FRANSE STRAALJAGER SNIJDT KABELBAAN DOOR
Westen neemt geen
initiatief tot gesprek
Berlijn begint de
moed te verliezen
Deel van een unieke
internationale lijn
Wereldtitel
stayers voor
v. d. Meulen
Negen gondels storten op gletsjer
bij Mont Blane, twintig hangen nog
Iets koeler
Strenge controle
in Oran
Bedrijfschap voor
bakkers ingesteld
Deens plan voor
Kanaaltunnel
De BiltWarm
PROTESTANTS-CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR ZEELAND
„am*
LAATSTE NIEUWS
Alarm
Gelukt
EXCLUSIEF
Zoeklichten
Amerikaanse export naar
Oost-Europa neemt toe
Niet blijvend
Amerikaanse Kamer van
Koophandel in Nederland
„Grapjas" blokkeerde
Frans vliegtuig
Directeur: JACQ. DE SMIT; Chefred.: G. 3.
Breuker. Kantoren te: Middelburg, Plein 1940 nrs.
68, Postbus 26. Giro 116666, telefoon 011802009
en 4469. Goes, Lange Vorststraat 84, Postbus 4,
telefoon 011006901. Vlissingen, Nieuwendijk 33,
Postbus 24, telefoon 01184—3224. Terneuzen,
Nieuwstraat 40, Postbus 53, tefefoon 01150—3189,
Zierikzee, Havenpark 24, telefoon 01110—2991.
Zeenwscii Dagblad
Losse nummers 13 cent
Abonnementsprijs 0,56 per week, 7,per kwartaal'
Advertentietarieven op aanvrage. - Rubriek Kabouter»
T cent per woord met een minimum van 1,—t
16e JAARGANG No. 4945
Woensdag 30 augustus 1961
IN DOODSNOOD BOVEN DIEPE AFGROND
Van onze correspondent
PARIJS. In het vooruitzicht, elk ogenblik in een tweehonderd nieter diepe afgrond
te kunnen storten gingen enige tientallen mensen gisteren een zeer dramatische nacht in.
Het waren voor het merendeel vakantiegangers die zich bevonden in gondels van de kabel
baanverbinding tussen de Aiguille du Midi en de Italiaanse grens toen die verbinding on
klaar geraakte. Dat gebeurde toen een Franse straaljager, op een oefenvlucht boven de
Alpen, de trekkabel raakte. v
KÜ ÜW3
CHAMONIX (Keuter) Het
reddingswerk langs de kabel
baan over de Vallée Blanche
blijkt bij het vallen van de
avond niet te zijn gestaakt.
Laat in de avond waren ploegen
technici bij het licht van krach
tige schijnwerpers nog bezig
gondels die waren blijven ste
ken terug te halen langs het in
tact gebleven deel van de ka
belverbinding.
De Russische regering heeft
besloten tijdelijk geen mili
tairen, die hun diensttijd
hebben volbracht, meer af te
voeren naar de reserve. Zij
zullen onder de wapenen
moeten blijven.
De onmiddellijke gevolgen van dat ongeluk waren verschrikke
lijk. Negen gondels, elk met een capaciteit van vier personen,
stortten in de diepte. Van de inzittenden van die negen gondels
kwamen zes mensen om. Twintig anderen, allen min of meer
ernstig gewond, werden met helikopters in veiligheid gebracht.
Onder de doden bevond zich een Westduits gezin uit Hamburg,
bestaande uit man, vrouw en twee jonge kinderen.
Laat in de avond hingen nog
ongeveer twintig gondels boven
de afgrond. Helikopters waren
er niet in geslaagd ze te berei
ken. In die gondels stonden on
geveer 30 a 35 'mensen doods
angsten uit. Als de kabel brak
zouden zij ten dode zijn opge
schreven. Alleen uit de gondels
die vrij dicht bij het begintpunt
en het eindpunt van de kabel
baan waren blijven steken zou
den ongeveer dertig mensen
zijn bevrijd. Helikopters van de
luchtbasis Aix-les-Bains slaag
den er niet in de hoger hangen
de gondels te bereiken.
