Firma Wé F. 9e Joul le Goes
Buim voorzien ln
Droge en natte VERFWAREN
en VERNISSEN.
Firma van der Kuyl Sorter,
Verantwoording van Liefdegaven.
BOEKAANKONDIGING
uiterlijk Donderdagavond
in ons bezit ztyn. H H Correspondenten wor
den vriendelijk verzocht hiervan goedo nota
te nemen.
NEELTJE BOIJZE,
F. H. J. DA MEN.
8. A. VAN DEN HOORN.
V. Dedemstraat 38, Bergen op Zoom
EFFECTEN, COÜPONS, WISSELS,
DEPOSITO'S.
Verzekeringen op allerlei gebied.
hen voor den evangelie-arbeid in huidige tjj'den
geschikt zullen maken. Men geeft voor, dat
niets minder noodig is dan dat manDen, die
straksj.aan het denken en doen van anderen
leiding zullen geven, met eigen oogen het
verschrikkelijk gebeuren op het slagveld, in de
loopgraven zullen gadeslaan. Men beredeneert,
dat professoren en studenten zich dienen aan
te sluiten met den arbeid van de Y.M.C.A.
Wat reeds door enkele leeraren en professoren
wordt gedaan door alle jonge mannen dient
gedaan ten einde straks geschikt en berekend
te z\jn, om onder geheel veranderde omstan
digheden godsdienstig werk te verrichten.
„Een uur ervaring in een Y.M.C.A. kelder,
eventjes achter d© loopgraven van de eerste
linie, waar ze werkzaam konden zijn in het
helpen van de verwonden, zoude den josgen
theo oog meer leeren aangaande plaatsvervan
gend lijden dan een jaar in de afgesloten col-
legiöia»l onder opzicht en onderwas van Hodge,
Bushnell© of Strong en andere waardige mannen".
We zien hier een voorbeeld v*.n de over
drijving, waartoe ons Amerikaansch volk zoo
ligt overgaat. Men herkent ook de neiging, die
zoo velerwege wordt getoond, om het bijzonder
werk van de Y.M.C.A. en andere organisaties
te vergelijken met en te kiezen boven den
geregelden arbeid der kerk van Christus, en
hare ambtsdragers.
Dit staat ook in verband met de zucht naar
het praktische in onderscheiding van en tegen
stelling met hel theoretische en vooral het
theologische.
En dit heeft op zijn beurt weer invloed op
de geheele beschouwing over de opvoedicg, en
bij name over de opleiding van jongelingen
voor de evangeliebediening.
De nadruk wordt op de praetische vakken
en werkzaamheden gelegd, en men wil alles, dat
eenvoudig als kuituur of ontwikkeling te
rekenen is, op zjj zetten en afschaffen.
Hiertegen komt The Churchman van New
York, orgaan van de Episcopaalsche Kerk, met
kracht op. „In de laatste halve eeuw," zoo
wordt geschreven, heeft men zich met allerlei
praktische, humanitarische en maatschappelijke
vraagstukken druk gemaakt. Later is men echter
beginnen te ontdekken, dat zoodanige bedrijvig
heid niet met den Eeuwige, en met eeuwige
dingen in aanraking brengt zij z^n zaken, die
eigenlijk tot het leven de wereld behooren.
Ernstige zielen worden gedrongen, om uit te
roepen„Mgne ziel dorst naar Godnaar den
levenden God; wanneer zal ik voor Zijn aan
gezicht verschijnen?"
„Deze ervaring van de kerken diende door
de theologische scholen in acht genomen te
worden of beter nog, diende door de kerken
in acht genomen te worden, in betrekking tot
de ei36hen, die zij aan de theologische scholen
stellen. Als het doel van die scholen is, om
leiders te vormer, dan moeten ze meer nadruk
leggen op denken dan op doen want, hoewel
handeling onmiddelijke richting aan de wereld
geeft, zoo regeert toch het denken de eindelyke
richtiDg. De eene kan zonder de andere geen
stand houden„Zjj, die zich met de
eeuwige dingen bezig houden, zullen weldoen
door zich met vastberadenheid en zonder vrees,
de hoogste ontwikkeling, als doel te stellen,
liever dan beroepskennis of vaardigheid, want,
waar handeling het oog op morgen vestigt,
ziet het denken op al de morgens, die volgen
zullen."
Zonder verdere aanhalingen is het duidelyk,
dat hier een gewichtig beginsel in het spel is.
