Strikte voorwaarde:
garantie voor recht
op zelfbeschikking
Nederlands
plan met
applaus
begroet
Voor 3/4 miljoen
kunstwerken in
Italië gestolen
I
eg# Hts*;
ftmtoua
ZEEUWSCH DAGBLAD
Monument voor
moedige piloot
PROTESTANTS-CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR ZEELAND
OPZIENBAREND EN UNIEK NEDERLANDS VOORSTEL AAN DE
ALGEMENE VERGADERING: INTERNATIONAAL GEZAGSORGAAN
Indonesië: neen!
Twee doden door
gasverstikking
OVERDRACHT SOEVEREINITEIT
Onderzoek
Waarborg
HET IS NU
Waarom nu het Zeeuwsch Dagblad?
DE VROEGE KRANT VOOR ZEELAND
Surinaamse tandarts
contra ministerraad
O.E.E.S. vervangen
door O.E.S.O.
Lage waterstand Rijn
hindert scheepvaart
R.A.S. opgeheven
„Roebiah" in Madras
vastgehouden
De BiltDroog
Reportage vanuit het Kurhaus
GRAND GALA DU DISQUE
Telegraaf XVIII in
mist geramd
Hans Tak overleden
Directeur: JACQ. DE SMIT; Chefred.: G. J.
Breuker. Kantoren te: Middelburg, Plein 1940 nrs.
6—8, Postbus 26. Giro 116666, telefoon 01180—2009
en 4469. Goes, Lange Vorststraat 84, Postbus 4,
telefoon 011006901. Vlissingen, Nieuwendijk 33,
Postbus 24, telefoon 011843224. Terneuzen,
Nieuwstraat 40, Postbus 53, tefefoon 011503189,
Zierikzee, Havenpark 24, telefoon 01110—2991.
Zeeuwsch Dagblad
Urn» mtMM» ÏJ mot
Atxmnementaprij* 0,56 per week, 7,per kwartaiJ
Advertentietarieven op aanvrage. - Rubriek Kabouter*
T cent per woord met een minimum van 1,—
16e jaargang No. 4970 W oensdag 27 september 1961
N.- GUINEA ONDER TOEZICHT UNO
g \S Eigen nieuwsdienst V
NEW YORK Nederland is bereid zijn huidige bevoegdheden in Nieuw-Guinea over
te dragen aan een organisatie of een internationaal gezagsorgaan, dat dient te worden
opgericht en geleid door de Verenigde Naties. Dat orgaan zou met uitvoerende bevoegd
heden moeten worden toegerust en geleidelijk werk en verantwoordelijkheid van Neder
land over kunnen nemen. De centrale voorwaarde, die Nederland hierbij blijft stellen
is dat het recht van de bevolking op zelfbeschikking deugdelijk wordt gewaarborgd.
Van onze correspondent
NEW YORK Minister Luns
heeft met zijn rede in de Alge
mene Vergadering warm applaus
geoogst. Opmerkelijk was dat de
vertegenwoordigers van verschei
dene Afro-Aziatische landen zich
bij de bijvalsbetuigingen aanslo
ten.
AI spoedig, nadat minister Luns
zijn rede had beëindigd kon wor
den geconstateerd, dat het Neder
landse voorstel in brede kringen
gunstig is ontvangen. Velen zijn
diep onder de indruk van de ver
strekkende oplossingen, die zijn
aangegeven.
Onafscheidelijk
Verschillende Afro-Aziatische
landen, o.a. Tunesië en Pakistan
menen dat de voorstellen ernstige
overweging verdienen.
De Indonesi
sche gedelegeer-
de, Ali Sastroa-
midjojo, vroeg
terstond het
recht van ant
woord. Hij ver
wierp de Neder
landse voorstel
len. Hij ver
klaarde dat
westelijk
Nieuw-Guinea
een onafscheide
lijk deel van de
republiek Indo
nesië is.
In Britse krin
gen werd aan
het Nederlandse
plan groot be
lang toegekend.
