Verantwoording van Llsfdsgam
BOEKAANKONDIGING
in de ontwijfelbare zekerheid Zijn boodschapper
te zijn.
Bij Paulus is niet 't medelijden met de ellende
der heidenen 't motief, de beweegreden van
ziju Zendingsarbeid, maar de gehoorzaamheid
aan 's Heeren gebod.
Overtuigender dan door prediken en krach
tiger zelfs dan door werkzame barmhartigheid
werken de Zendelingen door hun vrijwillig
lijden op de harten der heidenen in.
Zeker verdienen de steden in de hedendaag-
sche Zending ernstiger aandacht dan deze tot
dusver ten deel viel.
De meeste Zendelingen binden hun gemeente
teveel aan hun persoon in plaats van ze tot
zelfstandigheid op te leiden.
Slechts de bijzondere goddelijke wegbereiding
maakte het mogelijk, dat Paulus zoo verrassend
snel kleine christengemeenten kon verzamelen
tegenwoordig is er veel langer tijd noodig.
Een van Christus gegrepene, een door Chris
tus veranderd mensch, werkt dieper dan een
christelijk idee; „wanneer ik de eerste begin
selen had en had de liefde niet, zoo zou het
mij geen nuttigheid geven".
Paulus denkt zeer ernstig over het heiden
dom hij ziet daarin het streven der mensch-
heid God uit den weg te gaan, terwijl zij zich
zelve goden schept, die haar passen.
De onzedelijkheid bjj de meeste heidensche
volkeren blijft schier altijd binnen de grenzen
van het natuurlijke.
Voor den apostel van Jezus is het heiden
dom niet een doorgangsphase tot hoogere Gods
kennis en tot verfijn der moraal,maar een verloren
zijn, zonder de kracht zich zelf te kunnen helpen.
Dengene, die voor menigten van booze geesten
vreezen, die in gruwelijke oorlogen en zelfver
minkingen zich opwerken, het vertrapte en ge
knechte vrouwelijke geslacht, den slaven der
Afrikaansche despoten, der weduwen vanlndië,
der door de zonde en ellende verduisterde wereld
biedt het woord van Jezus zich als de goede,
blijde, bevrijdende boodschap aan.
Het is het absoluut nieuwe van het Evan
gelie, dat het Gods liefde verkondigt.
Het geloof openbaart zich bij den heiden in
zijn eerste stadium als luisteren naar de bood
schap, die hulp toezegtdaarna als begeerte
gered te worden, en eindelijk als gehoorzamen
op den grondslag van een ontwakend vertrouwen.
Een zedelijk of sociaal heilzaam voorschrift
heeft de waarde van een tegenhoudende ver
sperring nooit is het een brug, die naar het
leven leidt en de betrekking met God herstelt.
God geeft dikwijls aan de pas geboren ge
meenten een tijd van rustigen groei, eer Hij ze
in het louteringsvuur van zware beproevingen
brengt.
Het heidendom vormt wel gemeenten, maar
geen kerken ook het Mohammedanisme niet,
ofschoon het een „belijdenis" heefthet ver-
eenigt zijn aanhangers, doch maakt ze niet tot
leden van één lichaam.
In Korea spraken twee heidensche vrouwen
over den christelijken godsdienst; „wat denkt
gij van het nieuwe geloof wilt gij ook christin
worden?" zeide de een; „neen", antwoordde
de andere, „hoe zou ik ik heb aan mijzelf te
denkenen deze christenen, zy denken altijd
aan anderen".
Een aan het christendom zeer vijandig pro
fessor in Japan gaf dit eigenaardig getuigenis
Boeddhisme en Shintoisme zijn als godsdienst
wel goed, maar die er aan gelooven zijn slecht
in het christendom zijn de menschen weliswaar
goed, doch de godsdienst zelf is niets waard
Was de groote Zendeling Paulus dan blind
voor de sociale nooden van zijn tijd? Zeker
niet, maar hij arbeidde allereerst aan de be
keering des harten.
