Zelfbeschikking
niet genoemd
Elfstedentocht
op zaterdag
Egypte wil V.A.R.
verder afbreken
VORST
duurt
voort
Unanieme beslissing over Nieuw-Guinea in de ministerraad na-g
Rotterdams havenrecord
op Kerstmis gebroken
Grote verkeersdrukte na
show van Hermans
Ijs en weder
dienende
TRIESTE WRAKKENOOGSTVAN KERSTMIS
„Ga niet naar
Nieuw-Guinea"
De Bilt: Vorst
PROTESTANTS-CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR ZEELAND
Vaag
Bemiddeling
Aanwijzingen
Amerika wacht af
Nederlander in de
Alpen omgekomen
„Het pakt je
ivel even aan
vond TOON
DAGBLAD C0B0UW
zuw&t&ute A/tdtews..
ómsewfe fev&tsêust/
Aanval op imam van Jemen
Hertogin van Kent
in verwachting
LAATSTE NIEUWS
Directeur: JACQ. DE SMIT; Chefred.: G. J.
Breuker. Kantoren te: Middelburg, Plein 1940 nrs.
6—8, Postbus 26. Giro 116666, telefoon 01180—2009
en 4469. Goes, Lange Vorststraat 84, Postbus 4,
telefoon 011006901. Vlissingen, Nieüwendijk 33,
Postbus 24, telefoon 01184—3224. Terneuzen,
Nieuwstraa) 40. Postbus 53. tefefoon 011503189,
Zierikzee. Havenpark 24, telefoon 011102991.
Zeeuwsch Dagblad
Losse nummers 13 cent
Abonnementsprijs 0,56 per week, 7,-— per kwartaal
Advertentietarieven op aanvrage. - Rubriek Kabouters
T cent per woord met een minimum van 1,—
16e JAARGANG No. 5042
Woensdag 27 december 1961
KABINET ZOEKT ANDERE WEGEN
O
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG Het kabinet heeft een compromis bereikt
over de wijze waarop het zijn beleid inzake Nieuw-Guinea zal
voortzetten. De beslissing is unaniem genomen. In een commu
niqué dat zaterdagochtend na een twee uur durend beraad is uit
gegeven, wordt gezegd dat ter uitvoering van de beslissing „op
korte termijn een aantal vertrouwelijke besprekingen in interna
tionaal verband nodig zijn'\
In het communiqué wordt daar
terstond aan toegevoegd dat de aard
van die besprekingen het onmogelijk
maakt daarop nader in te gaan. De
regering zal „zo spoedig als zij dit
verantwoord acht" nadere medede
lingen doen.
Over de beslissing van het kabi
net viel dit weekeinde in Den Haag
dan ook weinig te vernemen. In het
kabinet was zaterdag uitdrukkelijk
afgesproken dat hierover niet met de
buitenwacht zou worden gesproken.
Een vage aanduidingin welke rich
ting de kabinetsbeslissing gaat ligt be
sloten in het telegram dat minister
president De Quay op grond van het
kabinetsberaad heeft gezonden aan de
waarnemend secretaris-generaal van de
Verenigde Naties, Oe Thant, Na de
verwerping van de zg. resolutie van
Brazzaville te hebben gememoreerd,
zegt prof. De Quay daarin dat zijn
regering „actief bezig is met het
zoeken naar andere wegen en mid
delen om een oplossing te vinden,
die verenigdbaar is met onze ver
antwoordelijkheden en, zo mogelijk
ook aanvaardbaar voor Indonesië".
Het meest opmerkelijke is dat noch
in het communiqué van zaterdag, noch
in het telegram aan Oe Thant wordt
gesproken over zelfbeschikking. Ook
in de officiële zij het voorlopige
reactie van het ministerie van buiten
landse zaken op de rede van president
Soekarno van 19 december, was het
woord zelfbeschikkingsrecht al niet ge
vallen.
Dat doet vermoeden dat het toeken
nen van zelfbeschikkingsrecht door
Nederland niet meer uitdrukkelijk als
voorwaarde voor een gesprek met In
donesië zal worden gesteld. Het zater
dag bereikte compromis zou daarin
kunnen schuilen dat anderzijds het
zelfbeschikkingsrecht als doel van het
Nederlandse beleid inzake Nieuw-
Nieuw-Guinea niet terzijde is gesteld.