De straaljager die de oorzaak van
deze ramp was landde licht bescha
digd op de basis Luxeuil. De piloot
wist niet of hij de trekkabel had ge-
De kabelbaanverbinding- van de
Aiguille du Midi naar Helbronner
maakt deel uit van de grote kabel
baanverbinding tussen Frankrijk en
Italië, van Chamonix naar La Palud,
boven Courmayeur. Deze verbinding,
een uniek staaltje van techniek en
enig in de wereld, is verdeeld in drie
delen. ChamonixAiguille du Midi
(van 1000 naar 3842 meter); van de
Aiguille du Midi naar Helbronner
(van 3842 meter naar 3463 meter);
van Helbronner naar La Palud (van
3463 meter naar 1370 meter).
Het ongeluk gebeurde op het
tweede traject tussen de Aiguille du
Midi naar Helbronner; om meer pre
cies te zijn op het eerste van de drie
secties van dat traject. De eerste sec
tie loopt van Aiguille du Midi naar
de Gros Rognon over een afstand
van 1694 meter met een hoogtever
schil van 241 meter. Het is dus een
bijna horizontaal traject. De tweede
sectie van Gros Rognon naar de Col
du Flambeau heeft over 2831 m een
hoogteverschil van zeventig meter;
de derde gaat van de Col du Flam
beau naar Helbronner van 447 meter
zonder hoogteverschil. Het gehele
traject is dus vrywel horizontaal en
ligt ongeveer tweehonderd meter bo
ven de Vallée Blanche (tot aan Gros
Rognon) en een gletsjer, Glacier du
Géant (tot Helbronner)
9 Deze tweede sectie van de kabel
verbinding is geheel automatisch. De
verbinding bevat ongeveer twintig
aluminium gondels, waarin vier men
sen kunnen zitten. De cabines zijn
556 meter van elkaar verwijderd en
het geheel is zo geconstrueerd dat
telkens een gondel bij het begin- en
bij het eindpunt arriveert.
Op dat ogenblik staat de gehele
verbinding stil en laat de passagiers
voldoende tijd om in of uit te stap
pen. Degenen, die dan onderweg zijn
hebben de tijd om rustig de omlig
gende dorpen en vooral de top van
de Mont Blanc, waarvan zij slechts
luttele kilometers verwijderd zijn, te
bewonderen.
De gehele reis duurt niet langer
dan krap een half uur, met acht hal
tes onderweg. Deze reis is een van
de meest fantastische die men in de
wereld kan maken en de fraaiste uit
zichten zijn die bij de Vallée Blanche
(Witte Vallei), bedekt met een laag
sneeuw van enkele tientallen meters,
de Chaos de Seracs, een boeiende
wilde rotsgroep, de Glacier du Géant
en de Combe Maudite, waarboven de
Duivelsnaalden optorenen.
Deze kabelbaan stelt niet alleen
de skienthousiasten in de gelegen
heid om midden in de zomer hun
sport in de eeuwige sneeuw te blij
ven beoefenen, maar geeft tevens de
lijders aan astma en chronische
bronchitis de mogelijkheid om te ku
ren.
Veel artsen schrijven deze patiën
ten namelijk voor om indien moge
lijk dagelijks naar ruim 3800 meter
hoogte te gaan en daar hun dag door
te brengen om op die wijze van hun
kwaal te genezen.
Daarom is de kabelbaan zomer en
winter in bedrijf.
ZÜRICH Nederland kreeg gis
teravond een wereldkampioen wiel
rennen. Op de Oerlikonbaan in Zü-
rich veroverde Leen van der Meu
len de wereldtitel bij de amateur-
stayers op een wijze, die geert reden
tot discussie gaf.
