DEBREKANS OP
DELING ALGERIJE
Oost - Duitsland streeft naar toezicht op alle vliegverkeer
B
VRIJDAG:
MELKDAG
Dreigementen
en forse taal
Franse boeren bieden
wapenstilstand aan
TOERISTEN
MIJDEN
FRANKRIJK
Jo de Haan
werd vierde
g# NS®!
TAAK VAN
DIRECTEUR
WIJZIGEN
Nederlandse
politiek als
financiële
voorbeeld
De BiltZonnig
DE GAVLLE
ROEPT TOT
EENHEID OP
PROTESTANTS-CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR ZEELAND
Navolgers van Heyerdahl
Zuivelhandel
Staatspensioen
in Amerika
Amsterdamse
havenarbeid e r s
zijn in staking
Eerste stap
Zie verdei* pag. 5
JEEP BOTSTE EN
VLOOG IN BRAND
Russische hulp
aan Indonesië
Rapport Avro:
Zie verdei* pag. 9
TOMATEN
5TOÏ5]
TOMATENSNIjDER
f. 1.75
GAUGUIN BRACHT
450.000 OP
Directeur: JACQ. DE SMIT; Chefred.: G. J.
Breuker. Kantoren te: Middelburg, Plein 1940 nrs.
6—8, Postbus 26. Giro 116666, telefoon 01180—2009
en 4469. Goes, Lange Vorststraat 84, Postbus 4,
telefoon 011006901. Vlissingen, Nieuwendijk 33,
Postbus 24, telefoon 01184—3224. Terneuzen,
Nieuwstraat 38, telefoon 011503189. Zierikzee,
Havenpark 24, telefoon 011102991.
Zeeuwsch Dagblad
Lom* nummert 13 cent.
Abonnementsprijs 0,56 per week, 17,per kwartaal1
Advertentietarieven op aanvrage. - Rubriek Kabouters
T cent per woord met een minimum van 1,—»
16e JAARGANG No. 4893
Donderdag 29 juni 1961
EERSTE VEAGEN OVER BERLIJN
ERLIJN De mogelijkheid om een in
ternationale crisis om Berlijn te veroor
zaken op elk gewild tijdstip is gisteren
geopend toen de regering van Oost-Duitsland
bekend maakte dat met ingang van 1 augus
tus een vergunningsstelsel van kracht zal
zijn voor vluchten boven haar grondgebied.
Op het ogenblik houdt een instelling van de
Grote Vier nog toezicht op het internationale
luchtverkeer van en naar Berlijn.
PREMIER Kroesjtsjef heeft onder donde
rend applaus bekend gemaakt dat de
Russische strijdkrachten zich reeds voorbe
reiden om een eventuele mobilisatie in het
Westen onmiddellijk te kunnen beantwoor
den. De Sowjetunie, zo zeide hij, zal niet
zwichten voor dreigementen. He' Duitse
vredesverdrag zal nog dit jaar worden ge
tekend. Hereniging van Duitsland door vrije
verkiezingen wees hij smalend van de hand.
BIJNA op hetzelfde ogenblik voerde presi
dent Kennedy in Washington het woord
over Berlijn. „Wanneer de vrede in Duitsland
om der wille van Berlijn zou worden ver
stoord", zei hij, „zal daarvoor de Sovjetunie
aansprakelijk zijn. De crisis om Berlijn is kunst
matig en de Russen zouden een ernstige fout
maken wanneer zij veronderstelden dat de
vastberadenheid van de geallieerden onder
mijnd kan worden door dreigementen".
Zes leden van de Engelse militaire
politic op Cyprus hebben een
soort Kon Tiki gebouwd. Gebruik
makende van de winden en stro
mingen boven en in het oostelijk
deel van de Middellandse Zee
willen zij er van Kaap Kormakiti
op Cyprus mee naar Turkije
varen. Luitenant David Reed
(staande links) is de commandant
van het vlot. Sergeant Victor
Nicholls (staande rechts) fungeert
als eerste officier.
