Zonnig succes na mistige
mislukking in Veerse Gat
Hele wereld diep
onder indruk van
rode prestatie
Engeland niet tot
steun verplicht
Nieuw-Guinea
in
QglfE Mi»!
AANBOD VAN RUSSEN NA GESLAAGDE RUIMTEREIS VAN EERSTE MENS
1
Fries benoemd
tot opvolger
Henry Ford
haar
Moeder doodt
twee
kinderen
I
STEM UIT HEELAL: IK
KIJK NAAR DE AARDE
[fleXa]
9
RADIO-MOSKOU
GAF TIJD AAN
De Bilt: Bewolkt
m
PROTESTANTS-CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR ZEELAND
Vragen over verklaring
staatssecretaris Bot
Boei bij haven van
Seheveningen
Nandoe-echtpaar
nam de benen
Vervroegde uitspraak in
zaak-Van der Putten
Kennedy: geen aanbod
van bemiddeling
BEZOEK AAN AMERIKA?
DE HEMEL WAS ZWART
GESPREK MET KROESJTSJEF
Verwijten van
senaatsleden
aan mr. Luns
VRAGEN OVER
VLAGVERTOON
Minister Visser sprak
met Dean Acheson
Meevallertje voor
Den Haag van ruim
vijf miljoen gulden
tt!
Directeur: JACQ. DE SMIT; Chefred.: G. J. Breuker.
Kantoren te: Middelburg, Plein 1940 nrs. 68, Post
bus 26 Giro 116666, telefoon 011802009 en 4469. Goes,
Lange Vorststraat 90, Postbus 4, telefoon 01100—6901.
Missingen, Nieuwendijk 33, Postbus 24, telefoon 01184
Zierikzee, Havenpark 24. telefoon 01110—2991.
~3224. Terneuzen, Nieuwstraat 38, telefoon 01150—3189.
Zeeuwsch Dagblad
mik
Losse nummers 13 cent
i Abonnementsprijs 0,56 per week, 7,— per kwartos!
Advertentietarieven op aanvrage. - Rubriek Kabouter»
5 T cent per woord met een minimum van 1,
16e JAARGANG No. 4829 Donderdag 13 april 1961
De Russische ruimtevaar
der, Joeri Aleksejewitsj Ga
garin, zit weer thuis, bij
zijn vrouw Velentina en zijn
twee dochtertjes. Na zijn his
torische ruimtevaart rond de
aarde geniet de luchtmacht
officier van een paar dagen
prestatieverlof. Hy brengt ze
voor een deel door met te
lezen wat de Russische kran
ten allemaal over zyn tocht
weten te vertellen. Dochter
Lena moet er nog aan wennen
een beroemde vader te heb
ben; zy vindt het maar
vreemd dat in alle kranten
foto's van hem staan.
KOM VOLGENDE
KEER KIJKEN!
LEEUWARDEN. Het Friese dorpje
Stiens is sinds gisteravond bijzonder
trots op een van zijn geëmigreerde
zonen: John Dijkstra, die gekozen is
als president van de Ford motor Com
pany in Detroit, opvolger van Henry
Ford de tweede.
Twee jaar geleden stond John, die in de
doopboeKen van de Hervormde kerk
in Stiens als zoon van Tjidde en Pietsje
Dijkstra de naam Johannes meekreeg,
nog voor zijn ouderlijk huis, dat hij
als vierjarig kind in 1897 verliet.
Zoon van koperslager
John Dijkstra, die nu met een van de
hoogste waardigheden in de Ameri
kaanse automobielwereld is bekleed,
is de zoon van een koperslager uit
Stiens. Rondom de eeuwwisseling be
gonnen de zaken in het Friese dorp te
verlopen en vader Dijkstra besloot
naar "de nieuwe wereld te emigreren,
waar hij een baan bij de Fordfabrie
ken kon krijgen.
Zijn zoon heeft tot 1947 bij General
Motors gewerkt en kwam toen ook bij
Ford. Op een zakenreis door Europa
deed bij twee jaar geleden zijn ge
boortedorp aan. De weduwe Bottema,
een ver familielid, liet hem de kerk
en het ouderlijk huis zien. Prompt
schonk de heer Dijkstra een fiks be
drag voor de restauratie van de toren
Hij nam een stukje steen van het
ouderlijk huis, dat in het vroegere
klooster van Stiens staat, mee naar
de overkant.