In het eerste deel van de strijd
had hij, vooraan gestart, weinig te
duchten. In het laatste kwartier ech
ter, kreeg hij talrijke aanvallen te
verduren. Aanvallen, die hij gran
dioos afsloeg.
raakt. Vast is komen te staan dat de
kabel is gebroken nabij de Col du
Gros Rognon. De negen neergestor
te gondels sloegen te pletter tegen
de masten waaraan de kabelbaan
was opgehangen.
Er werd onmiddellijk alarm ge
slagen. De eersten die kwamen hei-
Pen waren leraren en leerlingen
van de nationale skischool en de
bergpolitie van Chamonix. Zij brach
ten eerst de overlevenden uit de te
pletter geslagen cabines in veilig
heid en voerden daarna de lijken
naar beneden.
Inmiddels was ook de directeur van
de kabelbaanverbinding bij de Aiguille
du Midi gearriveerd. Met de politie be
sprak hij het reddingswerk. Hij waar
schuwde de helikopterbasis te Aix-les-
Bains, die onmiddellijk zes toestellen
zond.
De helikopters konden eerst weinig
uitrichten. Zodra zij in de buurt van
de draagkabels kwamen, begonnen de
gondels zo heftig te zwaaien, dat het
niet mogelijk was een verbinding tot
stand te brengen.
pas drie weken geleden nauwelijks aan
de dood ontsnapte bij de beklimming
van de Mont Blanc.
Deze reddingploeg begon het red
dingswerk aan de Italiaanse zijde van
het traject. Later werd in Chamonix
bekend gemaakt, dat de ploeg een der
tig mensen gered had.
Dat gelukte tegen het einde van de
dag wel met de cabines, die in de buurt
van het begin- en het eindpunt van
het traject waren blijven steken en
die, gesteund door twee kabels, vrij
vast hingen. Hieruit slaagde men on
geveer tien mensen te redden.
Al eerder was van Courmayeur uit
ook een reddingsploeg op weg gegaan
naar de plaats van het ongeluk onder
leiding van de gids Walter Bonatti, die
Advertentie
In cellofaan, voorkomt breuk
Een berggids, die in een van de gon
dels zat zou erin geslaagd zijn met de
touwen die tot zijn uitrusting behoor
den, een verbinding met de sneeuw
vlakte tot stand te brengen. Dat ge
rucht werd echter niet bevestigd.
Het ongeluk gebeurde ongeveer
kwart voor twee gistermiddag toen
een straaljager van de Franse lucht
macht, geheel Volgens opdracht, een
lage vlucht over de Alpentoppen
maakte. Vermoedelijk was de piloot
niet op de hoogte, of niet op de hoogte
gebracht, van het bestaan van de ka
belbaan. Hij kwam vrij laag over de
Mont Blanc en deed een poging om
tussen de Aiguille du Midi en de Col
du Géant door te vliegen.
Tegen het vallen van de avond wer
den de reddingspogingen gestaakt. Vol
Van onze correspondent
ORAN. Na de woede-uitbarsting
van de Europeanen, die eergisteren
het leven kostte aan zeven Arabieren
en er 38 verwondde, hebben de bur
gerlijke en militaire autoriteiten van
de stad strenge maatregelen getrof
fen.
Alle samenscholingen van meer dan
vijl personen zijn verboden. Minder
jarigen mogen zich alleen op straat
bevinden wanneer zij in het bezit zijn
of van toestemming van hun ouders of
van een werkvergunning. Oudere jeug
dige personen die deelnemen aan mani
festaties, zullen in het vervolg zonder
meer worden gearresteerd. Er is
bovendien een avondklok ingesteld, die
om 9 uur ingaat.
Van onze correspondent
LONDEN De verschillen van mening tussen de Engelsen en Amerikanen aan de ene kant
en de Fransen aan de andere schijnen er de oorzaak van te zijn dat het Westen maar heeft af
gezien van het idee om nieuwe nota's naar Moskou te zenden met een voorstel tot het houden van
besprekingen over Berlijn en het Duitse vraagstuk. In plaats daarvan zou men willen wachten
tot de bijeenkomst van de Algemene vergadering van de Uno. Daar zou gelegenheid zijn om infor
meel met de Russische minister Gromylco te onderhandelen.