En voor ons is het niet aan twijfel onderhevig,
welke voor deze twee beweringen de rechte is.
Met de hoogste waardeering van al den prak-
tischen arbeid door de Y.M.C.A en andere
vereenigingen verricht, denken we er toch geen
oogenblik aan, om die in de plaats van ge
meentelijken arbeid te stellen, of dien arbeid,
boven dien der herders en leeraars in gemeenten
te schatten, of zelfs daarmede te vergeleken.
Daarom hebben we ook weinig sympathie
met de meeniog, dat een christen-jongeling
even nuttig kaa zyn, als een „Y.M.C.A. worker,"
als hy zou kunnen zijn in de bediening des
Woords, en het herderlyk werk der gemeente.
We mogen voor geen oogenblik toegeven, dat
de Kerk van Jezus Christus op ééne lyn staat
met vereenigiDgen, die van menschen ingesteld
zgn en de theologische scholen zijn een deel
van het kerkelijk leven en de voorbereiding,
die de kerk noodig rekent voor hare dienaren
dient niet opzij gezet te worden ook niet in
de omstandigheden, waarin we thans verkeeren.
Ook na den oorlog zal de behoefte aan dergelijk
onderwijs in het Woord van God, en opbouwing
in kennis der goddelijke waarheden nog even
noodig zijn, als ooit. Daarom moeten ook nu,
moeten nu vooral het predikambt en de scholen
onderhouden worden.
(De HopeN.-Am.)
Kerk- en Rebeelnfeuws.
DRIETAL
te Vreeswijk: A. H. Nieboer te Krabbendijke
W. van 't Sant te Voorthuizen
G. v. d. Zanden te Renkum
te O. en N. Bildtzijldr. C. Veltenaar te Sua-
woude
N. J. Trenniüg te Olst
A. G. Wolf cand. te Velp.
TWEETAL
te Winsum (Gron.)P. Bos te Delfzijl
J. Bosch te Steenwijk
te GamerenR. Heidema te Heinenoord
J. Tholen te Nunspeet.
BEROEPEN
te ExmorraH. de Lange te Raard
te Uithuizermeeden J. G. Feenstra te Dirks-
horn
te Werkendam (A.)E. J. Wientjes te Bar-
neveld
te O. en N. BildtzijlA. G. Wolf cand. te Velp
te HijlaardJ. G. Feenstra te Dirkshorn.
AANGENOMEN
naar Doetinchem S. Huismans te Zevenhoven.
BEDANKT
voor Naarden J. A. Verhoog te Reeuwijk.
De classe Utrecht heeft eervol emeritaat
v rleeDd aan ds. A. Bolwijn van Montfoort
van 18861896 was ds. Bolwijn missionair
predikant te Soerabaja om gezondheidsrede
nen nam hg toen ontslag van 18991909
diende hy de kerk van N. LoosdreGht en sinds
dien de kerk te Montfoort.
De toestand van ds. D. Tibben te Haar
lem is zorgelijk.
Te Axel is 't nieuwe kerkgebouw in ge
bruik genomen met een rede van ds. A. Thie-
len over Ezeeh. 37 1520.
Onder zeer veel belangstelling heeft ds.
Hoek te Zonnemaire zijn 25-jarig ambtsjubi
leum mogen vieren.
Ds. G. Wielenga te Rotterdam was op
genomen in „Eudokia" om te worden onder
zocht er waren geen organische gebreken
alleen zal hij een tamelijk langm tijd rust
moeten nemen.
01fi<*lë<53ies
Dinsdag 5 Maart was voor do Geref. kerk
van Zonnemaire een schoone, een onvergetelijke
dag.
Haar zeer geachte en beminde Herder en
Leeraar, ds. Z. Hoek mocht op dien dag het
feit herdenken, hoe hg voor 25 jaren in Zuid-
land's gemeente in de bedieniDg des Woords
werd bevestigd. Reeds vroeg in den morgen
stroomden van alle zijden de bewijzen van
achting en waardseririg in velerlei vorm toe.
Des avonds ten 7 ure zou in het kerkge
bouw dit heerlgk feit feestlijk worden herdacht.
Reeds laDg voor den gesteldon tyd was geen
plaatsje meer te bekomen. Wanneer do ge
achte Jubilaris met familie, binnengeleid door
twee leden der feestcommissie het kerkgebouw
binnentreedt, klinkt het plechtig ®n indruk
wekkend„Dat 's Heeren zegen op u daal."
