Nog niet tot
hervatting
besloten
NIEUW-GUINEARAAD
ACHTER PLAN-LUNS
Belize, een hoop
hartbrekende
RAMMELKAST DEED
STROPER DAS OM
KennedyUit overwegingen
van voorzichtigheid
BESPARING VAN
135 MILJOEN
ONMOGELIJK
Kerkdorp Vredepeel
krijgt leidingwater
Voorschot van
ambassade
voor twee
advocaten
James Thurber
overleden
Viermaal half
jaar geëist
voor meineed
De Bilt: Guur
BttfrtfU'
Geen huis voor
bur
gemeester
Lekke pinguïns
PROTESTANTS-CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR ZEELAND
LAATSTE NIEUWS
Angst
zaaien
Waarschuwing
Staatssecretaris
weigert uitkering
ineens van 3
swan,de
prima ballerina
onder de
zakdoeken
Reydon en De Jager
Uil s ACQ DE SMIT; Chefred,: G. 1.
Breuker. Kantoren te; Middelburg, Plein 1940 nrs.
6—8, Postbus 26. Giro 116666, telefoon 01180—2009
en 4469. Goes, Lange Vorststraat 84, Postbus 4,
telefoon 01100—6901. Vlissingen, Nieuwendijk 33,
Postbus 24, telefoon 01184—3224. Terneuzen,
Nieuwstraat 40, Postbus 53, tefefoon 011503189,
Zierikzee, Havenpark 24, telefoon 011102991.
Zeeuwsch Dagblad
Losse iHimnwM 13 cent,
Abonnementsprijs 0,98 per wede, f 7,— per kwartasT
Advertentietarieven op aanvrage, - Rubriek Kabouters'
T eent per woord met een minimum van t L-s»,
16e JAARGANG No. 5001
Vrijdag 3 november 1961
PROEVEN IN V.S.
OP STAPEL
WASHINGTON (Reuter, AP) Amerika maakt
zich gereed om indien nodig de proeven met
kernwapens in de dampkring te hervatten maar zal,
mocht het zover moeten komen, de radioactieve ver
ontreiniging van de lucht dan tot het uiterste beper
ken. Dit maakte president Kennedy gisteren bekend
na afloop van een bespreking die hij in het Witte
Huis had gevoerd met de nationale veiligheidsraad.
Amerika, zei Kennedy, zal in tegenstelling tot de
Sowjetunie geen kernproeven in de dampkring
nemen om massa-psychologische of politieke
redenen, maar alleen indien de handhaving van de
veiligheid van de westelijke landen in het geding
zou komen.
De voorbereidingen die hij aankondigde waren uitsluitend
uit overwegingen van voorzichtigheid gelast, zei Kennedy.
De Amerikaanse president vond dat men de lopende serie
Russische kernproeven niet alleen zou mogen zien als bluf
en snoeverij.
Niettemin, zo zei hij, moet men
begrijpen dat, wat ook de Sowjet
unie mag hebben gepresteerd, Ame
rika als het gaat om totale militaire
macht niet van plan is de eerste
plaats aan welk land ter wereld ook
af te staan.
..Wij hebben in de afgelopen maanden
verstrekkende maatregelen genomen
om onze leidende positie te handhaven;
wij zijn niet van plan die positie af te
staan", zei hij.
Volgens Kennedy heeft Amerika geen
kernbom van vijftig megaton nodig
om zijn militaire overmacht te laten
blijken. Die overmacht zal Amerika in
staat stellen elke aanval met een alles
vernietigende tegenaanval te beant
woorden.
Ponomarenko
uit centrale
comité
Onze correspondent
in Moskou meldt:
De heer Ponomarenko, de
door de Nederlandse regering
persona non grata verklaarde
Russische ambassadeur in Den
Haag, is uit het centrale comité
van de Russische communisti
sche partij gezet.
Prinses Margaret verliet gis
teravond haar woning in Ken
sington Palace en nam haar
intrek in Clarence House, de
Londense residentie van haar
moeder, om daar de geboorte
van haar eerste kind af te
wachten. Ook de graaf van
Snowdon, de echtgenoot van de
prinses, logeert daar voorlopig.
