Acht redders en
vier geredden in
storm vermist
Weduwe wil
een nieuw
onderzoek
ENGELAND STREEFT
NAAR ERKENNING
TSJOMBES BEWIND
BE* HBtf
Nederlandse kustvaarder op rotsen in Ierse zee
Zebrazondaar
moet lopen
Coaster Stientje Mensinga,
verbouwd landingsvaartuig
OMROEPBESTUUR VERBOLGEN
Apeldoorn eist f5000
waarborg van Avro
voor landdag 1962
Minuut stilte
werd verlengd
Afrikaanse artiesten
willen niet terug
V erschijningsverbod
voor dagblad
VOOR MOORD TOT
TWINTIG JAAR
VEROORDEELD
De Bilt: Wind
Bert Schierbeek:
Henriëtte Roland
Holstprijs
Geen anti-joods
artikel in verdrag
met Jordanië
CORSICA GAAT
ZICH ROEREN
PROTESTANTS-CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR ZEELAND
Brabants Orkest heeft
142.000 gulden tekort
Boot uit
O'Brien beschuldigt:
MINISTER LUNS
DOET VERSLAG
Leeg
LAATSTE NIEUWS
Directeur: JACQ. DE SMIT: Chefred.: G. J.
Breuker. Kantoren te: Middelburg, Plein 1940 nrs.
6—8, Postbus 26. Giro 116666, telefoon 01180—2009
en 4469. Goes, Lange Vorststraat 84, Postbus 4,
telefoon 01100—6901. Vlissingen, Nieuwendijk 33,
Postbus 24, telefoon 01184—3224. Terneuzen,
Nieuwstraat 40, Postbus 53, tefefoon 011503189,
Zierikzee, Havenpark 24, telefoon 011102991.
Zeeuwsch Dagblad
Losse nummers 13 cent
Abonnementsprijs 0,56 per week, 7,per kwartaal'
Advertentietarieven op aanvrage. - Rubriek Kabouter»
T cent per woord met een minimum van 1,—
16e JAARGANG No. 5028
Dinsdag 5 december 1961
REDDINGBOOT SLAAT OM
De Stientje Mensinga in volle zee.
Van onze Amsterdamse redactie
AMSTERDAM.
De auteur Bert
Schierbeek heeft
voor zijn t.v. spel
„Het kind der
tienduizenden" de
Henriëtte Roland
Holstprijs gekre
gen.
Het stuk werd
in 1959 voor het
eerst opgevoerd.
De inzet ervan is f Bert Schierbeek
de confrontatie
van een oud-soldaat met een fusil
lade, waaraan hü in de oorlog moest
deelnemen. Het schuldbesef in hem
krijgt gestalte door gesprekken die
hij voert met personen die hij in een
café toevallig ontmoet. Op 11 de
cember zal de prijs aan Schierbeek
worden uitgereikt.
Van onze correspondent
DEN BOSCH. Het Brabants Or
kest heeft een tekort van 142.000 gul
den op zijn begroting van het orkest
seizoen 1961/62.
Gedeputeerde Staten van Noordbra'
bant zullen voorstellen dat de provin
cie 52.000 gulden van dit tekort voor
haar rekening zal nemen. Dit bedrag
zal, als provinciale staten het besluit
daartoe nemen, boven het gewone
subsidie van 15 cent per inwoner ver
strekt worden.
UTRECHT (ANP) Tijdens het uit
voeren van werk aan de bovenleiding
van de spoorlijn Diemen-Weesp is de 41-
jarige monteur J. H. de Jong uit
Weesp gisternacht van een portaal ge
vallen. Zwaar gewond werd hij in het
Wilhelminagasthuis in Amsterdam opge
nomen, waar hij is overleden.
TOEN na het einde van de oorlog, die aan de Nederlandse
koopvaardij zware verliezen had berokkend, de handelsvloot
weer op sterkte moest worden gebracht nam men proeven
met het verbouwen van uitgediende landingsvaartuigen tot kust
vaarders. Dat was een zeer ingrijpende operatie die niet altijd
tot ieders tevredenheid slaagde.
Op deze wijze is ook de Stientje
Mensinga aan onze kunstvloot toege
voegd en zij is een van de weinige voor
beelden van een geheel geslaagde
transformatie van landingsvaartuig tot
kuster.