Do leider van deze samenkomst, de heer L
Bunschoten, hoofd der Chr. School, opent dezo
samenkomst met het lezen van een gedeelte
uit Gods Woord, roept alle aanwezigen, waar
onder afgevaardigden van Classis, zusterkerken
en vroegere gemeente, het hartelijk welkom
toe en gaat voor iu geb-d.
Na het zingen van Ps 331, spreekt hij
Jubilaris en familie hartelijk toe en biedt als
offer van liefde en waardeeriug der gansohe
gemeente een enveloppe met inhoud aan
Na hem voerde ouderling J. J. v. d. Byl
het woord, terwijl ook de Voorzitter der Geref.
J. V zjjn beste wensehen namens deze Ver-
eenigiüg aanbood, wier Eere-Voorzitter de
Jubilaris is. Verder kwamen aan het woord
ds Brouwer van Haamstede namens de Clas
sis, ds. Tollenaar als afgevaardigde van Brou
wershaven, de heer Bastmeyer als afgevaar
digde van Bruinisse en de heer Mulder als
afgevaardige van de kerk van Zierikzee.
Ook de Zangvereeniging zong eenige schoone
en toepasselijke liederen.
Namens de kerk van Zevenhoven, de vorige
standplaats van den Jubilaris, sprak ds. Huis
man van Zevenhoven, onder aanbieding van
een schoon cadeau. Ds. Hoek sprak een kort
slotwoord.
Zeer had hg tegen dezen dag opgezien,
maar hg was voor hem geworden een dag van
heerlijke verkwikking.
Na afloop van dit meer officieel gedeelte,
begaven de belangstellenden zich naar de Chr.
School, teneinde Jubilaris en familie geluk te
wenschen.
Zoo velen waren zij, die hiervan gebruik
maakten, dat de beide versierde lokalen slechts
nauwelijks de aanwezigen konden bevatten.
De leidiEg was hier in handen van den
heer Henkemans uit Rotterdam, zwager van
den Jubilaris.
Menig schoon woord werd ook hFr nog ge
sproken.
Met dank in het hart aan den Koning der
kerk togen de feestvierenden huiswaarts.
Zfe'n gedachtenisrede zal Z.Weleerw. D. V.
Zondag a. s. uitspreken.
Kruiningen, 18 Maart 1918 Heden werd
tot Herder en Leeraar dezer gemeente beroepen
de WelEerw. Heer A. G. Wolf, Theol. Cand.
te Yelp. Waar zoo vele kerken een roepiüg
op hem uitbrachten, daar sehenke de Heere
hem licht en wysheid om een Hem welbeha-
gelijke keuze te doen, Zijn Naam tot eer en
de betrokken gemeenten tot welzijn.
Namens den Raad der Geref. kerk,
Chr. Yerijzer, Scriba.
Yoor de Weduwen, van de by den mijnramp
van 15 Febr. j.l. op zoo droevige wyze omge
komen mannen, kwam by mg in de belang
rijke som van f 100,verzameld door de
dappere leden der „Jonge Garde" te Goes
We gevoelen het, hier is een woord van
dank, namens de commissie, en ons persoonlijk
eeresaluut aan de Jonge Garde geheel op zgn
plaats. J. Runia.
Arnemuiden, 13 Maart '18.
Middelburg. In dank ontvangen van Kootje
Riemens Jz te 0.100 opgespaarde halve eenten.
Namens de Zendiogscommissie,
S. Verlare, penningm.
Met hartelgken dank ontvangen van Mevr.
D. de som van een gulden voor de Vrouwen
vereniging „Bid en Werk".
S. v. d. Kuip—Potappel.
Penningmeesteresse.
Vlissingen. Met dank maken wy melding
voor het orgelfonds pro Februari j 1. groot
f516Vs. G. J Fros, Scriba.
Middelburg. Ontvangen in de collecte f5,
met bijschrift „voor kerk en armen, uit dank
baarheid".
Diakenen zeggen vriendelijk dank voor deze
gift.
Gereformeerd Theologisch Tijdschrift,
Afl. 10. Februari 1918. Bosch. Baarn.
Dr. Grosheide levert een belangrijk opstel
over ,de leidende gedachte iu Paulus lsten Brief
aan de Corinthiers". Die zit z.i. in den strijd
van den apostel tegen de hoofdzonde der Co-
rinthiërs te buitengaan van hun exousia (d.i.
macht, bevoegdheid.)
