egde m»\
Proces Eichmann pijnlijk
voor V.S. en Engeland
vraag uw bakker nu
Onafhankelijke
maatschappij
op tweede net
Ondubbelzinnige uitspraak in nota aan de Kamer
MR. LUNS:
DE GAULLE
HEELT ONS
NODIG
D
Schokkende onthulling in nieuw boek
Operatie-Duif
schilder zelf met
PROTESTANTS-CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR ZEELAND
DE WBAAK
MAN BOOK*
BEVOL VAN
ARRESTATIE
IN ZAAK
NIVARD
Adverteerders geen invloed
Eigen studio
Gespreide tarieven
Onmisbaar
LAATSTE NIEUWS
Derde net
Russisch circus
krijgt geen
verlenging van
vergunning
RAKET MET RAT
IN DE RUIMTE
De Bilt: Zacht
Directeur: JACQ DE SMIT; Chefred.: G. J. BREUKEB
Hoofdkantoor: Goes. L. Vorststraat 90. Postous 4, Giro
116666, telefoon Directie en administratie 01100-
6901. Redactie: 01100-6901 en 5366.
Bijkantoren: Middelburg, Korte Delft 50, tel. 01180-2009.
redactie Walcheren en sportredactie 01180-4604, Post
bus 26, Vlissingen, Nieuwendijk 33, tel. 01184-3224,
Postbus 24, Terneuzen, N.'euwstraat 38, tel. 01150-3189;
Zierikzee, Havenpark 24. tel. 01110-2991.
Zeenwsch Dagblad
Lome nummers IS cent,
AJx»»ement«prijs f 0,56 per week, 7,per kwartaal
Advertentietarieven op aanvrage. - Rubriek Kabouter»
7 cent per woord met een minimum van 1»—
16e jaargang No. 4T89 Donderdag 23 februari 1961
KABINET WIL COMMERCIËLE
Mr. Scholten
l
dr. Veldkamp
Van onze parlementaire redacteur
DEN HAAG Minister Luns is
er van overtuigd dat van de Gaulle's
plannen voor een confederatief Eu
ropa van de Zes niets terecht zal
komen, als Nederland zijn medewer
king blijft weigeren. De minister
zette dit gisteravond in de Tweede
Kamer als zijn standpunt uiteen, na
dat de socialist dr. Patijn bij inter
ruptie had gevraagd welke de conse
quenties van Nederlands afwijzen
de standpunt -zouden zijn.
„Een Europese samenwerking vol
gens het plan van de Gaulle zou bete
kenen dat de grote landen de dienst
uitmaken en dat de kleine landen hebben
te aanvaarden wat zij beslissen of an
ders de schuld van mislukking op zich
laden. Wij hebben ons niet bepaald tot
neen zeggen", aldus minister Luns.
„Alle vormen van voor Nederland wel
aanvaardbare samenwerking zijn uit
voerig uiteengezet".
Bevorderlijk
Minister Luns herinnerde hierbij aan
de mislukking van de Europese defen
siegemeenschap en hij stelde de vraag
of het thans tot een samenwerking zou
kunnen komen als Nederland niet mee
doet. Toen de E.D.G. werd verworpen
door Frankrijk zijn de andere vijf im
mers ook niet samen verder gegaan.
Zie verder pag.
Jaren en jaren lang
speurt een man die de ver
schrikkingen van het con
centratiekamp aan den lij
ve heeft ervaren, de we
reld af naar één man:
Adolf Eichmann, die ver
antwoordelijk is voor de
dood van miljoenen man
nen, vrouwen en kinderen.
Niet aflatend in zijn ijver
trok hij de wereld door tot
hij hem vond. Hij leverde
hem uit aan Israël waar
Eichmann eerstdaags voor
zijn rechters zal staan.
Simon Wiesenthal heet
deze man, en binnenkort
verschijnt van hem een
boek waarin hij het ver
haal van zijn lange speur
tocht heeft beschreven.
Vandaag beginnen wij op
pagina 7 met de publikatie
van een uittreksel ervan,
dat exclusief voor ons blad
werd gemaakt.
