Clay onthult (voortijdig) gedragslijn van Washington
„Geen verandering PRINSES ZAG DE TIENDE MAN
m
standpunt
inzake Berlijn
Bromverbod
voor jeugd in
Werkendam
Papoea's in nieuwe
raad van bestuur"
A NIEUWE
fwDAUPHINE
W CADEAU
ZEEUWSCH DAGBLAD
PRETTIGE WASDAG
SUNIL
VERDWENEN
RAADSLID
VERDACHT
VAN FRAUDE
ALS ADVISEURS
VAN GOUVERNEUR
NOG STEEDS KANS OP
ALS U DEZE WEEK EEN
PROEFRIT MAAKT!
DE VROEGE KRANT VOOR ZEELAND
TURKS VLIEGTUIG
STORT BRANDEND
NEER: 28 DODEN
PROTESTANTS-CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR ZEELAND
Offers
B. EN W. SLUITEN
HOOGSTRAAT AF
NIJVER DORP
CONFLICTEN
INDONESIË VEILT
Ongewenst
Geen reacties
Comité wil ton voor
twee deskundigen
BIJ RANGEREN GEDOOD
Trein verloor wagen
Matroos van Smaldeel V
zwaar gewond op oceaan
voor Reydou en De Jager
Geen consulaire bijstand
0F OP500,-VERDIENEN
HET IS NU
Waarom nu het Zeeuwsch Dagblad?
MET
NEDERLANDS MEEST GEBRUIKTE WASMIDDEL
Sumner Welles
overleden
Is Hij E.EN JONC.
BECiNNEfV/D STU-DEMT.OP
BESCHIKT HM OVER KENNIS
OU DEC? DAW DE GESCHIEDENIS?
De Bilt: Koeler
Frans bestuur in Algerije verhuisd
Directeur: JACQ. DE SMIT: Chefred.: G. j.
Breuker. Kantoren te. Middelburg, Plein 1940 nrs.
6—8, Postbus 26. Giro 116666, telefoon 01180—2009
en 4469. Goes, Lange Vorststraat 84, Postbus 4,
telefoon 01100—6901. Vlissingen, Nieuwendijk 33,
Postbus 24. telefoon 011843224. Terneuzen,
Nieuwstraat 40, Postbus 53, tefefoon 011503189,
Zierikzee, Havenpark 24, telefoon 01110—2991.
Zeeuwsch Dagblad
Losse nummers 13 cent
Abonnementsprijs 0,56 per week, 7,per kwartaal
Advertentietarieven op aanvrage. - Rubriek Kaboutera
1 cent per woord met een minimum van 1,—
i6e jaargang No. 4968 Maandag 25 september 1961
ERKENNING OOST - DUITSLAND
99
Van onze correspondent
WASHINGTON. De Amerikaanse regering is onaangenaam
getroffen door een mededeling die generaal Clay, president Ken
nedy's vertegenwoordiger in West-Berlijn, heeft gedaan over de
toekomstige onderhandelingen met de Russen. De generaal, die bij
de Berlijners veel aanzien geniet, had vrijdagavond in een zeer ver
trouwelijk gesprek met Duitse journalisten gezegd dat het tijd werd
dat West-Duitsland zich schikte in de realiteit van het bestaan van
twee Duitslanden. Daarmee scheen hij te bedoelen dat het Westen,
als concessie voor het behouden van zijn vrije verbindingen met
West-Berlijn, de Oostduitse volksrepubliek dient te erkennen.
Hoewel later werd gezegd dat de woorden van Clay niet juist waren
overgebracht, is er geen officiële tegenspraak geweest. Integendeel: de
democratische senator Humphreay verklaarde nog geen etmaal later dat
het Westen bereid dient te zijn toe te geven op sommige minder belang
rijke punten „die niet waard zijn er een wereldoorlog voor te beginnen".
Zijn verklaring wordt geacht het standpunt weer te geven van zeer in
vloedrijke functionarissen in de regering van president Kennedy.
de Volksrepubliek Oost-Duitsland is
een van die offers.
