KERKNIEUWS.
EEN TEKORT VAN TWEE TON
ONZE VRIJE UNIVERSITEIT ROEPT
„De Vrije", zij leeft Gode zij dank nog in de harten
van duizenden in ons volk.
Kuyper's ideaalde gansche wereld, ook die der
wetenschap, aan' de voeten van Jezus Christus, dat
ideaal leeft gelukkig nog.
Dat ideaal brengt nog de harten ook van duizenden
eenvoudigen in trilling.
Sinds haar wondere stichting in 1880 zijn al een
paar duizend afgestudeerden de wereld ingegaan,
stonden en staan nog met die overtuiging.
Machtig is haar invloed geweest, niet alleen op het
kerkelijke leven in ons Vaderland, maar evenzeer in
de politieke en maatschappelijke worsteling, van ver
leden en heden.
Honderden harer discipelen zijn het volle leven in
gegaan, waaronder mannen met eere genoemd en
erkend ook door andersdenkenden.
Raadslieden der Kroon, ministers, Kamerleden, rech
ters, juristen van naam mag zij tellen onder haar
discipelen.
Op alle fronten van het leven heeft zij kadervormend
gewerkt, bevruchtend gewerkt op het wetenschappelijke,
godsdienstige, politieke en sociale leven van ons volk.
En tot ver buiten onze grenzen.
Tal van haar discipelen leven, werken in Indië, in
Afrika, in Amerika.
Zoo staat zij tot op den huidigen dag als een wijd
vertakte stichting voor ons, haar voedingssappen stuwend
in Kfet voilé menschenleven.
Als wij daaraan denken, dan staan we verbaasd en
zeggen
„Het is een wonder in onze oogen."
Toen zij haar poorten opende met een luttel aantal
hoogleeraren en studenten, werd zij gehoond en Bespot.
Op de deuren stond „Laat varen alle hoop, Gij die
hier binnentreedt
Thans werkt zij met een groote staf hoogleeraren en
laboratoria, die er zijn mogen.
En een getal studenten op marsch naar de duizend
Wie haar ontwikkeling overziet, wie deze groei in
ruim 60 jaar gadeslaat, wordt verlegen onder den
Zegen Gods en erkent
„Dit is van den Heere geschied, het is een wonder
in onze oogen!"
Deze zegen verplicht ook duur.
Dat moet ons volk worden ingehamerd.
En met name ook de jongere opgroeiende generatie
moet weten, wat een rijkdom God ons schonk in de
Vrije Universiteit. Naast de bezielde warme vrienden,
zijn er helaas ook onder ons nog te veel lauwen, nog
te veel afzijdigen.
Broeders en zusters, dat moet anders worden Wij
staan thans in den laatsten strijd.
De positie, de kracht der V.U. zal voor een groot
deel beslissend zijn in den strijd der beginselen op
theologisch, politiek en maatschappelijk terrein.
Daarom vraagt zij Uw gebed, Uw liefde, Uw geld.
Zij mag het vragen, want zij zoekt de doorbraak van
het Koninkrijk Gods in de wetenschap.
Daarom schouder aan schouder haar gesteund. Want
zij heeft gedurende de Dutische tyrannie veel schade
geleden.
IN STORM EN SCHADE ONGEREPT
De Nationaal Socialistische Storm heeft zich ook
tegen de Vrije Universiteit uitgeraasd. De Duitschers
waren hier nog niet lang of zij begrepen, welk een
gevaarlijk en geducht principieel verzetscentrum de V.U.
was voor hun heidensche machtsideeën.
Zij ontdekten al spoedig, dat tal van onverzettelijke
tegenstanders ook nauw verbonden waren aan de
leiding der V.U.
Zij ontmoetten telkens weer dezelfde namen Colijn,
Rutgers, Schouten enz.
Zij begrepen al spoedig, dat deze wondere Universi
teit, in het leven gehouden door contributies uit het
volk waarvan ze weer niets begrepen voor hun
radicale doelstellingen en sluwe nazificatie van ons
volk een geduchte hindernis was.
Daarom moest zij aan banden gelegd, gemuilkorfd,
haar invloed gebroken worden.
Onze Vrije Universiteit heeft deze ongelijke kamp
eervol en onbezoedeld gestreden. Zij heeft „neen
gezegd tegen den tyran. Wij noemen slechts een paar
feiten. Zij heeft geweigerd de benoeming van Prof.
