UITGAVE VAli DE
DER GEREFORMEERDE
PA.RTICU HERE
K ER KEU in
5 Y n O D E
Z EELA MD
ten dag in uve voorhaveii is iiui-
1 wïy*"
B. t»Afi PÜlXÊriD tLDE&SM
No. 32 VRIJDAG, 15 FEBRUARI 1946 1ste jaargang
Hoofdredacteur: Dr N. J. HOMMES. Redacteuren: Ds JOIi. BOOIJ, Ds W. M. LE COINTRE, Ds A. A. OOSTENBRINK en Ds J. A. TIEMENS
Drukkerij: LITTOOIJ &.OLTHOFF, Middelburg
Abonnementsprijsper halfjaar bij vooruitbetaling f 2,50. Afzonderlijke nummers U) ct. Advertentiën 20 ct. per' regel
Berichten, opgaven predikbeurten enz. tot Dinsdagmorgen te zenden aan de drukkers Littooij Olthoff, Middelburg, Spanjaardstraat 47. Telefoon 2438. Giro 42°80
VAN VERRE EN NABIJ.
De vorige week vertelde ik iets van de „London
Missionary Society" en het werk van dit genootschap
op de' Giibert eilanden, een van de vele plaatsen op
de wèreld, waar dit gencfotschap actief is. Ditmaal
zal ik iets zeggen van de diepere oorzaak van de
houding die de Jappen hebben aangenomen tegenover
de Roomschen in onderscheiding van hun houding
tegenover de Protestanten.
Nu wil ik als tusschen haakjes even zeggen, dat ik
met dit overzicht van de wereldzending niet verder
kan gaan, althans niet' in dit blad, daar mij van ver
schillende zijden is gevraagd (o.a. op den laatsten
kerkeraadsvergadering.in Middelburg) te gaan schrij
ven over William Carey. Met genoegen wil ik dit
doen, al zal het zeker wel geruimen tijd duren voor
ik over hem uitgesproken ben. In elk geval zal ik
niet nalaten het voorarmste zendingsnieuws zij
het dan veer verkort u toch te melden.
Waarom waren de Jappen nu zoo vriendelijk tegen
over de Roomschen en waarom waren ze zoo gekant
tegen de Protestanten Misschien dat iemand zegt
dat schreef u al De oorzaak zat in dat voorzichtig
verdrag van Rome met de Jappen. Dit moge de aan-
ladende oorzaak zijn, de eigenlijke oorzaak zit dieper.
Die ligt in de Roomsche opvatting van het adap
tatie-probleem.
Laat me trachten zoo eenvoudig mogelijk te zeggen,
wat'dit is. Stel u voor, dat u binnenkort met iemand
moogt vertrekken naar één der zendingsvelden. Ge
wilt spreken van den rijkdom die ge hebt ontvangen
in uw Heiland. Hoe moet ge dat nu echter doen
Een preek houden, zooals predikanten dat iederen
Zondag doen, is kort en goed een groote dwaasheid.
Daar begrijpen die menschen niets van Wat dan
Een soort Zondagschoolvertelling' houden Moeten
we ze zeggen, dat ze zondaren zijn en vooral er op
wijzen dat ze voor eeuwig verloren gaan. tenzij ze
zich bekeeren Dat zou de beste weg zijn om voor
gebed alle contact af te snijden. Moeten we soms eerst
naar hen luisteren en dan zeggener zit zooveel
moois in jullies godsdienst, maar de onze is nog
mooier Er zijn tal van'menschen die het zóó willen
Die dus van de gedachte uitgaan het heidendom is
vrij goed, maar 'het christendom is beter. Die dus
geen principieel onderscheid zien tusschen hem die
gelooft in Jezus Christus en die niet in Hem gelooft.
Ik denk hier aan Prof. Heiier, die tal van boeken
geschreven heeft, .wacfrvan de hoofdgedachte altijd
maar weer is sluit u aan bij het bestaande in de
heidenwereld, pas u' aan bij hetgeen aanwezig is, en
bouw daarop voort in hun eigen gedachtenwe-eld.
Zie, nu zitten we midden in het probleem der adap
tatie, of aanpassing.
Rome zegt: De mensch kan krachtens zijn aanleg
uit de algemeene openbaring komen tot een zekere
kennis van God. die hem op de eigenlijke geloofs
kennis vooAereidt. De zendeling moet zich nu aan
sluiten, aanpassen bij die natuurlijke Godskennis. De
zendeling moet een gids zijn naar Christus. Anders
kan de godsdienst nooit wortelen in het volksleven.
De kerk moet altijd aansluiten bij het geestelijk bezit
dat er is. Op het aanwezige fundament voortbouwen.