Uit de zinswending „andere wegen en
middelen" in het telegram aan Oe
Thant kan blijken dat het kabinet thans
een andere weg voor ogen heeft dan
ten tijde van de indiening van zijn
voorstellen in de Uno. De diplomatie
ke besprekingen, die de regering gaat
voeren, lijken daarom minder gericht
te zullen zijn op de Uno dan wel op
bemiddeling door een voor Nederland
èn Indonesië aanvaardbare regering.
Het is duidelijk dat ingeval de Ame
rikaanse medewerking zal worden ge
vraagd, het kabinet zich heeft gere
fereerd aan de Amerikaanse inzichten
op dit punt. Men zal zich herinneren
dat de Amerikaanse gedelegeerde zich
in de Assemblee voorstander heeft ge
toond van het zelfbeschikkingsrecht,
maar tevens mogelijkheden heeft aan
geduid om Indonesië invloed te geven
in de gang van zaken in Nieuw-Gui-
nea.
Intussen kan niet gezegd worden dat
van Indonesische zijde intensieve po
gingen worden ondernomen om het tot
stand komen van een gesprek met Ne
derland te vergemakkelijken. Na Soe
karno eind vorige week, hebben thans
ook de minister van defensie, generaal
Nasution, en de woordvoerder van het
Indonesische ministerie van buiten
landse zaken, Ganis Harsono, ver
klaard dat Indonesië alleen zal praten
op basis van overdracht van het be
stuur van westelijk Nieuw-Guinea aan
Indonesië.
Niettemin verklaarde gisteren de
woordvoerder van het Amerikaanse
ministerie van buitenlandse zaken,
Lincoln White: Er zijn „zekere aanwij
zingen" dat Indonesië en Nederland
bereid zijn met elkaar te praten. Dat
bleek volgens hem uit een aantal ver
klaringen. „Sommige van die verkla
ringen zijn afkomstig uit Den Haag en
andere, minder definitief maar duidend
op een beweeglijker standpunt, uit
Djakarta", aldus White.
Hij verklaarde dat de Verenigde Sta
ten via de normale diplomatieke kana
len de beide landen samen trachten te
brengen.
In Djakarta wilde men nog geen
commentaar geven op de ontwikkelin
gen van zaterdag in Den Haag. Gezegd
werd dat het telegram aan Oe Thant
slechts „zeer vage details" bevatte en
dat niet werd gezegd hoe Nederland
zich een oplossing dacht, die voor In
donesië aanvaardbaar zou zijn.
In het interview met minister Luns,
dat gisteren in het Amerikaanse week
blad U.S. News and World Report ver
scheen, behoeft Djakarta het niet te
zoeken. Dat interview werd toegestaan
vóór president Soekarno zijn rede van
19 december hield, zo werd ons gis
teravond in Den Haag verzekerd.
In het interview had minister Luns
gezegd dat „het beginsel van zelf
beschikking het Nederland onmogelijk
maakt westelijk Nieuw-Guinea aan
Indonesië over te dragen. Inlijving bij
Indonesië zou het einde betekenen
voor het zelfbeschikkingsrecht van de
Papoea's".
Van onze correspondent
WASHINGTON. Gedurende het
afgelopen weekeinde zijn van Ne
derlandse zijde in Washington geen
specifieke stappen ondernomen in
de kwestie-Nieuw-Guinea.
Amerika ziet overigens wel met
belangstelling uit naar verdere Ne
derlandse suggesties voor het, langs
nader aan te geven wegen, berei
ken van een oplossing, dié „in over
eenstemming is met de Nederlandse
verantwoordelijkheden" en wellicht
eveneens aanvaardbaar voor In
donesië.
Eigen nieuwsdienst
INNSBRUCK Op de Alpkopf-
spitze bij het Oostenrijkse plaatsje
Berwang is zondag de 49-jarige M. M.
van der Hoek uit Barendrecht veron
gelukt.