In de kerken op een Zendingsveld leest men
Paulus Zendbrieven niet slechts, maar beleeft
men ze, en ze worden tot vertrouwde gidsen.
De Bijbel, „het boek der menschheid", kan
in iedere taal zoo worden overgezet, dat hij
niet alleen maar verstaan wordt, maar zelfs
volksboek wordt.
Gods voorzienig bestel heeft de apostolische
Zendingseeuw tot een „typische" gemaakt, waar
in de meeste tegenstanders en krachten reeds
te voorschijn traden, welke later Kerk en Zen
ding immer hebben bezig gehouden.
Kerk- en Sclioolnieiiws.
ZESTAL
te LeidenA. v. Andel te Hilversum
J. v. d. Berg te Peyenoord
dr. K. Dijk te Rijswijk
R. W. Huizing te IJmuiden
J. L. Schouten te Arnhem
R. M. Westerink te Yelp.
TWEETAL
te Spijk (Gr.)J. C. Aalders te Beetgum
J. H. Broek Roelofs te Schil-
dewolde
te Warffum J. H. Broek Roelofs te Schilde-
wolde
D. Steenhuis te Yselmonde.
BEROEPEN
te Lochem-BarchemB. v. Halsema te Haas
trecht
te 's Gravendeel en te Strijen F. W. II. Bramer
te Heinkenszand
te OostermeerD. B. J. v. d. Meulen te Sel-
1 in gen.
BEDANKT
voor Urk R. W. Huizing te IJmuiden
voor Veen woudster wal H. Haspers te N.
Weerdinge
voor KrommenieIJ. L. Both te Eindhoven
voor Serooskerke (W.) en Gorredjjk (Dr.)
W. G. Harrenstein te N. Scharwoude
voor Drachtster-CompagnieK. Minnema te
Garijp
voor Jutrijp-HommertsW. F. Geerds te
Idskenhuizen.
Donderdag werd de beroepen candidaat
van Baarland, de Eerw. Heer J. Dam, door
de Classis Goes peremptoir geëxamineerd, waar
na h(j met algemeene stemmen werd toegelaten
tot de bediening des Woords.
In de Geref. kerk te Middelstum werd
in het zakje gevonden f 600, met de bestemming
voor de Zending op Soemba f 100, voor „Veld
wijk" (de Vereeniging tot Chr. verzorging van
krankzinnigen) f 100, voor de Vrije Univer
siteit f 200, en voor de Chr. School te Mid
delstum f 200
Het adres van ds. J. J. Bajema is sinds
Mei j.l. niet meer te Oostaan, maar te Hoorn,
Drieboomlaan 103. Gaarne zal hij vacante
kerken, inzonderheid de kleine en zwakke,
dienen in de prediking.
De lessen aan de Theol. School te Kampen
zjjn gesloten met een toespraak van den Rector,
dr. J. Ridderbos.
Cand. J. H. A. Bosch te Almkerk (N.Br
is door de Classis Almkerk praeparatoir on
derzocht en beroepbaar verklaard.
-Door de Geref. kerk van Overtoom is een
perceel bij 't Vondelpark aangekocht voor een
tweede kerkgebouw.
Dr. B. J. Esser, miss. D. d. W. van
Rotterdam hoopt 6 Juli een afscheidswoord te
spreken en spoedig daarna naar Poerbolinggo
weer te vertrekken.
Aan de Vrije Univ. hebben propaed.-ex.-
Theol. afgelegd de heeren C. J. Sikkel, P. van
der Spek, J. H. Sillevis Smitt en J. Eringa.
Dr. B. J. Esser, miss. pred. van Poerbo
linggo hoopt 10 Juli met de Rindjani van
Rotterdam te vertrekken.