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG. De huisvrouwen
in de grote bevolkingscentra Am
sterdam, Rotterdam en Den Haag
zullen volgende week een foldertje
van hun melkslijter krijgen, waar
in de fabrikanten van consump-
tiemelk in het westen van Neder
land erop aandringen:
1) Lege melkflessen niet op zater
dag maar op vrijdag in te leveren;
2) Rekeningen aan de melkslijtter
vrijdags te betalen;
3) De lege,flessen van op vrijdag ge
kochte melkprodukten niet op zater
dag maar bijvoorbeeld de daarop vol
gende maandag aan de slijter terug
te geven;
4) De voor het weekeinde bestem
de houdbare melkprodukten, zoals ge
steriliseerde malk, koffiemelk en kin
dervoeding, vrijdag al ia huis te ne
men.
De verzoeken houden verband met
verkorting van de arbeidstijd in het
melkbedrijf. Alleen wanneer de con
sumenten op deze manier meewerken,
zal het bezorgen van melk op zater
dag kunnen blijven doorgaan.
De gezamenlijke melkinrichtingen in
het westen van ons land hebben de be
drijven in dat gebied gevraagd de uit
betaling van de weeklonen te ver
schuiven van vrijdag naar donderdag.
WASHINGTON (AP). Het laag
ste maandloon zal in de Verenigde
Staten van 33 tot 40 dollar worden
verhoogd. Ook het weduwenpensioen
zal omhoog gaan. Bovendien krijgt ie
dere Amerikaan op 62-jarige leeftijd
een staatspensioen.
Dit krachtens de nieuwe sociale verze
keringswet die president Kennedy bij de
Senaat had ingediend en die thans met
algemene steramen is aangenomen.
De nieuwe wet zal het eerst jaar een
bedrag van 780 miljoen dollar kosten.
Werkgevers en werknemers betalen
elk een premie van Vs procent, terwijl
zelfstandigen een premie van 3-15 pro
cent zullen bijdragen. De betaling van
deze premie zal ingaan op 1 januari 1962.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM. Vijftienhonderd
Amsterdamse havenarbeiders zijn
in staking gegaan. Deze wilde actie,
die niet wordt gesteund door de er
kende vakbonden, is ontketend door
het O.V.B. en de E.V.C. op grond
van een eis tot loonsverhoging. De
directe aanleiding was een gratifi
catie van honderd gulden, die door
enige havenbedrijven als gevolg van
een tantièmeregeling aan het vaste
personeel werd toegekend.
De arbeiders van de Samenwerken
de Havenbedrijven S.H.B. eisten even
eens uitkering van dit extraatje en
een verhoging van het weekloon met
tien gulden.
De actie begon op kleine schaal:
maandagmiddag legden enkele arbei
ders in de houthavens het werk voor
een uur neer. Zij haalden in de loop
van gisteren vele collega's van andere
bedrijven over tot de staking, zodat
ook bij de maatschappij Oceaan, het
Amsterdamse Havenbedrijf en de
Lloyd het werk stagneerde.
De staking zal vandaag worden voort
gezet. Dit besluit werd gisteravond
tijdens een rumoerige, door ongeveer
twaalfhonderd havenarbeiders bijge
woonde vergadering in het Amsterdamse
Krasnapolsky genomen. Vanmorgen zul
len de arbeiders voor het Scheepvaart
huis demonstreren ter ondersteuning van
hun eisen, die door een delegatie van
het actiecomité aan de Scheepvaartver-
eniging Noord worden voorgelegd. Het
actiecomité eist voor de arbeiders een
bedrag van honderd gulden ineens. Dit
geld zou binnen veertien dagen moeten
worden uitbetaald. Met ingang van 1 juli
willen de havenarbeiders een bruto week
loon van 120 gulden bedingen.
De regering van de Oostduitse
volksrepubliek heeft een „ver
ordening over de luchtvaart
radiodienst" zodanig opgesteld
dat zij haar kan hanteren als
middel om het vliegverkeer tus
sen West-Berlijn en West-Duits-
land onder haar toezicht te bren
gen. De verordening houdt in
dat voor gebruik van radio
installaties in buitenlandse vlieg
tuigen boven Oostduits gebied
een vergunning nodig is die vijf
tig mark kost.