Wel bestaat de mogelijkheid dat
er nota's naar Moskou worden ge
zonden (in antwoord op een Rus
sische nota van begin augustus)
waarin echter van de mogelijkheid
van nieuwe onderhandelingen een-
vc idig niet wordt gerept. Van een
in ronde bewoordingen gesteld voor
stel tot het openen van onderhan
delingen wil de Gaulle nu eenmaal
niet horen.
De moeilijkheid is nu dat nie
mand zeker weet of minister Gro-
myko de Algemene vergadering zal
bijwonen. Wanneer hij komt zal er
meteen een poging worden gedaan
om met hem in contact te komen.
Over hetgeen de Westelijke minis,-
ters van buitenlandse zaken dan met
hem zullen bespreken en over de
door het Westen te volgen politieke
gedragslijn zullen binnenkort be
raadslagingen worden gehouden in
Washington of New York. Daar zul
len de ministers van buitenlandse
zaken van de Verenigde Staten,
West-Duitsland, Frankrijk en Groot-
Britannië proberen het eens te wor
den over de wijze waarop het Wes
ten de Russen tegemoet moet tre
den.
Van onze correspondent
DE Westberlijners schijnen thans toch wel wat bezorgd te zijn over de
toekomst van hun stadsdeel, hoewel zij zich lang optimistisch hebben
betoond. Zij hebben de laatste tijd te hittere ervaringen opgedaan. In de
eerste plaats de brutaliteit waarmee de communisten een grens dwars
door de stad hebben opgericht en vervolgens het feit, dat de geallieerde
beschermers daartegen feitelijk niets hebben ondernomen, waardoor het
vertrouwen van de Berlijners op zijn
eigen tele-fot»
ongeduld wachtten de reddingsploegen
de komst van de zon af. Vanmorgen
om zes uur zouden zij weer aan de
slag gaan. Volgens de directeur van
de kabelbaan bevonden zich in de
cabine nog veertig mensen, onder wie
bejaarden en kinderen.
Enkele expedities van gidsen en leer
ling gidsen besloten gisteravond om
negen uur om met sterke zoeklichten
de nacht in de Witte Vallei door te
brengen. Er werd gevreesd dat sommi
gen van degenen, die opgesloten zaten
in de gondels uit ruimtevrees naar be
neden zouden willen springen.
Volgens de directeur van de kabel
baan behoefden die mensen zich voor
lopig geen zorgen te maken. Hij hoopte
dat zij hun kalmte zouden bewaren.
Ongetwijfeld gingen de overlevenden
van de ramp een moeilijke nacht tege
moet. De onmetelijke stilte daar op
het dak van Europa en de verschrikke
lijke kou die tegen middernacht tot
een temperatuur van vijftien graden
onder nul was gedaald, zou de grootste
eisen stellen aan hun uithoudingsver
mogen.
WASHINGTON (AP) In de drie
weken na a'e televisierede van de Ame
rikaanse president over Berlijn zijn m
de Verenigde Staten vergunningen af
gegeven tot een bedrag van acht mil
joen dollar voor de uitvoer naar landen
achter het ijzeren gordijn. In de drie
maanden voor de rede beliep het bedrag
van de uitvoervergunningen slechts 1,7
miljoen dollar.
Hoog in ile Alpen, dicht bij de
•Vlont Blanc, stortte een van de gon
dels (in cirkel) van de kabelbaan
in de diepte. De meters dikke laag
sneeuw kon de schok niet voldoende
opvangen. Er vielen doden. Gejam
mer van gewonden en hulpgeroep
kaatste langs de kale rotswanden
van de Vallée Blanche. Het duurde
uren voordat redders de gewonden
bereikten, en nog eens uren voordat
ook de doden waren geborgen. En
ook toen nog verkeerden velen in
doodsnood, in gondels die hoog
boven de afgrond waren blijven
hangen.