De geboorte wordt nu zeer
spoedig verwacht. Gisteren
werd de prinses nog onderzocht
door de drie specialisten die
haar tijdens de bevalling zullen
bijstaan. Ook de twee verpleeg
sters die zijn uitverkoren de
prinses terzijde te staan, hou
den zich gereed.
Links Een bizarre wirwar van
versplinterd hout, weggeslingerde
benzinevaten, vernield huisraad,
omgewaaide schuttingen en
scheefgezakte houten huisjes is
alles wat de orkaan Hattie van dit
deel van Belize, de hoofdstad van |j
Brits Honduras, heeft overgelaten, g
Onder Bebloed en bemodderd
laat een meisje dat de orkaan 1
heeft overleefd (rechts) zich hui-
lend verbinden door een ook al
beslijkte lotgenote.
De Sowjetunie, zei Kennedy, had de
nieuwe serie kernproeven voorbereid
terwijl de conferentie in Genève over
een kernwapenverdrag nog gaande was,
en had vervolgens door de huidige
serie kernproeven in de dampkring de
mensheid met radioactieve neerslag
bedreigd.
Kennedy achtte deze handelwijze een
onderdeel van het Russische streven
angst te zaaien. Anderzijds achtte hij
het mogelijk dat de Sowjetunie met de
nieuwe proeven verdere perfectionering
van kernwapens beoogde.
Amerika, aldus Kennedy, wil blijven
streven naar een van vrees gevrijwaarde
wereld: naar een wereld waarin nie
mand bang behoeft te zijn voor de
gevolgen van proeven met kernwapens
of voor een oorlog met kernwapens.
Daarom blijft Amerika ijveren voor
een bij verdrag te regelen verbod van
proeven met kernwapens onder doel
treffende internationale controle op
naleving ervan.
Eerder op de dag had de Sowjetunie
in de grote politieke commissie van de
Algemene Vergadering van de Uno de
waarschuwing geuit dat een onbe
suisde daad in Berlijn zou kunnen
uitlopen op een oorlog met kernwapens
en raketten. De waarschuwing werd
geuit door Semjon Tsarapkin, de Rus
die in Genève was blijven onderhande
len over een kernwapenverdrag hoewel
hij wist dat in zijn land de nieuwe
serie kernproeven in de dampkring
werd voorbereid,
„Het verschrikkelijke gevaar van
een oorlog met raketten en kernwapens
doemt nu voor ons op", zei Tsarapkin,
„en het is duidelijk dat de bij velen
gevormde angst voor radioactieve stra
ling in geen enkel opzicht te verge
lijken is bij de monsterachtige gevol
gen voor de mensheid van militair
gebruik van kernwapens in een oorlog
met raketten."
ETOLLANDIA (ANP) Op de heer
Van Zeeland na hebben giste
ren alle (zestien) sprekers in de
Nieuw-Guinearaad zich akkoord ver
klaard met het plan-Luns inzake
Nieuw-Guinea en met de resolutie
die daarover bij de Verenigde Na
ties is ingediend. Eveneens met uit
zondering van de heer Van Zeeland
juichten alle leden de komst van
een commissie uit de Uno naar
Nieuw-Guinea toe.
De heer Van Zeeland zei niet alle
internationale aspecten van de kwes-
tie-Nieuw-Guinea en van de voor
stellen van mr. Luns te kennen. Hij
achtte daarom onvoldoende grond aan
wezig om een oordeel uit te spreken
over de al of niet wenselijkheid van
steunverlening aan de plannen.
Kritiek
De heer De Rijke oefende scherpe
kritiek op deze uitlatingen. Hij vroeg
zich o.m. af of de heer Van Zeeland
zich tegenover zijn kiezers kon ver
antwoorden door tegen het ontwerp-
motie te stemmen, dat eerbiediging
van het zelfbeschikkingsrecht voor
opstelt.
De motie waarop de heer De Rijke
doelde, -was ingediend door de heer
Burwos en zeven andere raadsleden.
Zij bepaalde, dat het zelfbeschikkings
recht door ieder moet worden geëer
biedigd en dat de raad zich achter het
ontwerp-resolutie inzake Nieuw-Gui
nea schaart. Het raadslid Bonay zei
de formulering van het tweede deel
van de motie „enigszins te betreuren".
