DIVERSEN.
Eén uit velen.
OFFICIEELE BERICHTEN
OFFICIEELE BERICHTEN UIT DE
CLASSIS THOLEN.
AAN DE KERKEN IN DE CLASSIS
MIDDELBURG.
Innning Em. bedragen.
AFSCHEID EN INTREDE.
kinderen niet openhartig en teer voorgelicht en ge
holpen hebben. In dit gewichtig en zoo ingrijpend
proces in ieder jong leven mogen de ouders hun
kinderen niet aan zichzelf overlaten. De kerk doe hier
een klaar getuigenis hooren."
K. J. K.
In het „Informatie-Blad voor Repatrieerenden" (De
Vaderlandsche Groet) trof mij deze indrukwekkende
schets. Ik geef die hier zonder commentaar door. Het
oorspronkelijke opschrift werd gewijzigd. De inhoud
spreke voor zich zelf.
Met het jongensachtig idealisme van zijn achttien
jaar, had hij gedroomd en verlangd deel te hebben
aan den vrijheidsstrijd voor zijn vaderland. Met hun
drieën waren zij in het complot. Veel en vaak hadden
zij gesproken van den aanval die komen moest over
hen die hun volk en vaderland zoo bloedig en wreed
onderdrukten, elkaar bezielend en opzwepend tot fa
natisme.
Toen was het plan gerijpt en zou tot werkelijkheid
komen, zij zouden naar Engeland trachten te komen
en dienst nemen.
Wat de oorzaak is geweest, wat hen hiertoe dwong,
wij weten het niet; was het geld, was het lafheid,
toen hij voor de werkelijkheid stond, doch een hunner
verried hun op weg naar het Centraal Station, waar
de trein wachtte, die hun korter bij hun doel zou
brengen.
Het station wemelde van Gestapo, zij hadden geen
kans en werden gevangen genomen en opgesloten in
de gevangenis aan den Amstelveenschen weg te Am
sterdam. Na vele verhooren en dreigingen, gedurende
deze twaalf maanden, die hun schier eindeloos sche
nen, wer d hij vrijgesproken, doch direct weer in
schutzhaft genomen en naar Vught getransporteerd.
Hier begon de afbraak van zijn jong lichaam, een
afbraak die naderhand in het Duitsche concentratie
kamp zoo grondig voltooid zou worden.
Schijnbaar dreigden hem hier nog gevaren, want
de Duitschers oordeelden het beter de schutzhaft voor
dezen jongeman te verbeteren en voerden hem weg
naar Elzas-Lotharingen en later, opdat de booze we
reld hem toch vooral niet grondig zou bederven, naar
Dachau.
Hier begon zijn kruisweg, die nu snel naar het
droevig einde voeren zou. De bijna eindelooze trans
porten in open wagons en regen, sneeuw en koude
winterwind, hadden zijn longen aangetast. Het was
begonnen met hoesten, kort en droog, doch langza
merhand was de hoest dieper geworden, werd schu
rend schor, terwijl diep in zijn borst een stekende
pijn bleef branden. Totaal verzwakt en uitgeput deed
hij nog zijn zware werk, tot hij ten laatste niet meer
kon en wegzakte tusschen de kleurlooze zieken in de
ziekenbarak.
Ziekenbaraksterfhuis, vol stinkende drek en
ongedierte. Een stellage had men getimmerd met drie
of vier verdiepingen, waar de zieken of stervenden
werden ingeschoven als dozen in een pakhuis. Zij, die
te zwak waren om in de bovenste ligplaatsen te klau
teren, tevens te zwak om te leven, gingen in de on
derste liggen sterven.
De meeste zieken leden aan dysenterie en waren
te zwak om naar de latrine te loopen. Velen kreun
den en kermden den heelen nacht, of hoestten on
waarachtig schor als blaffende honden, of weenden
om de maanden en maanden gedragen jammer en
ellende, stil en klagend, of beklaagden zich eindeloos
van hier te moeten sterven.
Na dagen van liggen in deze stinkend benauwde
atmosfeer, geplaagd door honderden luizen, sproten
puisten voort uit hun lichamen, of er vertoonden zich
groene etter-gezwellen, of werden zij gekweld door
ondragelijke jeuk.