Waar men nu in Washington boos
over is, is dat Clay zijn mededelingen
veel te vroeg heeft gedaan. De juist
heid van Clay's opzienbarende mede
delingen ontkent men niet. Washington
heeft zich beperkt tot de verklaring
„dat er in de Amerikaanse politiek in
zake Berlijn geen verandering is ge
komen"
Voorts hebben Amerikaanse diploma
ten, zowel in Bonn als in West-Berlijn,
te kennen gegeven dat Amerika en
Groot-Britannië het erover eens zijn
dat Duitsland bepaalde offers zal moe
ten brengen wil het Westen van de
Russen gedaan krijgen dat de Weste
lijke positie in West-Berlijn blijft zoals
zij is. Erkenning van het bestaan van
Onder een grote foto van Albert van Dalsum heeft
prinses Irene zaterdagavond in de Tilburgse schouw
burg staan te praten met Sigrid Koetse en Jan Retèl,
twee van de hoofdrolspelers in het toneelstuk „De tien
de man" waarvan de prinses de eerste voorstelling be
zocht.
Van onze correspondent
WERKENDAM Het gedrag van
de jeugd in Werkendam op bepaal
de avonden in de week is voor B.
en W. aanleiding geworden om de
vrijdagavond, de hele zaterdag en de
zondagavond de Hoogstraat, de
hartader van het dorp, af te sluiten
voor bromfietsers. Het zal in die tijd
ook verboden zijn om in deze straat
te slenteren.
Met deze maatregelen hopen B. en W.
een einde te maken aan het hinderlijk
optreden van de jeugd. In de Hoog
straat, die steeds meer het trefpunt was
geworden van de jeugd uit de hele om
trek. plegen tieners hun wekelijkse
pantoffelparades te houden en brom
fietsers rossen er met vervaarlijke snel
heden door de straat. Zij ontzien niets
en niemand in hun ijver om op te val
len.
Werkendam is een nijver dorp. In de
vroege morgenuren van de maandag,
als de nacht nog eigenlijk over het dorp
ligt, vertrekken rond duizend mannen
om te gaan werken aan de kustverdedi-
gingswerken en aan de delta- en andere
waterstaatkundige werken.
Vroeger bleven de buitenwerkers
soms wel vier tot zes weken van huis.
De Hoogstraat vormde toen al een ont
moetingscentrum, waar tussen vrienden
en familieleden het laatste nieuws werd
uitgewisseld.
Nu keren de mannen elke vrijdag
avond terug, maar nog steeds staan de
vrijdagavond en de zaterdag in het te
ken van de hereniging. Ook al omdat
in dit dorp iedereen iedereen kent en
op vrijdagavond de winkels na zessen
nog open zijn, is het in de Hoogstraat
op die dagen gezellig.
De laatste jaren is het gesloten ka
rakter van dit dorosevenement verlo
ren gegaan, omdat de jeugd uit het hele
Land van Altena en ook wel uit de
dorpen van de andere Merwede-oever
in Werkendam komt.
Uit het heen en weer rossen van de
bromfietsridders en het slenteren van
de meisjes ontstaan dan vroeg of laat
altijd weer conflicten. Dat is het mo
ment waarop alle deelnemers van de
parade gewacht schijnen te hebben.
In een ogenblik staan dan enige hon
derden jongens en meisjes bij elkaar,
die het onderling niet eens zijn Zodra
de politie verschijnt is er altijd wel een
groep, die het tegen de politie opneemt
Het zijn meestal jongens, die niet in dit
oorzaken.
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG In opdracht van In
donesië worden volgende maand de
nog in Indonesisch bezit zijnde onroe-
rende goederen in Nederland geveild.
Het betreft hier de buitenplaats Wisma
Duta in Wassenaar <het voormalige
Backershagen), die dienst deed ais
ambtswoning voor het hoofd van de
diplomatieke vertegenwoordiging, en
de panden aan de Prinsessegracht en
de Jan Evertsenstraat in Den. Haag.
De veiling wordt gehouden in het
Venduhuis der notarissen op 17 en 24
oktober ten overstaan van notaris L.
W A. Duynstee.