Den 25ste Juni is het 50 jaar geleden
dat de Geref. kerk aan de Hand naar Leiden
werd gesticht onder den naam van Christ,
afgescheiden kerk. Dit feit is gisteravond door
de gemeente (Amstelveen) herdacht, waarbij
optraden de tegenwoordige leeraar der ge
meente ds. II. Buurman en ds. K. J. Kaptejjn
te Giesendam, zoon van wijlen den vorigen
predikant ds. P. Kapteijn.
Op een diakonale conferentie van N. Holl.
heeft ds. Sikkel van Amsterdam o. a. betoogd,
dat onze Geref. Stichtingen van barmhartigheid
in onzen tijd gevaar loopen, om onder weten
schappelijke en sociale eischen hun principieel
karakter te verliezen. Plaatselijk kan en moet
het diakonaat hiertegen waken door verband.
Voorts moeten de andere Geref. Stichtingen
van barmhartigheid door het Diakonaat ge
steund en gebruikt worden. Als corporation
moeten de Diakonieën lid zijn der Vereeni-
gingen en zich laten gelden. En in de centrale
vergadering moeten zij ernstig het werk der
barmhartigheid bepleiten.
Inderdaad een belangrijk en ook zeer dispu
tabel punt. Ds. de Gaay Fortman van Am
sterdam vroeg dan ook in het debatwat is
de taak van het diakonaat en in hoeverre loopt
langs het diakonaat het werk der Stichtingen
van barmhartigheid W aarom zorgt het dia
konaat wel voor weezenverzorging en niet b.v.
voor kranken Er zijn voor het diakonaat
nog zoo weinig vaste lijnen aan te geven.
In z\jn vragenbus vertelt ds. Lingbeek
in het weekblad de Gereformeerde Kerk het
volgende staaltje van een oefenaar
„Een ons bekend oefenaar, die Zondags ge
regeld tweemaal een groote schare onder zijn
gehoor vereenigt, begon zijne oefening (of
preek) eenmaal met de mededeeling, dat hij
ditmaal eens zou spreken over „boter".
Eerst weidde hij erover uit welk een koste
lijk ding goede onvervalschte boter was. Hoe
smakelijk het was en hoe licht verteerbaar en
hoe voedzaamWat was bij echte boter te
vergelijken Helaas, helaas, die boter werd
echter hoe langer hoe schaarscher, want hoe
veel namaak was er in de laatste jaren geko
men
Die boter nu, dat was de waarheid, de oude
beproefde Waarheid, naar Gods Woord en Gere
formeerde belijdenis. Ze was kostelijker dan het
kostelijkste, maar waar werd ze nog gevonden
In de oude Kerk der Vaderen, in de Her
vormde Kerk, bijkans niet meer, zoo meende
spreker. En dit bracht hem vanzelf tot zijn
tweede punt; n 1. „het vet", dat nu in onze
Kerk de plaats van de oude boter had inge
nomen, en door velen in de plaats daarvan
werd genoten. In den breede stond spreker stil
by dat vetaantoonde hoe ranzig het was,
hoe slecht het bekwam, enz.
Tot dusverre was spreker echter nog gema
tigd geweestblijkbaar was hy nog niet op
volle kracht. Maar nu kwam hij tot het laat
ste puntdat tegelijk sprekers hoogtepunt zou
worden. Er was n.l. buiten boter en vet nog
een derde dingte weten magarine. En die
margarine, dat was het ergste van al. Het ge
leek op boter, maar ach het was toch heele-
maal geen boter
En waar werd die margarine nu gevonden
Die margarine was de nieuwe leer van de
z. g. Gereformeerde Kerken
Het Bestuur der Chr School met Inter
naat voor Schipperskinderen, gevestigd te Vrees
wijk, ontving dezer dagen het bericht, dat het
Z. K. H. den Prins der Nederlanden behaagd
heeft, een gunstige beslissing te verleenen aan
het gedane verzoek het Beschermheerschap van
deze school te aanvaarden en zij den naam van
„Prins Hendrikschool" zal dragen en 1 Sept.
a s. zal geopend worden.