Het zou kunnen
leiden tot een
formule voor
een definitieve
oplossing van
het probleem
Nieuw-Guinea,
zo meende men
in deze hoek.
De Canadese
delegatie was
sterk getroffen
door het feit dat
Nederland zich
zo overtuigd op
Hammarskjoelds
ideeën heeft geïnspireerd. Minis
ter Luns had in de inleiding tot
zijn voorstellen gezegd dat het
Nederlandse plan een bijdrage be
doelde te zijn aan de verbetering
van. de toestand in de wereld, in
de geest van het werk van de
overleden secretaris-gejneraal.
Australische steun
De leider van de Australische
delegatie naar de Assemblee,
Plimsoll, heeft een verklaring uit
gegeven waarin wordt gezegd dat
het Nederlandse voorstel zorgvul
dige uitwerking en overweging be
hoeft. Australiërs eerste reacties is
dat het voorstel om een commissie
van de Uno naar Nieuw-Gfïinea te
zenden zal steunen.
Terwijl Australië zich nopens de
specifieke details van de voorstel
len niet kan binden, kan ik thans
zeggen dat Australië hoopt dat het
Nederlandse initiatief ruime steun
zal verkrijgen als ernstige poging
om internationaal wanbegrip en
wrijving over dit gebied uit de
weg te ruimen, aldus Plimsoll.
Ook Papoea's
Tenslotte kan nog worden ge
meld dat waarschijnlijk schikkingen
zullen worden getroffen, opdat bij
de behandeling van de Nederland
se voorstellen in de Assemblee ver
tegenwoordigers van de Papoea's
aanwezig zullen zijn.
Minister Luns blijft tot 9 oktober
in New York. Daarna zal hij de
Nederlandse ambassadeursconfe
rentie in Paramaribo bijwonen. Zo
nodig zal hij latere vergaderingen
van de Assemblee bijwonen, wan
neer de kwestie Nieuw-Guinea in
behandeling komt.
Sastroamidjojo
onaanvaardbaar
TILBURG 'In hun woning aan de
Houtmanstraat in Tilburg is het echt
paar Pijnenburg door gasverstikking om
het leven gekomen.
Toen de kolenman gistermiddag aan
de pas maandag door de familie Pijnen
burg betrokken woning belde, werd na
lang wachten de deur geopend door het
twaalfjarig dochtertje van het echtpaar,
dat onmiddellijk flauw viel. Het rook
sterk naar gas in het huis. De beide
ouders werden op de bovenverdieping
dood aangetroffen.
Het meisje werd naar het ziekenhuis
vervoerd. Haar toestand is redelijk, maar
zij kon nog niet worden gehoord.
Vermoedelijk is een gasslang van een
muurkraan afgeschoten.
Instelling van het internatio
nale gezagsorgaan zou voor de
Verenigde Naties een novum be
tehenen. Zo de Uno daarom, al
vorens een besluit te nemen, een
onderzoek in Nieuw-Guinea zou
willen instellen, dan geeft Neder
land in overweging een commissie
van de Verenigde Naties samen te
stellen, die de Algemene Vergade
ring na een jaar studie verslag zou moeten uitbrengen.
Deze commissie kan dan voorstellen wanneer zelfbeschikking
en overdracht van bevoegdheden aan de bevolking zou kunnen
worden verwezenlijkt.
Zij kan bovendien onderzoeken of het mogelijk is de ontwikke
ling van Nieuw-Guinea tijdens de interim-periode onder het bestuur
te brengen van het internationale gezagsorgaan.
Nederland is bereid zijn financiële bijdrage tot de ontwikkeling
van Nieuw-Guinea voort te zetten op het huidige niveau van ruim
honderd miljoen gulden per jaar. Hoe lang nog zal later worden
beslist.
Deze voorstellen heeft de Nederlandse minister van buitenlandse zaken,
mr. J. M. A. H. Luns gisteravond gedaan aan de Algemene Vergadering der
Verenigde Naties.
