^eeuic^e 3£erkbode
NABETRACHTING
op het KERSTFEEST
In het nieuwe jaar het leven
uit Gods hand aanvaarden
s
20e JAARGANG No. 26
7 JANUARI 1966
OFFICIEEL ORGAAN TEN DIENSTE VAN DE GEREFORMEERDE KERKEN IN ZEELAND
RedactieDs. W. H. Gispen, Terneuzen Ds. B. Wentsel, Brouwershaven Ds. G. van Wilgenburg, Middelburg.
Correspondentie-adres Littooij Olthoff, Spanjaardstraat 47, Middelburg.
Medewerkers J. A. van Bennekom, Middelburg Dr. A. J. Boom, Vlissingen J. Bosman, Vrouwenpolder
Ds. M. V. J. de Craene, St. Laurens Ds. H. Eikelboom, Heinkenszand Drs. A. Elshout, Koudekerke
,ik worstel Ds. W. Kats, Apeldoorn Ds. A. G. Kornet, Vlissingen Dr. P. C. Kraan, Vlissingen
en ontkom" Ds. G. S. Oegema, Arnemuiden Ds. D. Ringnalda, Middelburg Drs. J. Vlaardingerbroek, Ermelo.
Abonnementsprijs
4,per halfjaar
bij vooruitbetaling
Advertenties
15 cent per mm.
Bij abonnement lager
Losse nummers 15 cent
Drukkers-Uitgevers
Littooij Olthoff
Spanjaardstraat 47
Middelburg, tel. 24 38
Giro no. 4 22 80
LJ
Kerstfeest is bij lange na niet uitslui
tend een Kerkfeest. Men kan met recht
zeggen dat het door bijna heel de we
reld wordt gevierd, 't Is een wereld-
wijd-gebeuren geworden. Helaas moet
er dadelijk bij gezegd, dat het in menig
opzicht alleen maar een wereldsfeest is
geworden. Dat God is geopenbaard in
het vlees is voor velen die het driftig
mee vieren een totaal onbegrepen iets.
Kerstfeest is naar de totaalindruk die
men er van krijgt verwereldlijkt en ver
zakelijkt. Ik wil hiervan enkele citaten
geven.
Het blad van het r.k. bisdom Aken
heeft zijn kerkleden opgeroepen de
jaarlijkse stroom van kerst- en nieuw
jaarswensen en geschenken te beper
ken.
Velen beginnen deze als een last te
ondervinden, maar blijven er aan mee
doen vanwege zakenbelangen. Tenslot
te keert het blad zich ook tegen de al
gehele verzakelijking rond kerstmis, dat
nog wel iets meer is dan het topseizoen
van het jaar voor inkopen. Behalve
deze r.k. stem moge ik nog die van ds
C. Uidam uit Australië laten horen. Als
deze gewezen heeft op de talrijke eet-
partijen die reeds weken van tevoren
als voorbereiding op het naderend feest
worden gehouden, en hij deze beter
aangeduid vindt door het woord eten
met twee letters aan te vullen, gaat hij
verder Wie nog niet weg is, namelijk
met vacantie, en naar de kerk wil, moet
eerste kerstdag vroeg opstaan, want de
dienst begint om acht uur 's morgens.
De rest van de dag wordt doorgebracht
op een van de prachtige stranden. Geen
wonder dat 's avonds de herinnering
aan Kerst is uitgewist en een tweede
kerstdag zelfs niet op de Australische
kalenders voorkomt. Er wordt daar nu
een kerkelijke actie gevoerd onder het
motto Breng Christus terug in Kerst
feest. De Kerstman, plaatsvervanger
van St. Nicolaas, heeft het kind in de
kribbe vrijwel verdrongen. Nog een an
der geluid doet dr Runia eveneens uit
Australië horen Dank zij de commer
ciële aanpak is in de Engels-sprekende
wereld het Kerstfeest practisch een
puur paganistisch feest geworden. De
Anglicaanse aartsbisschop van Sydney
schreef dat het zo ver gekomen is dat
veel christenen een hekel hebben aan
het Kerstfeest. Zo nu en dan verneemt
men daar stemmen die zeggen laten
we maar ophouden met Kerstfeest te
vieren als Kerk namelijk officiëel. Dit
dan niet omdat men als Kerk en gelo
vige leden der Kerk niet meer in het
kerstwonder zou geloven, doch juist om
dat men dit wel doet, en het losmaken
wil uit de verzakelijkte sfeer.