Eigen nieuwsdienst
DEN HAAG. Een bedrijfschap
voor het bakkersbedrijf is dezer dagen
bij Koninklijk Besluit ingesteld. Tot
zijn bevoegdheden zullen behoren de
toepassing van het cadeaustelsel en
van het kortingstelsel, de regeling van
de verhouding tussen bakkers en weder
verkopers van brood en de bescherming
van het bezorgdebiet. Tot het bedrijf
schap behoren circa 10.000 onderne
mingen met 28.000 werknemers.
van de
geschokt.
Het besef is gegroeid, dat er ver
anderingen zullen komen. Wat over
gebleven is van de overmoedige stem
ming, die lang heeft geheerst, is de
hoop dat onvermijdelijke veranderingen
er niet toe zullen leiden, dat West-
Berlijn op den duur door de communis
tische Oostduitse republiek zal worden
opgeslorpt, m.a.w, dat West-Berlijn een
gebied zal blijven dat levensvatbaar is.
Van een uittocht uit de stad kan niet
worden gesproken, maar het lijkt toch
wel zo te zijn, dat reeds talrijke ver
huizingen naar West-Duitsland worden
voorbereid en het is uiteraard ook
voorgekomen dat banktegoeden zijn
overgeboekt naar de bondsrepubliek.
De overwinning van de depressie
door het bezoek van de Amerikaanse
vice-president Johnson en door de ver
sterking van de geallieerde garnizoenen
is niet blijvend geweest. Johnson heeft
weliswaar de verzekering herhaald, dat
de Westberlijners kunnen vertrouwen
op hun bondgenoten en dat de vrijheid
van West-Berlijn zal worden verdedigd,
maar concrete maatregelen tegen de
eenzijdige actie van het Oosten heeft
ook hij niet aangekondigd. Dat Johnson
dat wel zou kunnen doen, was de hoop
van de Berlijners geweest.
Toen de Oostduitse soldaten en politie
op 13 augustus de grens van prikkel
draad en betonnen muren oprichtten.
zachtst uitgedrukt enigszins is
die volgens de Oostduitse aankondiging
zal blijven bestaan totdat West-Berlijn
een „vrije stad" is, hadden de Westber
lijners niet verwacht dat de westelijke
troepen gewapenderhand daartegen zou
den optreden. Wel hoopten zij, dat ge
allieerde tanks demonstratief naar de
grens van West-Berlijn zouden opruk
ken om onzekerheid in het oostelijke
kamp te veroorzaken. Het verschijnen
van westelijke tanks aan de grens zou,
zo dacht men. wellicht de Oostduitse
bevolking de moed hebben gegeven om
duidelijker te protesteren.
Verder had men verwacht dat aan de
Oostduitse functionarissen beperkingen
zouden worden opgelegd bij het reizen
naar westelijke landen, dat men in de
westelijke wereld de handelsvertegen
woordigingen van Oost-Duitsland zou
sluiten en dat men iets zou ondernemen
tegen de Poolse en Tsjeehoslowaakse
militaire missies in West-Berlijn. Het
Westen deed echter niets van dien aard
en het Oosten jubelde. De Westberlij
ners ontveinzen zich niet dat hun stads
deel een belangrijke functie heeft ver
loren Het kan onder deze omstandig
heden geen etalage meer zijn van het
Westen midden in de communistische
wereld want de mensen uit het oosten
kunnen deze etalage niet meer bewon
deren Het kan ook geen plaats meer
zijn van ontmoetingen tussen Oost en
West en het kan niet meer naar het
oosten uitstralen.