-366, in 1943 op een Britse werf op
stapel gezet. Na korte tijd als landings
vaartuig te hebben gevaren werd zij
verbouwd tot raketsehip. Als zodanig
werd zij ingedeeld bij de invasievloot.
Op 6 juni 1944 beschoot zij met haar
raketten de door de Duitsers bezette
kust van Normandië bij St, Martin de
Verreville en St. Laurent.
KORT na de bevrijding werd het lan
dingsvaartuig in Hendrik Ido Am
bacht verbouwd tot kustvaarder. Dat
deze verbouwing een groot succes werd
was mede te danken aan de uitvoerige
proeven die eerst met een model waren
genomen in de sleeptank te Wage-
ningen.
HET voorste deel van de romp werd
geheel weggesneden en er kwam
een fraai nieuw voorschip voor in de
plaats, dat het lompe landingsvaartuig
veranderde in een vlot en. snel koop
vaardijschip. Het achterschip werd
radicaal veranderd en voorzien van ge
riefelijke hutten voor de gehele be
manning. Men kan het de Stientje
Mensinga werkelijk niet aanzien dat zij
is ontstaan uit een landingsvaartuig
dat, als gevolg van zijn bijzondere taak,
een weinig aantrekkelijk uiterlijk had.
(Gegevens ontleend aan L. L.
von Münchings De Kleine vloot.)
BRUSSEL. De Franse regering
stelt Hirsch niet langer kandidaat voor
de functie van voorzitter van de Com
missie van de Europese Atoomgemeen
schap, Euratom. Dit heeft gisteren de
Franse minister van buitenlandse za
ken Couve de Murville aan de ministers
van buitenlandse zaken van de overige
landen van de E.E.G. meegedeeld. Als
Franse kandidaat voor deze post is
voorgedragen Chatenet, oud-minister
van binnenlandse zaken.
Van onze correspondent
APELDOORN. Wanneer de Avro volgend jaar weer een land
dag in Apeldoorn wil houden, dan zal de omroepvereniging moeten
voldoen aan bepaalde voorwaarden van het gemeentebestuuiDeze
voorwaarden zijn: 7
1. het storten van een waarborgsom van vijfduizend gulden voor
eventuele vernielingen;
2. het beëindigen van het feest om uiterlijk zeven uur.
Tot dusver stelde de gemeente geen
voorwaarden Ook de sluitingstijd was
niet vooraf bepaald. Belangrijke pro
grammapunten van de landdag - het
vuurwerk, de taptoe en het optreden
van buitenlandse sterren - werden ge
woonlijk tot de avonduren bewaard.
Relletjes
De maatregelen van het gemeente
bestuur zijn een uitvloeisel van de rel
letjes tijdens de landdag op 11 mei van
dit jaar. Het feest is toen ontijdig beëin
digd, verscheidene artiesten moesten
een goed heenkomen zoeken om aan
limonadeflesjes te ontkomen. Avro-vlag-
gen werden verbrand en op het ter
rein van Berg en Bos werd schade
aangericht.
De herrie begon met het optreden
van het populaire duo Blue Diamonds
en de Duitse zanger Rex Gildo.
Ontstemd
Het bestuur van de Avro is bijzonder
ontstemd over de brief van B en W van
Apeldoorn, waarin de voorwaarden
werden meegedeeld.
Namens het bestuur werd ons mee
gedeeld dat de Avro bereid is te over
leggen over een financiële regeling
en een vroeger sluitingsuur, maar dat
het eisen van een waarborgsom verre
gaand is.
,,Het illustreert", aldus de Avro,
,,een groot gebrek aan vertrouwen en
éléganee. De vernielingen zijn elk jaar
gering.
Toen het vorige jaar op hemelvaarts
dag een schade van ongeveer 250 gul
den werd aangericht, is er niet eens
over gesproken. De schade is betaald.
Wij achten bovendien de wijze waarop
ons de voorwaarden zijn medegedeeld,
stijlloos. Wij hebben niets van Apel
doorn gehoord en nu komt plotseling
deze brief".
Gestaakt
Het bestuur van de Avro heeft beslo
ten de voorbereidingen voor de land
dag 1962 voorlopig te staken. Het be
raadt zich over een landdag in een an
dere plaats.