Rutgers tot Rector Magnificus, welke den Duitschers niet
aanstond, in te trekken, toen dit geëeischt werd.
Zij heeft geweigerd om op last der 'Duitschers om
dezelfde reden de benoeming van Prof. Hellema en
docent Versteeg te annuleeren.
Zij heeft geweigerd om aan haar studenten de
loyaliteitsverklaring voor te leggen.
Zij heeft alles geweigerd, wat ook maar eenigszins
werken voor den vijand zou bevorderen.
Zoo heeft ze in den storm haar vaandel onbezoedeld
gehouden.
Daarnaast is zij heimelijk een haard van taai verzet
geweest tegen den vijand.
Zware offers heeft zij gebracht, ook voor de nationale
zaak, gedreven door haar beginselen. Enkele feiten,
die herinneren aan onherstelbare verliezen.
Haar president-directeur Dr. H. Colijn stierf in balling
schap.
Haar curator Dr. T. Ferwerda viel door moordenaars
handen.
Haar eminente, scherpzinnige hoogleeraar Prof.
Rutgers bezweek in een strafgevangenis in vijandelijk
land.
Een aantal van haar studenten viel in den strijd
tegen den tyran.
Naast deze zware verliezen aan menschen, staat
zware materieele schade.
Met name het prachiige laboratorium, gebouw der
wis- en natuurkundige faculteit, is zwaar gehavend.
Tal van zeer kostbare instrumenten en gereed
schappen zijn gestolen. Vervanging van het verlorene
voor langen tijd onmogelijk.
Prof. Sizoo dè hoogleeraar-directeur van dit
laboratorium schat dat er 5 jaar noodig zal zijn om
het laboratorium weer op voor-oorlogsch peil te brengen.
Zwaar gehavend staat de V.U. daar met haar leeg
geplunderde laboratoria.
Door gedwongen sluiting dierf zij twee jaar college
gelden der studenten. Gevolg een tekort van f 200.000
Broeders en zusters, vrienden der V;U., dit is een
eereschuld
Het moet ook ons in Zeeland een eere zijn om met
de andere provincies deze schuld weg te werken.
Comité-leden, correspondenten, allen aan den slag.
Kerken van Zeeland, gedenkt onze V.U. milddadig.
Zij is het waard. Zij heeft wettig en eervol gestreden.
Zij zag de dingen groot. Zij wil ook ons leeren de
dingen groot te zien.
De tijd van kleinhandelcritiek moet voorbij zijn.
Allen gezamenlijk leven en offeren voor onze V.U.
M. N.J.H.
EEN CHRISTELIJK LYCEUM VOOR ZEELAND
In het „Zeeuwsch Dagblad" van Donderdag 6 Juni,
stond een artikel met als inhoud dit onderwerp. Het
is een oude zaak, ontijdig afgekapt en afgesneden door
de oorlogsomstandigheden.
Wij zijn dankbaar dat het „Zeeuwsch Dagblad" deze
zoo hoog gewichtige zaak weer naar voren brengt.
Het is een zeer urgente zaak en wij mogen haar niet
vergeten. Zij moet opnieuw aangepakt worden.
Het is een merkwaardige situatie in Zeeland. Een
provincie met een zeer machtige groep positief, belijdende
Christenen en zonder Christelijk Middelbaar Onderwijs.
Dit is toch eigenlijk een verkapte aanklacht jegens
allen, die belijden dat Jezus Christus ook vooi* de rijpere
jeugd moet zijn de Leidsman.
Een onderwijs, hoe voortreffelijk ook op zichzelf, voor
onze jongens en meisjes, waarbij gezwegen wordt dag
in dag uit over Hem, die de Weg, de Waarheid en het
Leven is, kunnen en mogen Christenouders toch nimmer
accepteeren,.Daarom juichen wij het initiatief van het
„Zeeuwsch Dagblad" toe.
Wij wekken onze broeders en zusters op om sym
pathiebetuiging met dit streven kenbaar te maken. Stuurt
Uw naamkaartje naar het „Zeeuwsch Dagblad". Moge
er spoedig een vergadering worden gehouden, opnieuw
een actief voorloopig bestuur komen, dat snel en door
tastend werke, opdat ook hier kome, wat andere pro
vincies reeds jaren hebbenChristelijk Middelbaar
Onderwijs
De achterstand moet worden ingehaald.