Onze correspondent te Bonn telefo
neerde ons daarover:
De verordening zegt dat radiotele
grafisten van buitenlandse vliegtui
gen bij het binnenvliegen van Oost-
Duitsland de Oostduitse luchtveilig-
heidscentrale daarvan moeten verwit
tigen, Bij het verlaten van Oost-
Duitsland mcicten zij dat eveneens
melden. Verder wordt bepaald dat
voortaan het meevoeren en gebruiken
van radio-installaties door buitenland
se vliegtuigen op vluchten boven
Oostduits territoor slechts is toege
staan wanneer dat op wederkerigheid
berust of wanneer daarover een over
eenkomst is getroffen.
Deze verordening is een eerste stap
naar het door Oost-Duitsland gewenste
toezicht op het Westelijke vliegver
keer naar en van Berlijn. Zij schijnt
voorshands gericht te zijn tegen de
burgerluchtvaartmaatschappijen van
de drie Westelijke mogendheden, die
de dienst op Berlijn uitvoeren, name
lijk de Pan American, de Air France
en de British European Airways. Deze
maatschappijen vervoeren o.m. de
naar West-Berlijn gevluchte Oost
duitsers naar de Bondsrepubliek. West-
duitse vliegtuigen vliegen niet op
Berlijn.
De tekst van de verordening rept
noch van de luchtcorridors noch van
het geallieerde militaire luchtverkeer
van en naar Berlijn. De luchtcorri
dors vallen onder het Veiligheidscen
trum voor de luchtvaart, een van de
laatste instellingen van de vier mogend
heden waarin de Russen nog zitting
hebben. De verordening wordt op 1
augustus van kracht.
Vier gewonden
BIERWART (AP) Een Neder
landse militaire jeep is gisteren bij
het Belgische plaatsje Bierwart na
een botsing met een vrachtwagen
tegen een huis gereden en in brand
gevlogen. Alle vier inzittenden wer
den gewond. Eén van hen, soldaat
Hofman, verkeert in levensgevaar.
Het ongeluk gebeurde op een beruch
te wegkruising, die Kruispunt des
doods wordt genoemd. De jeep ver
leende geen voorrang aan een vracht
auto.
Eén van de inzittenden werd uit de
jeep geslingerd, twee anderen, on
der wie kapitein Verzeil, sprongen er
uit. De vierde passagier, soldaat Hof
man, bleef klem zitten. Met water
en andere blusmiddelen holden om
standers naar de brandende jeep.
Zij wisten Hofman er uit te halen.
De jeep had vooraan gereden in een
colonne, die voor oefeningen op weg
was naar Frankrijk.
PARIJS (AP). President de
Gaulle heeft in zijn eerste redevoe
ring op zijn reis door de oostelijke
provincies van Frankrijk het Wes
ten opgeroepen pal te staan in Ber
lijn om een nieuwe bloedige inter
nationale botsing te voorkomen.
,,In het oosten bestaat een blok",
zei de president te Verdun, „waar
van wij niet weten wat het in werke
lijkheid nastreeft, oorlog of vrede.
Door verenigd te zijn, in de eerste
plaats als Fransen en vervolgens als
vrije volken, als bondgenoten, hebben
wij de beste kans de komende storm
te doorstaan."
Algerije
Koningin Elizabeth, de Britse
koninginmoederheeft dinsdag in Netv
Castle het passagiersschip „Northern Star"
te water gelaten. Zij werd in een rolstoel
naar het nieuwe lijnschip gereden omdat
zij veertien dagen geleden een beentje in
haar linkervoet heeft gebroken.
De Gaulle weidde verder uit over
zijn plan om Algerije te verdelen tus
sen de verschillende bevolkingsgroepen
indien Frankrijk met de voorlopige
Algerijnse regering niet tot overeen
stemming kan komen over de toe
komst van Algerije en de Sahara. In
elk geval zal Frankrijk zijn grote mi
litaire bases behouden, met name de
marinebasis van Mers-el-Kebir bij
Oran.
De president herhaalde zijn belof
te dat de Algerijnen over hun eigen
toekomst mogen beslissen zodra de
vrede hersteld is. „Frankrijk zal geen
bezwaren maken indien Algerije een
souvereine en onafhankelijke staat wil
worden. Wij weten dat dat het is wat
het wil".