Liever had hij gezien dat de raad
een formulering had gevonden, waarin
op positieve wijze uitdrukking aan
eigen opvattingen was gegeven.
Nadat de vergadering voor enkele
ogenblikken was geschorst, deelde de
voorzitter mee, dat de initiatiefnemer
Burwos zijn ontwerp-motie voorlopig
had ingetrokken.
Van onze correspondent
OOSTBURG De heer J. L. van
Leeuwen, die vandaag precies negen
maanden burgemeester van Oostburg
is, woont nog steeds in zijn vorige
gemeente, Brouwershaven.
De burgemeester trekt door de
week van hotel naar hotel. Alleen
tijdens de^ weekeinden gaat hij naar
zijn gezin "in Brouwershaven.
Zijn huis wordt nog steeds be
woond door mr. K. Hoekzema, de
vorige burgemeester van Oostburg.
Het gemeentebestuur had de heer
Hoekzema niet uit de ambtswoning
willen zetten. Het verwachtte dat
hij Oostburg spoedig zou verlaten.
Toen hij weigerde een ander huis te
betrekken, heeft het gemeentebe
stuur de heer Hoekzema laten dag
vaarden voor de kantonrechter te
Oostburg. Deze heeft de ambtswo
ning gisteren toegewezen aan het ge
meentebestuur. De heer Hoekzema
kan evenwel niet uit het huis wor
den gezet voor de beroepstermijn
drie maanden is verstreken.
Als de heer Hoekzema beroep aan
tekent, is het wachten op de uit
spraak van de Middelburgse recht
bank.
Dat betekent dat burgemeester Van
Leeuwen voorlopig nog zal moeten
pendelen.
Min. Zijlstra verdedigt
bijzonder invoerrecht
DEN HAAG. Een besparing van
135 miljoen gulden op de rijksbegro
ting acht minister Zijlstra voor het
komende jaar niet mogelijk. De be
windsman schrijft dit aan de Tweede
Kamer in zijn memorie van antwoord
op de voorstellen tot een bijzonder
invoerrecht op minerale oliën en ver
hoging van de vennootschapsbelasting.
De Kamer had op deze voorstellen bij
zonder kritisch gereageerd.
Het extra invoerrecht op olie zal rond
65 miljoen gulden opbrengen, dat voor
de helft komt uit de sector der industrie
(met inbegrip van de tuinbouw), voor
tien procent uit het wegverkeer, tien
procent uit de binnenscheepvaart, tien
procent van elektrische centrales en de
rest uit andere bronnen.
Deze belasting zal in beginsel, als
externe stijging van de kosten, mogen
worden doorberekend in de prijzen: uit
eindelijk zal de consumept de lasten
moeten opbrengen. Voor een burgermans
huishouden zijn die niet hoog, niet meer
dan één of twee pro mille van de gewone
huishoudkosten.
Het is beslist onjuist deze belastingen
te zien als tegenhanger van de gestegen
uitgaven voor de defensie, aldus de
minister. Zij zijn geen doelfeelastingen".
Ze zijn ingepast in het algemeèn budge
tair beleid. De bewindsman zou het ver
keerd vinden als de Kamer de behandeling
van deze voorstellen zou uitstellen tot
na de behandeling van de defensie
begroting.
Overigens wijst hij erop. dat de
belastingmaatregelen pas op 1 januari
1962 ingaan.
De bijzondere regeringsgemachtigde
Veldkamp zei dat het adres van de
raad over vlag, naam en volkslied
voor Nieuw-Guinea met volle sym
pathie op het gouvernement was ont
vangen. Het gouvernement zal alle
gewenste medewerking verlenen, zo
dat de kwestie mogelijk nog voor het
eind van deze buitengewone zitting
voor elkaar is.
Radio en tv in rep en roer
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM. Als een don
derslag uit heldere hemel heeft een
afwijzende beslissing van staats
secretaris mr. Y. Scholten van O.,
K. en W. de pogingen van de om
roepen ongedaan gemaakt om het
personeel met een uitkering ineens
over 1960 en 1961 althans voorlopig
tevreden te stellen. Deze regeling
was voorgesteld in afwachting van
het ingaan van een nieuwe salaris
regeling.