Minister Luns zei dat Nederland bereid is het bestuur en de ontwikke
ling van Nieuw-Guinea te brengen onder het actieve toezicht van de Ver
enigde Naties. Nederland is bereid daartoe de soevereiniteit af te staan aan
de bevolking van Nederlands Nieuw-Guinea en zijn bevoegdheden over te
dragen aan het internationale gezagsorgaan. Dat orgaan zou indien nodig
kunnen worden opgericht bij overeenkomst tussen de Verenigde Naties en
Nederland.
De verantwoordelijkheid voor de
economische, sociale en opvoedkun
dige ontwikkeling zou terstond moe
ten worden toevertrouwd aan de
uitvoerende autoriteit, aldus minister
Luns. Er zouden internationale des
kundigen kunnen worden aangewor
ven, maar de Nederlandse regering
is bereid haar bestuursambtenaren
van Nederlandse nationaliteit, die
thans in Nieuw-Guinea zijn, te ver
zoeken als internationale ambtena
ren in functie te blijven.
Zo de Algemene Vergadering zou
besluiten tot oprichting van het in
ternationale gezagsorgaan tot ont
wikkeling van Nieuw-Guinea, gelijk
Nederland die voorstelt, dan zou
tegelijk de beslissing kunnen vallen,
op welk tijdstip, na raadpleging van
de bevolking, deze bevolking zelfbe
schikking zou krijgen en wanneer
verdere overdracht van bevoegdhe
den aan de bewoners zou kunnen
geschieden.
Nederland kan zich voorstellen,
dat de Algemene Vergadering, voor
dat zij een besluit neemt, een onder
zoek in Nieuw-Guinea wil instellen.
Vandaar haar voorste) tot uitzending
van een commissie der Verenigde
Naties.
Deze commissie zou dan de poli
tieke, economische, sociale en op
voedkundige toestanden in het gebied
kunnen nagaan. Zij zou de mening
onder de bevolking kunnen peilen
over haar toekomstige positie en ten
derde zou zij kunnen nagaan of een
volksstemming onder toezicht der
Verenigde Naties mogelijk is.
Schilderijen van Titiaan, Van Dyck en Rembrandt
PALERMO (Reuter/AP). 23 schilderijen en andere kunstvoorwerpen
ter waarde van naar schatting 3V2 miljoen gulden zijn te Palermo op Sicilië
gestolen uit de villa van baron Gabriele Ortolani di Bordonaro.
Onder de ontvreemde kunstschatten
zijn èen Christus voor zijn rech
ters" van Titiaan, twee portretten
van Anthony van Dyck „Heilige
Familie" van Jan Gossaert van
Mabuse en een „Vrouw bij kaars
licht", die aan Rembrandt is toege
schreven.
Baron Gabriele Ortolani di Bordo
naro (links) werd kort nadat de dief
stal bekend was geworden door een
verslaggever van de Italiaanse radio
geïnterviewd. Hij vertelde dat de kost
baarste schilderijen uit zijn villa in
Palermo waren gestolen toen het huis
enige dagen leeg stond.
Nederland zou deze commissie een
jaar voor haar onderzoek willen
geven. Haar rapport zou zij tijdens
de volgende zitting moeten uitbren
gen. Nederland zal te zijner tijd het
initiatief nemen om de Verenigde
Naties in staat te stellen over deze
voorstellen te beslissen.
Het enige Nederlandse oogmerk
bi.i Nieuw-Guinea is, zo verklaarde
minister Luns. de bevolking volle
dige zelfbeschikking te geven. Ne
derland is bereid zijn soevereiniteit
zo snel mogelijk te beëindigen, dat
wil zeggen, zodra het' recht van de
bevolking op zelfbeschikking behoor
lijk is gewaarborgd.
Nederland is zich evenwel bewust,
dat het land nog lange tijd techni
sche bijstand en voorlichting van het
buitenland nodig heeft. Bij het zoe
ken naar mogelijkheden tot uitvoe
ring van de resolutie der Verenigde
Naties tot overdracht van bevoegd
heden. is Nederland tot zijn ge
noemde voorstellen gekomen. Het
verzoekt de Algemene Vergadering
thans om medewerking ten einde
deze overdracht te verwezenlijken.