Laatste middel
Indien de Algerijnen echter vast
houden aan hun eis alle verdere ban
den met Frankrijk te verbreken, zei
de Gaulle, dan zou Frankrijk tot een
deling van Algerije gedwongen wor
den. „Dit is niet de ideale oplossing.
Neen, wij zien dit meer als het laat
ste redmiddel. Onze taak. welke stap
voor stap tot uitvoering gebracht moet
worden, is overheersing om té zetten
in samengaan en wij bieden dit aan
zonder Voorbehoud of heimelijke be
weegredenen, zelfs al is er veel bloed
vergoten. Wij zijn bereid de economi
sche last van Algerije te blijven dra
gen, vooropgesteld dat daar wat te
genover staat de rol van Frankrijk
in Algerije",
PARIJS (Reuter) Óe leiders
van de „boerenopstand" in Frank
rijk hebben gisteravond een wapen
stilstand afgekondigd om onderhan
delingen met de regering mogelijk
te maken. Zij namen hun besluit tot
schorsing van hun actie nadat de re
gering hun een ultimatum had ge
steld: wanneer de rust op het plat
teland niet onmiddellijk zou terug
keren zou de regering weigeren
plaats te nemen aan de conferentie-
tafel.
Vandaag wordt er namelijk een
ronde-tafelconferentie gehouden over
de moeilijkheden in de landbouw. Pre
mier Debré zal persoonlijk aan de be
sprekingen deelnemen.
Trein stop
De actie van de boeren had gisteren
een nog wat grotere omvang bereikt
dan de vorige dagen. De hoogtepunten
ervan waren;
1 De havenstad Calais aan het Ka-
naai was volledig van de buiten
wereld afgesloten gedurende twee uur.
Alle wegen waren geblokkeerd door
wagens eQ tractors. Toen de barrica
den waren weggehaald rukten de boe
ren op naar het stadhuis om daar pro
testen te overhandigen tegen de land
bouwpolitiek van de regering.
o\ De grote weg naar de Spaanse
Costa Brava, waarover duizen
den toeristen onderweg waren, werd
voor alle verkeer afgesloten door on
tevreden boeren. De spoorbaan onder
ging hetzelfde lot.
o\ Later moesten de spoorwegen
bekend maken dat zij geen trei
nen meer durfden te laten rijden tussen
Béziers en de Spaanse grens bij Cer-
bere.
a\ Bij datzelfde Béziers was eerder
een trein tot stoppen gedwon
gen. De passagiers moesten uitstappen
en vervolgens staken de demonstre
rende boeren een wagon in brand, die
zij tevoren hadden losgekoppeld. Daar
na lieten zij de trein doorrijden.
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG. De belangstel
ling voor Frankrijk als vakantie
land neemt duidelijk af als gevolg
van de boerenonlusten.
Vele reisbureaus merken aan de
boekingen voor Frankrijk en Spanje,
dat vooral de individuele toeristen
bang zijn te worden opgehouden door
blokkades of relletjes.
Het Amerikaanse bezoek aan Euro
pa en dus ook aan Frankrijk
loopt eveneens gevoelig terug. De
Amerikanen missen dit jaar de grote
evenementen, die vorig jaar ware
magneten zijn geweest als de Rotter
damse Floriade en de passiespelen in
Tegelen, terwijl zij bovendien bang
zijn voor politieke verwikkelingen en
stakingen. Daar komt nog bij, dat
president Kennedy onlangs heeft ge
vraagd niet te veel geld naar Europa
te brengen, maar de vakanties zoveel
mogelijk in eigen land door te bren
gen.
METZ. Jo de Haan, een van de
Nederlandse kopmannen in de
Ronde van Frankrijk, was dolgeluk
kig en juichend over de eindstreep
te Metz gegaan. Hij had alle renners,
die van zijn groep deel uitmaakten,
in de eindsprint verslagen.
„Een etappe-over
winning riep hij
vol vreugde uit,
toen hij van zijn
rijwiel stapte.