„Wij staan voor een onoplosbaar
raadsel", verklaarden gisteravond de
vertegenwoordigers van NRU, NTS en
wereldomroep en die van de vakbon
den. „Terwijl de staatssecretaris op 11
september jl. verklaarde, dat de finan
ciële middelen aanwezig waren om de
hele voorgestelde nieuwe salarisrege
ling met terugwerkende kracht te ver
wezenlijken, blijkt het nu plotseling
onmogelijk te zijn."
Toegestaan maximum
Het college van rijksbemiddelaars
wees, na advies te hebben ingewonnen
van de Stichting van den Arbeid, het
verzoek van de hand om de salarissen
met terugwerkende kracht te verhogen.
Hierop hebben werkgevers en werk
nemers bij radio en televisie van de
bestaande mogelijkheid gebruik ge
maakt om als pleister op de wonde
een uitkering ineens te vragen van
telkens 3 procent. Dit is het wettelijk
toegestane maximum.
Op dit verzoek beschikte de staats
secretaris nu afwijzend hoewel hij een
maand eerder akkoord ging met een
verhoging van 8 tot 10 procent met
terugwerkende kracht tot 1 januari
1961. Een fiat voor een uitkering van
tweemaal 3 procent werd geweigerd.
De omroepbestuurders hebben dezer
dagen zowel mondeling als schriftelijke
pogingen gedaan om de staatssecretaris
alsnog van zijn onverklaarbare en on
verwachte weigering af te brengen.
Het was vergeefs. Hij meende in zijn
eerder geuite weigering te moeten vol
harden. Door de vakcentrales worden
nu pogingen gedaan deze kwestie, die
voor werkgevers en werknemers, bij
zonder teleurstellend is verlopen, hetzij
in het parlement, hetzij binnen de re
gering zelf aanhangig te maken.
Overleg
Welke motieven er schuilgaan achter
de weigering van de staatssecretaris
valt slechts te gissen. Duidelijk is dat
Hilversum en Bussum geen genoegen
nemen met deze onbegrijpelijke beslis
sing.
De heer Heyer van Mercurius en de
directeur van de wereldomroep, drs.
Tijmstra, legden er gisteravond de na
druk op dat zij op zeer korte termijn
stappen verwachten in de Tweede Ka
mer en, via de Stichting van den Arbeid
en bij de regering.
Gisteravond laat waren de leden van
de vakbonden in Hilversum bijeengeroe
pen om overleg te plegen over de ver
der te nemen maatregelen.
F
I
Van onze correspondent
LONDEN De door een orkaan geteisterde stad Belize
op Brits Honduras is herschapen in de meest geconcen
treerde hoop hartbrekende ellende die ik ooit heb gezien,
zo'meldde een Amerikaanse journalist die naar het eiland
,was gevlogen. De stad werd in enkele uren tot een grote
ruïne, tot een aaneenschakeling van puinhopen. Op het
puin staan hier en daar witte vlaggetjes. Zij geven de
plaatsen aan waar nog lijken liggen. Er zijn er al honderd
geborgen, maar er zijn nog meer dan vijfhonderd ver
misten. In het klimaat van Brits
Honduras moeten de doden snel
worden begraven. In het puin
zeulen daarom mensen rond met
vaak eigengemaakte lijkkisten.
De straten van Belize liggen be
zaaid met daken van huizen en
omvergerukte bomen.
Van het ene blok na het andere
werden de daken weggeblazen.
Tussen alle puin in liggen dra
den van telefoon- en telegraaf
lijnen als een verwarde kluwen
gekronkeld.
verneur en andere gehouwen in de
hoofdstad van de kolonie.
Dorst
Modder
Dit alles wordt bedekt door een
stinkende brei van grijze modder.
Slangen schieten er door heen.
.Soldaten met de bajonet op hun
geweren helpen de politie bij het
patrouilleren. Een bende losgela
ten gevangenen is namelijk de ru
ines van de woonhuizen ingetrok
ken op zoek naar buit.
