No. 1.
Proefnummer
1901.
voor Zeeland,
Ons program.
FEUILLETON.
Brieuen, stukken en aduertentiën te zenden aan de administratie aan „ZELANDIA" te Zuiddorpe.
Moeders dwaasheid.
Deze courant verschijnt Dinsdag- en Vrijdagavond.
Inzending van advertentiën vóór 3 ure op den dag der uitgave.
Het tweede of laatste proefnum-
ner van dit blad verschijnt 24 De-
ember a. s.
Correspondenten en Agenten
oor dit blad worden gevraagd op
ie gewone voorwaarden Adres
administratie van de ,,Zelandia"
e Zuiddorpe.
In het nummer dat I Januari
s. wordt uitgegeven kunnen
4ieuwjaarswenschen geplaats
rordenter grootte van hoogstens
regels tegen vooruitbetaling van
•0 cents in postzegels van 2 5
10 of 15 cents of per postwis-
el, toe te zenden aan de Admini-
tratie van de „Zelandia" te
Suiddorpe.
Van wege de Administratie zal
t> het nummer dat i-Jannari a s
rerschijnt een
ilgemeene Nieuwjaarswensch
vorden opgenomen waaronder ie-
ler belanghebbende zijn naam kan
geplaatst krijgen tegen toezending,
'óór 30 December a. s. van 10 cents
n postzegels.
Staatkundig Overzicht.
Prijs per 3 mnamlen:
franco per post 75 cent, voor België frs. 2.50. Bij vooruitbetaling voor een geheel jaar bedraagt
de abonnementsprijs slechts f2,50 voor Nederland.
Aan deze uitgave is verbonden een (>EIL.LrUSTItEEItI> ZIIMl VliSliLVIt tegen den
prijs van 45 cent per 3 maanden, betaalbaar tegelijk met de abonnementsgelden.
Advertentië in,
van 1 tot 5 regels 50 cent, voor elke regel meer 10.
Bij driemaal plaatsing van dezelfde advertentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend.
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
Dienstaanbiedingen en aanvragen om dienstpersoneel ter grootte van hoogstens 8 regels worden
bij vooruitbetaling geplaatst voor 40 cent per advertentie.
Bij abonnement of herhaalde plaatsing belangrijke reductie.
Het zal wel overbodig zijn in den aan-
ïef van dit eerste artikel te wijzen op
iet feit, dat de pers in onze dagen een
der krachtigste, zoo al niet het krach
tigste hulpmiddel is in dienst van den
geest, tot verbreiding van ideëen, tot
verdediging van beginselen, tot beharti
ging van politieke en sociale belangen
en tot het voeren van den strijd voor die
Moeder's dwaasheid, zoo noemde men het
in de heele familie, dat moeder nog niet
wilde ophouden met werken, terwijl zij toch
al op jaren kwamen' het volstrekt niet noodig
was, dat zij nog iets deed.
Wel, hoe blij zou menigeen zijn. als hij het
zich gemakkelijk kon maken, en zij, die het
zoo goed zou kunnen hebben, deed het niet,
hoezeer er bij haar ook op werd aangedron
gen. Tegen moeders dwaasheid viel niets
te doen.
En het was een zwakke troost voor hare
kinderen, dat men in de heele stad deze
dwaasheid van de oude juffrouw Bitschman
»origineel" vond. Het was toch somtijds
onaangenaam. Dat moeder, toen zij rijk was
nog haar groentekelder openhield, zóu men
zich nog hebben laten welgevallen, maar
dat zij tweemaal per week op de marktda
gen, in haar stalletje ging zitten en, be
haaglijk om zich heen ziende, ieder, die het
verlangde., van haar groenten uitzocht, dat
was toclf waarlijk een dwaasheid
Erf wat wist zij haar groeiflen en haar
fruit aan te prijzen, net alsof zij het noodig
had, zooals in haar jonge jaren, toen zij nog
niets meer was dan de vrouw van een man
zonder eigenlijk beroep, een man die zich
«commissionair" noemde.
zaak, die de overtuiging ons heeft leeren
achten en waardeeren als de beste voor
de maatschappij, waarin we leven en
ons bewegen.