Er waren verschillende redenen
waarom "Washington en Londen weinig
ingenomen waren met het tijdstip van
Clay's onthullingen. De eerste reden
was natuurlijk dat men de invloed
vreesde die ontijdige publikatïe van
de te volgen politiek zou hebben op
de Duitse verkiezingen en op de ka
binetsformatie. Bovendien zijn er nu
in New York voorbereidende bespre
kingen aan de gang tussen de Ameri
kaanse minister van buitenlandse zaken
Rusk en zijn Russische collega Gro-
myko waarbij Rusk namens het Wes
ten spreekt. Het is natuurlijk onge
wenst dat de Russen reeds nu weten
wat de politieke gedragslijn van het
Westen zal zijn wanneer het komt tot
een grote conferentie over de status
van Berlijn en de gehele Duitse kwestie.
Het is opvallend dat er zo weinig
officiële commentaar is geweest op
Clay's verklaring. De Duitse kranten
daarentegen hebben zich, zoals te be
grijpen valt, ten zeerste opgewonden
over „het nieuwe München" dat in de
maak zou zijn.
Uit de afwezigheid van officiële reac
ties en uit het feit dat Clay tenslotte
de Amerikaanse president in West-
Berlijn vertegenwoordigt en dus heel
goed weet wat hij zegt, moet men af
leiden dat de geallieerden inderdaad
hebben besloten dat erkenning van
Oost-Duitsland en dus van de split
sing van Duitsland noodzakelijk is
om West-Berlijn voor het Westen te
behouden.
Eigen nieuwsdienst
AMSTERDAM Het comité, dat
handtekeningen verzamelt voor de ter
dood veroordeelde vijftienjarige neger
jongen Preston Cobb, wil twee deskun
digen op het gebied van de kinderbe
scherming naar de Verenigde Staten
sturen. Het zijn mr. B. W. van Houten
en mevrouw dr. F. T. DiemerLinde
boom. Zij zullen de handtekeningen
overhandigen.
Het comité wil twee miljoen hand
tekeningen bij elkaar krijgen. Voorts
wil het honderdduizend gulden inzame
len. de reis- en verblijfkosten van mr.
Van Houten en mevrouw Diemer
Lindeboom.
„De tiende man"
wordt onder regie van
Karl Guttmann door
„Ensemble" gespeeld.
Het is een stuk van de
Amerikaanse schrijver
Paddy Chaiefsky en
speelt zich af in een
synagoge van joodse
emigranten in New
York. Hoogtepunt van
het stuk is de uitdrij
ving van een „dybbuk",
de ziel van een ver
doemde die in het li
chaam van een leven
de in het stuk Sigrid
Koetse rust zoekt.
Jan Retèl is de groot
vader van het bezeten
meisje, die zijn klein
dochter naar de syna-
gogedienst brengt.
De prinses maakte in
de pauze kennis met de
acteurs en actrices, die
in het stuk spelen.
Voor een bespreking
van „De Tiende Man"
zie men pagina 5.
SCHIPHOL De regering zal bin
nenkort een voorstel indienen voor
de instelling van een raad van be
stuur in Nederlands Nieuw-Guinea.
Die raad, waarin ook Papoea's zul
len worden opgenomen, zal in de
plaats moeten treden van de raad
voor diensthoofden. Zij heeft tot
taak de gouverneur van advies te
dienen bij de uitoefening van het
bestuur.
De directeuren van de verschillende
diensten zullen hun werk normaal blij
ven voortzetten. Vormen zij evenwel
thans de raad .van diensthoofden, in de
nieuwe raad van bestuur zal straks
slechts een aantal van hen worden op
genomen. De commandant van de strijd
krachten in Nederlands Nieuw-Guinea
zal uit de aard van zijn functie deel
gaan uitmaken van de nieuwe raad.
EERSTE STAP
Het zal voor het eerst zijn dat Pa
poea's op zo hoge posten in het over
heidsapparaat zullen worden opgeno
men. Een eerste stap in die richting was
al de benoeming op 3 augustus van de
bestuursambtenaar Bonay, lid van de
Nieuw-Guinearaad, tot hoofdbestuurs
assistent ter beschikking van de direc
teur van binnenlandse zaken. Hij heeft
die functie gekregen om ervaring op te
kunnen doen in bestuurszaken, opdat
hij in de toekomst zal kunnen worden
opgenomen in de executieve. Hij lijkt
een van de eersten, die voorbestemd
zijn om in de raad van bestuur te wor
den opgenomen.