De gouverneur heeft de nood
toestand afgekondigd. Ook is de
kolonie in staat van beleg ver
klaard. De politie heeft al vele
plunderaars onschadelijk gemaakt.
De gevangenen in Belize wer
den twee uur voor de fatale or
kaan toesloeg uit de gevangenis
gehaald. Huizenhoge golven heb
ben het gevangenisgebouw vol
ledig verwoest. Golven van tien
tallen meters hoogte baanden zich
een weg door het gouvernements
gebouw, het woonhuis van de gou-
De omvang van de schade over
treft nog onze schattingen, zei de
Britse gouverneur gisteren.
Veldkeukens zijn op straat be
gonnen de bevolking van voedsel
te voorzien. Een tankauto rijdt
rond in Belize om de dorst van de
overlevenden te helpen lessen. Er
zijn al mensen die besmet water
dronken. Buiten het politiebureau
van Belize stond gisteren een lan
ge rij mensen te wachten op een
handje gekookte rijst en een kopje
water per persoon.
De nood onder de getroffen be
volking is blijkens mededelingen
van vliegers die uit het rampge
bied zijn teruggekeerd groot. De
vliegers meldden groot gebrek aan
kleding, voedsel, tenten en midde
len voor het zuiveren van drink
water.
Daklozen
Het aantal daklozen schatte men
op grond van binnengekomen
radioberichten op tussen tiendui
zend en vijftienduizend.
Drie schepen van de Ameri
kaanse marine hebben artsen, ver
plegers en medicamenten naar Be
lize gebracht. Ook een Ameri
kaans luchtmachtvliegtuig bracht
verbandmiddelen.
Boeren graven zelf
Van onze correspondent
VENLO Aan de watermisère
waarmee de inwoners van Vredepeel
in het noorden van Limburg al jaren
lang kampen, komt een einde. De vijf
tig boerderijen die het kerkdorp telt,
worden aangesloten op de waterlei
ding van het militaire vliegveld De
Peel.
De gemeente Venray wil het groot
ste deel van de aanlegkosten betalen.
De inwoners zullen zelf het graaf
werk verrichten. Dat betekent een be
sparing van ruim 26.000 gulden,
want voor elke 175 meter graafwerk
vraagt de waterleidingmaatschappij
525 gulden.
De vijftig boerderijen krijgen tot
nog toe dagelijks het water met een
melkwagen vanuit Venray aange
voerd. Het water uit de pomp is voor
consumptie en zelfs voor de was on
geschikt. Het is geelbruin van kleur
en onaangenaam van reuk.
Jarenlang hebben de bewoners van
Vredepeel en het gemeentebestuur
van Venray verschillende regeringsin
stanties gevraagd verandering in de
toestand te brengen, steeds zonder re
sultaat.
Advertentie
mi v
Hf
-
a
ZAKDOEKEN VOOR DAMES EN HEREN
Van onze correspondent
BREDA. De 31-jarige R. V. uit
Sint Willebrord heeft gisteren een be
keuring gekregen, omdat hij heeft ge
stroopt op het terrein van de Bredase
officier van justitie, mr. R. Grasco.
V. werd gisterochtend aangehouden,
omdat zijn vrachtautootje er niet rij-
waardig uitzag. De agenten ontdekten
een lading van 41 hazen, een fazant,
een konijn, een jachtgeweer en een
lichtbak.
In de auto zaten verder nog drie
mannen.
„Dat zijn lifters", legde V. uit, „ik
ben op mijn eentje wezen stropen."
„Klopt", zei het drietal, „wij rijden
alleen maar mee."
De drie lifters konden naar huis gaan,
V. kreeg een bekeuring en de auto werd
in beslag genomen.
Later ontdekte de politie, dat de auto
eigendom was van de 31-jarige W. M.
uit Sint Willebrord. Dat bleek één van
de lifters te zijn. Hij kreeg een bekeu
ring wegens het vervoeren van ge
stroopt wild.
Eigen nieuwsdienst
ROTTERDAM De pinguïns in
de diergaarde Blijdorp in Rotter
dam hebben een paar dagen met een
lekkend verenpak rondgelopen.
Het water liep gewoon tussen hun
veren door en de dieren hadden het
zelfs in de tropische kas nog koud.