De man had zijn vrouw bij het be
klimmen van de Alpkopfspitze hal
verwege achtergelaten. Toen hij niet
terugkwam vroeg de vrouw de politie
een reddingsploeg uit te sturen. Het
lijk werd Eerste Kerstdag in een drie
honderd meter diepe afgrond gevon
den.
Van onze scheepvaartredacteur
ROTTERDAM. Om vijf voor
vier, op de ochtend van Eerste
Kerstdag, heeft het Russische
vrachtschip Sochi een Rotterdams
havenrecord gebroken. Het was het
24.345ste schip, dat in 1961 de ha
ven binnenliep. Het 1105 brt. meten
de schip kwam leeg uit Lowestoft
en meerde af in de Waalhaven.
In 1960 notee-dc de haven van Rot
terdam 24 344 schepen. De Stichting
Havenbelangen schat, dat er dit jaar
ongeveer 24.600 schepen zullen binnen
lopen. Vermoedelijk zal het totale aan
tal iets hoger liggen; het zou wel een
zeer grote verrassing zijn als de 25.000
zou worden gehaald.
Het belangrijkste blijft evenwel de
hoeveelheid lading die de Rotterdamse
haven dit jaar zal verwerken. In 1960
werd 83.4 miljoen ton zeegoederen om
geslagen. Naar alle waarschijnlijkheid
zal het dit jaar bijna negentig miljoen
ton zijn.
C.a.o.'s
Een andere verheugende gebeurte
nis in de haven van Rotterdam (en
van Amsterdam): de overeenstem
ming over e nieuwe collectieve ar
beidsovereenkomst in de havenbedrij
ven tussen de Scheepvaartvereeniging
Zuid (en Noord) en de drie mei haar
samenwerkende werknemersorganisa
ties. De lonen gaan met zeven procent
omhoog
De werktijden en de werktijdrege
ling voor het weekeinde zullen geen
veranderingen ondergaan. In het stu-
wadoorsbedrijf zal een gewijzigde
loonopbouw van kracht worden. Gro
tere vakmanschap en ervaring zullen
voortaan beter worden beloond.
De pensioenen van de Stichting pen-
sioenfonds voor de vervoer- en haven
bedrijven zullen met ingang van het
nic we jaar aanzienlijk worden verbe
terd. Wie ten minste veertig dienst
jaren heeft, ontvangt veertig procent
van het gemiddelde sedert 1948 ver
diende loon.
Het pensioen is kleiner naarmate
het aantal dienstjaren geringer is.
Het weduwenpensioen is op dezelfde
manier verbetTd. Voorheen was het
pensioen gebaseerd op ten minste
twintig dienstjaren. Bij bereiking
daarvan werd twintig procent van het
loon uitgekeerd.
Van een onzer verslaggevers
ROTTERDAM. Om kwart over
elf maandagavond barstte overal
in Nederland een ongekende ver
keersdrukte los; Toon Hermans had
zijn televisieprogramma beëindigd.
Tot die tijd heeft een groot deel
van de Nederlanders kennelijk voor
het scherm gezeten, tezamen met
familieleden. Het was doodstil op
straat. In trams en bussen kon men
de reizigers tellen.
Nauwelijks had Hermans echter zijn
laatste buiging gemaakt, of de „huis
bioscoop" ging uit. Bij de tramhaltes
dromden mensen samen, straten en
pleinen krioelden van auto's met nog'
half-beijsde ruiten op weg om ooms,
tantes, opa's en oma's, moeders en
Van een onzer verslaggevers
ZANDVOORT. „Man", zei
Toon Hermans, ,,ik denk al weer
aan Brussel. Daar ga ik morgen
naar toe. Overmorgen heb ik ge
neral e en vrijdag wordt mijn one-
man-show opgenomen door de
Vlaamse televisie in het Ameri
kaanse theater. Zondag om half
negen gaat die uitzending de lucht
in en daarop is al mijn aandacht
geconcentreerd."
„Zware baan geweest op de
eerste kerstdag?", wilden we we
ten. „Nou", zei Toon, „aan de
ene kant niet. Per slot van reke
ning heb ik die show al zo dik
wijls gedaan. Maar aan de ande
re kant pakt het je toch wel even
vast, dat je zo maar tegen
zeg maar een vier miljoen men
sen staat te praten. Het betekent
een extra belasting en dat maakt
je in het begin even nerveus.