Cliarles E. Wilson, de vroegere Ameri
kaanse minister van defensie en oud
president van General Motors, is gis
teren op 71-jarige leeftijd op zijn plantage
in Louisiana overleden,
een politiek van hersel worden ge
voerd. Een streekonafliankelljkheid
zou de vraagstukken slechts vergro
ten", zei hij.
Het land bevindt zich in een mo
rele crisis," aldus besloot Lefevre.
..België moet meer aandacht beste
den aan de toekomst dan aan het ver
leden. Het. gezag van de staat moet
worden verstevigd. Daaroe zijn no
dig begrip en moed, bij het parle
ment, de regering en de openbare opi
nie."
HET OGENBLIK HET ZEEUWSCH DAGBLAD TE LEZEN
het laatste nieuws het éérst, gloeiendheet van de naald.
onafhankelijk, dus ongekleurde, betrouwbare bericht
geving.
betrouwbare bezorging door EIGEN bezorgdienst,
's morgens vroeg.
Kortom, DE krant voor het nieuws, tvaarover U niet vroeg
en uitvoerig genoeg ingelicht kunt worden. En dat is veel
waard, in deze spannende maanden.
Administratie Zeeuwsch Dagblad, Postbus 26, Middelburg.
AKKOORD. Ik ivil uitvoerig en betrouwbaar voorgelicht
tvorden over het belangrijke wereldnieutvs, binnenlandse
en Zeeuivse nieuws, sport, enz. Noteer mij:
voor gratis bezorging van bet Zeeuwsch Dagblad gedurende
een week.
voor 4 weken bezorging voor slechts 1,12
weekabonnee voor f 0,56 per week
noteer mij als;1
kwartaalabonnee voor 7,- per kw.
(Doorhalen wat niet verlangd wordt. Punt 3 kunt U desgewenst
combineren met punt 1 of 2).
Naam:Handtekening:
Adres:
Plaats:Datum:
PARAMARIBO (ANP). De Su
rinaamse tandarts Polanen heeft bij
het parket van de procureur-gene
raal in Paramaribo een. aanklacht
ingediend tegen de Surinaamse mi
nisterraad. De heer Polanen had on
langs een vraaggesprek met een ver
slaggever van Het Parool.
De arts acht zich in zijn eer en goe
de naam aangetast door enkele passa
ges in het communiqué, dat de Suri
naamse regering heeft uitgegeven na
de publikatie van zijn interview.
Volgens Het Parool had de heer Po
lanen o.m. het volgende gezegd: „Al
leen voor één ding ben ik bang: dat
ons land een typisch Zuidamerikaans
land gaat worden, een land met cor
ruptie, waar een minister probeert zo
gauw mogelijk binnen te zijn voor hij
valt."
De Surinaamse regering heeft deze
en andere aanklachten in een commu
niqué weerlegd. Tevens heeft zij bij
die gelegenheid de mogelijkheid in het
vooruitzicht gesteld, dat zij een aan
klacht tegen tandarts Polanen zou in
dienen.
De procureür-generaal in Paramari
bo zal nu moeten uitmaken of bepaal
de passages in het communiqué nade
lig waren voor de goede naam van de
tandarts.
PARIJS (Reuter) De O.E.E.S
(organisatie voor Europese economi
sche samenwerking) houdt vrijdag
op te bestaan. Zij zal dan worden ver
vangen door de O.E.S.O. (organisatie
voor economische samenwerking en
ontwikkeling).
De O.E.E.S. heeft zich dertien jaar.
lang, sinds het in werking treden van
het plan-Marshall. bezig gehouden
met de Europese economie. De nieuwe
organisatie zal groter dan de O.E.E.S.
zijn en ook Amerika en Canada, die van
de O.E.E.S. geen volledig lid waren, tot
haar leden kunnen tellen.