Tot zover enkele gedachten uit het
buitenland Aken en Australië.
Nu is het m.i. niet zo, dat wij hier in
Nederland alleen maar dankbaar zeg
gen kunnen dat het gelukkig bij ons
heel anders is. 't Is niet zo dat wij zon
der schaamte spreken kunnen over onze
Kerstfeestvieringen als zou daar Chris
tus Jezus, de geboren Koning der Jo
den, nog in het middelpunt dier feesten
staan.
We hebben zeker reden tot dank, ik
zou het niet graag voorbij zien, als van
Het Loo uit, woorden uit de mond van
hooggeplaatste personen klinken die be
sef tonen van hetgeen waar het om
gaat, woorden waarin de naam van
Jezus niet onnodig genoemd, maar ook
niet weggedoezeld wordt.
De radio laat ons niet in het onzeke
re de christelijke dag- en weekbladen
evenmin. Evangelisatiebladen doen hun
best om ons volk Zijn naam te doen
lezen. Alles voortreffelijk en om dank
baar voor te zijn. De Kerk geeft over
het algemeen ook geen onzuiver geluid.
Naar ik van verschillende kanten hoor
de was het kerkbezoek druk te noemen.
Ik zou dan ook niet tot afschaffing van
de viering van het geboortefeest van
onze Heer willen overgaan.
Wel zou ik de leuze uit Australië
willen accentueren Breng Christus te
rug in Kerstfeest, omdat een viering van
dit feest onzinnig is zonder Hem.
Vandaar dat de nabetrachting van
het Kerstfeest nu aan de orde is. De
Kerk spreke van Hem haar theologie
zal Hem als centraal teken moeten blij
ven stellen, zoals Paulus dit doet. Men
heeft wel eens beweerd, ten onrechte,
dat deze Apostel weinig over Jezus'
geboorte zou hebben geschreven.
Maar mij dunkt al had hij alleen maar
die prachtige zinnen aan Timotheüs ge
formuleerd Die Zich geopenbaard
heeft in het vlees, is gerechtvaardigd
door de Geest, is verschenen aan de
engelen, is verkondigd onder de heide
nen, geloofd in de wereld, opgenomen
in heerlijkheid dan was dit al veel
en heel duidelijk. Of nog een ander
woord aan Titus (3:4, 5) Toen de
goedertierenheid en mensenliefde van
Ik weet niet, of u ook wel eens kent
dat wonderlijke verlangen om weer eens
gewoon kind te zijn. U denkt b.v. terug
aan zo'n prachtige zomerdag die u als
kind beleefde, waarbij zo'n dag eigen
lijk van het begin tot het eind een feest
was. Het was vacantie, je speelde, je
holde, je werd niet moe, je lachte en
's avonds ging je heerlijk slapen. Je had
geen zorgen, want er werd natuurlijk
voor je gezorgd. In die zorg had moeder
de grootste plaats en vader was de
sterke man, die overal raad op wist, die
het been van de pop weer vast kon zet-
onze Heiland (en) God verscheen
Zie, dan vieren deze mensen, Paulus,
Timotheüs, Titus en verdere lezers,
Kerstfeest met Christus er in. Dan is
dit de rechte nabetrachting van het
feest en blijft het feest.
De adventsprediking is de voorberei
ding en de voortgang van het kerkelijk
jaar in de voortgaande prediking van
Jezus Christus is de nabetrachting er
van. De viering van het Kerstfeest door
de Kerk is als het ware de opening van
het feest dat voortduurt voor wie echt
gelooft en Christus in het feest aan
schouwde, voortduurt totdat hij met
eigen oog en oor eens de verschijning
van het vleesgeworden Woord zal zien
en horen. Hij is opgenomen in heerlijk
heid en die heerlijkheid zal eens worden
aanschouwd in het vlees en door de
Geest.
Wie in verzuim zijn geweest met het
oog op de rechte Kerstfeestviering wor
den door de prediking der Kerk terug
geroepen tot de rechte aanschouwing
van het Kind in de kribbe, Wiens weg
naar het kruis daar in Bethlehem begon.
