Oppositie: vertrouwen van overgrote
meerderheid in Z-Afrika geschonden
VERBETEN MOTIE TEGEN
VERWOERD
BENDE LICHTTE
VERZEKERING OP
VOOR MILJOENEN
Macmillan: deur
blijft wijd open
KANS OP
VERLATEN
VAN UNO
Bestemming
onbekend
I
S0 H®*,'
1
m
P. Tèokkef NY
JELSUMS
SCHOOL
DICHT
met gefingeerde auto-ongelukken
APARTE REGELINGEN
VOLKSSTEMMING GEËIST
Altijd welkom
Zuid-Afrika blijft
in sterlingblok
KOERSDALING IN
JOHANNESBURG
Ladies gang berecht
GARAGE - BIJNA
AFGEBOUWD -
STORTTE IN
STAKINGSOPROEP
IN ZUID-AFRIKA
KONINKLIJKE
10 PCT. BONUS
De BiltZonnig
WARMSTE DAG
IN 8» JAAR
PROTESTANTS-CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR ZEELAND
VAN EX-AMBASSADEUR
Twee doden in verkeer
in Bergen op Zoom
SPRINGSTOF ZOEK
Moeraswaraan uit
dierenpark gestolen
Enorme kapitaalvluclït
naar Zwitserland
LAATSTE NIEUWS
Wie is er
morgen jarig?
Geef 'n
cadeau!I
Directeur: JACQ. DE SMIT; Chefred.: G. J. Breuker.
Kantoren te: Middelburg, Plein 1940 nrs. 68, Post
bus 26. Giro 116666. telefoon 011802009 en 4469. Goes,
Lange Vorststraat 90, Postbus 4, telefoon 011006901.
Vlissingen, Nieuwendijk 33, Postbus 24, telefoon 01184
—3224. Terneuzen, Nieuwstraat 38, telefoon 01150—3189.
Zierikzee, Havenpark 24, telefoon 01110—2991.
Zeeuwsch Dagblad
Loss» nummers IS cent.
Abonnementsprijs 0,56 per week, 7,— per kwartaal'
Advertentietarieven op aanvrage. - Rubriek Kabouters
T cent per woord met een minimum van f 1,—
16e JAARGANG No. 4808
Vrijdag 17 maart 1961
Van onze correspondent
LONDEN Dr. Hendrik Verwoerd, de premier
van de Unie van Zuid-Afrika, heeft koningin Eliza
beth gistermiddag formeel meegedeeld dat zijn land
op 31 mei uit het Britse Gemenebest treedt. Terwijl
hij zijn bezoek bracht aan het paleis kwamen duizenden
Zuidafrikanen ongerust hij het gebouw van hun Hoge
Commissariaat te Londen vragen hoe het nu verder
moest met hun werkvergunningen en paspoorten. Ze
ker evenveel mensen meldden zich gisteren in Kaap
stad bij het Britse consulaat-generaal om Britse pas
poorten aan te vragen.
Uit de gehele wereld stroomden gisteren de reacties
binnen naar aanleiding van de door Zuid-Afrika geno
men stap. Over het algemeen wordt het uittreden uit
het Gemenebest betreurd, maar men ziet toch wel in
dat handhaving van Zuid-Afrika als lid van het Geme
nebest op onoverkomelijke bezwaren zou stuiten ge
zien de halsstarrige houding van premier Verwoerd.
Natuurlijk komen er op allerlei gebied aparte regelingen tus
sen Groot-Britannië en Zuid-Afrika, nu dat land niet langer tot
het Gemenebest zal behoren. Premier Verwoerd heeft gisteren
verklaard: Wij willen de vriendschap met Engeland behouden.
Ook de Britse premier Macmillan sprak in deze geest.
Verwoerd hoopte dat er tussen beide landen handelsverdragen
gesloten zouden kunnen worden, zoals die ook tussen Engeland
en de Ierse Vrijstaat bestaan. Ook op het gebied van de defensie
kunnen beide landen volgens Verwoerd best blijven samen
werken.
In leringen van de Engelssprekenden in Zuid-Afrika en vooral
bij de Verenigde partij, die in oppositie is, is men bitter gestemd
jegens dr. Verwoerd.