DEN HAAG Het anti-revolutionaire
Eerste-Kamerlid Algra heeft prof. De
Quay en minister Toxopeus gevraagd of
het waar is dat staatssecretaris Bot in
Nieuw-Guinea heeft verklaard dat de
Nedei landse krijgsmacht daar niet meer
dan duizend infiltranten kan tegenhou
den.
Zo ja, dan wil de heer Algra van de
ministers weten wat het nut is van der
gelijke verklaringen, die uiteraard ook in
Indonesië worden gepubliceerd.
Wat dinsdag niet lukte in
een dichte mist, lukte giste
ren bij' helder weer: De eerste
caisson kreeg zijn plaats in het
sluitgat van het Veerse Gat.
Vijf sleepboten manoeuvreer
den de kolos langzaam en be
hoedzaam naar het landings-
hoofd. Om vijf minuten voor
half zeven weerklonk een sner
pend gefluit over het wijde
water. Dat was het moment
waarop de afsluiters werden
geopend; vrij snel zonk de
caisson daarop naar de drie
en een halve meter lager ge
legen drempel. De eerste van
de zeven caissons was te be
stemder plaatse gearriveerd.
Voor het verslag van deze histo
rische gebeurtenis zie men pag. 3
Advertentie
A
i EEN PR0DUKT VAK
1 DE SIKKENS GROEP
DEN HAAG. Op enkele mijlen voor
de Scheveningse kust zal binnenkort een
boei v/orden geplaatst, waardoor het bin
nenlopen van de zeer gevaarlijke Sche-
veningse buitenhaven gemakkelijker
wordt.
Door de aanwezigheid van de boei
zullen de schippers vooral bij slecht
weer zeker een aanlooppunt hebben. Nu
gebruiken vele schippers daarvoor het
schip van radio Veronica.
Opwinding in Blijdorp
Van een onzer verslaggevers
ROTTERDAM. De beide nandoes
van Diergaarde Blijdorp, die de trots
van de Rotterdamse dierentuin zijn
omdat het echtpaar daar niet minder
dan 23 jongen heeft grootgebracht,
hebben gisteren op het drukste uur
van de middag grote opschudding ver
oorzaakt door kort na elkaar de (lan
ge) benen te nemen.
Eerst werkte het mannetje zich over
de omheining van de loopweide. Het
flink uit de kluiten gewassen dier begaf
zich onbeschroomd tussen de bezoekers.
Toen een oppasser hem wilde grijpen
vluchtte Papa Pampastruis de bloemper
ken in. De oppasser kreeg de vluchte
ling te pakken waarop het- tot een for
mele vechtpartij kwam. Pas toen de op
passer versterking had' gekregen kon de
bijtende en krabbende nandoe worden
overmeesterd.
Nauwelijks zat papa veilig opgeborgen
of men ontdekte dat ook mama er van
door was gegaan. Aan een heel andere
kant van de tuin bewoog zij zich vrij
tussen het (opgewonden) publiek. Nijdig
spartelend met haar stoere benen moest
zij zwichten voor de overmacht die ook
haar tot de orde riep.
Vermoedelijk heeft het mooie weer het
Zuidamenkaanse temperament van de
nandoes geprikkeld. Wanneer zij beter
schap beloven mogen zij vandaag weer I
in de loopweide.
Van onze Amsterdamse redactie
AMSTERDAM. Vermoedelijk
in een vlaag van verstandsverbijste
ring heeft een Amsterdamse huis
moeder, mevrouw Van der L., gister
avond haar twee kinderen om het
leven gebracht en geprobeerd zich
zelf te vergassen. Het gebeurde in
haar woning aan de Carillonstraat
in het zuiden van de stad.
Toen een buurman omstreeks el£ uur
de politie -waarschuwde omdat hij gas
rook, waren de kinderen,'de zesjarige
Harry en de vierjarige Freddie, al ge
stikt door het gas dat uit de opengezet
te kraan was gestroomd. Mevrouw
Van der L. zelf leefde nog; zij werd in
bewusteloze toestand naar het Wees-
perpleinziekenhuis gebracht. Met een
zuurstofapparaat werd getracht haar
leven te redden.
De vader, die bij ean pompstation
van een limonadefabriek werkt, kwam
om middernacht niets vermoedend
thuis. Hij wilde langs de voor de deur
te hoop gelopen mensen de trap op
gaan de woning van de familie Van
der L. ligt op de eerste verdieping
maar een inspecteur van politie kon
hem opvangen.