Daar ja, maar ook de weg naar de he
mel begon daar.
We mogen hopen en bidden dat zo
de nabetrachting door de Kerk velen
ten zegen zal zijn.
Brouwershaven B. WENTSEL.
ten en je als jongen hielp bij honderden
kleine dingen.
Ik weet wel, dat niet alle kinderen
een zonnige jeugd hebben en dat dit
ook vroeger niet het geval was. Maar
de meesten van ons zullen toch wel aan
hun kinderjaren terugdenken als aan
het land van zon en geluk.
Nu is de foto van het verleden, die
we in ons geheugen hebben, meestal
zwaar geretoucheerd, u weet wel, zo'n
foto die mooier gemaakt is dan de wer
kelijkheid. De pijnlijke dingen van het
verleden, die er heus ook wel waren,
dringen we weg, en zo wordt de foto
al licht mooier en lichter dan de wer
kelijkheid.
Maar we zijn geen kinderen meer,
we zijn allen volwassen geworden en
staan midden in het leven. We hebben
allen het proces moeten doormaken,
waarvan Paulus in 1 Cor. 13 zegt„Nu
ik een man ben geworden, heb ik afge
legd wat kinderlijk was". Hetzelfde zou
van de vrouw gezegd kunnen worden,
al is het waar, dat de vrouw in haar
zieleleven dichter bij het kind blijft
staan dan de man. Begrijpt u mij goed,
ik bedoel niet, dat de vrouw niet even
zeer als de man moet uitgroeien tot een
volwassen persoonlijkheid. Wanneer
dat niet gebeurt, of het nu een man is
of een vrouw, dan zeggen we van zo
iemand, dat hij soms zo kinderachtig
kan doen. Neen, dit bedoel ik niet als
ik zeg, dat de vrouw dichter bij het kind
blijft staan. Het is diteen kind leeft
spontaan, ziet de dingen nog niet inge
wikkeld, kent de vertrouwensvolle over
gave. Wij mannen hebben de nare
eigenschap, dat we de dingen zo akelig
ingewikkeld kunnen maken. We zeg
gen dan heel geleerd, dat de man ,,de
blik in de verte" heeft en de vrouw ,,de
blik dichtbij". Maar met heel die „blik
in de verte" lopen we dan toch maar
gevaar, dat we de mooie dingen, die
vlakbij zijn, niet opmerken, het leven
veel te gecompliceerd maken en ons on
nodige zorgen maken. Wat kan de blij
de lach van moeder-de-vrouw, haar
lichte, goedmoedige spot ons dan ineens
weer op onze plaats zetten. Iets van het
kind mag gerust in ons allen overblijven.
Maar met dat al, we hebben allen een
rijpingsproces doorgemaakt, bij sommi
gen verliep dat zonder al te grote
schokken, maar anderen en misschien
zijn dat wel de meesten, herinneren zich
die tijd als een periode, waarin het ge
voel van hulpeloosheid de overhand
had. Het leven was soms zo hard en
je moest soms verantwoordelijkheid
gaan dragen op een leeftijd, dat het
eigenlijk nog niet kon. Je moest „het
leven in", maar dat leven was soms
zo hard en zo koud en je kon niet altijd
de moed opbrengen om te zeggen
moeilijkheden zijn er om ze te over
winnen.
En hiermede zitten we eigenlijk mid
den in ons onderwerp „levensaanvaar
ding". Dat leven is op ons afgekomeh
en misschien zegt iemand wel „je
móét dat leven wel aanvaarden, of je
wil of niet". In die woorden klinkt door,
dat er eigenlijk een zekere vijandigheid
ontstaan is, een zekere afweer, een zich
verongelijkt voelen misschien, omdat
het leven niet dat gebracht heeft, wat
men er van had gehoopt. Men heeft zijn
idealen gehad, men heeft gedroomd van
het geluk en wat het leven bracht was
zo geheel anders, dat was dikwijls een
zware strijd. Ook het afgelopen jaar
heeft u wellicht teleurgesteld.