Sinds langen tijd reeds werd dit hulp
middel ontbeerd in Zeeland dooreen par
tij, die zoo talrijke vertegenwoordigers
telt in deze gewesten.
Immers de Katholieke partij mistte
hier nog altijd haar eigen orgaan, een
orgaan, dat zich enkel en alleen zou
wijden aan de politiek, gegrondvest op
het staatkundig program van de Katho
lieke partij in de Tweede Kamer der
Staten Generaal.
Lang werd deze behoefte reedsgevoeld,
en hoe vaak ook stenynen zijn opgegaan
in dien geest, de mannen, die het
krachtig initiatief zouden nemen, lieten
op zich wachten.
Thans echter is dat anders geworden.
Eenigen der voornaamste Katholieken
hebben de hand aan den ploeg geslagen,
om het uitgestrè&telerrciH, daf zOülaSig'
reeds braak lag, te bebouwen en vrucht
baar te maken.
En zoo werd het besluit genomen en
doorgevoerd tot stichting van het blad,
waarvan wij hier den lezer het eerste
nummer als proefexemplaar aanbieden.
De naam „Zeiandinzegt duidelijk
en helder genoeg,datZeeland'sbelahgen
de eerste plaats zullen innemen op ons
werkprogram.
Wat de richting aangaat, wij
kunnen het in een enkel woord zeggen
die richting zal zijn Katholiek.
Wij twijfelen er geen oogenblik aan,
of ons pogen zal door de vele Katholie
ken met vreugde worden begroet, omdat
ze nog steeds een orgaan misten, dat
zich op zuiver Katholiek terrein stelde
en strijden en werken zou in den geest
van het program der Katholieke Kamer-
partij.
De heer Bitschmann zaliger was klerk
geweest, maar dit beroep beviel hem op den
duur niet; hij kon niet recht tegen een zit
tend leven, en zoo hing hij al gauw nadat hij
de knappe, flinke Babette, de dochter van
een eerzaam schoenmaker, getrouwd had,
zijn klerkenbaantje aan den kapstok. Hij
had in de gaten gekregen, dat hij als man
van deze vrouw zich niet behoefde te over
werken. I)e groentekelder, dien' de prakti
sche Babette aanstonds na hun trouwen had
geopend, ging uitstekend en wierp een rijke
winst af. De jonge vrouw had uit het ou
derlijk huis verstand van zaken meegebracht
en ook, als bruidschat, een paar honderd
daalders di e voldoend bed rij fskapi taa 1 waren
Bitschmann zeide dus zijn kantoorwerk
zaamheden vaarwel en werd commissionair
dat wil zeggen, hijliep, nadat hij 's morgens
de zeer eenvoudige boekhouding van zijne
vrouw had bijgewerkt, op de markt en in
de straten rond, deed nu en dan ook wel
eens een klein zaakje, en zat 's avonds in
een bierhuis, natuurlij kook en kei voor zaken!
Een goede kerel, die Bitschmann, maar het
buskruit had hij niet uitgevonden. Doch hij
had geluk, driemaal in zijn leven had hij
geluk. In de eerste en voornaamste plaatsin
de keuze van zijn vrouw; in do tweede met
een loterijbriefje dat hij in betaling van een
armen drommel aangenomen had. De arme
drommel stierf als arme drommel en op het
lot viel later een hoogo prijs. En in de derde
plaats kocht Bitschmann op aandringen van
zijn verstandige vrouw, voor een deel van
de som gelds een groot stuk land, dicht bij
de stad, dat voor een spotprijs te krijgen
Voorloopig zal Zelandia" tweemaal
per week verschijnen, om de huisgezin
nen te bezoeken en daar, als een gezel-
ligen kouter en vriend, de voornaamste
nieuwtjes te komen vertellen, die zoo
wel in Binden- als Buitenland de aan
dacht verdienen.