Na het horen van het verschrikke
lijke nieuws raakte hij zo overspannen
dat de politie hem in een auto mee
nam naar het bureau, waar hij enigs
zins tot kalmte kon komen.
Ontdekt
De heer Pelser, die boven d'e fami
lie Van der L. woont, had het misdrijf
ontdekt. Hij ging omstreeks elf uur
zijn zuster uit Haarlem, die op bezoek
was geweest, naar de auto brengen.
Bij het passeren van de deur van de
familie Van d'er L. rook 'hij een sterke
gaslucht. Hij belde aan. maar kreeg
geen gehoor. Terstond rende hij daar
op naar een telefooncel, vanwaar hij
de politie waarschuwde.
AMSTERDAM Het ambtenaren
gerecht te Amsterdam zal niet op dins
dag 18 april, zoals aanvankelijk be
paald, maar reeds morgen uitspraak
doen in de zaak-Van der Putten.
WASHINGTON (AFP) President
Kennedy heeft gisteren tijdens zijn we
kelijkse persconferentie verklaard, dat
de Verenigde Staten niet hun goede
diensten of bemiddeling zullen aan
bieden in het geschil tussen Neder
land en Indonesië over Nieuw-Guinea,
tenzij beide partijen hierom vragen.
Van onze correspondent
WASHINGTON Het sensationele bericht uit de Sow jet
unie dat de Russische piloot Joeri Gagarin als eerste mens een
vlucht door de ruimte heeft gemaakt en behouden op aarde is
teruggekeerd, is gisteravond gevolgd door een bijna even sen
sationeel aanbod. Leonid Sedof, een Russische ruimtevaartdes
kundige, die. in Amerika een wetenschappelijk congres bijwoont
zei namelijk' „Wanneer de spanning in de wereld blijft afnemen
zal het mogelijk zijn waarnemers uit andere landen uit te
nodigen wanneer er opnieuw een Russische astronaut op aarde
terugkeert."
Tot woede van de Amerikaanse ruimtevaarders-in-opleiding (al
was het volstrekt niet onaangenaam bedoeld) zei hij verder dat
het niet onmogelijk was dat Joeri Gagarin in staat gesteld zal
worden een bezoek aan Amerika te brengen. Hij kan dan zijn
ervaringen vertellen aan zijn Amerikaanse collega's, die er wel
licht van zullen kunnen profiteren. De Sowjetunie zal alle uit
deze en toekomstige proeven verkregen wetenschappelijke gege
vens ter beschikking van de gehele wereld stellen.
Teleurstelling heerste gisteren bij de Amerikaanse astronauten die in
opleiding zijn. Weliswaar verklaarden zij zonder uitzondering dat zij hun
programma kalm zouden afwerken tot ook hun tijd gekomen zou zijn,
maar zij voelden zich toch kennelijk verslagen. De verwachting is dat een
Amerikaanse ruimtereiziger over enkele weken reeds de eerste vlucht
zal maken, maar dat was maar een schrale troost.
Hoewel het nieuws van de eerste Russische astronaut verre van onverwacht
was twee dagen lang al hadden de wildste geruchten de ronde gedaan
maakte het toch in de gehele wereld een geweldige Indruk. Mét technische
details waren de Russen, traditiegetrouw, zeer zuinig. Alle nadruk werd daar
entegen gelegd op het menselijk aspect van deze eerste geslaagde poging tot
bemande ruimtevaart.
Onze correspondent te Moskou seinde ons:
,,De hemel was zwart, maar de aarde blauw als een duif en
alles was duidelijk zichtbaar." Dit verklaarde majoor Joeri Ga
garin toen hij gisterochtend, van zijn adembenemende tocht te
rugkerend, zijn ruimtecabine verliet. Gekleed in een hemelsblauw
vliegerskostuum en valhelm werd hij omhelsd en gekust door
uitgelaten Russen, die onder leiding van dr. Vitalie Valovitsj
onmiddellijk boven de landingsplaats per parachute waren neer
gedaald.
Dr. Valovitsj is medisch expert op het gebied van de ruimtevaan. Hij heeft
speciaal in de Noordpoolgebieden grote ervaringen opgedaan bij proeven met
het menselijke uithoudingsvermogen. Onder zijn toezicht stonden ook de twee
honden Bjelka en Strejelka die in augustus van het vorig jaar Gagarins vlucht
voorbereidden.