Vier meter is de eerste wagon van de sneltrein Amsterdam—Maastricht gistermiddag de lucht in gegaan,
toen hij met een snelheid van zeventig kilometer op een stilstaande goederenlokomotief op het station van
Geldrop inreed. Zeven gewonden, waarvan één tijdens het transport naar het ziekenhuis is overleden en
een verschrikkelijke ravage in het eerste rijtuig waren het gevolg. Het ongeluk is door een verkeerde
wisselstand veroorzaakt
Op pagina 4 wordt het relaas verteld van de soms dramatische redding van de gewonden, onder wie twee
jonge kinderen waren
LONDEN (Reuter) Duizenden joden zouden in de tweede wereldoorlog
aan de nazi's zijn ontkomen als Engeland en Amerika op een aanbod van
Adolf Eichmann zouden zijn ingegaan om grote aantallen Israëlieten uit de
door Duitsland bezette landen asiel te verlenen. Maar de grote westelijke
mogendheden antwoordden hein dat zij ten hoogste een symbolisch aantal
wilden opnemen, ofschoon zij in die eerste oorlogsjaren stellig al hadden
moeten weten dat de Europese joden een zekere dood wachtte.
Deze schokkende onthullingen zouden volgens de Amerikaanse schrijver
van een vandaag in Londen verschijnend boek over Eichmann niet de enige
zijn, die men kan verwachten tijdens het komende Israëlische proces tegen
de massamoordenaar van zes miljoen joden. De schrijver, Quentin Reynolds,
acht het waarschijnlijk dat niet alleen de westelijke, maar ook de Arabi
sche wereld geschokt zal worden door totnogtoe onbekende feiten die dan
aan het licht zullen treden.
Advertentiën
TURKSTRA
echte Friese beschuit - in de Split-Strip-Rol - handig open!
REGINA KLASSIEK
REGINA MODERN
Met name verwacht Reynolds
wiens biografie „Eichmann, minister of
death", gebaseerd is op dossiers, ver
zameld door Ephraïm Katz en Zwy
Aldouby, twee vroegere leden van een
joodse ondergrondse beweging dat
de naam van de groot-moefti van Je
ruzalem, Haj Amin El-Hoesseini, ge
ducht in opspraak zal komen. Deze
Arabische leider, naar verluidt nog
steeds een grote inspiratiebron voor
president Nasser en vele andere Ara
bische prominenten, heeft meermalen
een bezoek gebracht aan Hitier.
Volgens Reynolds zou hij ook in con
tact hebben gestaan met Eichmann, die
hem zelfs eens op een rondreis langs
de concentratiekampen zou hebben
begeleid „om te laten zien hoe de jo
den stierven". Van een verklaring over
de verhouding van Duitsland en Italië
tegenover de Arabische wereld gaat
één artikel, voorzien van kanttekenin
gen in het handschrift van de moefti,
over „het recht van de Arabieren om
het joodse vraagstuk op dezelfde ma
nier op te lossen als geschiedde bij de
As-mogendheden". Reynolds stelt dat
het wel duidelijk is wat de moefti van
plan was met de joden van Palestina
en de Arabische landen.
Zie verder pag. 7
prachtig tafelcouvert voor u
kijk op de rol daar staat alles precies op
Van onze correspondent
NICE Om algehele vervuiling van
de stad en beschadiging van de ge
bouwen tegen te gaan, hebben de
bond van huiseigenaren en de afde
ling van de nationale dierenbescher
ming te Nice een overeenkomst ge
sloten om de meer dan tienduizend
duiven, die in deze stad verblijven,
over te brengen naar de Camargue.
Dit is een soort natuurreservaat, ge
legen tussen Arles en de Middelland
se Zee.
De duiven zullen worden gevangen
door middel van in een slaapmiddel
gedrenkte maiskorrels. Daarna zullen
de duiven door de dierenbescherming
worden overgebracht naar de Camar
gue en daar in vrijheid worden ge-,
steld.
Van een onzer verslaggevers
ROTTERDAM De Rotterdamse
zedenpolitie heeft in de zaak van de
moord op het achtjarige jongetje
Marcel Nivard een arrestatie ver
richt. Zij volgt thans een spoor dat,
naar zij hoopt, tot ontmaskering van
de dader zal leiden.
De politie wilde in verband met
het onderzoek geen inlichtingen ver
strekken over de stand van zaken.
Ook over de identiteit van de gear
resteerde en over zijn antecedenten
wilde zij voorlopig nog geen mede
delingen doen.
De arrestatie zou het resultaat zijn
geweest van inlichtingen en aanwij
zingen, die zijn verkregen uit het
maandagmorgen begonnen uitgebrei
de buurtonderzoek, dat overigens nog
niet is beëindigd. Tientallen recher
cheurs trokken er maandagmorgen
op uit om in het Beukelsdijkkwartier
huis aan huis informaties in te win-
Van particuliere zijde vernamen
wij dat de politie een ongeveer ?A-
jarige jongeman in verhoor genomen
zou hebben, die vlak bij de woning
van het jeugdige slachtoffer in dienst
betrekking is. Het zou zeer wel mo
gelijk zijn dat hij Marcel Nivard
daardoor van nabij kende.