De regering heeft om een indruk
te kunnen krijgen van de meningen
hieromtrent aan Papoeazijde haar
plannen besproken met de delegatie van
de Nieuw-Guinearaad, die een bezoek
van een maand aan ons land heeft ge
bracht. In deze kring waren de reacties
gunstig.
Te zijner tijd zal het regeringsvoor
stel voor advies aan de Nieuw-Guinea
raad worden voorgelegd.
Zie verder pag. 5
Van onze correspondent
UTRECHT. De 36-jarige rangeerder
A. Pols uit Utrecht werd zaterdag
zwaar gewond, toen hij op het Vee
marktterrein in Utrecht bezig was met
het rangeren van goederenwagons.
In het Academisch ziekenhuis is hij
enige uren later overleden.
Nadat hij een wagen aan de locomo.
tief gekoppeld had, gaf hij de machi
nist een teken om op te trekken. Hij
moet daarna van de wagon gevallen
zijn en door de terugrijdende trein
zijn overreden.
HOORN. De trein van Amsterdam
naar Enkhuizen heeft zaterdagmorgen
de achterste wagen verloren. De bestuur
der merkte er niets van. Hij kreeg het
in Hoorn te horen.
De remmen van het losgeslagen trein-
deel kwamen automatisch in werking.
Na een kilometer kwam de wagen,
waarin 35 mensen zaten, tot stilstand.
Een reserve-treinstel heeft de wagen
opgehaald. Hij was 35 minuten later
in Hoorn dan het voorste deel van de
trein.
ROTTERDAM Tijdens het over
geven van lichte lasten tussen de jagers
Limburg en Groningen is de matroos
H. W. Abramsz uit Amsterdam tegen de
reling geslagen. Hij werd zwaar gewond.
De matroos moest dadelijk worden
geopereerd. Daarvoor werd hij met een
helikopter aan boord van het vliegdek-
schip Karei Doorman gebracht.
Het ongeluk gebeurde op de Atlanti
sche oceaan. De schepen zijn onderweg
van Canada naar Nederland.
x
DEN HAAG De Nederlanders L. de
Jager en E. Reydon, in Rusland gearres
teerd op verdenking van spionage, krij
gen voorlopig geen consulaire bijstand.
De Russische regering heeft laten we
ten, dat de Russische wetten hangende
een vooronderzoek bezoek van consulaire
ambtenaren aan verdachten verbieden.
De Britse schrijfster E. Arnot Ro
bertson schuilnaam van Lady Tur
ner is zaterdag te Londen dood in
haar woning aangetroffen. Haar echt
genoot, sir Henry Turner, is vijf
maanden geleden bij een auto-ongeluk
omgekomen. Mevrouw Robertson trad
vaak voor radio en televisie op.
Advertentie
-Vraag èiles wat u weten wilt 'aan uw Renault-dealer!
DAUPHINE CADEAU F.5.250.-
voor de heer J.L.STRUYK,
Ruisdaelstraat 47 Arnhem
F.500.- VERDIEND
Bovengenoemde winnaars werden reeds persoonlijk geïnformeerd
HET OGENBLIK HET ZEEUWSCH DAGBLAD TE LEZEN
het laatste nieuws het éérst, gloeiendheet van de naald.
onafhankelijk, dus ongekleurde, betrouwbare bericht
geving.
betrouwbare bezorging door EIGEN bezorgdienst,
's morgens vroeg.
Kortom, DE krant voor het nieuws, waarover V niet vroeg,
en uitvoerig genoeg ingelicht kunt worden. En dat is veel
waard, in deze spannende maanden.
Administratie Zeeuivsch Dagblad, Postbus 26, Middelburg.
