NIEUWSBLAD VOOR ZEELAND. No. 170, 1906. Zaterdag 21 April 20e Jaargang. CHRISTELIJK- HISTORISCH Boitulindsek Overzicht. VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK Wed. S. J. DE JOMGE-VERWEST, te Goes F. P. D'HUIJ, te Middelburg. PRIJS DER ADVERTENTIËN Becfctszake n. IEDEREN WERKDAG DES AVONDS. Prijs per drie maanden franco p. p1,25. Enkele nummers0,026. UITGAVE DER FIRMA EN VAN van 1—5 regels 40 cent, iedere regel meer 8 cent. Familieberichten van 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent. i0 20 April 1906. De Middelburgsche Courant heeft haar onjuiste mededeeling omtrent een samen komst van dr. Kuyper met dr. Gewin en prof. Visscher, en de door haar op die on waarheid gebouwde valsche conclusies niet ingetrokken. Integendeel heeft zij deze laatste nog wat aangedikt, de beschuldiging volge houden en zoo tot het laatste toe in hare onwaardige taktiek van stemmenjacht door het wekken van valsche voorstellingen, volhard. Dit spijt ons, meest om haar zelve. Zij, die zoo vaak als censor harer zusteren optreedt, en opkomt voor vrijheid en recht, en waarheid, had de kiezers niet ter stembus mogen laten gaan, alvorens hare valsche beschuldiging ingetrokken, en hare vergissing hersteld te hebben. Door dit na te laten heeft zij zelve op haar „vergissing" het stempel eener ellen dige kiesmanoeuvre gedrukt. Weer is een nieuwe Rembrandt ontdekt. De schilderij, thans in het Kaiser Frie- drich Museum te Berlijn, stelt voor Saskia, de vrouw van den schilder. Met parelsnoeren door het los afhangend haar en ook rond den hals, heeft zij een mantel van brocaat omgeslagen, terwijl ze een groot blad papier in de hand houdt. Ze zit bij een tafel, waarop metalen bord en schenkkan zijn geplaatst. Men is reeds bezig om de schilderij te reBtaureeren en stelt zich voor, ze bij gele genheid van het Rembrandtjubilé, op de tentoonstelling te Leiden te exposeeren. Al is het aantal schilderstukken van den Hollandschen meester groot betrekkelijk, elk stuk van zijne hand, dat de verzameling verrijkt, is als een groote aanwinst te beschouwen. Het zijn altemaal voort brengselen van het genie, die de eeuwen verduren. De eenvoudige koster der Westerkerk te Amsterdam, vermoedde voorzeker niet, welk groot verlies de kunst geleden had, toen hij bij Rembrandts dood, diens naam aldus in het doodenregister inschreef Deynsdach, 8 October 1669. Rembrandt van Rijn, schilder, op deRoosegraft, teghen over het doolhof. Laat na 2 kynders. Het onderzoek naar het vaderschap is een maatregel, waarnaar door duizenden in den lande met groot verlangen wordt uitgezien. In België heeft de wetgever den knoop doorgehakt, en is men ons nu voor. Daar is de wetswijziging die voortaan bedoeld onderzoek toelaat, een feit geworden. In naam der rechtvaardigheid kan deze beslissing niet genoeg worden toegejuicht. En den Nederlandschen wetgever roepen wij toe haast u, en doe wat gij rc eds een halve eeuw geleden had moeten doen. Laat de trage en omslachtige wijze van wet geving, waardoor ons vaderland al zoo vaak bij zijn naburen tot een belaching was, nu eindelijk, althans op dit teere punt, eens varen. Geef ook hier den rechter 't recht tot onderzoek naar het vaderschap, tot aan pakking van den wreeden wellusteling die zich de vrouw of maagd tot voorwerp en slachtoffer zijner schande, tot deelgenoote zijner overtreding koos, en weigert de ge volgen er van te dragen, ja ze alleen stapelt op het hoofd der zwakke ongeluk kige, welke hij verleidde Het moet niet langer in een fatsoenlijk land mogelijk zijn dal tengevolge van het verbod van bovenbedoeld