Een merkwaardige bijkomstigheid
is dat het ventje veertien dagen ge
leden op een dinsdagmiddag ver
dween, op een middag waarop be
doelde man beroepshalve vrij was.
UTRECHT. De gemeentesecretaris
van Utrecht, prof. dr. B. de Goede, zal
zaterdag het beeldje De Ambtenaar ont
hullen. Het beeldje is op 5 mei I960 aan
het gemeentebestuur aangeboden en is
geplaatst op de fonteinbak voor de ach
teringang van het stadhuis van Utrecht.
Het stelt een zittende figuur voor. Op
de fonteinbak staat ,.Ik dien de vroed
schap en de burgerij, ik leef, laat leven,
laat den burger vrij".
TELEVISIE
Van onze Haagse redactie
EN HAAG In haar lang verwachte nota over de
reclame-televisie spreekt de regering zich ondubbel
zinnig uit voor een concessie aan een onafhankelijke maat
schappij, die op een tweede net commerciële televisie-uit
zendingen zal verzorgen. Zij kiest een systeem als in Enge
land reeds bestaat, met dat verschil dat in ons land aan de
concessie een reeks van voorwaarden en voorschriften zal
zijn verbonden.
De nota, ondertekend door de twee staatssecretarissen mr. Y.
Scholten (Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen) en dr. G. M. J.
Veldkamp (Economische Zaken) somt in grote lijnen de eisen op,
die de regering aan een concessie wil verbinden.
De maatschappij, die de concessie zal krijgen, dient geheel zelfstandig
voor haar televisie-programma's te zorgen. De adverteerders mogen op die
programma's geen invloed hebben. Het Amerikaanse systeem van zoge
naamde „sponsored programs" (door de adverteerder aangeboden program
ma's) mag in geen geval worden toegepast.
Een door de Kroon te benoemen programmaraad dient toezicht (zowel
vooraf als achteraf) te houden op de uitzendingen. Een reclameraad, waar
van de leden eveneens door de Kroon worden benoemd, zal de reclame
boodschappen beoordelen.
Die reclame, aldus de nota, moet
worden uitgezonden tussen de duide
lijk onderscheiden onderdelen van
een programma, dan wel tijdens de
natuurlijke onderbrekingen", waar
onder de bewindslieden bijvoorbeeld
verstaan de pauzes in toneelvoorstel
lingen of sportwedstrijden.
Per uur zou ten hoogste acht minu
ten en over de gehele zendtijd bere
kend niet meer dan tien procent aan
reclame mogen worden besteed.
De twee staatssecretarissen willen
een code doen opstellen, waaraan de
t.v.-rëclame zal moeten voldoen
dit om uitwassen ö'an wel ongewenste
reclame tegen te kunnen gaan.
De maatschappij, die voor de con
cessie in aanmerking wil komen, zal
daar een bepaald bedrag voor moeten
betalen. De nota noemt dit niet pre
cies: het kan een bedrag zijn dat
in een bepaalde verhouding staat
tot de omzet.
Daarnaast zal de concessionaris zo
danige garanties moeten geven voor
de betalingen van de zenderhu-ur, dat
op deze basis de nodige middelen
voor de bouw van een tweede zen
dernet kunnen worden verworven.
Deze zenderbouw krijgt géén rijksbij
drage. Voorts dient de concessionaris
de beschikking te krijgen over eigen
studio's en apparatuur.
De houdster van de concessie zal
bereid moeten zijn een nader over
een te komen deel van haar winst
af te staan ten behoeve van algeme
ne. culturele doeleinden, direct of in
direct ten bate van de televisie.
Met deze bepaling willen de be
windslieden de kritiek tegen de com
merciële televisie als zou die er uit
sluitend op gericht zijn hoge winsten
te maken, de wind uit de zeilen ne
men. Die winst zal worden afge
roomd. tot een „redelijk" bedrag
overblijft als winst van de geïnves
teerde kapitalen.
De maatschappij zal moeten zijn
samengesteld uit zo 'breed mogelijk
samengestelde groeperingen, waarbij
in beginsel geldt dat de aandelen in
Nederlandse handen zijn.
De aandeelhouders mogen geen
voorkeur doen gelden of kortingen ont
vangen voor de uit te zenden reclame.
De reclametarieven dienen gesipreid te
zijn, opdat niet alleen de grote, maar
ook middelgrote en combinaties van
kleinere bedrijven de t.v.-reclame
kunneii betalen.
