Het goede.
Oifi«ië«U Boriohtin.
Verantwoording van Liefdegaven.
INGEZONDEN STUKKEN.
van het heilige. Neemt als sprekend voorbeeld
het gebed. Mag een gebed voorgesteld of ge
speeld worden? Natuurlijk nietdat is brutale
ontwijding Neen, het heilige leent zich
niet voor tooneelspel. Men heeft dit niet steeds
ingezien. In de Middeleeuwen bracht men wel
stuitend hemel, aarde en hel in drie verdiepin
gen op 't tooneel, maar navolging verdient
zulk profaneeren niet. De passiespelen te
Oberammergau dragen een veelszins edeler
karakter. Maar óók dat is spelen daarmede
zijn deze voorstellingen voor het Christelijk
geweten geoordeeld8.
Wat in dit antwoord over profanie gezegd
wordt aangaande het tooneel, geldt zeker in
hooger mate voor een zanguitvoering als waarom
het thans gaat. Wij nemen het dan ook over,
ais onzen indruk weergevend, dien wy hadden,
telkens als we lazen, dat de Mattheüs-Passion
in sommige kerken werd opgevoerd En dat
wij gelukkig hierin niet alleen staan, bewijzen
de volgende opmerkingen, die ons gewerden.
Een lezer schreef ons: „Zou ik 11 eens in
overweging mogen geveD, uw indrukken weer
te geven over de opvoering van de Mattheüs-
Passion Zoo vele jonge en oudere Christenen,
die veel voor zang en muziek voelen, gaan er
heen, en ze zyn niet zoo gemakkelijk te over
tuigen, dat het niet goed is. Maar zou men
willen, dat van een onzer geliefden, die ont
slapen z\jn, woorden van smart en overwinning
werden opgevoerd, en velen ze aanhoorden,
zooals ze een schouwspel willen bewonderen
Zou men dulden, dat personen, die de ont
slapenen niet liefhadden, woorden zongen, met
gemaakt gevoel, die onze geliefden eens uit
spraken Wat dan te zeggen, nu het onzen
grooten Verlosser aangaat Menschen uit
Christen- en Jodendom spelen hier eigenlijk
een tragedie van onzen grooten God en Heiland
Kan het gemoed, dat Hem lief heeft, zoo iets
dulden? Hoe komt het toch, dat zoo velen
dit niet voelen, en de kerkgebouwen voor zulke
opvoeringen worden opengesteld, en de kerk
bladen er aanbevelingen voor bevatten ?8 Een
ander lezer, die, evenals zyn vrouw, zeer
muzikaal is, merkte op„Mijn vrouw en ik
zyn er heen geweest. Maar 't was voor 't
eerst en voor 't laatst Wij hebben ons be
droefd over bet profane." Een derde lezer
schreef ons „Zelf groote liefhebber van goede
muziek, kostte het mij moeite, de opvoering
niet te gaan bijwonen. Vooral nu al meer uit
nemende zangstemmen, zooals die van Mevrouw
Noordewier Reddingius, aan de uitvoering
z\jn verbonden. Maar ik ben dankbaar niet
gegaan te zijn. Want het geheel» lijden van
Christus wordt daar uitgezongen. Zelf stelt
ééo den Christus-Zelf voor, en komt daardoor
tot de pijnlijke noodzakelijkheid, het diepste
lijden des kruises na te bootsen in kunstige
zang."
De stuitende profanie is wel het voornaamste
bezwaar, dat tegen een dergelijke zanguitvoe
ring moet worden ingebracht Al zingend of
'■voordragend moet men den schijn geven in een
toestand te zyn, als waarin de persoon, die
dezen toestand doormaakte, zich bevond. Eu
wie zal ooit ook maar iets van de werkelijkheid
kunnen voelen, laat staan weergeven, van het
geen Christus leed om onzentwil Ea denkeD
we ns daarbij in, dat zulke woorden veelal
uitgesproken worden door hen, die nog ver
van God zijn! Het heilige wordt aldus onteerd.
