Binnen twee
drie maanden WL
bemande tocht M&m
KATANGA MOBILISEERT
NA BESLUIT VAN UNO
mf Hit*!
I
Geslaagd proefschot met kabine voor de eerste astronauten
Maximum
snelheid
op grote
wegen
Kroonprinses
in de Kamer
Minister beslist
vandaag over
Russisch circus
Atlasraket
Meer proeven
Zware opleiding
Wetsontwerp ingediend
PROF. BAVINCK IN
ZIEKENHUIS
Anarchisten „gooiden"'
consulaat in brand
Rassendiscriminatie bij
uitvoer naar VAR
Baby verbrand in bed
De Bilt: Zonnig
PROTESTANTS-CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR ZEELAND
Eigen nieuwsdienst
WASHINGTON Na een in alle opzichten geslaagde proef met
een kahine van het soort waarin de eerste astronauten vluchten
door de ruimte moeten maken, is gisteren te Cape Canaveral be
kend gemaakt wie de eerste drie mensen zullen zijn die een ruimte-
vlucht moeten maken. Die eerste bemande tocht door de ruimte zal
zeer waarschijnlijk binnen twee of drie maanden worden gemaakt.
Uit de zeven voor een dergelijke vlucht opgeleide mannen zijn
gekozen: John Glenn, Virgil Grissom en Allen Shepard. Zij zijn
alle drie getrouwd en hebben alle drie twee kinderen. Pas op het
laatste ogenblik zal uit dit drietal de man worden gekozen die de
eerste vlucht in de ruimte zal maken.
DRIE RUIMTEPIONIERS GEKOZEN
JOHN GLENN
VIRGIL GRISSOM
ALLEN SHEPARD
Er heerste gisteren op de grote ra-
kettenbasis van Cape Canaveral grote
geestdrift: Iedereen was bezield van
een nieuw optimisme. De proef die aan
de mededeling over het aanwijzen van
drie astronauten vooraf was gegaan
scheen immers bewezen te hebben dat
de kans op succes van de eerste men
selijke vlucht door de ruimte zeer
groot was. Die proef was zo ingericht
dat de onbemande ruimtekabine zou
worden blootgesteld aan de grootste
gevaren. Zij werd onbeschadigd uit zee
opgevist, slechts enkele minuten na
dat zij was neergekomen.
DE KROONPRINSES heeft gister
middag een deel van de debat
ten over de buitenlandse politiek
in de Tweede Kamer bijgewoond. Het
was voor bet eerst bij ons weten, dat
prinses Beatrix het dagelijkse parle
mentaire werk volgde. Zij beeft bet
grondig en bijna vier uur lang gedaan
als gast Van de voorzitter in diens
loge, voorgelicht door dr. L. G. Kor*
tenhorst, de griffier mr. F. A. Schepel
en de commies-griffier mr. A. C. de
Ruiter.
Minister mej. dr. M. A. M. Klompé
kwam er ook nog even bij kijken.
Minister mr. E. IT. Toxopeus, die er
voor zaken was, daar hij wilde boren
wat der Kamer zou beslissen over de
Nienw-Guinearaad, hield zich wat
achteraf.
Het hoge bezoek viel geenszins op.
Met geen woord werd er uit de Kamer
zelfs maar op gezinspeeld en menige
bezoeker op de publieke tribune zal
haar niet eens hebben opgemerkt.
Prinses Beatrix was in gezelschap
\a» baar secretaresse mejuffrouw M.
C. C. Wijnen. Het debat bad voorts
nog buitenlandse belangstelling, nl.
van de ambassadeurs van België, Israël
en Luxemburg.
De raket die voor deze proef is ge
bruikt was een Atlas, die in zijn neus
de zware kabine meevoerde, die van
precies hetzelfde type was als die waar
in de eerste Amerikaanse ruimtereiziger
plaats zal nemen.
De raket bereikte een hoogte van 175
kilometer. Ruim twintig minuten na de
lancering kwam de kabine op meer dan
2500 km van de lanceerplaats terecht
in de Atlantische Oceaan, op nog geen
vijftien kilometer van een van de sche-
pen van het eskader, dat in het doel
gebied lag te wachten. Een helikopter
i had het voorwerp zeer spoedig gevonden
en kort daarna werd het aan boord van
een oorlogsschip gehesen. Een kort on
derzoek wees uit, dat de kabine niet
de minste schade had opgelopen en dat
een mens die de vlucht zou hebben
I meegemaakt ongetwijfeld in leven zou
i zijn gebleven.