Sommigen kreten hard om hun moeder of vrouw in
een brandend en verdrietig heimwee. Anderen stierven
zacht, met een glimlach; zij hadden hemelsche visi
oenen van een schoone wereld met lokkende idyllische
landschappen en met klaterende watervallen, zoete fris-
sche vruchten en stoeiende kinderen.
De lucht was verpest door hun bedorven adem,
of vies ruikende wonden, door urine of ander vuil.
lederen nacht stierven er vijf, soms tien of twintig
en reutelend snikkend, kermden zij hun laatsten adem
uit, en de zieke makker lag dan den heelen nacht
naast het langzaam verstijvende lijk, in een pijnlijke
onaangename houding, te bang om het doode lichaam
te beroeren.
's Morgens werden de dooden door hen, die nog
kracht bezaten, van de planken gesleept en naar bui
ten gebracht, want in den beginne was het zoo, dat
de lijken ook op het appèl moesten verschijnen.
Dan werd de barak schoon geveegd. Ook kwam
een enkele maal de dokter, maar hij had geen medi
cijn, wel de doodende injectie.
Hun magen konden het droge zure brood niet meer
verwerken, iets anders was er niet, dan wel de brand
netelsoep, zonder vet en boven elk begrip zonder
smaak.
Wasschen deden de meesten zich al lang niet meer,
en korsten vuil bedekten hun lichaam. Die nog over
eenige kracht beschikten, gingen liever in het gareel
loopen van den dwangarbeid dan nog langer in het
sterfhuis te blijven, dat ziekenbarak heette.
Hij, die genas, werd beter, ondanks deze doodende
ziekenkamer.
In deze barak had hij gelegen met gaten in zijn
longen als vuisten, en iederen morgen haalde hij zelfs
na zijn bloedspuwing, die hij trachtte te verheimelij
ken, trouw zijn vijf of zes lijken van de planken.
Toen kwam de verlossing en bevrijding, doch voor
hem kwam zij eeuwen te laat.
Hij kwam hier naar Maastricht om te sterven. Wij
spraken met hem, zittend aan zijn ziekbed, dat dra
zijn sterfbed zou worden.
Hij vertelde van zijn lijdensweg en smartelijke ont
beringen, en sprak van zijn hoop op genezing, zelfs
nog drie dagen vóór zijn dood. En wij, die het wisten,
spraken vrome leugens. Iederen dag werd hij schooner,
reiner en heiliger. Den voorlaatsten dag glansde z'n
mooi jongensgezicht van zoo een bovenaardsche
schoonheid, dat wij stil werden. Zijn spreken werd
moeilijk, doch zijn woorden waren zoo oneindig schoon
en lief, als de woorden zijn van hen, die weten dat
zij voor eeuwig scheiden moeten. Zijn oogen blonken
vochtig van een liefelijke zachtheid envan een we
reldwijs hegrijpen, zooals oogen glanzen kunnen in
het uur voordat zij breken.
Hij stierf zacht en langzaam, altijd minder wordend,
zijn lichaam vocht niet meer en aanvaardde het op
gaan van een verlossing.
Zoo stierf hij op Woensdag 3 Julivermoord.
Wij zagen de moeder, gebogen onder een cente-
naarslast van smarten bij haar stervenden jongen, met
stil weenende oogen, stom, in te groote smarten, als
van een gemarteld moederdier.
De lippen hield zij, van ingehouden tranen opeen
geperst en keek ons smartelijk vragend aan. Vroeg
ze om begrijpenVroeg zij om gebedOf
vroeq ze de wereld naar het waarom
Gij weet het immers; want Gij aanschouwt de moeite
en het verdriet, opdat men het in Uw Hand geve.
(Ps. 10 14.)
VERSLAG van de buitengewone vergadering der
classis Middelburg op Woensdag 25 Juli.
1. Namens de roepende kerk van Middelburg opent
Ds. Koning de vergadering. Hij laat zingen Lofz. Si
meon 2, leest Coll. 1 16—24 en gaat voor in gebed.
2. de praeses Ds. Hey deelt mede, dat deze buiten
gewone classicale vergadering is samengeroepen tot
behandeling van een voorstel van Generale Zendings-
deputaten inzake het Zendingsexamen voor Ds. R. W.