De schijn wordt als waarheid voorgesteld. Er
wordt onwaarachtig voorgedragen. En dan,
wat men meertdat de vrucht is: een diepe
indruk, dien het publiek ontvangt, is juist
misleidend in plaats van verblijdend. Immers
het gevoel wordt opgewekt, maar geenszins het
geweten geraakt. Als de Heere Jezus eens de
vrouwen ziet weenen, zegt Hij: „Weent niet
over M\j, maar over u zelve !8 In plaats van
tran n op te wekken van medelijden, moeten
we trachten te bewerken een droefheid naar
God, die een onberouweliike bekeering tot
zaligheid werkt. En zie, dat doel wordt door
zulke opvoeringen eer tegengewerkt dan nage
streefd.
Wü achten voor al zulke dingen Rom. 12 2
den gewenschten maatstaf. Dan vragen we niet
mag het; of: is het zondeof; verbiedt de
Bijbel het. Maar dan vragen we is het naar
den goedenden welbehaaglijkm en volmaakten
wil van God. Derhalve in dit gevalzou bet
Hèm aangenaam vyn, dat op deze wijze werd
gehandeld met den kruisdood Züns lieven Zoons?
Teekenend is het, dat de Mattheüs-Passion
niet eindigt met de opstandingmaar met bet
graf. Het Slot-koor zingt
Mein Jesu. gnte Nacht.
Wir setzen uns mit Tranen nieder
Uud rufen dir im Grabe zu
Ruhe sai fte! sanfte Ruh'
Ruht. ihr ansgezog'nen Glieder
Euer Grab und Luchenstein
Soli dem augstlichen Gewissen
Ein bequemes Ruhekissen
Und der Seelen Ruh'statt sein.
Höchst vergüügt schlummern da die
Augen ein.
Heigeen, in prtzi, het volgende wil /eggen:
„Uw smart, o Jezus! is voorbij. Goede nacht.
En wij, die Uw lijden hebben gezien, zetten ons
weenend neder en wenschen U toerust, zacht.
Rust zacht, gij afgelegde ledematen! Uw graf
is voor het angstige geweten en voor de ziel
een heerlijk rustoord, zoodat onze oogen zich
vol blijdschap kunnen sluiten."
Blijkt uit deze woorden niet, dat men meer
aan den men&ch Jezus denkt, dan aan God ge
openbaard in het vleesch Eu ook, dat men
Gods waarheid niet verstaat? Want rust voor
het geweten en voor de ziel, ontvangt men niet
bij het graf van Jezus. Daar vindt men het
droevig gevolg van de zonde, den dood. Neen,
flij. die gewillig en vrijwillig leed, die over
geleverd werd om onze zonden, is opgewekt
tot onze rechtvaardiging. De Lovensvorst kon
niet gehouden worden door de banden desdoods.
En Hij is aan Gods rechterhand gezeten als
het bewijs, dat het werk, door Hem volbracht,
is erkend en aangenomen door God te onzen
behoeve. Zie, dat geeft rust aan het geweten,
rust, aan de ziel
Maar men heeft den lijdensweg gemaakt tot
een martelaarsgeschiedenis, waarbij de plaats
vervanging op den achtergrond treedt, of eigen
lijk geheel niet is te vinden. En het kunst
gevoel houdt zich by spelen en hooren bezig
met de uren van martelaarslijden, in plaats dat
het schuldgevoel zich gelden doet tegenover het
verzoenend lijden van den Man van smarten,
om dan over te gaan in stille aanbidding.
In vroeger eeuwen deed veel opgeld de leer
van den steen der wijzen. Men heeft naar
dien wondersteen eindeloos gezocht, maar hem
nooit gevonden.
De mannen van de chemie zochten in vroeger
dagen naar een middel, waarmede en waardoor
het mogelijk was elk metaal in goud te ver
anderen. Zij besteedden al hun tijd en geld
aan het zoeken naar dat middel.
In de middeleeuwen hebben koningen en
vorsten de hoogste eeretitels en de grootste
prijzen uitgeloofd voor den uitvinder van „de
groote medicijn8 of „bet kostbare preparaat8
of hoe men „den steen der wijzen8 ook noemen
wil.
Menig Alebymist is, omdat hy het wonder
middel niet vinden kon, tot straf voor zyn
ijdele pogingen aan een vergulde galg opge
hangen.