Tijdens zijn 108 minuten durende ruimtevlucht had Gagarin te kampen
met drie problemen. Hij moest de gevolgen van de zwaartekracht over
winnen tijdens lancering en landing, hij was onderhevig aan voortdurende
trillingen en ten slotte was er het probleem van de gewichtloosheid. Kranig
heeft de robuste piloot deze uiterst zware belastingen doorstaan en hij kon
onmiddellijk na aankomst premier Kroesjtsjef te woord staan. Nadat deze
zich had overtuigd, dat Joeri Alexevitsj ongedeerd de Russische bodem had
bereikt noemde hij hem „zoon van het grote socialistische vaderland".
Van onze correspondent
LONDEN De Britse regering
heeft zich op geen enkele wijze ver
plicht militaire steun aan de Neder
landse regering te verlenen voor het
beschermen van Nederlands Nieuw-
Guinea. Aldus Edward Heath, Brits
onderminister van buitenlandse za
ken gisteren in het Lagerhuis.
Minister Heath, die in het Britse ka
binet de functie van grootzegelbewaar
der vervult, zei dit in antwoord op een
vraag van het lid van de Labourpartij
Denis Healey. De vraag was gesteld
naar aanleiding van de opmerking die
mr. T. Bot, staatssecretaris van binnen
landse zaken, in Hollandia zou hebben
gemaakt toen hij daar was voor de in
stallatie van de Nieuw-Guinearaad.
Overigens heeft mr. Bot later ontkend
dat hij die opmerking had gemaakt.
Healey herinnerde eraan dat Neder
land volgens de woorden van de staats
secretaris blijkbaar rekende op militaire
bijstand van Engeland, de Verenigde
Staten en Australië, ingeval van een
militaire aanval van Indonesië op wes
telijk Nieuw-Guinea. „Wilt u de .Neder
landse regering ervan op de hoogte
stellen", aldus Healey, „dat deze ver
klaring niet in overeenstemming ie met
de feiten?" t
WELKE LANDEN
In het gisteren in Den Haag ver
schenen voorlopig verslag over de be
groting van buitenlandse zaken wordt
de verdediging van Nieuw-Guinea
eveneens ter sprake gebracht. Enkele
Eerste Kamerleden vragen minister
Luns welke landen Nederland militaire
steun hebben toegezegd bij een even
tuele Indonesische aanval op westelijk
Nieuw-Guinea.
Indien Nederland militaire steun
toegezegd heeft gekregen, zo vragen
zij'verder, zal deze dan bestaan uit
mankracht of materieel dan wel uit
beide.
Minister Luns wordt verweten dat hij
„vele kostbare contacten met belang
rijke staatslieden steeds opnieuw voor-
namaliik heeft gebruikt voor het ver
dedigen van en het steun zoeken voor
het Nederlands beleid in de kwestie-
Nieuw Guinea. Hierdoor is de Neder
landse invloed in de wereld in grote
mate verzwakt".
Enkele leden zouden het op prijs
stellen als de regering opnieuw wil
overwegen het vraagstuk-Nieuw-Gui-
nea aan de orde te stellen op een
internationale conferentie, waarvoor
bijzonder bevriende mogendheden zou
den kunnen worden uitgenodigd.
Russische geleerden hadden nog kort
tevoren gewezen op het verschil in
geestelijke conditie tussen een „kapi
talistische" en een „socialistische" kos
monaut. De Amerikaanse bemanning
van de onderzeeboot, die dagen lang
onder de ijskap van de Noordpool
voer, werd volgens deze geleerden van
de waanzin gered door films „speciaal
met erotische inslag". Dit zouden Rus
sen niet nodig hebben, want zelfs op
de eerste vlucht zou de toen nog onbe
kende ruimtevaarder niet alleen zijn.
„Onzichtbare draden zouden hem met
de aarde verbinden".
Zonder contact met de aarde is Ga
garin inderdaad geen ogenblik ge
weest. Radioconversaties. 200 km bo
ven de aarde, kwamen redelijk over en
muziek van Russische radiostations
hebben zijn eenzame minuten gekort,
o.a., zo meldt Izwestia, door de „ware
golven van liefde" in verband met het
voorgaande interessante detail.
Op het Rode Plein, zoals elders in
de hoofdstad, is de rust inmiddels
enigszins teruggekeerd. Het historische
trefpunt was gistermiddag het toneel
van grote uitgelatenheid. Onder arg
wanend toezien van enige politieman
nen werd een kapitein van het rode
leger door een juichende massa Mos-
kovieten drie maal gejonast. In de
avonduren weerklonken over het lege
plein de hamerslagen, want alles wordt
in gereedheid gebracht voor de intocht
van Gagarin, de man die in één dag
van volkomen onbekend de nationale
held is geworden. De Columbus van de
Sowjetunie, zoals een poëet hem hier
reeds noemde, zal voorlopig niet in ar
moede sterven. Hem wacht een groots
en welverdiend onthaal.