De O.E.S.O. zal zich bezig houden met
grote westelijke economische projecten,
ook voor de ontwikkelingsgebieden. Zij
krijgt twintig landen als leden en neemt
de gehele inventaris en het personeel
Van de oude organisatie te Parijs over.
De Deen Kristensen, die secretaris-gene
raal van de O.E.E.S. was, krijgt dezelf
de functie bij de O.E.S.O.
De diefstal is vermoedelijk tijdens
het weekeinde gepleegd. De villa
stond toen leeg. De eigenaar ont
dekte de inbraak toen hij maandag
avond laat thuis kwam.
Volgens baron Ortolani di Bordo
naro zijn de dieven kunstkenners
geweest of hebben ze in opdracht
van deskundigen gehandeld.
De politie houdt er rekening mee
dat de diefstal het werk kan zijn van
een internationale bende, die ook de
hand heeft gehad in kunstdiefstallen
in Frankrijk en andere landen. Zij
heeft de hulp van Interpol ingeroe
pen. Alle havens en vliegvelden in
Italië worden bewaakt.
De dieven zijn in de villa gekomen
door met een breekijzer een deur te
forceren.
Behalve de kunstwerken hebben de
de inbrekers ook een foto van een
tante van de baron meegenomen.
ONBEKENDE COLLECTIE
De collectie van baron Ortolani di
Bordonaro is onbekend. Voor zover
bekend zijn er nooit werken uit deze
collectie tentoongesteld.
Wanneer de Titiaan, de beide Van
Dycks, de Remibrandt en de Gos
saert werkelijk door deze meesters
zijn geschilderd, dan is de schatting
van 2Yz miljoen waarschijnlijk aan
de lage kant.
Van Jan Gossaert van Mabuse (on
geveer 1470-1541) zijn slechts betrek
kelijk weinig schilderijen, bekend.
De weduwe van de verzamelaar
D.G. van Beuningen bezit een van
de mooiste mansportretten.
De National Gallery in Londen
heeft vijfduizend pond sterling (on
geveer vijftigduizend gulden) uitge
loofd voor de terugbezorging van
Goya's portret van de hertog van
Wellington, dat op 21 augustus uit
het museum is verdwenen.
BONN De waterstand van de Rijn
heeft het laagste peil van dit jaar be
reikt. Daar ook op de Boven-Rijn het
water nog zakt bij Ottenheim in één
nacht 25 centimeter wordt ge
vreesd dat het water nog verder zal
zakken.
De schippers kunnen als gevolg daar
van geen volledig gebruik maken van
de capaciteit van hun schepen. Op de
Midden-Rijn varen de schepen kalm
pjes aan, waardoor het aantal schepen
dat met de grond in aanraking is geko
men nog niet groot is.
WILLEMSTAD (ANP) De Colum-
biaanse luchtvaartmaatschappij Rutas
Aereas de Columbia (R.A.S.), die twee.
maal per week een rechtstreekse ver
binding tussen Curagao en Bogota on.
derhoudt, wordt 31 oktober opgeheven.
De maatschappij was indertijd opge,
richt als een afzonderlijke Columbiaan-
se maatschappij met financiële deelne.
ming van de K.L.M. Daar de K.L.M.
geen landingsrechten in Bogota heeft,
zal de lijn Bogota-Curapao worden ge
staakt.
Eigen nieuwsdienst
MADRAS De douane van Madras
in Indië heeft in een verborgen ruimte
van het in de haven liggende s.s. Roe
biah edelmetaal gevonden. Hangende
het onderzoek mag het schip de haven
niet verlaten.
Het schip, dat eigendom is van de
Stoomvaart Maatschappij Nederland,
vaart in de Java-Pacific-lijn. Aan
boord bevinden zich zestien Nederland
se officieren en een Chinese beman
ning van veertig koppen.
De weersverwachting: van het
K.N.M.I. in De Bilt, geldig- tot
hedenavond:
Toenemende be
wolking, maar
waarschijnlijk tot
de avond op de
meeste plaatsen
droog. Tot matig
en aan de kust tot
krachtig toene
mende zuidelijke
wind. Iets hogere
temperaturen dan
gisteren.