Een klassiek voorbeeld is de Nobili. Die paste zich
zóó gehc'el en al aan Bij de gewoonten en gebruiken
van de priesterkaste der Hindoes de Brahmanen
dat hij van hen in niets te onderscheiden was. Hij at
zooals zij eenmaal per dag een beetje rijst. Hij zat
te lezen en mediteeren als zij gehurkt met de Veda's -
(de heilige boeken 'der Hindoes) voor zich. Hij liep
als zij met sandalen aan en de saffraan-gele rok met
het groene koord en de gouden poita' (zinnebeeld van
het in-god-zijn) om de hals. Des nachts hield hij
gesprekken (denk aan Ni codemus) precies als de
Brahmanen. Toen hij op die wijze het vertröuwen ge
wonnen had, ging hij spreken van een vijfde Veda,
(de Hindoes hebben 4 Veda's) en zeide dat dit boek
hooger was dan de eerste vier. Hij bracht nu de
hoogste openbaring. Deze vijfde Veda was de Heilige
Schrift. Na een kerkelijke procedure omdat er ge
lukkig nog eenige Roomschen waren, die het met
deze methode niet eens waren, is hij' in het gejijk
gesteld in het jaar 1623 in de bul Romanae Sedis
Antistes. Van dien tijd af isj daarmee de Roomsche
zendingsmethóde alshierboven beschreven officieel
door de kerk gewetttigd. Men past zich aan bij het
oude bijgeloof en gebruiken (dat is de reden Waarom
ons Kerstfeest gesteld is in den winterhet oude
heidensche feest der zonnewende werd op die wijze
niet.afgeschaft maarzin zekere zin gehandhaafd, hoe
wel het zeker is dat Jezus niet in den winter geboren
is. Denk maar aan de herder in het veld. Men leert
de menschen de 12 artikelen van buiten en bog enkele
andere gebruiken, en gaat ddn van de gedachte uit,
dat een vólgend- geslacht wel degelijker de leer der
Roomsche kerk onder de knieval hebben dan dit eerste
Al hebben we groot respect voor de enorme ijver
van Rome, toch kunnen we hun adaptatie, die ik hier
heel kort heb weergegeven, piet deelen.
Dit beginsel nu heeft Rome er toe gedreven om in
de Japans.-he schrijnen rustig neer te buigen. Men wil
aanpassen. Toegeven. Men slaat bruggen. En daardoor
werden onze zendelingen in.zulk een uiterst moeilijke
positie gebracht. De Jappen die natuurlijk niet begrij
pen waarom Rv-omschen wel en Protestanten niet kun
nen neerknielen, zien de laatsten aan als koppige,
halsstarrige chris. enen. En hun sympathie gaat uit
naar Rome dat zich schiktEn het is wel heel jammer,
dat de gevolgen met lame op de Gilbert eilanden zoo
treurig zijn geweest.
Heel gaarne zou ik nog villen aantoonen dat in
Japan enorme mogelijkheden liggen en de velden daar
wit zijn om te oogsten, dat in Si.'m een 30.000.000
menschen practisch zonder Evangelie leven en ook
daar geroepen wordt om lipht. Dat in China onbe
grensde mogelijkheden zijn voor de verb eiding van
het Evangelie. Dat overal op de wereld e een nei
ging is tot vereeniging der kerken Japan, Ma \sjoerije,
Arabië, Africa. Ik kan het alleen maar aanduiden,
daar ruimte me ontbreekt. Maar de feiten zijn er. En
wat doen wij in ons land Laat me nog iets zeggen
„van nabij."
Ds C. van Nes en zijn gezin zullen eerst ongeveer
den 15en in het land aankomen, daar de boot ver
traging heeft. 18 Februari zullen we in Roosendaal*
vergadering hebben van h?£ Zendingscomitee met de-
putaten. waar ook Ds R. W. Popma aanwezig zal
zijn. 20 Februari zal de officieele opening plaats
hebben van het Zendingscentrum en 23 Febr. zal er
in de consistoriekamer van de' Hofpleinkerk een ver
gadering worden gehouden van de vertegenwoordigers
van alle zendingscommissies op Walcheren. Dus niet
op den datum die we eerst aangaven maar nu op
Zaterdag 23 Febr. des middags 3 uur. Mag ik vrien
delijk doch dringend alle kerken in Brabant en Limburg
en Zeeland verzoeken mij de adressen op te geven van
de Voorzitteren Secreioris van de Zendingscommissie
op de circulaire die u dezer dagen wordt toegezonden.
U dient daarmede de kerken en de zending. Tenslotte
nog ditde secretaris van het Ned. Bijbelgenootschap
deelt mij mede, dat de Heer D. J. Coumou uit Zeist
een aantal Indië-avónden zal houden met lichtbeelden.
Daar voor zal zeker belangstelling zijn. In de week
van 25 Febr.1 Maart zal hij op' verschillende plaat
sen in Zuid-Beveland optreden.
De Zending bloeit nu het hart van vele zendelingen
bloedt. Laten we hen opdragen aan den Heere.
A. H. OUSSOREN.
RAPPORT VAN Ds J. VERKUIJL
UIT INDIË.
EENfGE MEDEDEELINGEN
over de kerkelijke arbeid en de geestelijke
stroomingen in de
Burger-interneeringskampen in Indië.