Groot was zijn
teleurstelling dat
drie rennners
vöör hem reeds
om de zege in
de vierde etappe
gestreden had
den.
Het werd voor
hem een vierde
plaats, met daar-
JO DE HAAN b'i e£" tiende
voor Kersten
alweer voorin! en een twaalfde voor
Van der Steen.
Drie Nederlanders onder de eerste
twaalf. Dat in een etappe, die in de
Franse nationale ploeg een ware op
stand teweeggebracht heeft, toen Fores-
tier ging rebelleren.
Zie verder pagina 11
PARIJS (Reuter) Premier De
bré heeft in zijn met spanning te
gemoet geziene verklaring over Al
gerije herhaald wat president de
Gaulle eergisteravond al had laten
weten: in de loop van dit jaar nog
zal een aantal divisies uit Algerije
naar Europa worden teruggebracht.
Voor de terugkeer van één divisie
zijn reeds orders gegeven.
De minister van voorlichting, Terre-
noire, heeft bekend gemaakt dat de te
rugroeping van troepen naar Europa drie
aspecten had
1 de militaire toestand in Algerije
•*- heeft zich zodanig ten gunste van
Frankrijk gewijzigd dat het moge
lijk is troepen terug te laten gaan;
o het is een logisch uitvloeisel van de
1 maatregelen die de Franse regering
Van onze correspondent
BONN. Het Westduitse blad Die
Welt heeft een opsomming gegeven
van de Russische hulp aan Indone
sië.
Bij een overeenkomst in 1956 ver
leende de Sowjetunie een krediet van
honderd miljoen dollar. Indonesië zou
dat bedrag in twaalf jaar tijds moe
ten terugbetalen.
Het geld was 'bestemd voor de bouw
van twee staalfabrieken met een capaci
teit van vijftigduizend ton, een super,
fosfaatfabriek met een capaciteit van
honderdduizend ton, technische inrich
tingen voor het winnen van zwavel en
fosfaat en voor de aanleg van wegen en
twee rijstplantages van elk honderddui
zend hectaren. Later werd het plan in
zoverre gewijzigd, dat besloten werd in
plaats van twee staalfabrieken niet
een capaciteit van vijftigduizend, één
fabriek met een capaciteit van honderd
duizend ton te bouwen.
Ziekenhuis
Voor de ibouw van een stadion voor
honderdduizend toeschouwers in Djakar
ta verstrekte Rusland een krediet van
vijftig miljoen oude roebel en voor een
technische school te Amboina twintig
miljoen.
Kroesjtsjef heeft vorig bij zijn bezoek
aan Indonesië beloofd, dat de Sowjet
unie een ziekenhuis zal schenken met
tweehonderd bedden en een polikliniek.
Op 28 februari 1960 is in Bognor een
contract gesloten waarin de Sowjetunie
Indonesië een krediet verstrekte van
250 miljoen dollar, eveneens af te lossen
binnen twaalf jaar.
De Verenigde Staten hebben Indonesië
sinds 1950 467,3 miljoen dollar geleend
voor zijn ontwikkeling.
heeft genomen bij het begin van de
Frans-Algerijnse onderhandelingen
te Evian, toen zij van haar kant een
wapenstilstand afkondigde;
O de Franse regering wenst troepen in
Europa te hebben om haar verplich
tingen jegens de Navo beter na te
kunnen komen. Zij voorziet tegen het
einde van het jaar moeilijkheden
over Berlijn.
„Al aangetekend
Op 12 juli zal president de Gaulle zich
via radio en televisie tot het Franse volk
richten met een verklaring zowel over
het Algerijnse vraagstuk als over de
moeilijkheden in Europa.
Premier Debré maakte in de Kamer
bekend dat Frankrijk tot deling van Al
gerije zal moeten overgaan wanneer alle
andere redelijke wegen naar een oplos
sing gesloten blijken te zijn.
„Reeds zijn op de kaart de gebieden
aangetekend waar de Europese bevol
king in de meerderheid is".
Er moeten Franse troepen in Algerije
blijven, zei de premier. Nog lange tijd
zullen zij er de veiligheid en de rust
moeten waarborgen.