DEN HAAG. Binnenkort zal opge
richt worden de Amerikaanse Kamer
van Koophandel in Nederland, die een
overzees lid van de United States Cham
ber of Commerce zal worden. Tot de
oprichters behoren Aramco, Byron Jo
nes N.V., Caltex, Coca Cola Export
Corporation, Esso Nederland, General
Motors, de Ford fabrieken, Pan Ameri
ca World Airways en andere Ameri
kaanse ondernemingen in ons land. Zij
menen dat de groei van de Nederlands-
Amerikaanse handelsbetrekkingen zoda
nig is geworden dat de oprichting van
een aparte Amerikaanse Kamer in ons
land thans gerechtvaardigd is.
KOPENHAGEN. Binnenkort zal
het Deense aannemingsbedrijf Christiani
en Nielsen, dat ook een grote rol speelt
bij de bouw van de tunnel voor a'e metro
in Rotterdam, een plan voor een tunnel
onder het Kanaal gereed hebben. Dat
plan wordt voorgelegd aan de Britse en
Franse regeringen.
De tunnel zal volgens het Deense ont
werp ongeveer tweehonderdmiljoen pond
kosten. Het Deense bedrijf heeft zich
al gedurende de afgelopen vier jaar be
zig gehouden met het probleem van een
Kanaaltunnel, aldus Lassen Nielsen,
een der directeuren van Christiani en
Nielsen. Het deed dat geheel op eigen
kosten.
RABAT (AFP) Een Caravelle
van de Air France is maandag
avond drie kwartier te laat van het
vliegveld van Casablanca vertrokken,
doordat een verlate automobilist zijn
voertuig voor de wielen van het
vliegtuig had geparkeerd.
De straalmotoren van de Caravelle
waren al gestart, toen een auto het
vliegveld opreed. Er in zat een in
woner van Casablanca, die nog met
het vliegtuig mee moest. Zijn vriend,
die de auto bestuurde, zag dat het
toestel op het punt van vertrekken
stond. Om dit te verhinderen plaat
ste hij de auto vóór het vliegtuig.
De straalmotoren werden afgezet
en de passagiers verlieten de Cara
velle. Het duurde drie kwartier voor
dat de motoren weer waren gestart
en het toestel, mèt de laatkomer,
kon vertrekken.
Men onderzoekt nu of de man, die
het grapje al eens eerder heeft uitge-
Zie verder pag. 5^; gerechteIiik kan worden ver
Weersverwachting van het K.N.M.I.
in De Bilt geldig tot hedenavond
Droog en vrij zon
nig weer. Zwakke
tot matige wind uit
richtingen tussen
zuid en west. Aan
vankelijk warm tot
zeer warm, later
afkoeling.
Miesje: Nu zocht
ilc regen
31 augustus: zon op 5.49, zo-n onder
19.31; maan op 22.25. maan onder 12.24.
Van onze weerkundige
medewerker
De temperatuur is gisteren in
grote delen van West-Europa
bijzonder hoog opgelopen. In ons
land meldde Volkel met 29 gra
den de hoogste temperatuur. Op
Terschelling bleef de warmte
tot 23 graden beperkt.
Vooral ten zuiden van ons
land heerst een echte hittegolf.
De hoogste temperatuur 38
graden Celsius werd uit Bor
deaux en uit Tours gemeld. In
Londen stond het kwik op 32
graden. De warmte is over het
algemeen niet drukkend, omdat
de lucht nogal droog is. Bij de
hitte in Frankrijk ontstonden
zelfs geen wolken, laat staan
donderbuien!
Er is wat afkoeling in zicht.
De koelere lucht had gisteravond
Bretagne al bereikt en zal in de
loop van vandaag ook tot ons
land doordringen. Dit betekent
niet dat het nu al weer afgelo
pen is met het mooie weer.
De lucht is zo droog dat de
kans op uitgebreide wolkenvel
den vrijwel afwezig is en bo
vendien breidt zich een nieuw
gebied van hoge druk van de
oceaan naar West-Europa uit.
Wij zullen het wel droog en
zonnig houden, maar de groot
ste warmte gaat van het weer af.
JL