De premier heeft met Zuid-Afrika's
lidmaatschap van het Gemenebest ge
gokt, zo menen velen in de Unie. De
wrevel mondde gisteren in het Zuid-
afrikaanse parlement uit in een motie
van afkeuring in het beleid van de
premier die door de oppositie werd in
gediend.
Sir de Villiers Graaff, leider van de
oppositie, diende de motie in, maar de
voorzitter weigerde haar in stemming
te brengen. Dat kon wel gebeuren tij
dens het komend debat over de be
groting. Daarmee werd, voor het ogen
blik althans, de oppositie de mond ge
snoerd.
Sir de Villiers had eerder op
de dag een volksstemming geëist
over de vraag of het land het
Gemenebest wel wil verlaten.
„Dr. Verwoerd heeft het ver
trouwen van de overweldigende
meerderheid van de volken van
Zuid-Afrika geschonden. Hun
vurige wens in het Gemenebest
te blijven was hem welbekend.
Het volk van Zuid-Afrika", al
dus sir de Villiers, „eist het recht
zelf uit te maken wat zijn toe
komst zal zijn."
Vertegenwoordigers van de niet-
blanke groepen in Zuid-Afrika ver
klaarden gisteren blij te zijn met het
besluit dat het land het Gemenebest
verlaat. „Nu weten wij zeker dat het
Gemenebest als één man voorstander
is van gelijkheid van alle rassen en
volken", zeiden zij.
Met een van aandoening trillende
stem heeft premier Macmillan gister
middag een verklaring over Zuid-
Afrika afgelegd in het Lagerhuis. „Ik
betreur het", zei hij, „dat de banden
van het Gemenebest met Zuid-Afrika,
die vijftig jaar hebben bestaan, omnen-
kort worden verbroken." Hij hoopte,
vooral omdat het Gemenebest een ver
bond is van mensen van velerlei ras en
kleur, dat het eens voor Zuid-Afrika
weer mogelijk zal zijn in de Common
wealth terug te keren.
De deur blijft wijd open voor Zuid-
Afrika. aldus Macmillan onder luide
toejuichingen van alle kanten.
In alle commentaren in de Britse
pers wordt er de nadruk op gelegd
dat Zuid-Afrika altijd welkom zal zijn
als het wil terug keren in de schoot
van het Gemenebest. Dan zal er echter
eerst iets dienen te veranderen in het
land wat onder de huidige regering
nietmogelijk is. Met weemoed her
inneren sommigen aan de staatsmans
wijsheid van wijlen veldmaarschalk
Jan Smuts die zo veel heeft gedaan
voor het bestendigen van de vriend-
schapsbanden «tussen Groot-Britannie
en Zuid-Afrika. Ook wil men in Enge
land niet vergeten dat Zuid-Afrika m
beide wereldoorlogen aan de zijde van
het moederland heeft gestreden.
Van onze correspondent
VERENIGDE NATIES In de
wandelgangen van de Verenigde
Naties werd gisteravond druk ge
sproken over de vraag of Zuid-
Afrika nu ook de Verenigde Naties
zal verlaten. Een van de afgevaar
digden van dat land bij de volke
renorganisatie wilde die mogelijk
heid niet uitsluiten. Hij zei dat naar
aanleiding van een veroordeling van
zijn land door de Verenigde Naties.
Resolutie
Gistermiddag namelijk heeft de
Algemene Vergadering van de Uno
een resolutie aangenomen waarin
Zuid-Afrika werd veroordeeld we
gens zijn houding inzake het be-
heerschapsgebied Zuidwest-Afrika.
Er waren 74 stemmen voor de ver
oordelende resolutie uitgebracht en
geen enkele stem tegen. Er waren
negen onthoudingen.
Zuid-Afrika probeert deze vroe
gere Duitse kolonie op illegale wijze
bij het eigen grondgebied in te
lijven, zegt de resolutie. Zuidwest-
Afrika was een mandaatgebied van
de Volkenbond, dat door Zuid-
Afrika werd bestuurd. Zuid-Afrika
heeft steeds geweigerd commissies
van de Uno in de vroegere kolonie
toe te laten en beschouwt het als
een deel van zijn grondgebied.