Men heeft nooit kunnen vindon de qnadra-
tuur van den cirkel, en zoo zal men ook nooit
kunnen vinden den steen der wijzen.
Men vraagt waarom in vroeger eeuwen zoo
voortdurend naar dien steen der wijzen is ge
zocht. Op deze vraair dient geantwoord te
worden dat men geloofde door dien steen elk
metaal in goud te kunnen veranderen, ja zelfs
den menseh volmaakt gezond kon maken en
voor den dood vrijwaren. Die steen was als
het ware een tooversteen, waardoor de geluk
kige bezitter al zijn wenschen kon vervullen,
al zyn idealen kon verwe/.nnlijken.
In tijden toen men naar dien si een zocht,
h'eft men telkens de vraag redaan: en gij,
als het u gelukte dien steen te bemachtigen,
wat zoudt gij er mede doen En uit de ant
woorden op die vraag gegeven, leeren we
kennen wat onder de menschen gold als het
goede dat zij begeerden.
Als de vraag gesteld wordt„wat acht gij
voor u het meest begeerlijk goed ?8 dan ant
woordt een breede schare: „geef ons genot
en vermaak8. Het is het geslacht van hen
die zeggen: „laat ons eten en drinken en
vroolijk zyn, want morgen sterven wy8. Velen
achten dit het hoogste genot en het grootste
goed, als ze bly feest kunnen vieren, sierlijke
gewaden dragen en schitterende partyen met
spel en dans kunnen by wonen.
Ach, aan die Epicuristen, die het hoogste
goed zoeken in het genot van het aardsehe
leven, roept de Schrift toe: „Gij dwaas! in
dezen nacht zal uw ziel van u weggenomen
worden. En wat dan
Anderen, en dat zyn de Mammondienaars,
zoeken het geede in het geld. Hun hoogste
ideaal is ryk te zijn, liefst schatrijk. Zy wa
nen dat als zy maar ten volle over goud kun
nen beschikken, dat zy dan al hun wenschen
kunnen vervullen, dat ze dan vroolyk en on
bezorgd kunnen leven, dat dan al hun idealen
verwezenlijkt zullen worden. Gy kent ze wel,
die menschen die altoos over geld spreken en
voor wie het geld het een en al is.
Maar dit aardsehe leven toont reeds dat deze
gedachte een waan is. Hoe vele kranken
hebben niet al het hunne aao medicijnmeesters
ten koste gelegd, en geen baat gevondeD. Hoe
velen hebben niet al hun goud willen geven,
als ze maar in het leven konden blijven, en
zijn toch ten grave uitgedragen. Bovendien,
de rijkdom is verliesbaar, en Gods Woord
spreekt van de ongestadigheid des rykdoms.
M ar bovenal geldt hier het woord van den
Heiland: wat baat het een mensch, al wint
hy de geheele wereld, maar Ijjdt de schade
zijner ziele
Daarom zyn er anderen, die dit alzoo inzit n,
die niet zoo epicuristisch en niet zoo materi
alistisch zyn. Zy denken ook wel na over het
goede dat zy zouden willen verkrijgen en be
zitten. Zy zoeken het niet by spy's en drank,
zij maken van hun buik geen god. Ze aan-
bi Iden ook niet den Mammon. Ze zoeken het
meer geestelijk. Zy stellen de eere en de ge
nieting der eere het hoogste.
Zy beminnen de begroetingen op de markt.
Ze hebben gaarne de vooraanzitting by den
maaltijd Het streelt hun gevoel van eigen
waarde als anderen gaarne by hen zyn en
trotsch op hun gezelschap. Zy weten dat dit
verkregen wordt als zy maar eerst zyn opge
klommen tot de hoogste sporten in Staat en
Maatschappij en Jies i3 dit hun pogen en streven.
Ach, de eerzucht heeft dit teg-n, dat zy
nooit bevredigt, en dat hy die in eere is al
toos meer bewierooking wil, en dat by d e
hoog is altoos nog hooger wil.
De Prediker zegt tot het geslacht der am
bitieuzenydelheid der jjdelheden, het is alles
ijdelheid.