„Maar ik ben blij dat ik het
heb gedaan. Het is wonderlijk hoe
veel mensen je als een ontdek
king beschouwen. Dat merkte ik
uit de telefoontjes na de uitzen
ding. Net alsof je nooit werkelijk
hebt bestaan. Stel je voor dat al
die kijkers naar mijn volgende
show komen kijken, zo maar in
de zaal...."
„Wordt het in Brussel anders?"
„Neen, praktisch precies een
der. Maar ik kom voor een ty
pisch Vlaams publiek te staan en
daarop moet je je afstemmen.
Wat langzamer praten, de men
sen reageren er trager op het
Nederlands. Ik doe er een paaï
dingen, die bij de K.R.O. niet
konden. Te mondain, vonden ze
daar."
Ingezonden mededeling)
DAGELIJKS
al het bouwnieuws in
het vakdagblad voor
de bouwwereld
ABONNEMENTEN C0B0UW, POSTBUS 10S7, DEN HAAB
schoonmoeders naar huis of naar de
trein te brengen.
„Het werd plo-tseling afschuwelijk
druk", zo vond de Rotterdamse Elek
trische tram. „Meestal is het Eerste
kerstdag heel rustig, zeker 's avonds.
Nu stortte iedereen zich tussen half elf
en twaalf uur de straat op en de trams
en bussen in, de een om naar huis te
gaan, de ander op weg naar de kerk
voor de nachtmis."
Dezelfde ervaring hadden de taxi
bedrijven. „Van ons mag Toon Hermans
het volgende jaar best terugkomen", zo
merkte een bedrijfsleider van een van
de grote Rotterdamse taxibedrijven op.
(.Ingezonden mededeling)
CTRENGE VORST regeert in Ne-
(Ierland. En dus gingen op de
achter ons liggende vrije dagen de
smalle ijzers onder. Jonge, oudere
en oude Nederlanders lieten zien,
dat zij de uitdaging van de onder
een hartverwarmend zonnetje pron
kende gladde ijsvloeren gerust durf
den aannemen.
Waar toertochten te maken vielen,
meldden de deelnemers zich bij
honderden: In Ankeveen en Korten-
hoef bijna vierduizend, die niet tegen
een tochtje van 20 of 25 kilometer
opzagen. E.. zoals de schaatsen
rijders op deze foto, gemaakt in
Nieuwersluis, langs de ryksweg
AmsterdamUtrecht.
En de schaatskalender vermeldt al
weer meer ijsvermaak voor de toer
schaatsers.
27 en 28 december:
Molentocht over veertig kilometer
(Leiden en Oude Wetering als begin
punten).
28 december:
Merentochten van hel district Zuid-
Holland over 20, 40, 60 en 9Ö(kilo-
meter (beginnen in Leiden, Oude
Wetering en Nieuwkoop).
Drieprovinciëntocht over vijftig
kilometer. Start Uithoorn en Nieuw
koop.
Noorderritten van de provincie
Groningen. Wedstrijdtocht (150 kilo
meter) met start in Winsum. Toer
tocht van 72 kilometer met Winsum,
Uithuizen en Appingedam als begin
punten.
30 december:
Elfmerentocht over tachtig kilo
meter (beginpunt Langweer in Fries
land).
CAÏRO (Reuter, A.P,). De Verenigde Arabische Republiek overweegt
de banden met de Zuid-arabische staat Jemen te verbreken. De Egyptische
regering is ervan overtuigd dat het verbond met Jemen voor de arabische
volkeren geen enkel nuttig resultaat heeft opgeleverd. Jemen zou de ban
den met de Verenigde Arabische Republiek slechts hebben gebruikt voor
het nastreven van particuliere doeleinden in Jemen zelf.
Van onze correspondent
LEEUWARDEN. Als het weer
meewerkt, zal zaterdag weer de
Elfstedentocht voor het eerst na
bijna vijf jaar, worden gereden.