AKKOORD. Ik wil uitvoerig en betrouwbaar voorgelicht
tvorden over het belangrijke ivereldnieuivs, binnenlandse
en Zeeuwse nieuws, sport, enz. Noteer mij:
voor gratis bezorging van het Zeeuwsch Dagblad gedurende
een week.
voor 4 weken bezorging voor slechts 1,12
weekabonnee voor 0,56 per week
noteer mij als;-
kwartaalabonnee voor 7,- per kw.
(Doorhalen wat niet verlangd wordt. Punt 3 kunt U desgewenst
combineren met punt 1 of 2).
Naam:Handtekening:
Adres:
Plaats:Datum:
Dronken achter stuur
Van onze Amsterdamse redactie
AMSTERDAM Tegen het protes
tants-christelijke raadslid van Bus-
sum, de heer J. F. J., die dinsdag is
verdwenen, zijn dit weekeinde ern
stige verdenkingen gerezen. Een
onderzoek van de administratie van
het bijkantoor van de Amsterdam-
sche Bank te Bussum, waar hij
procuratiehouder was, heeft uitge
wezen dat hij vermoedelijk fraude
heeft gepleegd.
De heer J. is nog niet gevonden. Wel is
komen vast te staan dat hij vorige
week toen nog niet naar hem werd
gezocht een nacht op het politie
bureau Singel in Amsterdam heeft
doorgebracht. Hij was woensdagavond
opgebracht omdat hij in kennelijke
staat achter het stuur van zijn auto
was aangetroffen. Hij heeft, zoals men
ons op het bureau meedeelde „een
nacht ter ontnuchtering in de cel door
gebracht". Daarna heeft men hem la
ten gaan.
Hoe de fraude precies in zijn werk is ge
gaan, kan, omdat het onderzoek zich
nog maar in een beginstadium bevindt,
met worden gezegd. Evenmin staat
iets vast over het bedrag dat met de
onregelmatigheden is gemoeid. Van
bevoegde zijde vernemen wij echter
dat de fraude erger is dan aanvanke
lijk werd gevreesd.
PIANIST
De heer J. behandelde de afdeling ef
fecten. Hij onderhield voor de Amster-
damsche Bank de contacten met de
clientèle in het Gooi. Er zijn aanwij
zingen, dat hij daarbij misbruik van
vertrouwen heeft gemaakt. Mogelijk
zijn dus cliënten van de Amsterdam-
sche Bank benadeeld. De directie van
de Amsterdamsehe Bank is echter nog
zeer voorzichtig met het trekken van
conclusies. Men wacht op het volledige
resultaat van het onderzoek van de
interne dienst van de bank.
Vandaag verwacht de commissaris van
politie te Bussum, naar hij ons mee
deelde, de eerste rapporten over deze
zaak. De heer J. stond bij de bank
goed aangeschreven. Hij was er reeds
lange tijd werkzaam en nam steeds
een levendig aandeel in de activiteiten
van de personeelsvereniging. Hij is
volgens zijn superieuren een voortref
felijk pianist.
Advertentie
ié/jJJUAA
WASHINGTON (Reuter) De
vroegere Amerikaanse onderminister
van buitenlandse zaken, Sumner Wel
les is gisteren in Bernardsville (New
Yersey) op 68-jarige leeftijd over
leden. Hij was al enige tijd ernstig
ziek.
Sumner Welles heeft grote invloed op
de Amerikaanse politiek gehad in de
jaren voor de tweede wereldoorlog en in
de eerste oorlogsjaren, toen hij adviseur
van president Roosevelt was.
In 1943 kwam een einde aan zijn di
plomatieke carrière na een diepgaand
meningsverschil met de toenmalige
minister van buitenlandse zaken, Cordell
Hull over de betrekkingen tussen de
Verenigde Staten en Argentinië. Welles
was voorstander van een „harde" poli
tiek jegens Argentinië omdat het land
nog betrekkingen onderhield met nazi-
Duitsland. Het conflict eindigde met het
aftreden van Sumner Welles,
Tot ziens dan maar en wel bedankt!
llllllllllllllililllllllllllMllllllllllillilllllllllilllllllllllllllllllllllllllll
WIE ib STUDENT Tü LOOS
iiiiiiiiiiiiiiiifiiiiiiiiifiitiiiiiiiiiiiiiiiiüifiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiii
LONDEN (REUTER) In de
smeulende resten van een Turks ver
keersvliegtuig, dat zaterdagavond bij
Ankara tegen een berg vloog en
brandend neerstortte, troffen red
dingsploegen gistermorgen een zwaar
gewonde aan. Alle overige inzitten
den 28 mensen kwamen bij de
ramp om het leven.
