Jeugdrubriek.
VRIJGEMAAKTE VOORLICHTING.
OFFICIEELE BERICHTEN
GEREFORMEERDE KERK AXEL.
KERKNIEUWS.
61
t
nog op. Meer dan één tijdelijk ziekenhuis verrees. Maar
één kampement werd toch in hoofdzaak het onderdak
voor hen, die lichamelijk geschonden, de reis naar hun
vaderland ondernemen moesten.
Daar zijn ondergebracht, die als wrakken ontslagen
werden uit de ondragelijke druk van het concentratie
kamp. Bomberg en .Belsen, Oranienburg en Dachau,
zijn namén geworden die in de geschiedenis een
blijvende klank van verschrikikng zullen houden.
Hoewel het ziekenhuiswerk mijn eigenlijke taak niet
was (mij was het werk in de kampen opgedragen)
heb ik toch zoo nu en dan „dienst gedaan" in de
ziekenhuizen. Nooit zal ik vergeten wat ik den eersten
keer zag bij het betreden der ziekenzalen. Om den
schok zooveel mogelijk te breken, werd ik niet direct
op de „ernstigste" zalen gebracht. Daar moest een
zekere climax zijn in het verwerken van de indrukken
en aandoeningen die het zien van zooveel geschonden
levens opwekten.
Er waren er, die hier lagen aan wonden laboreerend,
die granaatvuur of bombardement hadden veroor
zaakt. Maar^er lagen ook andere zieken. Bij hen was
niet het oorlogsgeweld de oorzaak van verminking of
doodelijke ziekte. De dagelijksche mishandeling, het
onthouden van het meest noodige voedsel deed hier
het afschuwelijke beulswerk.
Nooit vergeet ik dat bed op zaal 4, waarbij ik op
een Zondagavond, na een toespraak op een der andere
zalen, geroepen werd. Volmaakt uitgeteerd lag hier
een slachtoffer van de afschuwelijke moord-methodes
der slavendrijvers. Hij wist, dat het niet lang meer
duren kon. „Zoo kan ik toch niet blijven hoesten",
was zijn eigen antwoord, op de aanhoudende hoest
buien. De oogen hol, polsen, die aan kinderarmen
herinnerden, uitgemergeld lag hij daar dicht bij de
poorten van den dood.
En toch, was hier het wonder van Gods verlossende
Genade geschied. Geen bitterheid was hier meer, maar
een verwachten van de „verlossing des lichaams".
Beschamend is zoo'n ziekbed. Verbijsterend dat ver
langen van een zoo naar het leven geslagene, om
alleen nog maar wat contact met hem, die het Woord
Gods moest spreken.
Ik denk aan die zaal, waar na het slechts korte
bezoek, dat gebracht kon worden, de vraag klonk:
„U komt toch gaüw eens weer?" Hoe volslagen een
zaam, hoe gebroken in idealisme deze levens zijn
God alleen weet het!
Er lagen er met stompjes-arm afgebonden op de
kussens, waarop zij steunden. Ginds, zagen wij in ge
heel "verbonden gezichten. Onder hen, waren er, die
nauwelijks meer konden spreken, die je aankeken,
vragend met hun oogen de eeuwige vraag, zonder
woorden, de bede om troost en hulp. Een andere
dan die deze wereld geven kan.
Hier en daar werd een bijbel achtergelaten. Er was
een jongeman, die later vertelde, op de vraag, of hij
geregeld las: „ik begin 's avonds na 7uur "als 't stil
wordt op de zaal en dan lees ik soms een uur achter
een door."
Het is niet te zeggen, wat Gods Woord hier be-
teekent voor hen, die geheel afgezonderd in een
vreemde omgeving, in de Schrift zich weten aange
sproken door den God van hun jeugd, die niet is ver
anderd, maar Dezelfde bleef.
De tragiek van de ziekenzaal voltooit zich in de
begrafenis. Niet alleen is aan veel repatrieerenden
op hun sterfbed in den vreemde de familie-gemeen
schap onthouden talloos velen zijn zelfs eenzaam
geweest op den dag der begrafenis. De familie
woonde ver weg. Wel is haar bericht gedaan. Maar
niemand kwam opdagen. Toen brak het stervensuur
aan. De zuster alleen stond bij„het sterfbed. Zoo werd
de patient straks afgelegd. In de lijkenkamer stond
het lichaam, opgebaard. Het wachten was op de komst
der familie, die nog één keer een blik werpen zou op
den geliefden doode.