Het gemeentebestuur van Apeldoorn
wenste niet in te gaan op de medede
lingen van de Avro. Men beschouwt de
zaak als een strikt zakelijke aangele
genheid tussen Apeldoorn en de Avro.
Van onze correspondent
ENSCHEDE. In Eibergen
(Gelderland) is gisteren de appa
ratuur van de illegale zender De
Armada in beslag genomen. De
zender had juist een minuut stil
te aangekondigd ter herdenking
van het geheime station Het Rood
borstje dat een paar dagen gele
den het zwijgen kreeg opgelegd.
De Armada werkte op stroom
die clandestien van een boven
grondse leiding werd afgetapt.
De eigenaars van de zendappa
ratuur namen de benen toen de
politie eraan kwam. Zij werden
later aangehouden.
Van een onzer verslaggevers
ROTTERDAM. Voor de westkust van Ierland worden in
een woeste zee twaalf zeelieden vermist: vier Nederlanders en acht
Duitsers, De ramp voltrok zich bij de redding van de bemanning
van de Nederlandse kustvaarder Stientje Mensinga, die bij Eagle
Island op de Ierse kust was gelopen.
Een redding
boot van het
Duitse vracht
schip Maria Schul-
te, die de laatste
vier nog aan
boord zijnde be
manningsleden
van de Stientje
had gehaald, sloeg
om op de terug
tocht naar de
Maria. Alle inzit
tenden, de vier
Nederlanders en
vijf Duitse red
ders, worden ver
mist. Bij het over
brengen van een
lijn van de Maria
naar de Stientje
zijn nog drie
Duitsers over
boord geslagen.
De Nederlandse
kustvaarder is la
ter door het Duit
se vrachtschip in
rustiger water ge
bracht. Daar zou zij zijn gezonken.
De Stientje Mensinga was 's och
tends omstreeks kwart over vier op
de rotsen gelopen. Later kwam zij
weer los, maar zij maakte veel wa
ter en ging daarom voor anker.
Op haar noodseinen snelden sche
pen en vliegtuigen toe. Het Duitse
vrachtschip Maria Schulte was het
eerst ter plaatse, maar verschillende
pogingen om een lijn over te brengen
met de bedoeling de kustvaarder
naar rustiger water te brengen, misr
lukten.
Meer succes had een helikopter
van de Britse marine. Zij nam zes
bemanningsleden over en zette hen
behouden aan wal. Kapitein J. Mink
uit Purmerend verkoos aan boord
te blijven. Hij werd gezelschap ge
houden door de stuurman, de twee
de machinist en een matroos. De
piloot van de helikopter zou probe
ren ook hen op te pikken, hoewel
het weer nog slechter werd.
De Stientje Mensinga sloeg op
de rotsen, dicht bij Eagle Island, Uit
Cobh is de sleepboot Noordzee op
weg gegaan naar de plaats van de
ramp. Van een reddingspost in Aran
uit is een groot deel van het red
dingswerk ondernomen.
DE DOOD VAN
VAANDRIG AERNOVT
Eigen nieuwsdienst
AMSTERDAM De weduwe
van de in 1948 in het voorma
lige Nederlandsch-Indië omge
komen vaandrig R. L. C. Aer-
nout heeft de minister van de
fensie in een brief gevraagd als
nog de instructie te laten
openen inzake de moord op haar
man.
Zij schrijft: ,,In 1950 en 1951 heb ik
alle pogingen in het werk gesteld om
de instructie in zake de moord op mijn
man te - openen. Zij bleken alle
vergeefs
Verklaringen
Thans, na de verschillende recente
publicaties in de Nederlandse pers,
zijn verscheidene feiten t>e voorschijn
gekomen, waaronder de verklaringen
van een van de belangrijkste personen
die destijds in het onderzoek naar de
moord was betrokken,".
Op grond van die feiten vraagt me
vrouw Aemout de instructie te doen
openen, opdat allen, die destijds bij de
zaak waren betrokken, onder ede kun
nen worden gehoord.
Na toernee door Engeland:
LONDEN (Reuter) Een tiental arties
ten die meewerken aan de musical King
Kong, die met veel succes in Londen
is opgevoerd, hebben gisteren bekend ge
maakt niet naar Zuid-Afrika te willen
terugkeren.