Popma en dat derhalve op deze vergadering geen
andere zaken zullen worden behandeld.
3. Ds. van Andel leest een schrijven voor van de
Generale Zendingsdeputaten, waarin zij aandringen op
voortgang in deze zaak door zoo spoedig mogelijk als
er gelegenheid is, om predikanten naar Indië te zenden,
een predikant gereed moet zijn.
4. Na eenige bespreking vindt de classis goed, dat
het examen van Ds. Popma wordt afgenomen in Am
sterdam met dien verstande, dat afgevaardigden van
de zendende kerk van Middelburg en Zendingsdepu
taten van de Prov. Synode bij het examen tegen
woordig zijn.
5. In verband met schismatieke vergaderingen op
ons eiland spreekt de classis uit, dat zij het bijwonen
van deze vergaderingen aan de leden der kerken moet
ontraden en het leiding geven aan dergelijke bijeen
komsten ernstig moet afkeuren en wekt de kerkeraden
op er bij de leden op aan te dringen, dat bij de
Amtsdragers voorlichting worde gezocht.
6. De Praeses wenscht Di. Scholing en Smeenk
geluk met hun beroep naar Kamperland en Breda,
spreekt den hartelijken wensch uit dat ze in onze
classis mogen blijven en wenscht hun de leiding van
den H. Geest bij hun beslissingen.
7. Hierna sluit Ds. Hey de vergadering, nadat hij
is voorgegaan in dankgebed.
Namens de classis,
Ds. J. W. SMITT.
KORT VERSLAG der buitengewone vergadering
der Classis Middelburg op Donderdag 2
Augustus 1945.
1. Namens de roepende Kerk van Middelburg opent
ds. Oussoren de vergadering en gaat voor in gebed.
2. De kerken van Veere en St. Laurens zien de
credentiebrieven na. Alle kerken zijn wettig vertegen
woordigd.
3. Het moderamen neemt zitting: ds. Van Andel,
praeses; ds. Heij, assessor; ds. Vreugdenhil, le scriba;
ds. Visser, 2e scriba.
4. Ds. Van Andel spreekt ds. Smeenk toe in verband
met zijn beroep naar Breda en het aannemen ervan
door ds. Scholing naar Kamperland, terwijl hij ds.
Oussoren gelukwenscht met zijn doctoraal examen.
5. Ingekomen stukken, a. Een drietal classes deelden
mee, dat een vijftal harer predikanten de gemeenschap
met de Geref. Kerken verbroken hadden, één kerk
deelde dit mede betreffende één harer predikanten,
terwijl één predikant voor drie maanden geschorst
werd. Met leedwezen werd hiervan kennis genomen.
b. Een schrijven van ds. Bloemkolk, uitte zijn dank
baarheid voor het medeleven der classis tijdens zijn
ziekte, c. Een schrijven van een bezwaarden broeder
ouderling, d. Een schrijven van een predikant over
het optreden van een anderen predikant op een schis
matieke vergadering.
6. Bij bespreking van dit laatste schrijven drukt ds.
Vreugdenhil zijn spijt uit deze vergadering geleid te
hebben en belooft zulks niet meer te doen.
7. Enkele voorstellen van de Kerk van Utrecht, de
Classis Hardenberg en de Kerk van Dordrecht worden
breedvoerig besproken. De Classis besluit het voorstel
van Dordrecht door te zenden naar de Generale
S.node, alsook zich te scharen achter het getuigenis
van de Classis Hardenberg, dat verzoekt een weg van
samenspreking te zoeken met degenen, die van ons
heengingen, om zoo mogelijk te komen tot herstel van
de geboren éénheid.
Het voorstel wordt aangevuld met het verzoek om
ook in deze zaken de buitenlandsche Gereformeerde
Kerken te raadplegen.
Het voorstel van de Kerk van Dordrecht luidt:
De Kerlceraad van Dordrecht verzoekt de Synode:
le. a. nogmaals uit te spreken, dat zij de door
haar met algemeene stemmen aanvaarde leeruitspraak
van 1942 alléén bedoeld heeft: te herhalen de uitspraak
van 1905 in haar geheel.
b. Tevens de nadrukkelijke uitspraak van November
1943 nog eens in de herinnering der Kerken te brengen.
c. Daaraan toe te voegen om alle misverstand
af te snijden dat zij Prae-adives en Memorie van
Toelichting niet bindend acht, zoodat deze twee stuk
ken nóch direct nóch indirect in onze Kerken toets
steen zijn voor de zuiverheid der leer.