De exploitanten van de commerci
ële t.v. dienen zich te verbinden tot
een samenwerking met de NTS en de
omroepen, waarbij de staatssecreta
rissen denken aan een vaste, organi
satorische vorm. In dit verband zou
den beide partijen moeten overleggen
over de coördinatie der programma's,
het overnemen van Eurovisie-uitzen
dingen en van bepaalde evenemen
ten, gelijke beloning van de techni
sche staf en van artiesten, e.d.
De regering wil voorkomen, dat
tussen commerciële t.v. en de NTS
(resp. omroepverenigingen) een moor
dende concurrentie ontstaat in het
van elkaar wegkopen van technici,
artiesten en regisseurs of het tegen
elkaar opbieden om bepaalde evene
menten (sportwedstrijden) te kunnen
uitzenden.
In Engeland is bij invoeren van de
commerciële t.v. geen enkele vorm
van samenwerking ofoverleg tot
stand gekomen met de bestaana*
b.b.C. en dit voorbeeld strekt tot
waarschuwing, aldus de nota.
Advertentie
de verf voor het schilderfeest
De kwestie of reclame in de t.v. in
ons land toelaatbaar is, wordt in de
nota uitvoerig besproken. De econo
mische motieven hier is kennelijk
staatssecretaris Veldkamp aan het
woord wegen zwaar: voor de ex
pansie van het Nederlandse bedrijfs
leven op de „thuismarkt" zijn de
mogelijkheden tot ontplooiing van
reclame van groot belang.
Juist in ons land, waar in een open
volkshuishouding de concurrentie
wordt aangemoedigd en de vorming
van kartels bestreden, is een bona
fide reclame economisch onmisbaar.
Onder bepaalde voorwaarden past
die reclame ook in de televisie.
Daarbij moet Nederland oppassen,
niet achter te raken: dertig procent
van de Nederlandse kijkers kunnen
Westduitse programma's ontvangen,
die al reclame uitzenden. Wij moe
ten er tijdig bij zijn, zo meent de
staatssecretaris, om straks niet over
spoeld te raken met buitenlandse t.v.-
recla-me.
Het zijn echter niet economische
motieven alleen. Ook vraagstukken
van de vrije meningsuiting en van
het vrije, particuliere initiatief zijn
in het geding. Een programmamaat-
schappij, die een aanvraag doet om
een concessie, kan zich terecht be
roepen op deze twee zaken.
Hier is het staatssecretaris
Scholten, die er op wijst dat de con
cessiehouder slechts vraagt om de
formele vrijheid gebruik te mogen
maken van het communicatiemiddel
televisie. Zij vraagt niet een gelijk
stelling met de omroeporganisaties,
die hun televisie-uitzendingen betalen
met door de staat geheven kijkgeld.
Er is dus geen sprake van een mate
riële gelijkstelling.
lh geloof, dat het toch verstandiger
is het kijkgeld voor de t.v. te betalen.
PARIJS Gisteravond is
bekend gemaakt dat presi
dent de Gaulle en president
Bourguiba elkaar maandag op
Rambouiliet zullen ontmoeten.
EEN PRODUKT VAN DESIKKENS-GROEP
De bezwaren die de NTS en de
omroepverenigingen tegen de com
merciële televisie hebben ontwikkeld,
vinden in de nota een uitvoerige be
strijding. Zoals reeds gezegd, stellen
de staatssecretarissen dat de mate
riële positie en de verworven rechten
van de omroeporganisaties niet wor
den aangetast. Maar ook zij, zo me
nen de bewindslieden, zullen onder
vinden dat een tweede zendernet met
een commerciële exploitatie hun
meer voordeel dan nadeel zal bren
gen.
Een tweede net betekent meer mo
gelijkheden voor de t.v.-kijkers en
dus zeer waarschijnlijk een nog snel
lere groei van hun aantal, waardoor
meer kijkgeld binnenkomt voor de
omroepverenigingen en de NTS.
Het zou zonder commerciële tv.
thans niet te voorspellen zijn wan
neer een tweede zendernet uitslui
tend te betalen met kijkgeld
tot stand zou kunnen komen, zo
waarschuwen de staatssecretarissen.
Met commerciële televisie kunnen zij
veel verder vooruit zien: met de
snellere groei zou zelfs een derde
zendernet in zicht komen, dat dan
aan de NTS en de omroep verenigin
gen ter beschikking kan komen.