Vandaag zullen de leden van het
comité, dat gisteravond in een ver
gadering met de commissaris der
Koningin in Friesland de datum
voorlopig heeft vastgesteld, nauw
lettend de route in ogenschouw
gaan nemen. Op sommige plaatsen
is weliswaar al een ijsdikte van tien
tot vijftien centimeter gemeten,
maar er zijn andere plaatsen waar
de vorst de ijskorst nog zal moeten
verdikken.
Zelfde route
Als de Elfstedentocht inderdaad
zaterdag wordt gereden, zal de tocht
samenvallen met de kampioenschappen
op de lange baan, want die worden
vrijdag en zaterdag in Assen gehouden.
Bovendien zal het dan op een na de
vroegste zijn, die ooit is gereden.
Alleen in 1933 werd de tocht nog
vroeger gereden: op 16 december. De
route van de tocht zal wel ongeveer
'dezelfde zijn als die van de laatste
Elfstedentocht, op 14 februari 1957 De
kans bestaat echter dat in het noor
delijke deel van het traject nog een
wijziging wordt aangebracht. Hét is
de bedoeling van Harlingen naar Fra-
neker over het brede Van Harinxma-
kanaal te rijden. Over het maximum
aantal deelnemers heeft het comité nog
geen beslissing genomen.
In 1957 namen er zesduizend mensen
aan deel, van wie er 257 de wedstrijd
reden. Er was toen geen winnaar, om
dat vijf rijders arm in arm door de
finish gingen: Anton Verhoeven. Aad
de Koning, Jan van der Hoorn, M.
Wijnhout en Jeen Nauta Het record
staat op naam van Jeen van den Berg,
die er in 1954 zeven uur en 34 minuten
over deed.
In een rede in Port Said van de
vijfde verjaardag van de terugtrek
king van de Frans-Engelse troepen uit
de stad, heeft president Nasser een
aanval gedaan op de imam van Je
men wegens diens kritiek op het in
juli door de Egyptische president be
kendgemaakte socialistische pro
gram.
Pas verlengd
De federatie tussen de Verenigde
Arabische Republiek en Jemen werd
in 1958 gevormd, een maand na de
veie-mging van Egyn'e en Syrië. De
imam van Jemen heett vorige maand
he' 1 t'maatschao van dt Verenigde
Arabische Republic voor zijn land
voor drie jaar verlengd. President
Nassar kondigde voor duizenden
juichende Egyptenaren, die in het
grootste stadion van Port Said
v/aren verzame,d ran dat alle buiten
landse eigendommen in Egypte gena
tionaliseerd zullen worden. (Alle Brit
se en Franse eigendommen in Egyp
te zijn al genationaliseerd na de
Suez-kwestie)„Al wat de lieden die
het daarmee niet eens zijn hebben
te doen, is het land te verlaten", ver
klaarde de president onder een donde
rende ovatie.
De trotse nationale gevoelens in
door de Egyptische pers die bekend
maakte dat de Sowjetunie een aantal
nieuwe oorlogsschepen aan Egypte
heeft geleverd, waaronder onderzee
boten, torpedo-boten en torpedo-boot
jagers, waardoor de Egyptische ma
rine de krachtigste strijdmacht in het
oostelijk deel jun de Middellandsezee
zou zijn geworden.
Het Britse ministerie van defensie
gaf gisteren een verklaring uit waar
in werd gewaagd van „enkele voor
zorgsmaatregelen wegens toenemen
de spanning in het gebied van het
midden-oosten'
WITTTlTinÉiiiiJi iï
i' - ..+Z.4V;
fiÉür ïllfe
Het resultaat van een kerstweekeinde. Negen autowrakken verzamelde de Rotterdamse politie op de parkeerplaats bij het bureau
aan de Westersingel. Bij de ongelukken met twee van deze wagens de derde van links en de vierde van rechts vielen doden
Christelijke werknemers:
HOLLANDIA (ANP) Het
Christelijk werknemers verbond op
Nieuw-Guinea zal iedereen in Neder
land, die thans nog naar Nieuw-
Guinea zou willen vertrekken, ont
raden dit te doen. Dat heeft de twee
de secretaris van het verbond, mr.
Moll, dit weekeinde in Hollandia ver
klaard.