Onder hen zijn de hoofdrolspeelster
Peggy Phango en de zangeres Patience
Gcwave.
De tournee door Engeland is zaterdag
plotseling geëindigd. De impresario- Jack
Hylton, deelde gisteren mee dat de op
voeringen in Londen weliswaar een succes
waren geweest, maar dat de reis door de
provincie verlies heeft opgeleverd.
De beslissing van de artiesten om te
blijven zal hem ook geld kosten, want hij
moet de Ziiidafrikaanse regering duizend
pond sterling betalen voor iedere mede
werker die niet terugkomt. Dat was een
van de voorwaarden die hem waren
opgelegd toen hij in februari van dit jaar
met de troep van King Kong op tournee
naar Engeland ging.
Kapitein J. Mink (33) uit Purmerend
begon zijn loopbaan op zee veertien jaar
geleden. Hij heeft als kapitein eerst ge
varen op de Cascadesinds ongeveer een
jaar voerde hij bij dezelfde maat
schappij het commando over de
Stientje Metisinga. Kapitein Mink zat,
samen met drie van zijn bemanningsleden
en vijf opvarenden van het Duitse schip
Maria Schultein de sloep die is omge
slagen.
DEN HAAG. Minister Luns heeft
gisteren in de ministerraad verslag uit
gebracht over de behandeling van de
kwestie Nieuw-Guinea in de Algemene
Vergadering.
Vandaag zal hij een ontmoeting heb
ben met de vaste commissie voor bui
tenlandse zaken uit de Tweede Kamer.
Tegen het einde van de dag
slaagde de bemanning van de Ma
ria Schulte erin een boot buiten
boord te zetten. De zware reis over
de hoge zee verliep goed en de ma
noeuvre, nodig om de vier op de
kustvaarder achtergebleven zeelie
den over te nemen, slaagde.
Op de terugweg moet het zijn ge
beurd. Over de juiste toedracht
ontbreekt tot dusverre elke zeker
heid. Ook de kapitein van de Maria
Schulte heeft hierover niets kunnen
meedelen. Hij seinde, dat de boot
wordt vermist.
Direct werd een grote reddings
actie ondernomen. Daaraan nemen
vliegtuigen deel van de Britse lucht
macht. Zij werpen op de kolkende
zee lichtfakkels uit. Een reddingboot
is uitgevaren en de Nederlandse
sleepboot Noordzee nadert de plaats
var, de ramp.
Er is nog hoop, dat de drenkelin
gen kunnen worden gevonden. Men
neemt aan, dat alle negen zeelieden
van lichten voorziene reddingsgordels
aan hebben.
De Stientje Mensinga schijnt kort
na het drama met de reddingboot
in rustiger water te zijn gebracht.
De Maria Schulte kon een verbin
ding tot stand brengen en de Stientje
Mensinga naar de baai van Broad-
haven slepen. Vermoedelijk zijn bij
het overbrengen van de lijn de drie
opvarenden van de Maria Schulte
door overspoelende zeeën overboord
geslagen.
Vanmorgen vroeg heeft de redding
boot van Aran door het zware weer
het zoeken naar overlevenden moeten
opgeven. De Engelse trawler „Boston
Britannia" is op de plaats van de ramp
aangekomen en is naar de twaalf ver
miste zeelieden gaan zoeken.
De Stientje Mensinga is eigendom
van de heer A. L. Oosterhuis, die
sedert verscheidene jaren te Dublin
woont. Het schip was leeg op weg
van Poynes aan de Ierse westkust
naar Londonderry, waar het een la
ding aardappelen zou laden voor de
Canarische eilanden. Het schip heeft
een draagvermogen van 785 ton.
NEW YORK (Reuter) Dr. Co-
nor O'Brien, de voormalige verte
genwoordiger van de Verenigde
Naties in de Katangaanse hoofdstad
Elisabethstad beschuldigde gisteren
op een druk bezochte persconferen
tie Engeland ervan president
Tsjombe heimelijk te steunen met
als uiteindelijk doel erkenning te
verkrijgen van Tsjombe's bewind.