Tusschen dr. Strack in Duitschland en den
bekenden dr. Mott, de groote Zendingsspecia-
litcit, is een ernstige briefwisseling gevoerd,
welke nu is gepubliceerd. Dr. S. riep dr. M.
op, als Zendingsman het werk der Zending,
met name door de Engelschen zoo droevig aan
getast, te verdedigen Ook „De Standaard" heeft
vóór maanden reeds dr. Mott verzocht het voor
de bedreigde Duitsehe Zendingsposten op te
nemen. Was het heidensche Japan niet beter
zorgdragende voor de Duitsehe Evangelie
predikers dan het christelijke Engeland Doch
dr. Mott maakt er zich met een breed hand
gebaar van af. Zoo schijnt er dus „oorlog" te
komen tusschen de leiders der Zending, helaas.
Vlissingen. In de collecte van 13 Juni j.l.
ontvangen een gift voor de Zending ad f 1,
Namens den kerkeraad
P. G. Laernoes, Scriba.
ZENDING.
Met vriendelijken dank ontvangen van T. D.
Namens gecommitteerden kerk C,
B. Lahr, Penningmeester.
BLADVULLING.
Onze rechtvaanligmaking.
Eens was ik een vreemd ling
voor God en mijn hart
Ik kende geen schuld
en gevoelde geen smart
Ik vroeg nietmijn ziele
doorziet gij uw lot
Hoe zult gij rechtvaardig
verschijnen voor God?
Toen vluchtte ik tot Jezus
Hij heeft mij gered,
Hij heeft mij verlost van het vonnis der wet.
Mijn heil en mijn vrede, mijn leven werd Hij.
Ik boog m' en geloofde, mijn God sprak mij vrij.
Stemmen des Tflds. Maandschrift voor
Christendom en Cultuur. Vierde jaar
gang. Aflev. 8. Juni 1915. Utrecht
G. J. A. Ruys.
Een treffend mooie aflevering deze maand.
Het zet in (zooals kon verwacht) met een op
stel, onder 't motto: „'t Kanon van Waterloo
bromt in m\jn ooren nog", van luit. generaal
F. de Bas over: „De vuurdoop van het Konink
rijk," met een duidelijke schetskaart van den
veldtocht in 1815.
Daarna volgt het derde artikel van Colyjn
over den Volkerenkrijg, dat om zijn flinken
opzet en duidelijke uiteenzetting aller aandacht
trekt. Dit schrijven blijft op gewichtige gron
den van gedachten, dat in het najaar vrede
komt, maar vreest dat Nederland op 't eind
nog in de worsteling zal worden betrokken.
Daar 30 Mei datum is van Dante's geboorte
(1265) levert ds. Molenaar een mooie schets
van Dante's leven, persoon en werken, en wijdt
ons in in enkele schoone pericopen van zijn
„Hel". De bekende J. R. Snoeck Henkemans
geeft een breede lezenswaardige beschouwing
over „de Vluchtelingen", die in October 1.1.
ons land overstroomden. Daarna volgen een paar
stukjes poëzie. Wapenaar besluit zijn levendige
litterarische schets: „Op Hoop van Zegen."
In de „Leestafel" toont vooral dr. J. W. v.
Bleek zich een waardig recensent en criticus.
Deze degelijke periodiek heeft langzamerhand
wel burgerrecht in onze kringen gekregen.
M. Henry. Letterlijke en practicale Ver
klaring van het Oude Testament.
Tweede gedeelte, afl. 2-10
Kampen. J. H. Kok.
Deze algemeen aanbevolen uitgave wordt
met kloeke volharding van week tot week
voortgezet. Het tweede gedeelte van het O. T.
zal compleet zjjn in 50 afl. a 30 ct. of drie
deelenI. Psalmen - Hooglied,
II. Jesaja - Klaagliederen,
III. Ezechieël - Maleachi.
De inteekenaren ontvangen de drie keurig
uitgevoerde stempelbanden gratis. Tegen ge
makkelijke betalings-condities kunnen zy, die
het eerste gedeelte niet bezitten, het alsnog
ontvangen.