Miesje: Die win
terjas komt nog
wel.
28 september: zon op 6.34, zon
onder 18,26; maan op 20.55, maan
onder 11.16
/tduerterme
Vrijdag 2? september
ïiiiiniHiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiniimiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiwiiiiHiiiin
WIE rb STUDENT TIJLOOS
'b M'J £EN CROENTJE/-
/op ee-n tovenaap or
BElDE WAT 15 HET BV)
HE.A4DAT ME
Bawc maakt o
iM AANTREJOV
TEAEUJtf
ZELFS 4AONi<puE. wET
AANDSeme OME TOTOMODE L 1
DiE DE 64ANNEN WEL KENT,
weet wet antwoord n/et
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiilfiiiMiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
ROTTERDAM. Het 915 ton me
tende tankschip Lyto II van de N.V.
Transportonderneming Lyto te Rot
terdam, geladen met stookolie, raakte
gistermorgen plotseling in een dichte
mistbank. Bij het Antwerpse hoofd
liep het schip uit de koers, waardoor
het op het daar voor de wal liggende
jn.s. Telegraaf XVIII stootte. Het ge
ramde schip liep daarbij aan bakboord
ter hoogte van de machinekamer en
beneden de waterlijn een flink gat op,
waardoor het achterschip snel water
maakte.
Stuurman S. C. Wittebol, die alleen
aan boord was, slaagde er nog in de
pompen aan te zetten, maar tegen de
stortvloed van binnendringend water
waren die niet opgewassen. Het achter
schip zonk steeds dieper weg, maar dank
zij de waterdichte schotten bleef het
voorschip boven water.
De bergingsvaartuigen Montgomery en
Zeearend van de N.V. Van der Graaf en
Mulders bergingsbedrijf slaagden erin
het achterschip te lichten. Inmiddels
werd met man en macht gewerkt om de
lading van de Telegraaf 295 balen wol
en 28 balen kruiderijen, bestemd voor
Antwerpen te lossen.
Nadat de bergers de nodige voorzie
ningen hadden getroffen is het geramde
schip verhaald naar een werf om te wor
den gerepareerd.
De Lyto II voer met een uitkijk op de
voorplecht, maar in de zo plotseling on-
komende mistbank kon deze nauwelijks
nog zijn eigen voorsteven zien.
EINDHOVEN. „Op 28 januari
1960 vond de Belgische piloot Lode-
wijk Buelens dicht bij deze plaats de
dood, na een heldhaftige poging om
zijn boven Eindhoven defect geraak
te straaljager buiten de bebouwing te
doen landen".
Dit is de tekst op een gedenksteen,
die op initiatief van B. en W. van Eind
hoven zal worden neergezet op de
plaats waar de Belgische piloot neer
stortte.
Piloot Buelens kreeg op 28 januari
1960 storing in zijn motor boven Eind
hoven. Hij vloog nog hoog genoeg om
zich met zijn schietstoel te redden,
maar dan zou het toestel zeker op de
stad te pletter zijn gevallen. Om dit te
voorkomen vloog hij door. Hij verloor
echter zoveel hoogte, dat hij zich niet
meer kon redden.
AMSTERDAM De autocoureur
Hans Tak, die zaterdagnacht bij een
brand op zijn kantoor aan de Prin
sengracht ernstig was gewond, is
gistermiddag in het Binnengasthuis
aan zijn verwondingen overleden.
De 45-jarige coureur, die zater
dagavond wegens de mist op zijn
kantoor was gebleven, was waar
schijnlijk met een brandende siga
ret in slaap gevallen. Hij werd met
ernstige brandwonden naar het zie
kenhuis overgebracht.
De heer Tak, die in het bedrijfs
leven talrijke functies had hij
was onder meer directeur van enkele
ondernemingen behaalde in 1955
de grootste triomf in zijn loopbaan
door het winnen van de Tulpen
rally.