Maar niemand kwam omzien naar den gestorvene.
Toen brak de dag van de begrafenis aan. Dè predi
kant was verwittigd. Hij verscheen op het afgesproken
uur aan het ziekenhuis. Daar was niemand dan de
zuster van de lijkenkamer alleen, die meldde dat de
lijkwagen in aantocht was.
Als de lijkkoets voorkomt, de kist -wordt ingeladen,
is het tijd om grafwaarts te gaan. Er zijn- maar twee
die volgen: de l'ijkdienaar en de predikant. Zoo be
reikt „de stoet" het kerkhof. De grafdienaar gaat
voor en zoo staan wij straks gedrieën aan het graf.
De Bijbel wordt geopend. Het getuigenis gaat uit van
Hem, die ook dezen vorm van verschrikking over
wonnen heeft in Zijn Eenzame Dood.
De familie wordt in een kort gebed den Heere en
Zijn vertroostende genade bevolen.
De graf-dienaar geeft den predikant de spa in de
hand. Enkele brokken aarde kletteren op de kist, die
is neergelaten in de donkere diepte. Dan is het afge-
loopen!
Troosteloos naar de wereld is dit einde! Is dit dan
het slot van een leven, dat in gevangenschap eiken
dag onderging de tartende slagen van den onder
drukker? Is er dan geen eer en recht bij G«ti? Hier
uit dit graf is een stem die roept om dien dag, waarop
de graven zullen geopend worden. De dag van Gods
glorie over een wereld die nog meer verdonkerdzal
zijn „wanneer God haastig recht doen zal". En Jezus'
vraag grijpt ons diep in de ziel: „De Zoon des Men-
-schen als Hij komt, zal Hij het geloof vinden op de
aarde?" (Lucas 18 8).
BOOIJ.
Via de Zeeuwsche Kerkbode nam ik kennis van de
weergave, die de Reformatie van de vergadering der
Classis Axel gaf. Het woord „synodocratisch verband"
doet vermoeden, uit welken hoek deze beschrijving
afkomstig is. Hoe het mogelijk is, dat iemand van een
vergadering, die honderden als aanwezigen tot ge
tuigenis had, een dergelijke voorstelling van zaken kan
geven, is mij een raadsel. We lezen:
Reeds bij de Constitueering van de Classisvergade-
ring werd bezwaar gemaakt tegen de toelating van
de afgevaardigden van Hoek. Daar echter de inge
diende credentiebrief gelijk was aan die- van de andere
Kerken van de Classis, kon die niet-toelating niet
doorgaan.
Nota bene.
Welle bezwaar werd er gemaakt tegen de toelating
van Hoeks afgevaardigden? Dit, dat het voor de ver
schillende afgevaardigden een vraag was, hoe de last
brief van Hoek te rijmen viel met de mededeeling door
denzelfden kerkeraad aan de Classis gericht. De last
brief gaf last en macht om te besluiten overeenkomstig
Gods Woord, Drie formulieren van Eenigheid, D.K.O.
en verdere synodale bepalingen. Daarnaast was er het
voorstel van de Kerk van Hoek mede behelzende de
mededeelingen, dat zij sommige S.nodebesluiten niet
voor vast en bondig hield. Dat klopte niet. Wat werd
tegen dat bezwaar opgemerkt? Men mocht niet bij
de lastbrieven in rekening brengen, wat bij de inge
komen stukken eerst ter kennis van de vergadering
zou worden gebracht; alsof die kennisgeving niet reeds
meer dan 6 weken geleden aan de Kerken was toe
gezonden. En als er in de lastbrief stond: verdere
Synodale bepalingen, dan bedoelde men natuurlijk:
behalve de niet aanvaarde Synodebesluiten; alsof een
dergelijk verzwegen voorbehoud geoorloofd kan
heeten.
Daarop sprak Ds. Zemel: 't Was weer de gewone
methode, die hier altijd gevolgd werd. Het debat moest
worden voorkomen. Dat durven ze niet aan. En t
gold de kleine Kerk van Hoek. Maar Axel stond ge
heel aan Hoeks kant.
Ds. Póst pleitte voor de toelating van Hoek. Hoek
was z.i. geheel in den kerkelijken weg. En we moesten
de mogelijkheden, die Hoek wilde bieden om" tot een
oplossing te komen, niet bij voorbaat afsnijden.