De hoofdartikelen zullen steeds gewijd
zijn aan politieke en andere gebeurtenis
sen, die den lezer belang kunnen inboe
zemen, en'zullen meestal genomen zijn
uit datgene, wat ons allen het meeste
kan boeien en ter harte gaan.
Yerder zullen we telkenmale een
reisje maken over 't wereldtooneel
en een oogenblikje stilstaan dhhr, waar
eenig feit van beteekenis ons treft,
om dan weer terug te keeren op ei
gen bodem, en het meest wetenswaar
dige uit onze naaste omgeving bij elk
aar te sprokkelen.
Ter afwisseling en ter verpoozing tus-
schen de bonte mengeling van lief en
leed Hit vreemd ei*- zullYn'wij'Oük
een plaatsje inruimen aan boeiende en
aantrekkelijke feuilletons, geen halve
of zoutelooze lectuur, waarmee de we
reld, helaas, zoozeer wordt overstroomd,
maar degelijke, kern-gezonde verhalen,
die door een ieder kunnen en zullen
gelezen worden met veel genoegen.
Zelfs een kind zal ze kunnen ter
hand nemen en er vruchten uit ver
garen ten goede.
Zoo zal Zelandiaworden wij
twijfelen er geen oogenblik aan, een
welkome gast aan den huiselijken haard,
en telken reize zal zijn komst met vreug
de worden begroet.
Daarenboven verbinden wij aan het
blad een Geïllustreerd Zondagsblad"
dat veel wetenswaardigs bevat in woord
en beeld en den lezer op de hoogte
houdt van de in tressan tste personen,
voorvallen en vindingen van verre en
was. Do stad breidel" zich later in die rich
ting uit en het stuk tand werd na eenjge
jaren verkocht als bouwterrein. Het ligt
voor de hand, dat dit voor Bitschman een
prachtige zaak was.
De goed gelukte speculatie gaf moed.
Bitschmann was van nu af zijn eigen com-
misliönair en toen hij, nog tamelijk jong
kwam te sterven; lief hij zijn weduwe een
aanzienlijk vermogen na, dat van jaar tot
jaar grooter werd. Babette wist liet geld
bijeen te brengen en verslapte niet in haar
vlijt.
Al geruimen tijd behoorde zij tot de
»markt-millionnairs" van destad. Hare vier
zoons waren allen flinkemannengeworden.
De oudste was bouwmeester, de tweede
dokter, de derde postmeester de vierde, het
wonderkind, kapelmeester. Allen «eerbied
waardige" mannen, zooals hun moeder vol
trots placht te verzekeren. En zij waren in
goede families getrouwd. Ook daarvan ver
telde de oude juffrouw Bitschmann maar al
te gaarne haren kelder- en marktklanten.
De zoons vergolden Hunne moeder rijkelijk
al hare zorg en lief !e. Geen van de vier
woonde in de stad, dat was ten slotte ook
maar beter, juist om moeders dwaasheid.
Op nieuwjaar hadden de zonen geregeldeen
samenkomst in het ouderlijk huis, en dan
deelde moeder van hare renten uit.
Mijn jongens zullen wat van het geld
hebben zoolang ik nog leef, niet alleen eerst
na mijn dood. Dat was moeder's stelregel.
Behalve deze regelmatige toelagen gaf zij
nog naar behoefte, bij bijzondere gelegenhe
den, bruiloften, kinderdoopen, zomerreizen.
van nabij.
Met deze beloften op de lippen en in
't hart doet Zelandia thans zijn eerste
schrede in de wereld en klopt al da
delijk vrijmoedig bij U aan om een vei
lig schuilplaatsje te vragen in Uw
midden.