Aan de vertaling is goede zorg besteed.
De druk is zeer aangenaam.
Een standaardwerk voor ieder gezin
Van inteekenaren op de vorige deelen ver
nemen we meermalen dat zij Henry gedurig
met stichting naslaan en lezen.
Beter aanbeveling kunnen we niet geven
J. Petri. Holland, wees nzelf! Een cul
tuur beschouwende schets. „Levens
vragen", Serie VIII No. 3.
Baarn, Hollandia-drukkerjj 1915.
In dit boekje komen rake opmerkingen voor.
De critiek op ons Hollandsch volkskarakter is
niet malsch. Dat van onze naturen nog wat te
leeren valt, wordt aangetoond. Maar wordt het
goede bij ons wel genoegzaam gewaardeerd
Is er ook een oog voor den Calviuistischen
grondtrek in ons volk De schrijver roemt
wel Hollands eenvoud, intimiteit en stille ver
hevenheid, zooals bijv. Rembrandts schilderijen
in het buitenland hem die openbaardenmaar
er is dunkt ons toch nog veel meer te roemen.
Ook andere volkskarakters hebbben hun scha
duwkanten. Daar dit boekje frisch geschreven
is, zal niemand het zonder er iets uit geleerd
te hebben, ter zijde leggen, 't Is een onderwerp
om eens over na te denken en te converseeren.
P. Brouwer, De Schrik des Nachts. La
Riviere en Voorhoeve, Zwolle. Prijs
ingen. f 1,25, geb. f 1,75.
Brouwer kan prettig fantaseeren en vertel
len in den volkstoon. Ge luistert graag naar
z\jn verhaal. Vooral waar hij hier op eenvou
dige manier ons doet inleven in al de ontzet
tingen van Antwerpens bombardement ten
vorigen jare en in de angsten door de vluch
telingen in onze provincie uitgestaan. Hij laat
ons meemaken de verschrikkingen van een
vader en zfln 14-jarigen zoon, die mettervlucht
eerst in Dordt terecht komt. De moeder met
haar 3 jarig dochtertje vlucht per schip naar
ons gastvrij Zeeland, maar stapt wegens zware
koorts van haar lieveling te Hansweert aan wal.
Na veel wederwaardigheden vindt de vader
daar zfln stervend kind weer. In levende kleu
ren wordt dit geteekend. Het verhaal ademt
een gezond-christelijken geest. Daarom verdient
het aanbeveling. De jeugd zal het verslinden.
Het dient zich niet aan als ware gebeurtenis,
het is product der verbeelding, maar de schrij
ver toont zich op de hoogte gesteld te hebben
van wat de dagbladen meldden. Het boek is
mooi uitgegeven, zooals we van deze firma
gewoon zjjn. Op den geïllustreerden omslag
staat eene teekening van den Vlaming O.
Geerling, voorstellende het beschoten Antwer
pen, nagestaard door den vluchtenden vader
en zoon.
Dat 't boek boeit en aftrekt vindt, blijkt
daaruit dat reeds de 2e druk noodig bleek.
F. W. Drijver, Oorlog en Vredes-ideaal.
„Levensvragen" Serie VIII No. 4.
Baarn, Hollandia-drukkerfl, 1915.
De schrijver dezer brochure, Herv. predikant
te Naarden en welbekend door zijne „Mozaïek"
en „Historie en Legende" (verzamelingen op
het gebied van volkseigenaardigheden, gebrui
ken, bijgeloof, feesten, taal enz.) toont zich in
dit boekje van 35 bladz. een warm pacificist.
Tot motto dient hem Thorbecke's woord „Nie
mand heeft het Ideaal in zijn hand, doch wee
hem, die 't uit het oog verliest!" en hij be
handelt lo. de oorlog als verschijnsel, 2o. de
oorzaken, die den oorlog doen ontstaan, 3o. de
middelen, die den oorlog kunnen voorkomen en
4o. het vredes-ideaal en hoe daarover te denken.