Men had de omstandigheden waar
onder de kabine in de dampkring terug-
I keerde zo ongunstig mogelijk gekozen
ongunstiger dan bij de eerste proef
met bemande ruimtevaart het geval zal
zijn. Alles was zo geregeld, dat de kabine
aan een fantastische "hitte werd blootge
steld, tot enkele duizenden graden toe.
Ook is het voorwerp onderworpen ge
weest aan krachten die zestien maal zo
groot waren als de zwaartekracht op
aarde.
Op 29 juli is een eerste proef van dit
soort mislukt doordat de raket na een
minuut ontplofte. Er zullen nu nog ver
scheidene proeven van dit type worden
genomen eer het werkelijk zover is, dat
een man in de kabine zal plaatsnemen.
De opleiding van alle zeven astronau
ten als één team gaat gewoon door. De
drie uitverkorenen echter zullen in snel
tempo nog een bijzondere opleiding krij
gen. Zij zijn gekozen om in aanmerking
te komen voor de eerste vlucht door de
ruimte vanwege hun lichamelijke en
geestelijke conditie. Vlak voor de eerste
vlucht zal uit de drie opnieuw de beste
worden gekozen.
De oudste van de drie mannen is
Glenn. Deze 39-jarige overste van de
mariniers heeft verschillende vlieg
records op zijn naam staan. Hij heeft in
de laatste jaren van de oorlog en ook
in de Koreaanse oorlog vele duizenden
uren gevlogen.
De jongste van de drie is Grissom, die
34 jaar is. Hij kwam in 1944 bij de lucht
macht en heeft ais piloot in Korea ge
vochten. Tussen deze twee in komt de
37-jarige Shepard, die marine-officier
is. Ook hij heeft veel gevlogen.
Net als hun vier lotgenoten zijn zij
Dit is Allen Shepard in de houding waarin hij in de kabine zal moeten plaatsnemen wanneer het zijn
beurt is om een reis door de ruimte te maken. De foto is gemaakt toen men een afdruk in plastic vervaar
digde van zijn lichaam. Deze afdruk, overgebracht in schuimrubber, zal Shepards „zetel" zijn in de kabine.
De vreemde houding waarin de eerste ruimtereizigers hun korte vlucht zullen maken is de gunstigste die
men heeft kunnen vinden. Zij beschermt o.a. tegen de geweldige krachten waaraan het menselijk lichaam
tijdens een dergelijke vlucht is blootgesteld.
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG. Minister H. A. Kort
hals wil de bevoegdheid krijgen
maximumsnelheden voor het verkeer
te kunnen vaststellen op wegen bui
ten de bebouwde kom. Hij heeft
daartoe bij de Tweede Kamer een
wetsontwerp ingediend. Het ontwerp
opent de mogelijkheid dergelijke
maximumsnelheden bij ministeriële
beschikking in te stellen.
Het betreft hier, zo schrijft de bewinds
man. incidentele gevallen. Hij denkt
daarbij aan wegen of delen van wegen,
die in zodanige staat verkeren, of boch
ten hebben, dat hoge snelheden hierop
gevaarlijk kunnen zijn. Ook het invoe
ren van maximumsnelheden bij wer
ken aan wegen, wegomleggingen, e.d.
kan na de wetswijziging gemakkelijk
geschieden.
Bescheiden
In het algemeen zal de minister een be
scheiden gebruik van zijn bevoegdhe
den maken, aldus de bewindsman.
Hij deelt de Kamer mee. dat hij nog
geen beslissing heeft genomen over de
wenselijkheid een algemene snelheids
beperking op alle wegen buiten de be
bouwde kom in te voeren.
Tot zulk een maatregel heeft de commis
sie veiligheid wegverkeer geadviseerd,
waarbij werd gedacht aan een algeme
ne snelheidsbeperking tot 120 km per
uur.
De bewindsman zal dit advies nog nader
overwegen. Wellicht zo zou uit zijn
toelichting op te maken zijn geeft
hij er de voorkeur aan hierover met
de Tweede Kamer van gedachten te
wisselen. De ingediende wetswijziging
zou daartoe een goede gelegenheid bie
den.
Indertijd is op rijksweg 13 toen nog
de rijksroetsjbaan een tijdelijke ma
ximumsnelheid ingevoerd van zeventig
km per uur. Dit was alleen mogelijk
door in het Wegenverkeersreglement
een afzonderlijke bepaling op te ne
men. Een dergelijke bepaling hoort in
dit reglement echter niet thuis, zo
schrijft minister Korthals, omdat daar
alleen algemene maatregelen in ver
meld behoren te zijn Ook dit is een
argument om de Wegenverkeerswet te
wijzigen.