onderzoek, de last en de schande die aan eene onechte geboorte kleeft, enkel en alleen op de schouders van het schuldige meisje wordt geladen, terwijl de minstens even schul dige jongeling of man vrij uit gaat; ja in zijn goeden naam door de wet beschermd wordt. Dat schreeuwt om wraak In Iowa, een der Amerikaansche Staten, js, gelijk wij reeds eenige weken geleden herinnerden, een wet aangenomen, waarbij in sommige gevallen vrijheid gegeven wordt, om een stervende met daartoe aangewezen middelen het leven te be nemen. Die wet is de zoogenaamde „eutha- nasiawet". Ze mag alleen toegepast worden indien de laatste hoop op herstel verloren is, n.l. bij ongeneeslijke pijnlijke ziekten. Ook bij verschrikkelijke misvormde, alst mede bij hopeloos idiote kinderen. Eers- dan, wanneer een drietal geneesheeren te izamen met den geneeskundigen ambtenaar van de plaats een gemeenschappelijk besluit nemen om in het speciale geval de wet toe te passen, wordt aan de gestelde voorwaar den voldaan. Waar het mogelijk is moet ook de lijder zijn toestemming geven en niet weigerachtig zijn 't laatste middel, dat hem een wissen dood brengt, te gebruiken. Ook de toestemming der naaste betrekkingen is noodig. In alle andere gevallen wordt de behandeling beschouwd als moord. Dat is zoo ongeveer de korte inhoud van de veelbesprokene euthanasiawet uit den Staat Iowa. San Francisco. Van hoe ontzaglijken omvang de ramp te San Francisco was, bewijst het hier onder volgende telegram van Generaal Fustin, die met 1000 man troepen der federatie tot het bieden van hulp aan de geteisterde bevolking was uitgezonden. „Aan den minister van oorlog te Was hington. San Francisco is feitelijk vernietigd. De troepen hebben de politie geholpende militairen hebben samengewerkt met de civiele autoriteiten. Gjj kunt niet te veel tenten en levensbehoeften sturen. Onge veer 200,000 menschen hebben geen dak boven het hoofd. Levensmiddelen zijn hier schaarsch, daar alle winkels van voedings middelen enz. vernield zijn. Alle regee- ringsgebouwen in de stad zijn verwoest." Gedurende den nacht van Woensdag op Donderdag verteerde het vuur nog vele der fraaiste gebouwen, en breidde de brand zich in een dozijn riohtingen uit tot in de woningwijken. Ook in de wijken van het scheepvaartverkeer en den zeehandel brandt het. Het geheele district ten zuiden, van Market Street de straat, die de stad in twee helften scheidt is vernield. Alle dagbladinstallaties zijn onbruikbaar ge worden. De generaal zorgt best voor de orde en de veiligheid. Reeds den eersten avond liet hij vier plunderaars doodschieten. De Nieuwe Courant ontving uit New- York de volgende mededeelingen De eerste dag. De eerste schok werd gevoeld omstreeks 5 uur in den ochtenden de beving nam snel in hevigheid toe. De schoorsteenen begonnen in te storten, de huizen beefden. De inwoners, door schrik aangegrepen, vluchtten de straat op, de meesten in hun hemdmaar zij ontsnapten slechts aan 't gevaar onder hun huizen begraven te wor den, om het even groote gevaar tegemoet te loopen van door de vallende steenen en muren der instortende huizen verplet terd te worden. In de straten kon men den bodem zich met korte tusschenpoozen zien opheffen de huizen wankelden op hun grondvesten of vielen met donderend geraas in puin. Voor het meerendeel waren de bewoners van kleine woningen buiten de dichter bevolkte buurten ongedeerd, maar alras waren ook zij aangegrepen door den al- gemeenen schrik. De schokken duurden meer dan een uur alle straten wemelden van lieden die als verdwaasden van rechts naar links en van links naar