Dr. H. W. Smit van 's Graveland verdedigt
zich tegenover Dr. Ubbiuk in een artikelAn
tithese a tort et a travers, waarop waarschijn
lijk wel weer een tegenartikel verschijnen zal.
De kern der kwestie wordt door Dr. Smit ge
meden. Voorts een „ingezonden" aan't advies
van Dr. Ubbink door Ds. A. H. de Hartog,
waarin dez» zich nader verklaart omtrent zgn
standpunt in zake wetenschap en Godsdienst.
Hg schrijft: „dat ik daarom vrees voor de
onderwerping van het verstand, omdat deze
geëischte onderwerping de bekkering des harten
vaak in den weg staat". Ds. Rullmann levert
weer een aardige kroniek, waarin hg 't o.a. ook
heeft over de leer der conditioneele onsterfelijk
heid. Met een paar recensies wordt deze be
langrijke aflevering besloten.
De grootste dwaas. Een woord aan de „chris
tenen* van dezen tyd, door dr. B.
Wielenga. Kanipen. J. H. Kok. 1918.
Prgs 15 cent. By getalen ter versprei
ding goedkooper.
Een aangrijpend woord, naar aanleiding van
den 14den psalm. Het is met recht een tyd-
rede. De teekening van het ongeloof in onze
dagen en het medicyu ter genezing aangebo
den, door dezen prediker den lezer op 't hart
gebondeD, slaan in. 't Is een uitnemend boekje
om mee te evangeliseeren in ontwikkeld©
kringen. Maar ook voor de leden onzer ge
meente geschikt, opdat zy by het licht van
Gods Woord hun omgeving leeren kennen,
't Noopt ook tot zelfonderzoek, en tot ont
ferming over de talryk velen, die buiten God
om leven. Kan ook wel ala predicatie by lees-
dienst gebruikt worden.
Menigerlei Genade Wekelyksche Leer
redenen onder Redactie van Prof. dr. P.
A E. Sillevis Smitt en dr. B. Wielenga.
Zevend» Jaargang. No. 2332. Kampen.
J. H. Kok.
Onder d ze predicatie komt er een voorbe-
reidingspredicatie voor van ds. K. Fernhout
over Psalm 40 17, de biddende Hoogepriester-
Koi ing (waarin behandeld wordt: le. Wie
hier bidt, 2e. Voor wie Hg bidt, en 3e. Wat
Hg bidt), die kan leiden tot een vrymoedig
toetreden tot den Verbondsdisch. Voor het
Dankuur voor het gewas leverde ds Wielenga
van Middelburg een ern;tige leerrede over 1
Timotb. 6 610. Suggerearend is de titel
van de predicatie van ds 8. Datema: „Van
dat roode, dat roode daar!" handelend over
het verachten van de geestelijke dingen. Een
schoone predicatie komt er ook in voor van
den nu reeds ontslapen zoo geliefden prediker
dr. Sillevis Smitt over Ezechiël 1 21 „de
Geest der dieren was in de raderen', hande
lend over het doen des Geestes in het wereld
drama le. Hjj bedient zich van liemelsche
krachten, 2e. Hg werkt naar hemelschen maat
staf, 3e. Hg handelt met hemelsche bedoelin
gen. Het laatste nummer is een leerrede van
ds. Ferwerda over Psalm 130, waarin hg be
luistert, hoe de biddende geloovige beljjdt
1. Hg hoort, 2. Hg komt, 3. Hg redt.
Ge ziet, verscheidenheid van stoffen en wyze
van behandeling. Toch één Geest, en bovenal
Gebondenheid aan Schrift en Belijdenis..
Kerkhof.
Het Christendom in woord en beeld door
D. B. Rogge, bewerkt door ds. van Nes.
Uitgave van J. M. Bredée's Boekhandel
en Uitgevers-Maatschappij te Rotterdam.
De laatste afleveringen zgn verschenen en
we kunnen zeggen dat het geheele werk be
antwoordt aan de opgewekte verwachting. Acht
en dertig kunstdrukplaten, welke alle uitmun
ten in schoonheid, versieren het bosk. De lijst
der illustraties is zeer lang, zoodat we «r tegen
opzogen ze te tellen. We herbalen alleen, dat
ook deze illustraties met zorg gekozen en uit
gevoerd zyn.
We waren natuurlijk benieuwd, wat de
6ehryver zeggen zou over het kerkelijke leven
van de vorige eouwen in Nederland. Op bladz.