2e. De Synode spreke uit, dat in de uitspraak van
1905 en 1942 geen nieuw belijdenisschrift aan de drie
bestaande is toegevoegd, maar een nadere verklaring
in verband met wat Gods Woord en de drie Formu
lieren van Eenigheid ons leerden, die als zoodanig
reeds door ieder moeten worden aanvaard, zoodat
elke ambtsdrager daaraan geacht wordt gebonden te
zijn; dat derhalve geen afzonderlijke bindendverklaring
noodig is.
3e. De Synode spreke uit, dat allen, wie ook, die
door bezwaren tegen Prae-advies en Memorie van
Toelichting, of (en) door bezwaren tegen de apart ge-
eischte bindendverklaring, voorwerpen van Kerkelijke
tucht zijn geworden, of onze Kerk metterdaad hebben
verlaten, hoewel deze overigens geen bezwaar hadden
tegen den inhoud der leerbeslissingen van 1905, her
haald in 1942, tot onze Kerkelijke Gemeenschap en in
hun ambten kunnen terugtreden, zonder dat schuld
belijdenis van hen geëischt wordt.
De Synode doe een warme opwekking tot die terug
keer van zich uitgaan, in den geest der Christelijke
liefde en naar den klemmenden eisch dezer tijden,
waarin het nieuwe Nederland meer nog dan nationale
eenheid, kerkelijke saambinding van noode heeft.
8. In verband met dit verzoek aan. de Synode zal
het schrijven van een bezwaarden broeder beantwoord
worden.
9. Bij de rondvraag verzoekt ds. Scholing met het
oog op zijn afscheid op 16 September a.s. van Arne-
muiden een classis contracta. Dit wordt gpedgevonden.
10. Het moderamen voor de vastgestelde Classis-
vergadering in September is: ds. Bloemkolk, praeses;
ds. Van Andel, assessor; ds. Oussoren, le scriba; ds.
Vreugdenhil, 2e scriba.
11. De praeses sluit de vergadering na in dank
gebed te zijn voorgegaan.
Vergadering van de Classis Tholen op Donderdag
6 September 1945 te Bergen op Zoom. Peremptoir
examen van den Eerw. Heer D. Kuiper, beroepen
predikant te Rilland-Bath.
Stukken voor deze vergadering tijdig toe te zenden
aan ondergeteekende.
Namens de Classis voornoemd,
C. A. VREUGDENHIL, wd. Scriba.
Volgens besluit van de Provinciale Synode moeten
dezelfde bedragen voor de Em. Kas worden opge
bracht als vorige jaren.
Gaarne ontving ik deze voor het eerste kwartaal
(boekjaar 1 Juli '45 tot 1 Juli '46) gestort op Giro
rekening No. 369846.
Deze bedragen zijn als volgt:
Plaats:
Gewone dienst:
Reservefonds:
Arnemuiden
172,41
15,37
Domburg
51,72
4,61
Gapinge
60,34
5,37
Grijpskerke
172,41
15,38
Koudekerke
224,13
19,99
St.-Laurens
129,30
11,53
Meliskerke
198,26
17,68
Middelburg
930,98
83,03
Oostkapele
163,79
14,61
Serooskerke
293,09
26,14
Souburg
344,81
30,75
Veere
129,30
11,53
Vlissingen
413,77
36,90
V rouwenpolder
129,30
11,53
Westkapelle
34,48
3,08
A. GESCHIERE J.Hz.
Grijpskerke, 10 Augustus 1945.
Ds. H. Scholing hoopt Zondag 16 September in den
middagdienst afscheid te nemen van zijn tegenwoor
dige gemeente Arnemuiden, om op Zondag 23 Sep
tember in de Geref. Kerk te Kamperland intrede te
doen.
AANGENOMEN
de benoeming tot Hulpprediker te Goes
Ds A Koning te Sint Laurens.