Wie met de idealen van een pacificist wil
kennis maken, leze dit werkje en bestudeere
daarna als corrertief Bavincks Probleem van
den oorlog. Kerkhof.
„De vastigheid te midden van de on
rust der tijden'. Psalm 46 5 en 6,
door H. Hoekstra, Dienaar des Woords
te Arnhem.
Arnhem. A. Meijer, 1915.
Een tijdpreek!
Weer een bij de velen die reeds verschenen,
en een die er wezen mag.
Eerst wordt de schoone tekst in verband ge
zet met heel den psalm en den tijd, waarin
de psalm gemaakt is. Daarna, en dat pas op
bl. 12, wordt de inhoud van den tekst op
waarlijk kostelijke wijze ontvouwd. Wie deze
preek gelezen heeft, weet dan wat de beekjes
der rivieren zijn, en verstaat de zaligheid, dat
God in het midden van Zjjn volk is.
Van harte kunnen wjj dit woord aanbevelen,
wat wel bfjaa onnoodig zal zijn te zeggen. De
uitgever, de heer Meijer, leverde keurig werk.
De prijs is, naar ik meen, 15 ct.
J. D. Wielenga.
Dr Doidelberg8che Catechismus, in 60
leerredenen verklaard door J. Bavinck.
Kampen, J. H. Kok, 1914.
De laatste aflevering van dezen tweeden druk
is verschenen. De inteekenaars hebben het werk
dus nu compleet. En daarmede is in hun bezit,
om het in één woord te zeggen, een beste ver
klaring van den Catechismus. Onvoorwaardelijk
bl\jve het boek aanbevolen aan kerken en huis
gezinnen. Van den Ende.
Wfl vernemen dat er met enkele dagen bfl
den uitgever J. H. Kok te Kampen weer een
voor ons Christelijk publiek zeer belangrijke
uitgave de pers zal verlateD, welke in afleve
ringen zal verschijnen.
Dit nieuwe werk is getiteld: „Palestina en
de Bijbel." Toelichting van Zeden, Gewoonten
en Beeldspraak in de Heilige Schrift, naar het
Engelsch van dr. James Neil, bewerkt door
J A. Wormser. Zooals deze titel reeds aan
geeft, is het doel van dit werk om de Ooster-
sche beelden en beeldspraak in de H. S. voor
Westersch begrip duidelijk en verstaanbaar te
maken.
Dr. Neil heeft schier zijn leven lang in Pa
lestina vertoefd. Hij is nu een man van ruim
70 jaren en alles wat hfl in die reeks van ja
ren leerde, heeft hfl neergelegd in eenige groo-
tere en kleinere werken, die in Engeland bij
zonder veel opgang hebben gemaakt, en druk
op druk beleefden. De voornaamste dezer ge
schriften, een vijftal, (waarvan er bij zjjn die
reeds een 120e druk beleefdenwerden door
den Uitgever Kok ter vertaling voor ons land
aangekocht en door de bekwame hand van den
Heer Wormser tot één boek verwerkt. Neils
opmerkingen en uitlegginggen werpen stroo
men licht over tal van bladzijden uit de H. S.
en over honderden teksten, zóó verrassend, dat
men erkennen moetDat heb ik er nooit in
gezien.
Aan de uitvoering van dit belangwekkende
boek wordt alle zorg besteed. De bekende
kunstschilder C. Koppenol, die zelf in Palestina
vertoefd heeft, teekende tal van ophelderende
penteekeningen.
CORRESPONDENTIE.
De Walchersche abonnés worden verzocht
het abonnementsgeld over het eerste halfjaar
aan ons bureau te komen voldoen.
Na 10 Juli wordt over het bedrag met ver-
hoogiug van vijf cent beschikt.
De Administratie.