Wij vleien ons van harte met het blij
de vooruitzicht, dat hem uwe deuren
gaarne zullen worden ontsloten, verze
kerd als wij zijn, dat hij U veel nuttigs
zal leeren en dat zijn meer ernstige taal,
zoowel als zijn lossere mededeelingen en
berichten door U met veel aandacht en
graagte zullen worden beluisterd.
Redactie en Uitgever zullen steeds zorg
dragen, dat Zelandia altijd flink voor
den dag komt en daarom in geen enkel
Katholiek gezin mag worden afgewezen.
Mekkagangers.
De stroom van Mckkagangers uit Indië
naar het graf van den profeet gaat onafge-
- brokeit voort, ofechom, valt waar te nemen,
dat hun aantal in dit geweest lang zoo groot
niet meer is als voorheen. Deze liefhebberij
kost geld en van dit artikel heeft de in-
landsche bevolking hier ter kust in den laat-
sten tijd eer te weinig dan te veel.
Op 22 October 11. vertrok van hier naar
Djedda het stoomschop Bali met 527 aspi
rant hadji's aan boord, van welken 16 van
Sumatra's Westkust afkomstig waren; de
overigen kwamen van Java.
Den 29sten dier maand vertrok het stoom
schip Bogor van hier met dezelfde bestem
mingtot overvoer van 510 bedevaartgangers,
waarvan 37 van deze kust en de overigen
van Java afkomstig.
Deze week wordt hier nog het stoomschip
Soerabnja verwacht, dat eveneens aange
wezen is om eenige honderden aspirant-
hadji's naar het land van den profeet óver
te voeren.
Is de reisgelegenheid via Emmahaven voor
de meesten gemakkelijker, velen verkiezen
nochtans,- naar men ons mededeelt, den
goedkooperen weg overland naar de Oost
kust, via Singapore naar Djeddah.
De oude vrouw, die voor hare persoon zoo
eenvoudig voortleefde als zij altijd gewoon
was geweest, had toch ten volle besef van
de behoeften van het jongere geslacht en
van honger levenskringen.
Zoo deed zij heel veel ter wille van hare
kinderen; zij mochten alleen niet rakenaan
hare «dwaasheid", dan werd zij kwaad.
Niettemin trachtten hare zoons toch altijd
weer opnieuw haar daarvan af te brengen.
Het was toch iets ongehoords: een millionaire,
die bij weer en wind op de markt zit en kooi
en appels verkooptMaar al deze pogingen
stuitten af op de stijfhoofdigheid van juffr.
Bitschmann.
«Wat, moet ik het mij gemakkelijk ma
ken? En waorom zou ik dat doen? Ik heb
toch geen last van moeheid en zenuwach
tigheid, zooals de jongelieden van tegen
woordig En wat zou ik dan in 's hemelsnaam
moeten beginnen? In mijn salon gaan zitten?
de oudejuffr. Bitschmann houdt er, sedert
zij schoondochters heeft, een keurig inge
richt salon op na, op de «bel étage", maar
zij zit meestal in haar kamertje naast den
groentekelder, «in mijn salon gaan zitten
en de vliegen tellen misschien?"
Aldus antwoordt zij haar oudsten zoon,
als deze haar weer eens bestormt om het
groentestalletje op de markt op te geven.
«Zeg mij maar cons, Avat ik anders doen
moet. Voor de geldzaken zorgt mijn notaris
want daarvan heb ik geen verstandgenoeg.
Voor mijn plezier in boeken lezen, zooals de
groote dames doen, kan ik niet, want ik
begrijp niemendal van de schoonheden, die
daarin staan. Nu, en aardige nietigheid)es
ZUID-AFRIKA.
\1 anneer wij bij 't eerste verschijnen van
dit nieuw orgaan voor Zeelandden
blik laten gaan over het wereldtooneel, dan
treft ons in de allereerste plaats de droevigo
en gruwelijke strijd, waarin onze Zui'd-
Afrikaansche broeders sinds zoolang reeds
zijn gewikkeld, en waarvan de wreedaar
dige feiten, door Engeland bedreven, heel
de Avereld met afschuw tegen het Britsche
volk en zijn bevelhebbers hebben bezield.