De Commissie veiligheid wegverkeer
heeft zich bij haar advies om over
te gaan tot een algemene snelheids
beperking op alle wegen laten lei
den door de resultaten van de maxi
mumsnelheid van vijftig km in de be
bouwde kom. Beperking van de snel
heid op buitenwegen zou volgens de
commissie kunnen leiden tot verminde
ring van aantal en ernst van de ver
keersongevallen.
RIJKSBEMIDDELAARS
Vier procent toeslag voor
grafische bedrijven
Eigen nieuwsdienst
DEN" HAAG. Het College van rijks
bemiddelaars heeft besloten voor het gra
fische bedrijf een toeslag op de lonen
van vier procent met terugwerkende
kracht tot 1 januari 1961 goed te keu
ren.
Het college heeft dat meegedeeld aan
de partijen, die zijn betrokken bij de
collectieve arbeidsovereenkomsten voor
het grafische bedrijf.
Zoals bekend waren de werkgevers en
de werknemers het met elkaar eens ge
worden over een toeslag van 4y2 procent-
Het Centraal bureau voor de grafische
vrijwilligers die zich reeds lang geleden j bedrijven (het orgaan van overleg van
hebben gemeld voor de ruimtevaart. De
opleiding die zij hebben gekregen
zij nebben gekregen is
waarschijnlijk de zwaarste die ooit een
mens heeft gehad.
werkgevers en werknemers) beraadt zich
nog over het besluit van de rijksbemid
delaars.
Eigen nieuwsdienst
ELISABETHSTAD Een oorlogs
verklaring van de Verenigde Naties
aan Katanga en geheel Congo, zo
heeft president Tsjombe gisteren
in een radiorede de machtiging
van de Veiligheidsraad aan de
troepen van de Uno bestem
peld om „zo nodig geweld te gebrui
ken ter vermijding van burgeroor
log in Congo". De Katangaanse pre
sident, die ontwapening van zijn
troepen vreest, noemde de jongste
resolutie van de Veiligheidsraad „in
menging in Congo's binnenlandse
aangelegenheden" en kondigde een
algemene mobilisatie van alle Ka-
tanganen. zwart en blank. af.
Tsjombe zei de grenzen van Ka-
tanga te willen sluiten om de Uno
te verhinderen de bepalingen van de
resolutie tot uitvoering te brengen.
Gewapenderhand zou Katanga zich
verzetten tegen pogingen het land
onder een neo-kolonialistisch be
wind te plaatsen.
Tezelfdertijd wees Tsjombe alle verdere
technische hulp van België van de hand.
Hij kondigde aan dat Katanga voortaan
zelf de Belgische technici zal betalen.
Voorts zei hij president Kasavoeboe uit
Leopoldstad, president Kalonji van Mijn-
staat, en de Loemoemba-gezinde leiders
uit Oostprovincie en Kivoe, Gizenga en
Kasjamoera, uitgenodigd te hebben voor
een ronde-tafelgesprek op 6 maart in
Genève. Dit zou dan de voorbereiding
moeten worden voor het langverwachte
nationale overleg in Elisabethstad.
Grote stap
AMSTERDAM (ANP). Prof. dr. J.
H. Bavinck. hoogleraar aan de theolo
gische faculteit der Vrije Universiteit
te Amsterdam, is in het Julianazieken-
huis opgenomen. Hij zal voorlopig rust
moeten houden.
„Desnoods met wapengeweld" zullen de Katangaanse troepen zich volgens president Tsjombe verzetten
tegen ontwapening door de strijdkrachten van de Verenigde Naties. Of het bij een dreigement zal blijven weet
niemand, maar de soep is al vaker in Congo niet zo heet gegeten als zij werd opgediend. Dat geldt waarschijn
lijk ook voor de afgekondigde „algemene mobilisatie van blank en zwart" in Katanga.
Onze correspondent in Washington
wijst er op dat de machtiging om ter
voorkoming van burgeroorlog in Congo
desnoods machtsmiddelen te gebruiken,
voor de Veiligheidsraad een stap is zon
der precedent in de geschiedenis van de
volkerenorganisatie. Het was een bewo
gen zitting die tot diep in de ochtend
uren duurde en die haar hoogtepunt vond
in de aanneming van de resolutie met
negen tegen nul stemmen (Rusland en
Frankrijk onthielden zich).