Daar zyn onder de m nschenkinderen genoeg
die het holle en ledige van deze id«alen inzien,
die een ernstiger streven kennen naar het goede,
en die hooger idealen najagen. Zy zoeken het
óf by de Kunst óf by de Wetenschap.
Zy die gevoel hebben voor het schoone en
vatbaar zyn voor schoonheidsontroering,
dwepen met het Échoorie van de natuur en van
de kunst. In kriügen der kunstzinnigen kan
men zoo met de kunst dwepen, dut men haar
afgodisch vereert, en er schier al zyn geld, ja
vaak zyn gezondheid en leven aan opoffert.
Gewis, als er niets hoogers is, en ge vraagt
welk menschenkind doet u aangenamer aan,
een dat leeft voor de wellust van dit leven,
of een dat de hoogere genieting der kun3*
zoekt, dan antwoordt ge, ongetwijfeld het laatste-
Eu zoo ook staat het inet de wetenschap.
Daar zyn velen die niets boven de weten
schap richten te zyn. De wetenschap geeft
hun het edelste genot en het hoogste
goed. Hun ideaal is de tempel der wetenschap
pen. En zy wanen daarin de zalen van het
ongestoorde levensgeluk te zullen vinden. M*n
kan dan alles weten, op elke vraag een ant
woord verkrijgen, elk geheim ontsluieren.
Reeds het natuurlijk leven leert ons dat deze
gedachten een waan, niets dan een waan zyn.
Het blijft voor den grootsten denker en den
diepsten wijsgeer een kennen ten deele. Heel
de wereld is vol van vraagteekens, en eer»t in
de eeuwigheid zullen we het bevredigend
antwoord op de groote levensvragen verkrijgen.
Kunst en wetenschap kunnen wel den men-
8chelyken geest verheffen boven het stoffelijke
van deze aarde, maar zij kunnen de zielen niet
voeden, en geven ten slotte steeuen voor brood
Het is merkwaardig te letten op al de ant
woorden die in den loop der eeuwen gegeven
zyn op de vraag wat is voor u het meest
begeerlijke goed, en waar zoudt gy in bet
bijzonder naar staan om het te verkrijgen als
het in uwe macht was?
Wat wordt er niet gezwoegd en geslaafd
om te verkrijgen wat men het hoogste goed
acht te zyn. En hoe valt het alles niet tegen,
hoe stelt het niet alles teleur. De rijkaard
heeft nooit genoeg, de eerzuchtige wil al hooger
klimmen, de man van het levensgenot is ten
slotte blasé, en wetenschap en kunst stillen
niet den honger der ziele.
En stel eens, het ware zoo, dat het aardsehe
goed voor dit leven wel bevredigen kon, dan
nog blyft het woord van den Heiland zoo
ernstigwat baat het u, al wint gij de geheele
wereld en lydt de schade uwer ziel
Uw ziel is voor de eeuwigheid geschapen,
en God heeft de eeuw in het hart van een
iegelijk menschenkind gelegd.
Daarvandaan komt het dat het aardsehe
goed nooit bevredigt, en dat er in het diepst
van het menschenhart ligt een hoDger en dorst
naar het goede, niet van deze aarde, maar van
den hemel.
Het hart omhoog, het oog naar boven. Ea
zoo verstaan we dat de Heiland aan de schare
toeriep: zyt niet bezorgd, zeggende wat zullen
wy eten, of' wat zullen wy drinken, of waar
mede zullen wy ons kleedeu
Want al deze diügen zoeken de Heidenen,
want uw hemelsche Vader weet, dat gy al
deze dingen behoeft, nuar zoekt eerst
het Koninkrijk Gods.
Dat Koninkrijk Gods is het hoogste goed.
Daarnaar moet voor alle dingen en in de al
lereerste plaats gezocht worden.
En dan is dit het wondere, dat hier zoo
eigenaardige en merkwaardige belofte aan
verbonden is. Dat Koninkrijk Gods staat niet
tegenover die andere dingen. Neen, want al
die andere dingen zullen u dan óók geworden,
ja, ze zullen u worden toegeworpen.
Alleen maarZoek Gods Koninkrijk het
eerst. Laat dat voor u het hoogste, het meest
begeerlijke, het dierbaarste zijn.