Nederland voor
De Verenigde Staten en alle leden
van het Gemenebest, met uitzonde
ring echter van Engeland en Austra
lië, hebben voor de resolutie ge
stemd. Ook Nederland heeft nu
voorgestemd en daardoor voor het
eerst bijgedragen tot een veroorde
ling van Zuid-Afrika in de volke
renorganisatie.
LONDEN (Reuter) Zuid-Afrika
blijft ook na zijn uittreden uit het Brit
se Gemenebest behoren tot 'het ster-
linggebied. Dit is een groep van lan
den wier valuta gebonden is aan het
pond sterling.
De landen van het Britse Gemene,
best met uitzondering van Canada zijn
er lid van. Er zijn landen die geen
HET WESTDUITSE opleidingsschip lid zijn van het Gemenebest, mair
Scheer (1.500 ton) brengt van 20 tot 25 toch tot het sterlinggebied behoren en
maart een operatief bezoek aan Den) wel Birma, de Ierse republiek, IJs-
Helder. land, Jordanië en Libye.
Voor het laatst waarschijnlijk gingen gisteren
de persoonlijke bezittingen van de Cubaanse
ex-ambassadeur in een auto met letters CD van
corps diplomatique. Terwijl een bediende voor
de ambtswoning de auto laadde, ging de ex-am
bassadeur zelf, prof. Ignacio Fiterre Riveras
(inzet), het ministerie van buitenlandse zaken
officieel op de hoogte brengen van
zijn ontslag en dat van de andere
leden van de Cubaanse diploma
tieke en consulaire missie in ons
land. Hij had een gesprek van een
half uur met de staatssecretaris van
buitenlandse zaken, dr. H. R. van
Houten.
De auto vertrok met onbekende
bestemming. Prof. Fiterre hoopt
spoedig in een Spaans sprekend
land een baan te vinden als leraar
in wis.- en natuurkunde en astro
nomie. Voor de andere leden van de
missie, die allen beroepsdiplomaten
zijn, zal het vinden van een nieuwe
broodwinning wellicht meer moeite
kosten dan vóór de ex-hoogleraar
prof. Fiterre.
JOHANNESBURG (Reuter).
Het uittreden van Zuid-Afrika uit
het Britse Gemenebest heeft een
aanzienlijke koersdaling veroor
zaakt op de effectenbeurs van Jo
hannesburg. Kooporders waren vrij
wel niet aanwezig. Daardoor zakte
d° markt snel in met verliezen tus
sen vijftien en twintig punten.
De beurswaarde van de vier voor
naamste Zuidafrikaanse goudmijnen
is in Londen met meer dan vijftien
miljoen pond sterling gedaald.
Van onze correspondent
BERGEN OP ZOOM. Twee men
senlevens heeft gisteren .het verkeer in
Bergen op Zoom geëist. In de Beeklaan
kwam de vierjarige K. Dauma om het*
leven. Het jongetje was aan het spelen
en liep plotseling de rijweg op. Het
werd door een auto gegrepen.
Op de rotonde werd de 77-jarige A.
Kootstra door een met stenen geladen
vrachtwagen aangereden en zo ernstig
gewond, dat hij in het ziekenhuis over
leed. De chauffeur van de auto had van
het ongeluk niets gemerkt. Hij werd het
pas gewaar, toen hij door een voorbij
ganger werd gewaarschuwd.
ROTTERDAM. De Rotterdamse
rechtbank heeft in de zaak van de zgn.
Ladies gang een groep van t
meerderjarige en acht minderj
jongens die terecht hebben ge
wegens tientallen diefstallen te Rotter
dam vonnis geveld.
De straffen van de meerderja
maanden voorwaardelijk. Twee jongens
voor de
het inwinnen van psychiatrische rappor
ten aangehouden.
Van onze correspondent
DINTELOORD Vier mannen zijn
gisterochtend ternauwernood ontko
men aan een lawine van stenen, toen
een bijna voltooide garage van de fir
ma A. de Pender in Dinteloord in-
stortte. Een vijfde wist zich niet tij
dig uit de voeten te maken. Hij ligt
nu gewond thuis.