O'Brien, die verklaarde niet anti-
Brits te zijn „er is geen land dat
mij, na Ierland, meer aan het hart
ligt dan Engeland" sprak over een
„lastercampagne van Britse, vuilspui-
tende bladen".
Verachting
De Ierse diplomaat die ontslag heeft
genomen als lid' van het secretariaat
van de Uno om naar hij verklaarde
vrijuit te kunnen spreken zei ver
der: ,,lk veracht de elementen die
Katanga steunen. Zij worden geleid
door Britse miljonairs als Lord Beaver-
brook, kapitein Waterhouse (een voor
malig uiterst rechts kamerlid), de
Zuidrhodesische premier Sir Roy We
ienski en de Britse premier Macmillan.
Ik zou het niet weten in welke volg
orde van belangrijkheid ik deze heren
zou moeten plaatsen." Volgens O'Brien
kreeg Tsjombe Franse steun via Braz
zaville, de hoofdstad' van de vroegere
Franse Congo.
Uitvoerig wijdde dr. O'Brien uit over
zijn privé-Ieven, hoewel hij even daar
voor had verklaard geen vragen daar
over te zullen beantwoorden. Hij kon
digde aan te zullen scheiden van zijn
vrouw, met wie hij 22 jaar geleden een
burgelijk huwelijk had gesloten.
Respect
ren te kunnen doorbrengen". Hij voeg
de er aan toe binnenkort in het huwe
lijk te zullen treden met mej. Moira
Mc Intee, die onlangs eveneens ont
slag heeft genomen uit de Ierse diplo
matieke dienst. Zij is vorige week be
trokken geweest bij een incident tussen
een vertegenwoordiger van de Verenig
de Naties in Katanga en Katangaanse
soldaten. O'Brien roemde haar optre
den bij die gelegenheid en verklaarde
„bijzonder trots op haar te zijn".
Dr. O'Brien besloot zijn verklaring
die tevens voor radio en televisie
werd uitgezonden aldus: „Ik hoop
dat de publiciteit die naar ik hoop over
deze kwestie zal ontstaan, Engeland
ervan zal weerhouden nog langer steun
te verlenen aan Tsjombe".
Waarom neem je je lunch niet in een
acte tas mee, Smits
LONDEN President Kennedy
en premier Macmillan zullen op
21 en 22 december op de Bermuda
Eilanden bij elkaar komen om te
beraadslagen over de internatio
nale toestand.
WASHINGTON Luitenant
kolonel John Glenn, die is uitge
kozen om als eerste Amerikaan
een ruimtevlucht om de aarde te
maken, heeft het kwartier betrok
ken waarin hij zal blijven tot het
ogenblik van zijn vlucht. Men
maakt hieruit op dat dat ogenblik
zeer nabij is.
IN DJAKARTA:
DJAKARTA (Reuter). Het mili
tair gezag in Djakarta heeft het or
gaan van de regeringsgezinde natio
nale partij, het dagblad Suluh Indo
nesia voor onbepaalde tijd een ver
schijningsverbod opgelegd. Het" blad
had in een hoofdartikel gezegd, dat
ambtenaren en anderen die in dienst
van de staat zijn, niet bevreesd moe
ten zijn om aan partijpolitiek deel te
nemen.
Volgens het leger is een dergelijke
a-nmoediging niet geoorloofd, omdat
bepaalde ambtenaren en leden van
de strijdkrachten geen lid mogen
zijn van een politieke partij
Enige tijd geleden is het orgaan
van de eomr inistische partij, de
Harian Rakjat een verschijningsver
bod opgelegd.
„Het is ons beider wens", aldus
O'Brien- „Wij dragen elkaar een diep
respect toe en ik 'hoop de Kerstdagen
bij mijn vroegere vrouw - op dat ogen
blik zal zij dat zijn en mijn kinde-
DEN BOSCH. Overeenkomstig de
eis van de advocaat-generaal 'heeft
het gerechtshof in Den Bosch de 25-
jarige Karei M. veroordeeld tot twin
tig jaar gevangenisstraf met aftrek.
M. werd ervan beschuldigd 10 mei
vorig jaar de zestienjarige Joke van
Groenendaal uit Venlo in de bossen
bij Tegelen te hebben gewurgd.
De rechtbank in Roermond had
nadat levenslang was geëist ook
twintig jaar met aftrek opgelegd.