De toekomst der televisie ziet er, vol
gens de visie van de nota, dan zo
uit: drie zendernetten, waarvan twee
voor de NTS en de omroepen en één
voor de commerciële t.v. Voor da
kijkers, die meer mogelijkheden krij-r
gen en door de te scheppen concur
rentie meer kwaliteit, is dat een ple
zierig vooruitzicht. Te meer cmdat de
regering voorlopig het kijkgeld niet
wil verhogen.
I Zie verder pag. 2
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG. Het Russische
staatscircus zal niet in Hilversum
kunnen optreden. Minister mr. dr.
Ch. J. M. A. Van Rooy heeft geen
voldoende redenen kunnen vinden
daarvoor alsnog een werkvergun
ning voor de Russen in het voor
uitzicht te stellen. Hij heeft de
Hilversumse burgemeester, de heer
Boot, telegrafisch van zijn besluit
op de hoogte gesteld.
Het is met het bezoek van dit circus
aan ons land nogal vreemd gelopen. In
het algemeen zijn de Nederlandse auto
riteiten er niet happig op, buitenlandse
circussen toe te laten. Normaal krijgt
slechts één buitenlands circus per jaar
een werkvergunning onder de voorwaar
de dat het Nederlandse musici voor zijn
orkest engageert. Deze beperking be
schermt de Nederlandse circussen Strass
burger en Boltini, die toch al moeite
hebben om rond te komen.
Drie weken
Het Russische circus heeft zelf ge
vraagd een week op te mogen treden in
één plaats. Deze aanvraag voor zulk
een korte tijd en buiten het seizoen is
ingewilligd. De voorwaarde van Neder
landse musici is niet gesteld.
In een briefwisseling met de Russi
sche ambassade is een en ander vastge
legd. Het verlenen van visa voor de tijd
van 21 dagen stond daar buiten.
De Russen hadden voor een deel van
het technisch personeel, dat voor het
opbouwen en het afbreken van het cir
cus moest zorgen, visa voor drie weken
aangevraagd. Gemakshalve is toen aan
alle Russische medewerkers een visum
voor drie weken verleend.
Minister Van Rooy is min of meer in
een dwangpositie geraakt, toen men in
Hilversum wat te voorbarig van stapel
liep om ook daar het circus te willen
laten optreden. Van Russische zijde
waar men uiteraard geheel op de hoogte
was van de voorwaarden heeft de mi
nister geen verzoek ontvangen om ver
lenging van de werkvergunning. De Rus
sen zijn in deze zaak toeschouwers geble
ven en hebben de leider van de toernee,
de heer Kersten, en de Hilversumse bur
gemeester en wethouders voor zich la
ten pleiten.
De bewindsman heeft door deze voor
geschiedenis weinig keus gehad en een
verlenging van de werkvergunning niet
kunnen toestaan. Druk van Nederlandse
circussen, aldus is ons van de kant van
het departement verzekerd, heeft daar
bij geen ander gewicht in de schaal ge
legd dan tot uiting komt in de algemene
voorwaarden voor het optreden van bui
tenlandse circussen.
De directeur van het Russische
circus, de Duitser J. H. Mattner zei
ons gisteravond: „Ik blijf een week
langer in Rotterdam. ïr- die week
zullen wij optreden in een tent. Ik
moet nog zien wie ons dat zou kun
nen beletten. Ik ben een vrij zaken
man en als ik in mijn werk wordt
gehinderd, zal ik schadevergoeding
eisen."
COLOMB BECHAR (Reuter)
Frankrijk heeft zich na Rusland en
Amerika als derde op het lijstje ge
plaatst van landen die dieren de ruim
te in hebben Oeschoten. Het dier, een
witte rat, heeft de vlucht overleefd.
De rat Hector werd gisteren bij Co-
lomb Béchar in de Sahara met een
Franse raket van het type Véronique
honderd-vijftig kilometer de ruimte in
geschoten. De neuskegel van d-e één-
trapsraket. waar Hector in zat, werd
later op 45 kilometer afstand gevon
den
Hector had een ruimtepakje aan.
Hij is sinds december op zijn reis
voorbereid. Tijdens de vlucht werden
gegevens over de werking van zijn
hersens, zijn hart en zijn longen naar
de aarde uitgezonden.
Het K.N.M.I. in De Bilt berichtte
om 23.15 uur:
Aanvankelijk en
kele mistbanken in
hoofdzaak in het
noorden van het
land, overigens
droog en vrij zon
nig weer. Weinig
verandering in
temperatuur.
Zwakke tot matige
oostelijke wind.
MIESJE: Ik kom
in een schoonmaak-
stemming!