Men was juist bezig de „feestpan-
nen" op bet dak te leggen, toen de
garage-in-wording met veel geraas in
elkaar stortte. De arbeidsinspectie zal
vandaag een onderzoek instellen.
NIEUW FEUILLETON
WERELDREIS als wedden
schap is de titel van het
nieuwe feuilleton, dat
vandaag in ons blad begint.
De schrijvers, de Belgische
neven Abel Armand en Bertrand
d'Oultremont, zijn in 1958 met
een derde neef hun toer rond de
aardbol begonnen, alleen om
een weddenschap met een Ita
liaanse vriend te winnen.
De laatste zal de reis betalen
als de drie (grafelijke) neven
erin slagen de souvenirs uit
diverse landen, die hij beslist wil
hebben, mee te brengen.
Of en hoe dit lukt? De
lezer zal voor het antwoord op
deze vraag de drie sportieve
jongelui op de voet kunnen vol
gen op pagina 2.
Wegens straaljagers
Van onze correspondent
LEEUWARDERADEEL De ge
meenteraad van I^eeuwarderadeel
heeft gisteravond besloten maatre
gelen te nemen om zo snel mogelijk
de openbare lagere school te Jelsum
te sluiten omdat het niet langer ver
antwoord is dat de kinderen die
school bezoeken. Het gebouw staat
precies in het verlengde van een
startbaan van de vliegbasis Leeu
warden. Vorig jaar was het slechts
aan de moed van een piloot te dan
ken dat een straaljager niet op de
school terechtkwam.
Het ministerie van oorlog heeft toen
■wel bevorderd dat er een nieuwe school
zal worden gebouwd, maar die zal pas
over een jaar klaar zijn. De gemeente
raad wil zolang de verantwoordelijk
heid niet meer dragen.
Eerst zat er niet veel schot in de
zaak. De ouders hebben al twee maan
den geleden geëist, dat er een nood
schoot moest komen. Toen daar niet
van kwam hebben zij meegedeeld te
overwegen hun kinderen niet meer
naar de school te laten gaan.
Tocli noodschool
^Deze week hebben de ouders weer
vergaderd. Zij waren slecht te spreken
over een voorstel van B. en W. Die
vonden een noodschool te duur. In af
wachting van het gereedkomen van de
nieuwe school wilde het college de
kinderen les laten geven in de kerk
te Cornjum en de consistoriekamer te
Jelsum. Ook werd de mogelijkheid ge
opperd de kinderen tijdelijk in Stiens
naar school te sturen.
De ouders voelden daar niets voor.
B. en W. kwamen gisteren ten slotte
met het nieuwe voorstel om zo spoedig
mogelijk een noodschool te bouwen en
in afwachting daarvan de kiassen on
der te brengen in kerklokaliteiten.
HOEK VAN HOLLAND Donder
dagmorgen meldde Van den Tak's Ber
gingsbedrijf dat bij het werk op de on
langs gezonken bok Adelaar een schot
springstof is zoek geraakt. Het betreft
een slang van ruim een meter lang en
vijftien centimeter dik. Zij bevat zestig
dynamietpatronen van honderd gram
elk en is voorzien van houten drijvers
en van een elektrische ontsteking.
Het is niet denkbeeldig dat het appa
raat op het strand zal aanspoelen. Even
tuele vinders wordt aangeraden zich
terstond met de politie te Hoek van
Holland of in de gemeenten langs de
kust in verbinding te stellen en in geen
geval op het voorwerp te timmeren of
te slaan.
De gemeentepolitie van Hoek van
Holland heeft alle kustplaatsen van de
vermissing op de hoogte gesteld.
en
Van onze correspondent
PARIJS. Tachtig gefingeerde
auto-ongelukken, een grote sta
pel valse medische verklaringen
en een groot aantal geretou
cheerde röntgenfoto's hebben
aan ongeveer twaalf verzeke
ringsmaatschappijen ruim vier
miljoen gulden gekost. Met de
ontdekking hiervan is een van
de grootste oplichtingszaken van
verzekeringsmaatschappijen aan
het licht gekomen. Daarbij is
een aantal bekende en geziene
figuren uit Nice, onder wie een
advocaat, enkele doktoren
specialisten betrokken.