Eigen nieuwsdienst
AMSTERDAM. „Dan kunt u in
die tijd de zebrabepalingen rustig als
voetganger bestuderen." Aldus moti
veerde gistermiddag de officier van
justitie bij het Amsterdamse kanton
gerecht zijn eis van vijftig gulden
boete en twee maanden ontzegging
van de rijbevoegdheid.
In het verdachtenbankje zat een auto
mobilist, die vorige week vrijdag bij
een zebrapad in de Wibautstraat in
Amsterdam was doorgereden en had
geweigerd zijn naam op te geven.
De kantonrechter vonniste conform de
eis. Hij liet tevens weten van plan te
zijn alle automobilisten die de bepalin
gen voor voetgangersoversteekplaatsen
negeren, eenzelfde straf op te leggen.
Voor schikking is het tarief 25 gulden.
Voetgangers
Negen van de 147 voetgangers, die 15
november waren bekeurd omdat zij de
oversteekbepalingen in de wind hadden
geslagen, werden gisteren tot tien gul
den boete veroordeeld. Zij hadden de
schikking van acht gulden niet geaccep
teerd.
Tot en met vorige week vrijdag zijn
in Amsterdam 3060 mensen op en bi;
zebra's bekeurd; de meesten op he';
Muntplein, het Leidseplein en het plein
voor het Centraal Station, vertelde de
officier van justitie. „Bij het station
steken de forensen over alsof ze uit
een inrichting zijn losgebroken."
Het grootste deel van de overtreders
bestaat uit mensen die geen acht slaan
op de voetgangerslichten.
Van onze Haagse redacteur
DEN HAAG De met het konink
rijk Jordanië afgesloten luchtvaart
overeenkomst bevat geen bepalingen,
die aanleiding kunnen geven tot een
uitzonderingsbehandeling van een be
paalde categorie personen.
Dat heeft minister mr. J. M. A. H.
Luns geantwoord op vragen van het
Tweede-Kamerlid jhr. mr. Van der
Goes van Naters (soc.) over het niet
toelaten van mensen van joodse af
komst tot het koninkrijk Jordanië.
Op de vraag of de regering er aan
wil meewerken dat Nederlandse in
stanties met inbegrip van kerkge
nootschappen geen verklaringen van
niet-joodse afstamming zullen afgeven
voor Nederlandse reizigers naar Jor
danië antwoordde de minister dat de
Nederlandse regering elke discrimina
tie op gronden van geloof of afstam
ming verwerpt.
Ze zal derhalve geen medewerking
verlenen aan de toepassing van zodani
ge buitenlandse voorschriften. Op het
beleid van kerkgenootschappen kan
de regering geen invloed oefenen, al
dus minister Luns.
Van onze correspondent
PARIJS Op 17 december zal het
departementale defensieeomité van Cor
sica een „mars naar Ajaccio" houden
om te protesteren tegen de slappe hou
ding die de regering aanneemt in de
strijd tegen de O.A.S. Vijf dagen eer
der zal op het eiland een algemene sta
king worden gehouden om te proteste
ren tegen de duurte van het leven op
Corsica en om kracht bij te zetten aan
de eis dat er een speciaal statuur voor
het eiland komt, gepaard aan hogere
salarissen.
Aldus is gisteren besloten door de
provinciale staten van Corsica met een
overweldigende meerderheid van stem
men.
Vierhonderdduizend gulden betaal
de de New Yorkse kunsthandelaar
Witzner voor een groot schilderij van de
Venetiaanse schilder Canaletto (eind ze-
ventiende, begin achttiende eeuw) óp
een veiling van Sotheby in Londen. Het
schilderij is een uitbeelding van de ka
thedraal Santa Maria della Salute te
Venetië.
Weersverwachting van het K.N.M.I.
in De Bilt, geldig tot hedenavond:
'"Wisselende bewol
king met enkele
buien. Krachtige
tot harde, langs
de kust harde tot
stormachtige wind
tussen zuidwest en
noordwest. Zacht
voor de tijd van
het jaar.
MIESJE:
't Heerlijk avondje
is gekomen.
6 dec.: zon op 8.32, onder 16.30;
maan op 6.15, onder 16.04.