Daarop heb ik zelf gezegd: Ik wil zelfs den schijn
niet op mif ^aderfiS als zou ik het debat willen ont-
loopen. Dat is voor mij het eenige motief om over mijn
bezwaren heen te stappen en de lastbrief van Hoek te
aanvaarden. In gelijken zin spraken ook andere afge
vaardigden. Zoo werden Hoeks afgevaardigden toe
gelaten.
Ja, en dan krijgen we in den loop der vergadering
van Ds. Zemel te hooren: „Wees nu eens kerels! Eerst
met bezwaren komen en dan Hoek toch toelaten!"
Aardenbugr. TIEMENS.
De Raad der Geref. Kerk van Axel verzoekt op
name van de mededeeling, dat de Geref. Kerk te
Axel, ondanks het besluit van den vroegeren Kerkeraad
van 1 Aug. 1.1., is blijven voortbestaan en haar diensten
houdt in het gebouw Ds. J. Scharpstraat 1.
Praeses h.t. is, br. A. de Visser, Oudeweg 92, Axel,
scriba h.t. br. C. van Gampen, Julianastraat 62, Axel.
Het adres van den kerkeraad is bij br. A. de Visser
voornoemd; dat der Diaconie bij br. J. R. Scheele, Pr.
Hendrikstraat 71 te Axel.
Wij hopen U wekelijks te kunnen opgeven, wie
voor ons het Woord zal bedienen; wilt U zorgen dat
er bijstaat „gebouw Ds. Scharpstraat 1"?
Met heilbede,
Namens den Raad der G. K.,
A. DE VISSER, Praeses ha.
C. VAN KAMPEN, Scriba h.t.
KORT VERSLAG van de vergadering der
Classis Tholen op Donderdag, 6 September
1945 te Bergen op Zoom.
1. De waarnemende Praeses, Ds. Ie Cointre, opent de'
vergadering, laat zingen Ps. 86 6, leest Efeze
4 1 16 en gaat voor in gebed.
2. Ds. Spoelstra komt ter vergadering, neemt de lei
ding over en spreekt een welkomstwoord m.n. tot
Cand. Kuiper en de Deputaten ad Art. 49 K.O.
3. Ds. Swierts en Br. J. v. Strien zien de credentie-
brieven na: alle Kerken'' zijn wettig vertegenwoordigd.
Poortvliet vaardigde een Diaken af, wien, gehoord de
redenen, keurstem verleend wordt.
De stukken Cand: Kuiper zijn in orde bevonden.
Deze antwoordt bevestigend op de vraag, of hij instemt
met de besluiten van de Generale Synode van 1942.
4. Het peremtoir examen wordt gehouden. Na het
houden van het preekvoorstel wordt uitgesproken, dat
er geen bezwaar bestaat tegen den voortgang van
hét examen.
Gehoord het advies der Deputaten ad Art. 49 K.O.,
wordt Cand. Kuiper met algemeene -stemmen toege
laten tot de bediening des Woords en der Sacramenen
in onze Kerken. De Praeses wenscht Cand. Kuiper en
de Kerk te Rilland-Bath geluk met den uitslag van het
examen. Cand<, Kuiper teekent het onderteekenings-
formulief- van de Dienaren des Woords. De Classis
zingt hem toe de zegenbede uit Ps. 134.
Hierna wordt pauze gehouden.
5. De collecten worden geïnd.
6. Ds. Vreugdenhil leest de notulen der vergadering
van 2 Mei jl., die onveranderd worden vastgesteld.
Enkele zaken uit de notulen worden behandeld. Ds. Ie
Cointre leest de notulen van de Classis-contracta, ge
houden 26 Juni te Bergen op Zoom, die onveranderd
worden vastgesteld.
7. Ingekomen stukken: a) Diverse mededeelingen
van Kerken en Classes inzake, schorsing, uittreding en
afzetting van predikanten. Met leedwezen kenniss van
genomen.
b) Acte van ontslag, verleend aan Ds. M. Ros door
den Raad der Gereformeerde Kerk te Krabbendijke.
Naar aanleiding daarvan rapporteert Ds. Vreugdenhil
van zijn vertggenwoordiging met Ds. Swierts namens
de Classis bij het afscheid van Ds. Ros.
c)»Schrijven van Br. Borkent inzake de Evangelisatie
in België. Hiervoor wordt gecollecteerd.
d) Schrijven inzake collecte voor den arbeid onder
zeevarenden ter koopvaardij, van den classicalen cor
respondent, Br. Preve te Rilland-Bath.
e) Verzoek van de Classis Axel om steun in den
dienst des Woords. De Classis verleent gaarne haar
zedelijken steun- -
8. Instructies.
De Kerk van Bergen op Zoom heeft een instructie
inzake de geestelijke ve/zorging der geïnterneerden.