De assurantie-ondernemingen te Nic_.
die geschrokken waren van het grote
aantal ernstige slachtoffers, aan wie
uitkeringen moesten worden gedaan,
hadden hun dossiers eens naast elkaar
gelegd. Zij kwamen tot de ontstellende
ontdekking, dat in verschillende pro
cessen-verbaal telkens dezelfde namen
voorkwamen, nu eens van slachtoffer,
dan weer van getuigen. De politie werd
erbij gehaald en zij slaagde erin de
bende te ontmaskeren.
VOORHAMERS
De werkwijze was eenvoudig. Er werd
een ongeluk geënsceneerd, meestal
tegen elf uur 's avonds in een stille
wijk te Nice. Er waren geen getuigen
bij, behalve dan die welke men er bij
had gehaald. Meestal was het een auto,
die een scooter of een motor omver
had gereden, waardoor er één en soms
twee „slachtoffers" waren. Beide voer
tuigen werden dermate gehavend, dat
een ongeluk waarschijnlijk leek. Hier
voor gebruikte men voorhamers, nijp
tangen en andere gereedschappen.
Daarna bracht de chauffeur zijn
„slachtoffers" naar het ziekenhuis,
waar men zich rechtstreeks naar een
arts begaf, die tot de bende behoorde.
Het slachtoffer was meestal voorzien
van een handdoek vol bloed, dat van
een konijn of uit een flesje mercuro-
chroom afkomstig was. De dokter ver
bond de man aan alle kanten en waar
schuwde dan de politie, die een proces
verbaal opmaakte en tevens de medi
sche verklaringen meenam.
RÖNTGENFOTO'S
Soms werd, om indruk te maken, voor
de medische verklaring papier gebruikt
van enkele zeer bekende artsen, buiten
hun medeweten uiteraard.
Bovendien werden er röntgenfoto's ge
nomen door een van de bekendste
röntgenologen van Nice. De foto's wer
den op aanwijzing van de artsen van
de bende geretoucheerd.
Wanneer de zaak voor de rechtbank
kwam, werden de „slachtoffers" steeds
door dezelfde advocaat bijgestaan, die
altijd de hulp inriep van dezelfde
artsen voor de medische verklaringen.
Op deze wijze kreeg het „slachtoffer",
dat niets mankeerde en alleen node
loos verband of een zwaar gipsverband
meesjouwde, miljoenen francs uitbe
taald wegens invaliditeit voor zestig of
zeventig procent, wegens het verlies
van een oog, wegens arbeidsongeschikt
heid en zo meer.
Van onze correspondent
ARNHEM. Er moet in ons land
iemand rondlopen, die bij wijze van
hobby oerwoudreptielen steelt. Dat is
de mening van de directie van Ouve-
hand's Dierenpark te Rhenen. Die vindt
het namelijk wel merkwaardig dat zo
kort nadat uit Diergaarde Blijdorp te
Rotterdam een kameleon is verdwenen
(en op even onverklaarbare wijze weer
is teruggekomen), nu bij Ouwehand een
zg. moeraswaraan, afkomstig uit Suri
name, zoek is geraakt.
Het dier, een ongevaarlijke planten-
eter van ongeveer veertig centimeter
lengte, zat achter glas in een terrarium.
Men vreest nu dat iemand in een
onbewaakt ogenblik de gang achter de
glazen bakken is ingelopen en de wa-
raan uit zijn kooi heeft gehaald. In een
diepe jaszak of in een wat grote hand-
of actetas kan 'het dier dan uit het die.
renpark zijn gesmokkeld.
LONDEN (Reuter) Blijkens een be
kendmaking van de Bank van Zwitser
land was de beroering op de wereld
wisselmarkten, die elf dagen geleden is
begonnen, toen de Duitse mark en de
gulden werden gerevalueerd, gisteren
groter dan ooit is voorgekomen. De bank
meldde, dat zij in een periode van acht
dagen tot en met woensdag jl. 246 mil
joen dollar uit de markt heeft moeten
nemen.
Met inbegrip van hetgeen in de beide
voorafgaande dagen uit de markt werd
genomen, is het totaal sedert de revalua
ties bijna 300 miljoen dollar. Van dit
grote bedrag heeft de bank tot dusver
67 miljoen dollar omgezet in goud.
