doet, dan lukt het alle
maal best.
Maar kijk uit
Onderschat de kracht van storm en
springtij niet. Zonder afsluitdijk lopen
de polders iedere keer toch weer onder!
Zonder het Evangelie van de Here
Jezus lopen onze beste bedoelingen en
onze hardnekkige pogingen op niets uit.
Als U niet gelooft in de vergeving,
kunt U het kwaad onmogelijk baas.
De vergeving tast de kracht van de
zonde aan en geeft ons de mogelijkheid
van een „goede" strijd.
Gedekt door de vergeving kunt U
lachen om de chantage van het boze
en van de boze.
Zonder afsluitdijk wordt het niets.
Maar achter de dijk kan de Zuiderzee
ingepolderd en het prachtige, nieuwe
land gewonnen worden.
A. D.
Dc generale synode van de gereformeer
de kerken heeft besloten officiële betrek
kingen aan te gaan met de rooms-katho-
lieke kerk in Nederland. Dc toenemende
contacten tussen de kerken maken zulk een
officiële relatie wenselijk.
Aanleiding tot het synodebesluit vormt
o.a. het pastoraal concilie van de rooms-
katholieke kerk. Bij de opening hiervan
konden de gereformeerde kerken niet ver
tegenwoordigd zijn, omdat er officiëel geen
relatie bestond.
Inmiddels is men van gereformeerde zijde
met 18 professoren, predikanten en andere
deskundigen betrokken in de werkzaam
heden van de verschillende concilie-com
missies. De centrale vertegenwoordiger
van de gereformeerde kerken in het con
cilie is prof. dr C. v. d. Woude uit Kam
pen.
In januari willen de gereformeerde sy
node en het rooms-katholiek episcopaat
gezamenlijk een verklaring publiceren over
de betekenis van de doop en de weder
zijdse erkenning van de bediening van dit
sacrament. De -synode aanvaardde reeds