Hammarskjoeld toonde zich verheugd
met deze krachtige en duidelijk omlijn
de opdracht en zei goede hoop te heb
ben dat men nu ook nieuwe troepen
contingenten beschikbaar zou stellen.
Even tevoren was met acht tegen één
stem (Rusland) en twee onthoudingen
(V.A.R. en Ceylon) een Russische eis tot
terugtrekking binnen een maand van
alle internationale troepen en ontslag
van Hammarskjoeld verworpei
Daarentegen sloten de Afrikaans-Azia
tische naties zich bij het Amerikaanse
standpunt aan dat de Uno een instru
ment moet zijn voor beëindiging van de
koude oorlog in Afrika, zonder dat dit
nochtans uitdrukkelijk onder woorden
werd gebracht.
Ongetwijfeld is de positie van de
Verenigde Naties door dit alles ten
zeerste versterkt en zijn de banden van
de Verenigde Staten met de jonge
Afrikaanse landen weer nauwer aange
haald. Door het herbevestigen van vroe
ger aangenomen resoluties heeft de
Veiligheidsraad doen uitkomen dat aan
Hammarskjoeld de leiding van de ope
raties in Congo blijft toevertrouwd. In
die zin kan het besluit van gisternacht
eveneens als een vertrouwensvotum
voor de secretaris-generaal worden op
gevat. Verschillende leden legden er de
nadruk op dat de resolutie slechts be
doeld is om in laatste instantie botsin
gen tussen groeperingen van burgers
te voorkomen en dus niet om een be
paalde politieke oplossing op te leggen.
Behalve de machtiging voor het ini
tiatief tot wapengeweld behelsde de
aangenomen resolutie tevens het aan
dringen op een onpartijdig onderzoek
naar de dood van Loemoemba, op een
nieuwe bijeenkomst van het Congolese
parlement, reorganisatie van de Congo
lese militaire eenheden en hun ver
wijdering uit het politieke leven, en
tenslotte terugtrekking van alle Bel
gisch en ander buitenlands militair of
paraTmilitair personeel uit het land.
België deelde mee hier niet onwelwil
lend tegenover te staan mits men zon
der onderscheid te werk zou gaan. Tot
twee maal toe heeft Rusland voorts van
zijn vetorecht gebruik moeten maken
om te voorkomen dat een veroordeling
van de wreedheden en executies in
Congo ook zou slaan op die, bedreven
door de regimes in Stanleystad en Ki
voe.
Niet ernstig
In Congo zelf neemt men de dreige
menten van Tsjombe voor gewapend
verzet tegen een nieuw optreden van
de Verenigde Naties niet ernstig op.
Al eerder was er met „mobilisatie" ge
dreigd en ook toen hadden de inter
nationale troepen ongehinderd Kataiiga
kunnen binnentrekken. In Leopoldstad
verklaarde premier Ileo dat zijn rege
ring onkundig was geweest van de zes
terechtstellingen in Mijnstaat
GENUA (Reuter). Anarchisten
hebben gisternacht „molotov-cocktails"
(zelf gemaakte brandbommen) in het
gebouw van het Spaanse consulaat in
Genua geworpen. De consul, zijn echt
genote en zijn 17-jarige dochter werden
door twee luide explosies gewekt. Vlam
men blokkeerden de weg naar de bui
tendeur, zodat zij gedwongen waren via
het raam naar buiten te springen. De
brandweer heeft het vuur snel kunnen
bedwingen. 1
Op de tuinmuren waren leuzen ge
schilderd zoals ..lang leve de anarchie",
.dood aan Franco" cn de initialen van
;en Spaans-Portugese anarchistische or
ganisatie.
ja en toen de kinderen getrouwd
ivoren hebben we de zaak maar
verkocht.
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG Zeer waar
schijnlijk zal minister C. J. M. A.
van Rooy vandaag definitief be
slissen over het verlenen van een
werkvergunning aan het Rus
sische staatscircus voor een op
treden in Hilversum.
Gisteren ontving de minister laat in
de middag de burgemeester van Hil
versum. de heer J. J. G. Boot, die was
vergezeld van de Hilversumse wethou
der van financiën en van sportzaken.