De oorzaak bleek een vettige sub
stantie te zijn afkomstig van de
dagelijkse portie vis. De veren ble
ven aan elkaar kleven en vormden
daardoor geen bescherming meer.
Drs. J. Polder, die pas kort in de
diergaarde werkt, vond de oplossing;
een massaal bad met synthetische
zeep. Het vet werd als een geelwitte
brei uitgespoeld. De veren zitten nu
weer als een glad en waterdicht pak
om de pinguïns heen.
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG De Nederlandse
ambassade in Moskou is gisteren
door minister Luns gemadhtigd om
de kosten van de verdediging in
(hoger beroep van E. Reydon en
de Jager voor te schieten.
Het behoort tot het normale consu
laire werk Nederlanders, die in den
vreemde in moeilijkheden zijn geko
men, dergelijke bijstand te verlenen.
In het geval van Reydon en De Jager
doet zich daarbij de moeilijkheid voor
dat de Nederlandse ambassade officieel
nog steeds niet op de hoogte is van het
feit, dat deze twee hoger beroep heb
ben aangetekend tegen het vonnis (der
tien jaar gevangenisstraf) van het mili
taire tribunaal in Kief.
Door de berichtgeving van onze Mos-
kouse correspondent is het de Neder
landse vertegenwoordiging evenwel
mogelijk geworden inlichtingen in te
winnen. De ambassade heeft daartoe
opdracht gekregen.
Voorrang
Zoals onze correspondent meldde zal
het bedrag dat voor de verdediging
de twee Nederlanders nodig is drie
honderd roebel, dat is twaalfhonderd
gulden voor ieder van de twee verde
digers bedragen. Het ministerie van
buitenlandse zaken heeft zich nog geen
denkbeeld gevormd over de vraag door
wie en hoe het eventuele voorschot zal
worden terugbetaald.
Men laat zioli leiden door de ge
dachte dat de verdediging van de Ne
derlanders zo goed mogelijk moet wor
den gevoerd. Daarvoor is eerste ver
eiste dat het geld beschikbaar wordt
gesteld.
NEW YORK (AP). De Ameri
kaanse humorist, tekenaar en schilder
James Thurber is op 66-jarige leeftijd
in een ziekenhuis overleden, waar hij
enkele weken geleden een hersenopera
tie had ondergaan.
De schrijver die behalve door zijn
cartoons 'bekend en gewaardeerd werd
door zijn publicaties in The New Yor
ker, schreef twee boeken die werden
verfilmd. Het waren The Secret life of
Walter Mitty en The Male Animal.
Een van zijn bekendste werken My
life and bard times handelt over zijn
jeugd in Ohio, zijn geboorteplaats. Zijn
humor kwam in hoge mate voort uit
zijn fantasie die imet een precieuze,
zorgvuldige stijl te 'boek werd gesteld.
Het was van hem bekend dat hij een
boek soms 25 maal overschreef.
Eigen nieuwsdienst
AMSTERDAM. „Als een getui-
gen verhoor op een dergelijke wijze
verloopt, is een van de grondpilaren
van de rechtsbedeling in gevaar".
Met die vermaning besloot gisteren
de officier van justitie in Amsterdam
zijn requisitoor tegen vier verdach
ten die in een echtscheidingszaak
meineed zouden hebben gepleegd. De
officier vroeg voor ieder van de ver
dachten zes maanden gevangenisstraf.
Over de hoofden van de verdachten
heen liet de officier de waarschuwing
horen dat het Openbaar ministerie een
meineed als een ernstige zaak be
schouwt, „al denkt de bevolking wel
eens dat het afleggen van een onjuiste
verklaring niet zo zwaar wordt opge
nomen".
Weersverwachting van het
K.N.M.I., geldig tot vanavond:
Half tot zwaar
bewolkt met buien,
vooral aan de kust.
Matige tot krach
tige en aan de kust
harde tot storm
achtige noordwes
telijke wind. Kou
der dan gisteren.
MIESJE: En nou
zit mijn paraplu
onderin!
4 november; zon
op 7.39, zon onder
17.07; maan op 2.53,
maan onder 16.00.