De reddingsploegen bereikten het
wrak pas tegen het aanbreken van de
dag. Negen uur lang had de enige over
levende op een steile helling gelegen.
De man is met een hefschroefvliegtuig
naar het militaire hospitaal in de Turk
se hoofdstad vervoerd.
Het vliegtuig eenFokker Friend
ship was op weg van Cyprus naar
Ankara. De piloot had het vliegveld van
de Turkse hoofdstad nog gemeld dat al
les normaal was en dat hij binnen en
kele minuten hoopte te landen. Vlak
daarna moet het ongeluk gebeurd zijn.
BOSTON
De 71 inzittenden 63 passagiers en
acht bemanningsleden van een Boe
ing 707 ontsnapten ternauwernood aan
hetzelfde lot toen het toestel op het
vliegveld van Boston van de landings
baan schoof en zwaar beschadigd in
een modderplas tot stilstand kwam. De
Inzittenden konden via de nooduitgan
gen het toestel verlaten.
Later werd gemeld dat een van de
mensen die geholpen had hij het red
dingswerk aan een hartverlamming was
gestorven.
Voor de kust van Bermuda heeft een
Amerikaans koopvaardijschip drie be
manningsleden opgepikt van een ma
rinevliegtuig dat in zee stortte. Zeven
leden van de bemanning worden nog
vermist.
Honderdduizend toeschouwers op een
luchtvaartshow in Wilmington (Noord-
Carolina) en vele honderdduizenden tele
visiekijkers zagen gistermiddag een
transportvliegtuig met twaalf mensen
aan boord vlak voor de landing neer
storten en in tweeën breken. Voor zo
ver bekend werd niemand gedood,
maar de toestand van verscheidene ge
wonden schijnt ernstig te zijn.
In het toestel bevond zich een groep
„skydivers", parachutisten die zich ge
specialiseerd hebben in een lange vrije
val.
Onder hen was de wereldkampioen,
eerste luitenant James Pearson.
De weersverwachting van het
K.N.M.I. in De Bilt, geldig tot he
denavond:
Overwegend droog
weer met van het
westen uit opkla
ringen. Aanvanke
lijk hier en daar
mist. Zwakke tot
matige wind tussen
west en noord. La
gere temperaturen,
vooral in het oosten
van het land.
MIESJE:
Eén dag maakt
nog geen herfst.
26 sept.: zon op 6.31, zon onder 18.31;
maan op 19.52. maan onder 8.46.
Van onze correspondent
PARIJS Vandaag zal het Franse
gouvernement-generaal in Algerije de
stad Algiers verlaten en verhuizen
naar Rocher Noir, een klein bad
plaatsje, vijftig kilometer ten oosten
van Algiers.
Dit betekent niet dat vandaag meteen
alles zal worden overgebracht naar dit
Algerijnse „Brasilia". Er zullen weken
mee heengaan eer de laatste ambtenaar
met zijn gezin en bureau is overgebracht.
Bovendien is de regeringsstad waarvan
de bouw zes maanden geleden begon en
waarin behalve de departementen tevens
de woningen van het personeel zijn ge
vestigd nog niet gereed. Ook moeten er
nog telefoonleidingen worden gelegd. De
ongeveer 150 mensen die vandaag ver
huizen worden wat dat betreft voorlopig
door de verbindingsdienst van het leger
geholpen.
De stad is omgeven door een dubbele
prikkeldraadversperring en bezit vier
ingangen. De gehele nacht wordt zij ver
licht door grote schijnwerpers. De bewa
king is opgedragen aan de territoriale
politie en de mobiele veiligheidsdienst,
die iedereen die binnen wil gaan aan een.
nauwkeurig onderzoek zullen onderwer
pen. Bovendien wordt ieder die de stad
in- of uitgaat geregistreerd..