rechts vlogen. Een tweede schok, die zich om 10 mi nuten voor half negen deed gevoelen, vermeerderde de paniekmaar de daardoor aangerichte schade was betrekkelijk wei nig belangrijk. Allengs kwamen de men sehen weer tot kalmte en werd het red dingswerk georganiseerd. Aanvankelijk was er geen leiding en deed elk wat hem goeddacht. Men begon in de ergst geteis terde buurten. De mannen droegen dooden en gewonden weg, terwijl de politieagenten hun best deden ouders en vrienden, die familieleden of kennissen zochten, tot be daren te brengen. De menschen, die thuis bleven, zijn in 't algemeen gespaard, hoewel er velen gekwetst werden door de vallende schilde rijen, meubelen, enz. Men vreest, dat bijna geen enkele familie volledig gespaard bleef. De huizen, opgebouwd volgens de nieuwe methode, d. i. met een stalen raamwerk, bleken sterker dan de uitsluitend steenen gebouwen. Verscheidene loodsen werden in zee geslingerd. Het Paleis van den Arbeid werd tot hospitaal ingericht en honderden gekwet sten werden daar binnen gebracht. Alle overige beschikbare hospitalen waren stampvol gekwetsten. Een corps van artsen-vrijwilligers be handelde de gekwetsten. De talrijke vreem delingen in de stad vermeerderden nog de onrust. Bij honderden tegelijk vlogen ze naar het telegraafbureau om vrienden en bloedverwanten bericht te geven van hunne redding en vonden alle telegraafkantoren op één na vernietigd. Weder was een nieuwe bron van gevaar ontstaan, doordat de gasleidingen waren verwoest en het vrijgekomen gas tal van branden en ont ploffingen veroorzaakte. De blusschers waren niet in staat iets tè doen aan de kleine huizen wilden ze nog wat redden, dan moesten ze al hun krachten wijden aan de groote gebouwen in de handelswijk. De overlevenden uit de districten, waar de eerste schokken werden gevoeld, doen treffende verhalen over de tooaeelen, toen duizenden van angst krankzinnige personen de straat op snelden en hopeloos heen en weer over de straat holden in hun ho peloos pogen om het gevaar te ontgaan door de neerploffende schoorsteenen en muren verpletterd te worden. Een groot aantal hunner vonden op straat den dood, terwijl hunne familieleden, die 'zich niet naar buiten hadden begeven het leven redden. Den geheelen ochtend waren de brandweerlieden aan het werk om de vlammen te stuiten,-maar vruchteloos. De ambtenaren van posterijen en telegrafie moesten hals over kop de gebouwen ver laten, wilden ze geen gevaar loopen levend verbrand te worden. De dynamietontplofHngen, waarmee de brandweerlieden de huizen doen springen om den brand tegen te houden, verhoogen nog het vreeselijke van den toestand. De stad is geheel in een dichte rookwolk gewikkeld, welke, wanneer zij nu en dan door den wind wordt weggevaagd, een waren vuurpoel onthult, waar langs alle kanten balken, ijzeren ramen en steenen doorvliegen, afgerukt door de dynamiet- ontploffingen. Doch al treuriger werd de toestand. In al de parken en op al de pleinen verdrongen zich duizenden vluchtelingen die daar ook de bezittingen hadden opeen gestapeld, die zij hadden kunnen redden. De tweede dag. Het valt nog steeds niet te voorspellen, wanneer en of men erin zal slagen, liet vuur meester te worden. De vlammen- bundels verheffen zich mijlenhoog. Door de straten vliegen automobielen en andere voertuigen, beladen met dooden en ge kwetsten. In den nacht van Woensdag op Donderdag begon het gespuis opnieuw i pogingen te wagen, winkels te plunderen en lijken te berooven. Terwijl werklieden een 50-tal lijken in een voorloopig lijkenhuis hadden geborgen, vloog het gebouw in