Collecte voorbij
Al heel vroeg was het nieuws over <ïe
historische vlucht van Gagarin in zijn
„Wostok" begonnen. Radio-Moskou gaf
een compleet tijdschema van de vlucht.
Niettemin blijft zowel in de Westelijke
wereld als in Moskou zelf de indruk be
staan dat de vlucht niet gisteren, maar
reeds vrijdag is gemaakt. Men zou met
publicatie hebben willen wachten tot de
cosmonaut, zoals Gagarin werd' ge
noemd. wat op adem was gekomen en
tot definitief vaststond dat hij geen na
delige gevolgen van zijn reis had onder
vonden.
Om 8.58 uur meldde de radio dat Ga
garin zich in de ruimte bevond. Over
de plaats van de lancering werd niets
bekend gemaakt.
9.41 uur: Gagarin bevindt zich boven
Zuid-Amerika en maakt het
goed.
9.49 uur: de cosmonaut bevindt zich
boven Afrika. De snelheid is
ongeveer acht kilometer per
seconde.
10.12 uur: de vaart van de spoetnik
wordt afgeremd en het voer
tuig begint in de atmosfeer
terug te keren.
09.07 uur: Gagarin is veilig op aarde
teruggekeerd. Zijn portret
verschijnt op de televiesie en
grote zeldzaamheid in een
communistisch land er ko
men extra-edities op straat.
DEN HAAG In het voorlopig verslag
van de Eerste Kamer over de begroting
van buitenlandse zaken komt opnieuw
het vlagvertoon van smaldeel V ter
sprake. Vele leden vragen de minister
welk belang met deze reis moest worden
gediend.
Voorts vragen deze leden waarom de
minister zijn verzoek aan Japan had her
haald om het smaldeel zij het officieel
te ontvangen. Deze leden menen te
weten dat de bewindsman al was ge
bleken dat de Japanse regering er weinig
voor voelde op de uitnodiging in te gaan.
DEN HAAG De minister van
defensie ir. S. H. Visser heeft gister
middag op zijn departement een on
derhoud gehad met de vroegere Ame
rikaanse minister van defensie Dean
Acheson, thans adviseur van president
Kennedy in Navo-zaken.
Het onderhoud, dat éen half uur duur
de. was een inleidende bespreking over
zaken die de Navo betreffen. Minister
Visser gaat vrijdag voor veertien dagen
naar Amerika en zal daar besprekingen
voeren met zijn Amerikaanse ambtgenoot
McNamara. Acheson vertoeft in Den Haag
als pleiter voor Cambodja in een geschil
tussen dit land en Thailand, welke zaak
wordt behandeld door het Internationale
gerechtshof.
DEN HAAG Den Haag heeft een
meevallertje van ruim vijf miljoen. De
zogenaamde doorlichting van de ge
meentebegroting heeft aangetoond dat
in vergelijking met de raming een voor
delig verschil van 5.250.000,— Is te
constateren.
Dit betekent dat het begrotingstekort,
geraamd op 8.350.000,is terugge
bracht tot 3,1 miljoen.
Hierbij is dan nog geen rekening ge
houden met de verhoging van de
algemene uitkering uit het gemeente
fonds, die voor 1960 een inkomsten-
verhoging betekent van ruim twee
miljoen.
Het K.N.M.I. in De Bilt bericht
te gisteren om 23.15 uur:
Half tot zwaar be
wolkt met plaatse
lijk enige regen.
Matige tot krach
tige zuidwestelijke
wind. Iets minder
zacht.
Mi esje:
't Zonnetje heeft
er weer genoeg
van
14 april: zon op 5.47, zon onder 19.37;
maan op 5.49, maan onder 18-40.
MOSKOU (AP) De stem van een mens heeft door het heelal geklonken
In een radio-uitzending van Radio-Moskou om vier minuten over vijf westeuropesé
tijd klonk de stem van Gagarin uit de ruimte: „Ik kijk naar de aarde. Het zicht
is goed. Ik kan alles zien. Alles is normaal, ik voel me goed en ben opgewekt"
Het gesprek van majoor Gagarin werd gevoerd met een controlepost op aardei
t.