„Maar Frankrijk is een Europese mo
gendheid en wij moeten deel hebben in
de verdediging van Europa", liet hij
daarop volgen.
f
Oscardié grap bedoelde ik
niet
HILVERSUM. Niet de voorzit
ter van de Avro, jhr. Th. Röell,
maar de directeur van het omroep
bedrijf, de heer D. Repko, wordt
zij het in zeer milde bewoordingen
in zijn beleid aangevallen in het
rapport dat de door de Avro be
noemde commissie van onderzoek
heeft uitgebracht. De commissie is
indertijd ingesteld om de grieven te
onderzoeken die het zgn. Actie
comité van Avro-vrienden in een
memorie openbaar had gemaakt.
De commissie van onderzoek werd
gevormd door de heer A. M. J. de
Jager (voorzitter) en de heren F. H.
A. de Graaff en P. Mijnarends. De
commissie geeft het algemeen bestuur
van de Avro o.m. in overweging de
problemen van de vereniging „meer
psychologisch" aan te pakken, de di
rectie van de Avro te wijzigen om
een betere coördinatie te verkrijgen en
wijzigingen in de statuten en het huis
houdelijk reglement aan te brengen.
In bepaaldelijk minder milde woor
den komen de „aanbevelingen" van de
commissie van onderzoek voor in de
„memorie van grieven" van het actie
comité dat door de thans geroyeer
de heer B. Groen werd geleid.
Advertentie
LONDEN (A.P.). Een schilderij
van de Franse impressionist Paul Gau
guin bracht gisteren op de veiling van
Sotheby te Londen een bedrag van
45.000 pond op.
Het doek, een stilleven van .appels en
druiven, dateert uit 1889 en is opgedra
gen aan de gravin de Nimal, een be
wonderaarster van Gauguin.
Het schilderij behoorde tot een col
lectie van 169 impressionistische en mo
derne doeken die bij Sotheby werden
geveild.
STRAATSBURG (ANP). De
kans bestaat, dat de Europese com
missie de Nederlandse financiële
politiek van dit ogenblik ten voor
beeld zal stellen aan de andere lan
den van de Europese Economische
Gemeenschap.
Een lid van de Europese oommis
sie, Robert Marjolin, verklaarde gis
teren in het Europese parlement dat
de nu gevoerde financiële poiitiek van
de Nederlandse regering nauwgezet
door de Europese commissie wordt
bestudeerd. Mogelijk zal met verte
genwoordigers van de andere landen
van de gemeenschap worden onder
zocht of die landen een soortgelijke
politiek kunnen gaan volgen, zo zei hij.
De Nederlandse politiek houdt in,
dat voor een aantal jaren de begro
tingsuitgaven en de belastingheffing
worden vastgesteld op basis van de
groei op lange termijn van het natio
nale -produkt.
Tijdens het debat in het Europese
parlement over het vierde jaarverslag
van de Europese economische gemeen
schap gisteren is prof. Walter Hall-
stein, de voorzitter van de Europese
commissie, van leer getrokken tegen de
nationale ambtenaren van de landen
die bij de gemeenschap zijn aange
sloten.
Hallstein merkte op, dat de ver
schillende organen van de gemeen
schap beter kunnen en moeten werken
dan tot nu toe het geval is, maar dat
men steeds weer stuit op gebrek aan
elan bij nationale ambtenaren. Zij ge
ven soms blijk van een soort afweer-
reflex tegen de gemeenschap, aldus
Hallstein. Het lijkt soms wel, of zij
zich verplicht voelen om de belangen
van hun land tegenover een zich op
dringende macht te verdedigen. Zij
zijn vergeten, dat hun eigen land de
gemeenschap heeft gewild en dat de ge
meenschap in het algemeen belang
Het K.N.M.I. in De Bilt berichtte
gisteravond om 23.15 uur:
Droog en over
wegend zonnig
weer. Zwakke
tot matige wind
tussen west en
zuid. Maximum
temperaturen
van twintig
graden aan zee
tot 25 graden in
het binnenland.
MIESJE:
Ik lag juist zo
30 juni: zon op 4.32, zon onder 21.04;
"■27, maan onder 6.47.
maan op