Zij ook hier het paroolLuctor et Emergo
M. N.J.H.
TEST UW BIJBELKENNIS
Antwoorden no. 48, Vrijdag 7 Juni
le. Haman (zie Esther 6 en 7).
2e. Mieren, konijnen, sprinkhanen, spinnen (Spr.
30 24-28).
3e. Asaël (2 Sam. 2 18).
4e. Petrus (Hand. 2 6).
5e. Bij den zondvloed (Gen. 7:11, 8:2).
Nieuwe vragen
le. Wiens hebzucht bracht een nederlaag aan het
geheele leger van Israël
2e. Wiens huis werd gezegend, toen de ark des
Heeren daar drie maanden verbleef
3e. Wie bezochten een vriend in rouw, maar zwegen
een heele week
4e. Wat beteekent Golgotha
5e. Wie redde door een complot af te hooren en te
rapporteeren, het leven van eën groot man in
het Koninkrijk Gods
SCHOOLRAADVERGADERING OP 21 JUNI
Het is ons een groote vreugde weer, zooals we dat
vroeger van jaar tot jaar mochten doen, in de Zeeuwsche
Kerkbode te mogen aankondigen een vergadering van
District IX van den Schoolraad voor de Scholen met den
Bijbel.
Vanaf 1925 konden deze Schoolvergaderingen ge
regeld worden gehouden, totdat dit in 1940 onmogelijk
werd door de oorlogsomstandigheden. In 1941 kon nog
weer een middagvergadering doorgaan. Sinds in 1942
de Schoolraad was opgeheven, kon er geen sprake van
zijn in districtsvergadering samen te komen. Van 1942-
1945 moesten we dus onze vergaderingen missen. Het
woord „missen" is hier niet te sterk. De opkomst ter
vergadering op 27 Juni 1941 was nog zoo groot, dat
we van de grootste zaal in het Schuttershof te Goes
moesten gebruik maken.
We vertrouwen dan ook, dat het zeer velen welkom
zal zijn, wanneer we D.V. 21 Juni weer zullen kunnen
samenkomen.
Ditmaal weer in Goes, in het Schuttershof. De reis-
gelegenheden zijn nog wel niet zooals voor den oorlog,
met name doet zich gevoelen het gemis van fietsen,
maar er zijn toch al heel wat gelegenheden.
Als sprekers hopen op te treden de heer H. C. van
Donk, Hoofd der U.L.O.-school te Goes en de heer H.
W. Tilanus, lid van de 2e Kamer der Staten-Generaal.
De onderwerpen zijn actueel. De heer van Donk heeft
als onderwerp: „Iets uit het Schoolverzet 1940-1945 in
Nederland en Zeeland in het bijzonder" de heer Tilanus
over: „De Christelijke School een noodwoning?" Let
op het vraagteeken en dan is het duidelijk, dat hier
een zeer actueele zaak wordt genoemd.
Deze vergadering gaat uit van den Schoolraad, maar
het zal het bestuur zeer aangenaam zijn aan de be
sturen en het personeel van de scholen, aangesloten bij
„Christelijk Volksonderwijs", gastvrijheid te verleenen,
nu de voorzitter van C.V.O. op deze vergadering hoopt
te spreken over een zaak, die alle Christelijke scholen
raakt.
De morgenvergadering is van 1012 uur, de middag
vergadering begint om twee uur en zal dus in de
pauze weer ruimschoots gelegenheid zijn om oude
banden met vrienden en kennissen te onderhouden en
te versterken.
Geve de Heere ons een goede vergadering.
Koudekerke. Ds. HEY.
VAN ONS ZENDINGS-CENTRUM
RONDREIS PASTOR SANDEGREN.
Pastor Paul Sandegren, Pastor primarius van Stock
holm, een der secretarissen van het Zweedsche Comité
van het Britsch en Buitenlandsch Bijbelgenootschap,
maakte een rondreis door Nederland, teneinde zich op
de hoogte-- te stellen van 't Kerkelijk leven in Nederland.
Na eerst de gast te zijn geweest van het Neder-
landsch Bijbelgenootschap, bracht hij het weekend van
12 Mei door op het Zendings-centrum te Baarn, waar
in intiemen kring van weerszijden het Kerkelijk leven
werd belicht.