7. De jeugd-arbeid.
Godsdienstige belangstelling leefde onder bepaalde
jongeren-groepen sterk. Hoe velen doorstreden juist
in deze moeitevolle jaren niet de crisis van hun
puberteit en adolessantie ernstiger, dieper dan in an
dere omstandigheden het geval zou zijn geweest. Door
allerlei vormen van jeugdwerk trachtte men leiding te
geven aan hun geestelijk zoeken en vragen. Jeugd
diensten werden gehouden, causeriën, clubjes, cate
chisatie enz. In de meeste kampen werden aparte
barakken ingericht voor de jongelui en vele jeugd-
leiders hebben zich daar gewijd aan de verantwoorde
lijke taak om de plichten der ouders over te nemen.
Sommigen hebben zich van die taak voortreffelijk
gekweten. Toen de jongelui vgn 12 jaar uit de vrou
wenkampen weg werden gehaald, bezorgde dat aan
tallooze moeders een zware, zware dpg. Toen .de
jongelui terugkwamen na de bevrijdimj heb ik vele
moeders met tranen van dankbaarheid in deK oog en
hooren zeggen, dat ze de jongens verrijkt hadden
terug ontvangen en dat God hen jeugdleiders had
doen ontmoeten, die voor. hen tot groote zegen waren
geweest. Temidden van de jongélui in de kampen
heeft God gezorgd voor de vorming van jonge vrij
willigers voor zijn Rijk, vrijwilligers, die naar de
wooi'den van een bekend Amerikaan willen wagen,
niet het avoptuur met de oudere generaties, niet het
avontuur met zichzelf, niet het avontuur met de aft-
goden, maar het avontuur met God.
De schrijver van dit rapport heeft in de kampen
vaak verteld van de Amsterdamsche Jeugd-conferentie
van 1938 „Christus Victor". In de kampen van Indië
zijn vele jongeren de volgelingen van dien Christus
victor geworden.
8. De samenwerking tusschen de Protestantsche
Kerken.
Wie de gegevens van de verschillende kampen over
ziet, wordt zeer getroffen door het feit, dat in het
algemeen de samenwerking tusschen de Protestantsche
Kerk van Ned. Indië, de Gereformeerde Kerken en
het Leger des Heils uitstekend is geweest en dat de
ervaring van de werkelijkheid en de mogelijkheid dier
•samenwerking een diepe dankbare, vreugde heeft ge
geven. In de meeffè kampen waren Kerkelijke Com
missies, die gezamenlijk de diensten régelden, program
ma's voor kringen en lezingen opstelden, diaconaal
werk opzetten enz.
In sommige kampen waren kampkerkeraden, be
staande uit leden van beide kerken, die samen de
Kerkelijke zaken regelden en zelfs het doen van be
lijdenissen beschouwden als een afleggen van belijde
nis ten overstaan van de Kampkerk. In andere kam
pen werkten we-1 aparte Kerkeraden, mgar overal
werkte daarnaast een coördineerende instantie.
Onvergetelijk zijn de gezamenlijke Avondmaalsdien
sten. Deze werden ernstig voorbereid op de basis van
de Bijbel en de Belijdenis der Calvinistische Kerken.
In enkele kampen leidde het samenwonen van de
predikanten van» beide Kerken ertoe dat een studie
club werd gevormd, waarin de vraagstukken, die de
eenwording der kerken belemmeren of bevorderen,
aan de orde werden gesteld. Vragen van belijdenis,
Kerkenorde, Kerkelijke tucht, verhouding van Kerk
en Staat, enz.- enz.
In één der kampen op Java werd besloten om de
samensprekingen ook na afloop van de oorlog voort
t" zetten. In Makassar werd in een interneeringskamp
een motie aanvaard, waarin aan de Zendende instan
ties en de kerken het verzoek gericht wordt, afge
vaardigden te willen, benoemen om gezamenlijk be
sprekingen te voeren over Kerkelijke eenheid volgens
bepaalde richtlijnen, die in dat kamp werden opge
steld en die ongetwijfeld in de Kerkelijke Pers t.z.t.
zullen worden gepubliceerd.
Samenvattend kan men zeggen, dat overal de be
hoefte ontstond om na de ervaren gemeenschap de
Status Quo van de Kerkelijke verdeeldheid niet zon
der meer te aanvaarden, maar met grooter ernst dan
tevoren te zoeken naar de weg om in gehoorzaamheid
aan God, de eenheid der Kerk te bouwen. Ook is in
de kamden een groote belangstelling voor de oecu
menische beweging ontblqeid. Toen de Japanners ons
volstrekt isoleerden van ons Nederland en de wereld,
toen werd des te meer de gemeenschap der heiligen
revëel voor ons en werden de omtrekken van de
Wereldkerk duidelijker zichtbaar. Deze belangstelling
zal als God ons nog een plaats in Indië laat. zonder
twijfel ook vruchtbaar worden en zich concretiseer en