A. Kuijpkb Jr.
Ktrk- en Sehoolnlevwa,
BEROEPEN
te Hollutn (op Ameland): H. N. Boukema te
Neede
te De Krim N. J. van Goor te Groningen
te RandewykHeteren J. B. Jansen te Ze
venhuizen (Z. H.)
te GieseuO. en N. Kerk J. W. Esselink te
Alteveer.
AANGENOMEN
naar Meppel Dr. J. Thy< te Rijswyk
naar Baarland R Brouwer te Haamstede.
BEDANKT
voor Onstwedde en NaardeuD. Drenth te
Leimuiden
voor Bolnes: J. A. Verhoog te Reeuwyk
voor Waarden B. Meyer te Ierseke
voor Oldehoven P. Hekmau te Gorredok
voor Pynacker c a.W. Faber te Schipluiden
voor Ooltgensplaat: R Brouwer te Haamstede
voor Westergeest: J. Tonkens te Lu jegast
voor Bierum J. H. A. Bosch te Andel
voor Workum G. Doekes te Nieuwdorp.
Ia de Geref. Kerk te Nieuwslui/en werd
bet Dieuwe orgel, geleverd door de firma D.
Ansingh en Co., te Zwolle, in gebruik genomen
ds. C. J. H. van Diemeu hield een toepasselijke
rede over Coless. 3: 1Gb.
Het nieuwe orgel in de Ger. Kerk van G-eg.
teren, geleverd door de firma N. A. v. d. Aalten,
werd in gebruik genomen ds. J. Ooslerveen
sprak naar aanleiding van Psalm 150: 4
Toegelaten tot den dienst desWoordstn
der Sacramenten de heer W. de Roos, ber
predt. te Eestrum.
Ds. A. Steyling, em. predt. van Waarden,
is zoover hersteld, dat hy gaarne vacante Ker
ken in den dienst des Woords zal helpen.
Na bevestigt te zyn door ds. J. J. Mie-
deraa van Groningen met 1 Cor. 3 9 deed te
Widmar8um intree ds. J. Ubels met Joh. 3 29.
Ds. J. C. Aalders, ber. predt. van Batavia,
hoopt 15 Sept. afscheid te nemen van Bun
schoten (B.) en 21 Sept. scheep te gaan naar
Iudië.
Afscheid van Vlissingen ds. A. A. van
Schelven met Matt. 6 10.
De Classis Zierikzee zal D.V. vergaderen op
Woensdag 18 Sept. Punten voor 't agendum
s.v.p. in te zenden vóór 4 Sept.
Namens de roepende kerk,
D. Mulder fd. voorz.
J. Bienefelt fd. scriba.
AGENDUM der Buitengewone Classe-ver
gadering op Woensdag 11 Sept. 1918, de8
morgens 10 uur in de Gasthuiskerk te Mid
delburg.
1. Opening.
2. Constitueering der vergadering.
3. Onderzoek der stukken van den Eerw.
Heer Vollenhoven, ber. predt. te Oostkapelle.
4. Examen van den heer Vollenhoven.
5. Mededeeling van den uitslag van het
examen.
6. Sluiting.
Namens den kerkeraad der roepende
kerk van Middelburg,
J. D. Wielbnga, praeses.
C. Wbeda, scriba.
Zaamslag Zondag j.l. maakte onze geachte
Leeraar Ds. H. P. M. G. de Walle bekend,
een roeping ontvangen te hebben naar de Ger.
Kerk van Schildwolde. Dat hy ook voor d8ze
roeping moge bedanken, is de wensch van
kerkeraad en gemeente. J. Kostbn, scriba.
Vlissingen. Zondagmiddag nam dr. A. A.
van Schelven afscheid van zyne gemeente te
Vlissingen. ZEerw. had tot tekstMatth. 6 10
le ged.„Uw Koninkrijk korne8 terwyl ge
zongen werden Ps. 93:1 en 4; Ps 46 2 en
3 Ps. 86 6 Ps. 128 1, en uit 't Gebed des
Heeren vers 2, terwyl gelezen werd 1 Cor.
15 19 tot 28.