Mr. Moll zei dat zijn bond de toe
spraak van gouverneur Platteel van
vrijdag zeer teleurstellend had ge
vonden, omdat daarin iedere garantie
voor de in Nieuw-Guinea werkende
ambtenaren ontbrak. Hij zei ook dat
het verbond zich zal beraden over
een verzoek aan de gouverneur om
de normen voor vooruitzending van
gezinnen naar Nederland zeer ruim
te doen hanteren.
Op het ogenblik kunnen ambtena
ren hun gezinnen alleen naar Neder
land vooruitzenden wegens dringen
de redenen of op medisch advies.
LONDEN (Reuter) De hertogin
van Kent is in verwachting. De blijde
gebeurtenis zal vermoedelijk in de ko
mende zomer vallen. De hertogin van
Kent. die 28 jaar oud is, heette voor
haar huwelijk, dat in juni werd ge
sloten, Katherine Worsley.
Dit is het eind van onze uitzending
Eten in vreemde landen
KAIRO (Reuter). De Egyp
tische regering heeft gister
avond laat officieel bekend
gemaakt dat zü de banden met
het koninkrijk Jemen ver
breekt. De ontbinding van de
Verenigde Arabische Repu
bliek is daarmee een feit.
NEW YORK (Reuter) De
Katangaanse troepen hebben in
de jongste gevechten tegen de
Uno sterke steun genoten van
huursoldaten uit Rhodesië, die
over zware mortieren beschik
ten. Dit is vannacht bekend ge
maakt door het hoofdkwartier
van de Verenigde Naties in
New York.
Van onze weerkundige medewerker
1VOG NOOIT in deze eeuw heeft
het in De Bilt tijdens de kerst
dagen zo hard gevroren als ditmaal.
De temperatuur is van zaterdag af
onafgebroken onder nul gebleven met
slechts één uitzondering; gistermid
dag is op Terschelling korte tijd plus
twee graden gemeten, maar gister
avond om zeven uur was het kwik er
al weer twee graden onder nul ge
zakt.
Zaterdag was de laagste tempera
tuur in ons land acht, zondag tien
maandag elf en gisteren vijftien gra
den vorst. De hoogste temperatuur die
.n de middag op de waarnemingssta
tions in ons land werd gemeten was
zaterdag twee graden onder nul, zon
dag drie en maandag eveneens drie
graden onder nul. Gisteren was de
hoogste temperatuur in Twente nog
zes graden onder nul. evenals zondag.
Het is dus niet alleen een bijzonder
lang, maar ook een bijzonder koud
weekeinde geweest.
OOK in het buitenland is dat op tal
van plaatsen het geval geweest.
Gisternacht werden de volgende mini
mumtemperaturen gesignaleerd: En
geland 8. België —11, Noord-Frank
rijk 9, Duitsland 10 a 20, Polen
20 tot 26 graden. Overdag bleef
het gisteren in Polen plaatselijk steeds
zeventien graden vriezen, in Berlijn
was gistermiddag tien graden vorst
de laagste temperatuur. In Zuid-
Frankrijk liep de temperatuur daar
entegen plaatselijk tot plus zeventien
graden op!
DE algemene situatie wijst op een
voortduren van de vorst, al kan
deze tijdelijk wel eens wat verminde
ren. De rug van hoge druk die zich
van IJsland tot ver in Europa heeft
uitgestrekt en het kerstweer tot win
terweer heeft gemaakt, was de laatse
dagen steeds aan het aftakelen, maar
hij begon zich gisteravond weer enigs
zins te herstellen. Tussen IJsland en
de Noorse kust bevindt zich een de
pressie, die gisteravond de indruk
wekte naar Scandinavië te zuilen trek
ken, zodat een onmiddellijke „bedrei
ging" van het winterweer ook van die
kant niet in zicht is.
Weersverwachting
van het K.N.M.I. in
De Bilt, geldig tot
hedenavond:
Droog weer met
slechts hier en daar
wolkenvelden of
mist. Zwakke tot
matige wind uit
oostelijke richtin
gen. In de ochtend
matige tot strenge,
in de middag lichte
tot matige vorst.
MIESJE: Schaat
send het jaar uit!
28 december: zon op 8.48, zon
onder 16.35; maan op 23.27, maan
onder 12.09.