brand. De vallende steenen en balken, welke van een met dynamiet vernield naburig huis afkomstig waren, dwongen de arbeiders, de vlucht te nemen en de lijken achter te laten. Het Chineezen-kwarlier is één reuzen- puinhoop honderden Chineezen liggen levend begraven onder de brokstukken van hun huizen. De Japansche wijk is volledig- in vlammen opgegaan de Japan sche bewoners hadden zich nog bijtijds met hun schamele bezittingen weten te redden. De armen worden op kosten der ge meenschap van voedsel voorzien, het lijden der van huisvesting beroofden is zeer groot. Komen de aangevraagde levens middelen niet bijtijds aan, dan staat een nijpende hongersnood voor de deur. De strijd tegen het vuur wordt enorm bemoeilijkt door de vernieling van alle waterleidingen in en om San Francisco. Het eene gebouw na het andere, straat na straat, wijk na wijk wordt door het vuur bereikt en verteert. En er is geen water Andere plaatsen. Ook plaatsen in de nabijheid van San Francisco hebben hevig geleden. In Sacra mento werden een aantal huizen verwoest en kwamen eenige personen om het leven, tusschen San Francisco en Benicia is de spoorweg over een afstand van drie mijlen verzakt. Berkeley, de zetel van de universiteit van Californië, is ten deele verwoest. In Oakland stortten een aantal gebou wen in, maar kwamen geen personen om het leven. Het plaatsje San José is van alle gemeen schap afgesneden. De Union Pacific Spoorwegmaatschappij deelt mede, dat alle haar toebehoorende telegraaflijnen ten Westen van Ogden (Utah) verwoest zijn. San Francisco is de hoofdstad van Ca lifornië. Men verneemt uit Los Angelos (Californië), dat twee schepen, welke in de baai van San Francisco voor anker lagen, gezonken zijn als gevolg van het opkomen van een vloedgolf, na den aardschok. Nu reeds wordt het aantal dooden en gewonden gesteld op 5000. Een felle oostenwind wakkerde de vlammen aan. Algemeen is men echter van meening dat het juiste aantal dooden wel nooit zal worden vastgesteld, daar honderden menschen, onder de brandende puinhoo- pen, tot asch verteerd zijn. De minister van Financiën heeft aan het bijkantoor van de Rijksschatkist te New- York machtiging verleend, langs telegra- fischen weg 10,000,000 dollar over te maken aan het bijkantoor te San Francisco. Vroegere aardbevingen. Het was deze week niet de eerste maal dat Californië door een aardbeving werd bezocht. Aardschokken van uiterst vernie lende werking kwamen voor in September 1868; en den 19en April 1892 werden tal van steden en dorpen in de vallei der Sacramento door een aardbeving zwaar bezocht. De laatst-geconstateerde Califor- niscbe aardbeving van beteekenis, deed zich 31 Juli 1900 gevoelen te Los Alamos. De Yereenigde Staten zijn overigens, betrekkelijk, vrijwel gespaard gebleven voor noodlottige aardschokken. De ergste ramp van dien aard, welke valt te vermel den, was de aardbeving, welke 31 Augustus 1886 meer dan driekwart van de stad Galveston verwoestte, een ramp waarbij 96 personen het leven verloren In Utah werden 13 en 14 November 1901 schokken waargenomen, 28 Juli 1902 kwa men de Staten Nebraska, Iowa en Zuid- Dakota aan de beurt; terwijl den lOen Augustus van datzelfde jaar te Skagway, in New Jersey, verscheidene zware schokken werden gevoeld. Voor Mexico, Centraal-Amerika en den Westindischen Archipel zijn aardbevingen geenszins ongewone verschijnselen. Vooral Mexico werd herhaaldelijk geteisterd, zoo als op 24 Januari 1899 en op 16 en 17 Januari 1902. Die laatste maal werden de plaatsen Chilpancingo en Chilapa in puin gelegd en verloren 17 personen het leven. De