's Maandags bracht Pastor Sandegren een bezoek
aan „Kerk en Wereld" te Driebergen, waar hij een
indruk opdeed van dit karakteristieke uitvloeisel van
den nieuwen koers der Hervormde Kerk. Het contact
met zijn Zendingsvrienden verstevigde hij, door aan
wezig te zijn op de réunie van gerepatrieerde Zendings
arbeiders van Oegstgeest en de Geref. Kerken, die in
het Badhotel te Baarn werd gehouden. Vrijdag 24 Mei
bracht hij een bezoek aan Kardinaal de Jong, waarna
hij naar Zweden terugkeerde.
CONFERENTIE GEREPATRIEERDE ZENDINGSARBEIDERS
In het Badhotel te Baarn vond. van 14-16 Mei een
réunie plaats van de Zendingsarbeiders van de Gerefor
meerde en Hervormde Kerken, die gerepatrieerd zijn.
Meer dan 100 Zendingsarbeiders hadden gevolg ge
geven aan de uitnoodiging van het Directorium van
Oegstgeest en het Zendingscentrum te Baarn. Het spreekt
vanzelf, dat deze conferentie een buitengewoon ge
animeerd verloop had, al lag ook over deze samenkomst
de schaduw van het gemis van de velen, die in con
centratiekampen het leven lieten. Den eersten avond
vertelde Dr. K. J. Brouwer, President-Director van
„Oegst", welke veranderingen er in de oorlogsjaren in
Oegstgeest hadden plaats gevondenveranderingen,
die alle het gevolg waren van het Kerkelijk maken van
de Zending.
Prof. Dr. J. H. Bavinck zette uiteen, welken invloed
de oorlogstijd op de Kerken had gehad, waarbij hij
wees op allerlei verheugende verschijnselen, die direct
of indirect uit den oorlogstoestand waren voortgevloeid.
Nadat door deze beide heeren het Kerkelijk leven
in Nederland was belicht, vertelde de Zendingsconsul,
S. de Graaf van Randwijck, wat er tijdens de bezetting
in Indonesië was gebeurd en welke gevolgen dit voor
de toekomst van het Zendingswerk zal hebben.
Op den avond van den tweeden dag werd de film
„Waarheën China" vertoond, die diepen indruk achter
liet op de toeschouwers en toehoorders, omdat hij zoo
nadrukkelijk zij het dan onbedoeld naar voren
brengt de groote noodzaak van het Zendingswerk.
Het spreekt vanzelf, dat op dé laatste bijeenkomst,
die als „vragenuur" was geprojecteerd, de Indonesische
kwestie uitvoerig werd besproken, waarbij weer eens
opnieuw naar voren kwam de groote ernst, waarmee
„de Zending" deze kwestie behandelt en uitwerkt.
Deze buitengewoon goedgeslaagde réunie zal ook
om haar interkerkelijk cachet niet nalaten, veel
herinneringen achter te laten.
Tweetal te MakkumJ. P. Rozendal te Visvliet
en A. de Ruiter te O. en N. Bildtzijlte 's-Gravenzande
(vac. D. W. v. d. Laan) S. G. Oegema te Haulerwijk en
L. Moesker te Rhenente Bunschoten-Spakenburg C.
Meijer te Zuilichem en F. C. Zwaai Jr. te Winterswijk.
Beroepen te Enkhuizen H. J. Swierts te Tholen
te Oldenzaal M. v. d. Bosch, evang. pred. te Breda
te Bruchterveld en te Sprang A. R. J. Brussaard, cand.
te Bloemendaal; te Wommels W. v. d. Kolk, cand. te
Enkhuizente Oosterbeek C. P. T. Rijper te Lichten
voorde te Hoogvliet en te Leimuiden A. Broek, cand.
te Vlaardingente Amersfoort J. G. Adema te Rotter-
dam-Delfshavente Fijnaart C. Meijer te Zuilichem
te Sellingen J. van Hoegee te Westeremdente Zeven
bergen J. Wiersema, cand. te Heemstedete Hengelo
(O.) (vac. V. K. Kuyvenhoven) R. Kooistra te Siegers-
woude en (vac. 2e pred. pl.) Joh. Ribberink te Groote-
gastte Oud-Schoonebeek G. IJ. Vellenga, cand. te
Sneekte Schoonhoven-Willige-Langerak W. J. de Ruiter
te Baarlandte Lutterade G. J. Hoytema te Smilde