Geschreven zal worden naar den provincialen Depu-
taat terzake, Dr< Hommes te Middelburg.
9. Verslag van de vergadering der Particuliere
Synode van Zeeland, doer Ds. Vreugdenhil. Ds. Ie
Conitre doet enkele mededeelingen over de vergade-
.ring der Generale Synode.
10. Br. de Kok rapporteert, namens den Kerkeraad
te Bergen op Zoom, dat diverse kasboeken zijn nage
zien en in orde bevonden.
11. De Deputaatschappen worden geregeld. Ds.
Vreugdenhil wordt benoemd tot Scriba in de plaats
van Ds. Ros. Adres-kerk wordt nu Oud-Vossemeer.
Tot sec. Scriba, Ds. Swierts.
12. Rondvraag naar Art. 41 K.O. Ds. Vreugdenhil
deelt een en ander mee over den toestand in de Kerk
te Poortvliet.
13. De collecte-lijst wordt vastgesteld.
14. Poortvliet vraagt vacature-beurten, die worden
toegestaan en geregeld.
15. Bij de algemeene rondvraag danken de afge
vaardigden van Rilland-Bath de Classis-kerken voor
den steun, in den afgeloopen tijd verleend en vragen
vertegenwoordiging bij de bevestiging en intrede van
Ds. Kuiper, 16 Sept. a.s. De afvaardiging wordt ge
regeld, ook naar de kerk te Bergen öp Zoom op
3 October a.s., ter gelegenheid van het 25-jarig ambts
jubileum van den plaatselijken predikant.
16. Het persverslag wordt gelezen en vastgesteld.
17. De volgende vergadering, wordt vastgesteld,
D.V. op Donderdag 8 Nov. a.s. Het Moderamen zal
dan bestaan uit: Praeses Ds. Ie Cointre; Scriba Ds.
Vreugdenhil; Assessor Ds. Spoelstra.
18. Nadat de Praeses is voorgegaan in dankzegging
sluit hij de vergadering.
Öp last der Classis,
Ds. W. M. LE C'OINTRE,
h.t. Assessor.
De volgende collecten werden geïnd:
Anna Jacoba-polder
Bergen op Zoom
Krabbendijke
Oud-V ossemeer
Poortvliet
Rilland-Bath
9
Anna Jacoba-polder
Bergen op Zoom
Krabbendijke
Oud-Vossemeer
Poortvliet
Rilland-Bath
Tholen
Beroepen te Goes, D. A. Zijlstra te Uithuizen;
te de Krim, F. J. B. Schiebaan te Heinenoord; te Om
men (2e pred.plaats), K. J. Schaafsma te Ruinerwold-
Koekange; te Schiebroek-Hillegersberg-centrum, E. -
Pijlman te Lopik; te Valkenburg (Z.H.) R. D. Beu-
kema, cand. en hulppred. te 's-Gravenhage-Loos-
duinen; te Westbroek, J. E.' Hendriks, cand. en hulp
pred. te Badhoevedorp; te Zwijndrecht (vac.) W.
Scheele) C. van der Tas te Spijkenisse; te Zwijn-
drecht-Grootelindt, T. Fossen te Westmaas. Te Brit-
sum, J. Brouwer te Roermond; te Wanswerd aan de
Streek, G. van Andel te Ooster-Nijkerk; te Aalten
(4e pred.plaats) en te Nieuwer-Amstel Noord (2e
pred.-plaats) D. A. Zijlstra te Uithuizen; te Wou-
brugge, J. E. Hendriks, cand. en hulppred. te Bad
hoevedorp.
u
co
u TJ
>2
24,31
63,57
39,22
19,82
C/3 C
«- QJ
ra -u
ra c
en
c "H
O 3
Xcn
19,41
87,36
68,60
24,59
G
c
-T-,"
u. "O
S
_ra
-O "ï-
XX
22,03
84,37
90,—
13,66
20,21
16,62 20,-
01
_ra
to *9
cj _o
(j t-,
OS
'r—
ra _2>
aj
WCQ
CP
co
g5 G 2
U
o ra
O G -G
<u u
c/3
D v
20,56
30,98
67,15
234,57
64,96
213,41
239,95
24,65
17,78
26,-
22,64
171,12