Wat is het fijn, dat we over deze
dingen als christenen mogen spreken,
dat wil zeggen, dat u het leven heel
anders ziet dan een wereldling. Die
mens zonder God ziet het leven als een
bepaald noodlot, waar je toch niets aan
verandert. Die noodlotsgedachte komt
ook naar voren in uitdrukkingen als
„een noodlottig sterfgeval", „het lot"
heeft het zo gewild.
Wat zijn we rijk, dat we ons leven
niet behoeven te zien als een noodlot,
maar als de weg, die onze Vader in de
hemelen voor ons heeft bepaald in Zijn
wijze raad. Dat wij belijden mogen, dat
alle dingen ons toekomen uit Zijn Va
derhand.
Wanneer we dan ook als christenen
spreken over levensaanvaarding, bedoe
len we daar allereerst dit mee, dat God
ons dat leven geeft als een geschenk,
en dat wij dat met beide handen mogen
aanpakken, het uit Zijn hand mogen
aanvaarden.
Naar Zijn voorzienig bestel zijn we
geboren uit die en die bepaalde ouders,
en niet alleen in lichamelijk opzicht,
maar ook in ons karakter, in ons doen
en laten hebben we heel wat van hen
meegekregen. En toch is geen enkel
A
cÏTledltatie
DONKERE DAGEN na KERSTMIS
Toen zond Herodes bevel, om in Bethlehem en het
gehele gebied daarvan al de jongens van twee jaar oud
en daar beneden om te brengen.
Matth. 2 16.
Na de geboorte van Christus volgen de blijde en mooie dingen elkaar
op. De Engelen zingen hun hoge lied, de herders aanbidden het Kind in
de kribbe, Simeon verheugt zich over de zaligheid, die God bereid heeft,
de Wijzen uit het Oosten brengen geschenken aan de Koning, wiens ster
zij gezien hebben.
Zal het zo voortgaan, van heerlijkheid tot heerlijkheid De rij van
blijde gebeurtenissen wordt plotseling onderbroken door het droevige ver
haal van de kindermoord te Bethlehem. Na de Kerstmis weer de donkere
dagen, het licht worstelt nog met de duisternis.
De geboorte van Christus heeft niet alleen de hemel, maar ook de hel
in beweging gebracht. Naar de dramatische tekening in Openb. 12 de
draak wil het kind verslinden.
In de kindermoord van Bethlehem ontmoeten Jacob en Ezau elkaar weer.
Herodus, uit het geslacht van Ezau, stelt zich tegen de grote Zoon van
Jacob. Het is bij de geboorte van Christus toch wel openbaar geworden,
dat er een groot onderscheid is tussen de rechtvaardige en de goddeloze.
Twee oude mensen zijn met Christus in aanraking gekomen de oude
Simeon en de oude Herodes. Beide werden ontroerd, maar is van zo'n
verschillende aard. Simeon jubelt met het kind Jezus in zijn armen Nu
laat Gij, Here, Uw dienstknecht gaan in vrede. Herodes echter kent
slechts onrust om Christus' wil, voor hem kan het eerst dan vrede zijn,
als Christus gedood is.
Ook na Kerstmis blijft het donker, voor wie zichzelf handhaaft. Hero
des weigert voor Christus te capituleren. Wie zich aan Christus niet ver
liezen wil, moet zich tegen Hem verzetten. Dit kan gebeuren in ergerlijke,
gruwelijke, stuitende vorm als bij Herodes. We kunnen het ook anders
doen, bedekt en fijn en misschien wel met kerkse manieren. Aan de be
slissing ten opzichte van Christus kan niemand zich onttrekken. Wie om
Hem hun „troon" niet willen verlaten, wie Zijn genade over hun leven
niet begeren, zijn vijanden van de kribbe en vijanden van het kruis. Zij
werken, op welke wijze dan ook, Christus weg.
Het blijft ook na Kerstmis donker voor ieder, die niet in overgave en
aanbidding tot Christus komt. Het kind van Bethlehem wil ons bij zich
hebben met onze betuiging Ja, U kiest ons hart, eeuwig tot Zijn Koning.
Dan wordt de donkerheid door het licht overwonnen. Naar Christus ge
tuigt heeft Joh. 8:12. Wie Mij volgt, zal nimmer in de duisternis wan
delen, maar hij zal het licht des levens hebben.
G. S. O.
J