BONN. Op het vliegveld Wahn tus
sen Keulen en Bonn zal vandaag een
nieuwe startbaan van 3800 m. lengte,
geschikt voor het gebruik door passa-
giersstraalvliegtu'igen, worden geopend.
Dan zal een Boeing-707 van de Westduit-
se Lufthansa landen.
Eind april begint de Lufthansa een di
recte dienst tussen Wahn tn New York.
Advertentie
Kom eens naar de kleine kijken: hij
zit daar ergens
JOHANNESBURG (AFP).
Het verboden Panafrikaanse con
gres heeft in de grote steden van
Zuid-Afrika opgeroepen tot sta
king ter herdenking van de schiet
partij te Sharpeville op 21 maart
1960, waarbij 72 inheemsen werden
doodgeschoten.
Advertentie
Tornado biedt u zo'n
rijke keus uit leuke
geschenken dat u al
tijd een bortewenskunt
vervullen.
Weer 5,25 dividend
DEN HAAG. De Koninklijke ölie
zal over 1960 een onveranderd dividend
in contanten uitkeren van 5,25 per
aandeel van 20 nominaal en daar
naast een uitkering doen van 10 pro
cent in aandelen ten laste van de
agioreserve. Deze laatste uitkering
is vrij van inkomstenbelasting. Over
1959 werd een agiobonus gegeven van
2 procent.
De winst van de Koninklijke/Shell
Groep is slechts weinig gestegen, na
melijk met 1,1 procent. De verkopen
van hoeveelheid produkt zijn aanzien
lijk toegenomen. De gemiddelde ver
koopprijzen lagen beneden die van
Op de effectenbeurzen gingen de
koersen van de Koninklijke en Shell
Transport gisteravond na het bekend
worden van het dividend snel omhoog.
In New York steeg Royal Dutch bijna
twee en een halve dollar. In Amster
dam liep de koers van Koninklijke
Olie met ongeveer negen gulden of
45 pun'ten op.
Nijmegen (Anp) Met ingang
van 1 april is het in Nijmegen verbo
den met zware vrachtauto's van meer
dan 2.20 meter de binnenstad in te rij
den. tenzij men daar beslist moet zijn
om goederen af te leveren.
t ROZEN, HEESTERS, PLANTEN,
W GLADIOLEN, DAHLIA's, eni. enz.
Wij verzenden ook geschenkpakketten
bloembollen naar het buitenland.
Bel even of stuur een kaartje aan:
POSTBUS 204 HILLEGOM TEL-, (02520) 6388*
Het K.N.M.I. in De Bilt berichtte
gisteren om 23.15 uur;
Aanvankelijk op
enkele plaatsen
mist. Overdag op
de meeste plaatsen
zonnig weer. Wei
nig verandering in
temperatuur. Meest
zwakke wind.
MIESJE: Wat moet
liet tachtig jaar ge
leden warm ge
weest zijn.
18 maart: zon op
6.49, zon onder 18.49;
maarr op 7.50, maan
onder 21.05.
Van onze weerkundige
medewerker
Het leek er gisteren veel op, dat
het weer van plan is april en mei
helemaal over te slaan. Wij waren
met de temperatuur opeens in juni
terecht gekomen.
In Limburg werd gisteren 21 gra
den bereikt, in De Bilt noteerde
men negentien graden. Wij moeten
bijna tachtig jaar teruggaan, tot
16 maart 1884, om zo vroeg in het
jaar een zo hoge temperatuur te
vinden.
Aan de kust was het enkele gra
den minder warm; in Den Helder
en in IJmuiden kwam de tempe
ratuur niet hoger dan twaalf gra
den.
In Engeland was het ook lekker
weer. Londen meldde 22 graden. In
het zuiden van Frankrijk beleefde
men plaatselijk de eerste zomerse
dag bij temperaturen van 26 gra
den.
Vandaag is er opnieuw bijzonder
zacht weer in het vooruitzicht,
maar het is mogelijk dat dan het
hoogtepunt zal worden bereikt en
dat er in de loop van zaterdag eni
ge verandering zal optreden. Dat
zal na zulke hoge temperaturen
niet anders dan een stap terug
kunnen betekenen.