Na zooveel dagen van harden strijd, waar-
iu zoo vaak het einde en den ondergang der
republieken werd geprofeteerd, staan do
Boeren nog krachtig en onverslagen te vel
de.
Wel mogen hun vrouwen en arme bloed
jes van kinderen in de Concentratiekampen
worden uitgehongerd en vermoord, toch blij
ven de helden pal staan in den heiligen strijd
voor recht, en gerechtigheid.
ooral in de laatste dagen hooren wij alom
van krachtige operatiën der Boeren.
En na die kranige staaltjes van roerigheid
en machtsontA'-ikkeling onzer stambroeders,
als stonden we p;ts aan den dageraad van
den treurigen strijd, kan men moeielijk tot
de conclusie komen dat het einde van den
oorlog zichtbaar nadert. Maar hoe vreemd
het ook is, toch schijnt de Engelsche Regee
ring dit te doen, althans de Memorial Di
plomatique deelt mede dat de Britsche re
geering den mogendheden te verstaan heeft
gegeven dat de Zuidafrikaansche oorlog ze
ker voor het eind van Maart a. s. geëindigd
zou zijn.
Hoe de Engelsche Regeering aan die avc-
tenschap komt is een raadsel, voorloopig ziet
het er niet naar uit. Maar er bestaat toch
een middel voor haar om gelijk te krijgen
zij verklaart immers maar dat de oorlog uit
is. Dat heeft zij al meermalen gedaan, 't is
daarom eigenlijk gek dat zij dit thans ver
klaart. Hoe kan zij nu zeggen dat de oor
log, die immers voor een jaar al uit Avas en
toen Aveer op 15 Sept. jl., voor einde Maart
zal geëindigd zijn. 't Zal daarmee Avel even
zoo gaan als de vorige malen.
En wanneer het juist is Avat de Figaro van
een zeer goed ingelicht persoon verneemt
maken, kleedjes, borduurAverk en kussens,
zooals de dames, die niets te doen hebben,
kan ik ook niet. Ik heb bet, niet geleerd in
mijne jeugd, en nu ben ik er te oud voor. 1
Mijn vingers kunnen wel omgaan met kpol.
met appels en peren en Avat daar meer bij
behoort, maar niet met een haak- of bor-
duurwerkje. Zeg mij nu maareens, waarmee
ik mijnen tijd zou moeten slijten?
Och, moeder, dat is nu toch zoo moei
lijk niet. Gij koopt u een landauer en gaat
rijtoeren maken en ge maakt eenseen schoo-
ne reis en gaat den eens naar uwe kinderen
Wel ja, een landauer! Waarom dan
niet dadelijk een automobiel? zeg, jongen
dat meent ge zelf niet. Ik zou mij immers
tot de teenen uit schamen, als ik zoodeftige
dames ontmoette, de vrouw van den regec-
ringspresident bijvoorbeeld, die altijd te v et
gaat en die mijne beste klant is. En reizen?
Neen, dat is mij te nieuwerwetsch, dat laat
ik aan de jongeren over. En mijne kinderen
bezoeken? Neen, mijn jongen, dat doe ik
niet. Ik pas niet in uAve kringen. En Avaar
ik niet pas, daar blijf ik vandaan. Het doet
mij heel veel plezier, als gij bij mij komt, gij
en UAve vrouw en kinderen; hier ben ik
thuis en hier geef ik den toon aan. Dus het.
moet stilletjes zoo blijven als het is. En zie
mij eens aan, jongen. Kan men mij aanzien,
dat ik zeven-en-zestig jaar ben? En doet
mij nu genoegen, gij en UAve broeders, mij
verder uav eeuwig gelamenteer over mijn
marktstalletje te besparen.
Blot volgt.)