groote ramp van Martinique, gevolg der uitbarsting van de Monte Pelée (8 Mei 1902) werd datzelfde jaar gevolgd door een reeks aardbevingen op 8, 9,10 en 11 Juli. Acht steden en meer dan 900 mensohen- levens gingen 18 April 1902 door aard schokken verloren in Guatemala. De noodlottigste aardbeving waarvan de historie gewaagt, is de beruchte Lissabon- sche ramp geweest op 1 November 1755. Deze duurde ongeveer 8 minuten, vernielde bijna alle huizen der stad en doodde 50,000 menschen. Geheele straten zakten weg. Dienzelfden dag werd Malaga vrijwel ver nietigd en kwamen te Fez 12,000 Arabieren om het leven. Telegrammen. Nadat het bovenstaande geschreven was vernam het Hbld. nog het volgende Oakland, 19 April, 10 uur des och tends. Te oordeelen naar den voort gang van den brand zullen hedenavond 300.000 menschen dakloos zijn. De hongersnood dreigt al reeds. De stad had voor niet langer dan drie dagen levens middelen en nu de geheele handelswijk en alle magazijnen verwoest zijn, komt er gebrek aan voedingsmiddelen. De prijzen zijn reeds verdrievoudigd. De Regeering zond aan de overheid te Portland Seattle bevel levensmiddelen te koopen en ze in allerijl te zenden naar San Francisco. Vijf douane-kotters zijn beschikbaar gesteld om ze over te brengen. Het meest merkwaardige verschijnsel bij deze ramp is de opmerkelijke kalmte van het volk, dat klaarblijkelijk half ver suft is door den omvang van het onheil en zeker eenige dagen noodig zal hebben om tot het volle besef van den verschrik- kelijken toestand te komen. Tal van berichten melden dat plunde raars worden aangehouden en doodge schoten. Op een dezer onverlaten die in de bouwvallen van een juwelierswinkel aan het graven was, werd door een ma troos geschotende man trachtte nog te ontkomen maar de zeeman reeg hem aan zijn bajonet. Hedenochtend werden in de straten de lijken van drie doodge schoten dieven gevonden. New-York, 19 April. Lijsten met be langrijke inschrijvingen ten bate van de slachtoffers te San Francisco worden overal gepubliceerd. De heer Rockefeller gaf aan zijn agenten te San Francisco volmacht om 100,000 dollar weg te geven. Washington, 19 April. De Kamer ver hoogde het door den Senaat toegestane bedrag tot een millioen. De Senaat keurde die verhooging goed. San Francisco, de grootste handelsstad van West-Amerika telde in 1846 zeshon derd inwoners, en nu 500 duizendHet klimaat is er zeer zachtin den zomer nooit drukkend warm. Sneeuw valt er uiterst zelden. De straten zyn breed. De stad is gedeeltelijk aan den voet van en tegen hooge heuvels gebouwd. De handel is zeer uitgebreid, vooral met Europa. De koopvaardijvloot omvat 550 zeilschepen en 260 stoombooten. Op de vischmarkt komt jaarlijks minstens ö'/2 miljoen dollars alleen aan zalm. Zoo verhalen de school boekjes. Arrondissements-Eechtbank te Middelburg. Heden, Vrijdag, zijn veroordeeld wegens verduistering P. J. D39 j., muzikant en werkman, Middelburg, thans aldaar in hechtenis, tot 3 m. gev. straf, met mindering der doorgebrachte hechtenis; mishandeling: C. de T., 33 j., arbeider, Westdorpe, tot f5 b. s. 5 d. h., en A.M. B., 35 j., hvr. van J. de N., zonder beroep, Vlissingen, tot 3 m. gev. straf het doen eener valsche aanklachtA. M., 46 j., photograaf, Sluis, tot 1 m. gev. straf vernieling E. J. M. O., 19j.,landbouwers- knecht, Schoondijke, tot f3 b. s. 3 d. h. wederspannigheidF. K., 25 j., commis sionair, Kruiningen, tot 14 d. gev. straf, en overtreding van rijksbelastingenE. de V., veekoopman, Selzaete, tot f 10 b. s,

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1906 | | pagina 1