Zij hebben de moed nog niet helemaal
opgegeven. Weliswaar ontving burge
meester Boot maandagavond een tele
gram met de mededeling, dat de Rus
sische artiesten na de voorstellingen
in Rotterdam terstond naar West-
Duitsland zouden vertrekken, maar dat
werd gisterochtend in alle vroegte
herroepen. In een tweede telegram
werd er toen op aangedrongen, dat de
burgemeester toch op audiëntie zou
gaan.
Tijdens die audiëntie pleitten de drie
Hilversumse gemeentebestuurders voor
het verlenen van een werkvergunning.
Dat pleidooi staafden zij o.a. met het
argument, dat het Russische staats
circus een geheel andere stijl verte
genwoordigt en van een geheel ander
allure is dan de circussen die zich door
een optreden van de Russen in de Hil
versumse Expohal benadeeld zouden
achten.
De bewindsman heeft toegezegd de
Hilversumse argumenten in zijn over
wegingen te betrekken, maar het lijkt
niet waarschijnlijk, dat hij cj5 zijn. eer
der genomen besluit zal terugkomen.
Van onze parlementaire redacteur
DEN HAAG. De liberale Tweede-
Kamerfractie heeft gisteren bij mon
de van prof. S. Korteweg aan de re
gering gevraagd of zij bij het verle
nen van exportgaranties uitdrukkelijk
het stellen van eisen die neerkomen
op rassendiscriminatie heeft uitgeslo
ten. Indien dit niet het geval is rijst
volgens prof. Korteweg de vraag of
het niet juist zou zijn in het vervolg
het opnemen van een dergelijke clau
sule in overweging te nemen.
De stelling dat de landen van het
westen bereid moeten zijn offers van
materiële aard te brengen voor de ho
ge beginselen van recht en vrijheid,
dient volgens prof. Korteweg niet al
leen een richtlijn te zijn voor de re-
geringspolitiek. Die stelling moet haar
weerspiegeling vinden in de houding
van het Nederlandse volk in al haar
geledingen.
In dit verband, zo zei de liberale
woordvoerder, is in joodse kringen
twijfel ontstaan op het punt van de
uitvoer naar de Verenigde Arabische
Republiek. Volgens bepaalde berich
ten zou deze uitvoer alleen mogelijk
zijn indien de exporteurs verklaringen
afleggen van antisemitische strekking.
Daar de uitvoer naar de VAR van
regeringswege wordt bevorderd door
het verlenen van exportgaranties,
wenste de liberale fractie te verne
men of deze afhankelijk worden ge
steld van het opnemen van de zoge
naamde ariërclausule in de contrac
ten.
CAPELLE AAN DE IJSSEL. Door
een brand is gisteren in Capelle aan de
IJssel een baby van acht maanden om
gekomen.
Het kind zoontje van de familie
Boon was ziek. Daarom werd er
voortdurend gestoomd bij zijn bed. Het
petroleumstel dat daarvoor werd ge
bruikt heeft vermoedelijk beddegoed
aangestoken. Vóór hulp kwam opdagen
was het kind verbrand.
Het K.N.M.I. in De Bilt berichtte
gisteren om 23.15 uur:
Droog weer met
aanvankelijk nog
mist of laaghan
gende bewolking,
maar in de middag
op vele plaatsen
zonnig weer met
maximumtempera
turen van 8 tot 10
graden. Waar de
bewolking niet op
trekt maxima van
4 tot 6 graden.
Zwakke tot matige
wind uit oostelijke
richtingen.
MutSJE Bestendig onzeker!
33 fSteuarl: zon °b I-40. zon on
der IS.US; maan op 11.57
onder 2.47,
Directeur: JACQ DE SMIT; Chefred.: G. J. BREDKEB
Hoofdkantoor: Goes, L. Vorststraat 90, Postbus 4, Giro
116686, telefoon Directie en administratie 01100-
6901. Redactie: 01100-6901 en 5366.
Bijkantoren: Middelburg, Korte Delft 50, tel. 01180-30W,
redactie Walcheren en sportredactie 01160-4604, Post
bus 26. Vlissingen, Nieuwendijk 33, tel. 01184-3224,
Postbus 24, Terneuzen, Nieuw straat 33, tel. 01150-3189;
Zierikzee, Havenpark 24. tel. 01110-2991.
Zeeuwsch Dagblad
teaw BtrnsMM tt «ent
jMkMJUMMHfrprjjg 10,98 per treek, 7,—
Advertentietarieven op tanvruge. - Rubriek Kabouter*
7 cant per troorA nat aan minimum van f
16e JAARGANG No. 4788
Woensdag 22 februari 1961