De Cl. was door uitstedigheid der afgevaar
digden niet vertegenwoordigdterwyl van de
zusterkerken aanwezig waren de afgev. ran
Koudekerke en Souburg. Nog waren tegen
woordig ds. B. v. Schelven van Amsterdam en
ds. C. L. F. v. Schelven van Wageningen,
alsmede nog eenige familieleden van den
scheidenden leeraar.
H«t kerkgebouw was propvol, zoodat nog
zitplaatsen te kort waren. Na het uitsprekeu
van den zegen zong op verzoek vaa den scriba,
de gemeente haren vertrekkenden leeraar Ps.
1214 toe. Op uitdrukkelijk verlangen van
dr. A. A van Schelven werden geen toespraken
gehouden ea is ook dit verslag bekort tot op
neming van enkele feiten. G.J. Faos, scriba.
Ierseke, 19 Aug. 18Zondag werd de ge
meente wederom verblijd door de mededeeling,
dat haar herder en leeraar ds. B. Meyer vry-
moedigheid had kunnen vinden om voor de
roeping naar Waarder te bedanken.
Stemme de Heere onze harten tot ware
dankbaarheid en stelle Hy ZEerw. tot verderen
zegen voor deze gemeente.
Namens den kerkeraad,
P. Bustbaan, scriba.
CLASSICALE VERGADERING der
classis Axel D.V. op Woensdag 4
September 1918 des voorm. ten half 10
ure iu de Geref. kerk te Terneuzen.
Peremptoir examen van den Eerw. heer L.
G. Goris, beroepen predikant te Schooadyke.
Capita voor Exegese N. T.
Matth. 11 en Rom. 10 door ds. de Walle van
Zaatnslag. Namens de roepende kerk,
Ds. S. Groeneyeld, Praeses.
J. J. de Jagbb, Scriba.
Middelburg. Gevonden in de collecte voor
de kerk f2,50: „Uit dankbaarheid8.
De Commissie van Beheer.
Met dank maken we melding van een gift
groot f' 10, gevonden in de collecte voor de
kerk, op Zondag 11 Aug Dat nog vele zulke
verrassingen ons mogen geworden.
De Scriba, G. J. Frgs.
Kerkbouw üagelaug.
Door den heer J. P. van Bortel. Penning
meester van de Geref. Zendiogscommissie te
Schoondyke, ontvangen f 6 50, een gift van de
Christ. Jongel Ver. aldaar, voor den Kerk
bouw te Magelang. Hartelijk dank 1
J. D. Wielenga
Ontvangen voor de Zending op Java f 1,
kerkbouw, gevonden iu de collecte der Geref
kerk te Serooskerke.
C. J. Hondius, peoningm.
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie.
Hooggeachte Redactie,
't Is naar aauleidieg van het ingezonden
stukje van verleden week dat er enkele op
merkingen temaken zyn.
Vooreerst dat iemand, die zich als geschied
schrijver opwerpt, de feiten die hy verhaalt
juist moet weergeven om te kunnen geloofd
worden, daar er ia bedoeld stukje verschillende
onjuistheden zyn te vinden. Om maar iets te
noemen het verhaal dat geen der 60 broeders
lust had dien predikant te herbergen is ODjuist
als men weet dat er van die 60 personen
slechts enkelen zjjn aangezocht om logies. De
overigen treft dus geen verwijt. Bovendien
wekt het ge n verwondering dat er in een tyd
van vacantie, ziekte en schaarschte velen ver
hinderd zyn iemand te logeeren.
Ten tweededat ia bedoelde gemeeate in
den loop der jaren tal van predikanten de
Goede Boodschap gebracht hebben, en steeds
gaarne geherbergd zyn, doch ook wel zonder
honoreering en vergoeding van onkosten ver
trokken, wat in de meeste gevallen per po9t
werd gedaan.
Ten derde dat de schry ver van dit stukje
zeer tegen de christelijke broederliefde zon
digde door dit schryven si ioplaats van den
kerkelyken weg te bewandelen door by den
kerkeraad ter plaatse te protesteeren, juist hy
de oorzaak is dat kerkeraad en gemeente op
nieuw in opspraak komen.
Droef
De liefde bedekt alle dingen 1 Cor. 137.
Een ander lid dier kerk.