385 staat: „we gaan hier niet in op de bizon-
dere regeling" (van de Herv. kerk n.l „maar
merken alleen op, dat de oude Gereformeerd©
kerk geen besturen, doch enkel „meerdere ver
gaderingen heeft gekend, zoodat deze synodaal-
presbyteriale kerkvorm in menig opzicht af
wijkt van de vroegere kerkorde, waartoe de
Chr. Gereformeerde (afgescheiden) kerk van
1834 en de Gerefo'm«erde k«rken (doleerende)
van 1886 terugkeerden". Nu is dit op zich
zelve waar, alleen het geeft natuurlijk geen
licht over het ontstaan van de Afscheiding en
van de Doleantie. We vergen dat ook niet in
een boek, dat zeer kort een beeld van het
Christendom geven wil, maar daarom betreu
ren we het, dat er op de volgende bladzijde
zulk een onvolledige en onjuiste voorstalling
gegeven wordt van de Afscheiding onder de
leiding van ds. de Cock te Ulrum. Wat daar
gezegd wordt, ontsiert het werk en geeft g^en
eervol getuigenis van den schrijver over zgn
historischen zin. Beter ware het in de pen ge
bleven.
B«halve deze aanmerking kunnen we he
werk aanbevelen en wie het koopt en in een
fraaien band laat zetten, heeft een boek, dat
een sieraad is in elke kamer. Ongelezen blyffc
het ook niet, want de vele platen lokken uit
om het te bezichtigen en vanzelf begint ieder
dan ook te lezen en eenmaal begonnen zal hg
het wel voortzetten
Aan de uitgevers een woord van bizonderen
dank voor de keurige uitvoering.
Christelijk Vrouwenleven.
De inhoud van het Maandnummer is weer
goed. Onze vrouwen en dochters zullen het
weer met graagte gelezen hebben en zelfs
mannen spreken er met lof over. Het heeft
zijn plaats in onze kringen stormenderhand
veroverd en het weet die plaats met eere te
behouden en nog ruimer te Maken. We gun
nen het graag, wat het reeds verkreeg en wen
schen het nog meer lezeressen toe.
Vrfl en BI
Merkwaardig, hoe spoedig dit Christelijk
Tijdschrift voor jongens en meisjes van 514
jaar ingang gevonden heeft. En wat is het
gemakkelijk voor wie het aankondigen moet,
want men behoeft de beide woorden tVry en
Blfj" slechts te noemen, om tehooren ja, dat
kennen we en hoe leuk is het. Hoe raak
vragen de jongens en da meisjes: Is ,Vry en
Big" er nog niet. Zy zien er naar uit als naar
een oude kennis, van wie zy veel honden.
Hieruit blykt het, dat het den juiaten toon
weet te treffen.
Beide bovenstaande werken worden uitga-
geven door E. J. Bosch Jbzn. te Baarnvroe
ger Nyverdal. Bouma.
CORRESPONDENTIE.
Ia verband met de minder goede postver
binding, moet dit blad vroeger worden af
gedrukt. Opgaven van predikbeurten moeten
daarom
De Administratie.
Zondagsrust.
Voor a, s. Zondag is de volgende
apotheek opengesteld
Te MIDDELBURGdie van den heer
J C. van der Harst.
Te VLISSINGENdie van den Heer
C. G. Baert.
Ad v«rtmiitfën.
Op 7 Maart j. 1. overleed zacht
en kalm in de volle verzekerdheid
des geloofs, onze geliefde Moedor
en Grootmoeder
Wed. P. van Langevelde,
in den ouderdom van 69 jaar en
byna 7 maanden. Dat haar heen
gaan vrede was, lenigt onze smart.
Namens de Familie,
P. VAN LANGEVELDE.
AxpI, Maart 1918.
Voor de vele bewyzen van belang
stelling ondervonden by het overigden
van onze geliefde Zuster, Behuwdzuster
en Tante
MARIA JANNEKE DE KEIJZER,
betuigen wy onzen hartelgken dank.
Namens de familie,
C. P. DE KEIJZER.
Oost-Souburg, 14 Maart 1918.
Hartelyk dank voor do gelukwenschen
die ik op 7 Maart mocht outvaDgen.
J. B. NETELENBOS.
Aanbevelend,
Kassiers en Comm in Effecten,
Het Filiaal van ZADEN van de
is gevestigd te Middelburg
VLASMARKT, en dagelyks geopend
van 7 tot 9 nor.