Vijf arbeiders beschuldigen
hoofdambtenaren
meegse
Professor Romme
LEXINGTON
Vrouwen voelen zich in
het donker bedreigd
D'
Neo-Silvikrin
GREEP UIT AANKLACHT: BLOEMEN, PLANTEN EN
BOMEN IN TUINEN VAN VRIENDEN - UIT RIJDEN
MET GEZIN VAN CHEF UITLOKKING MEINEED
ASPIRIN
ÉXF
Avondscholen wijzigen lesroosters
Probleem maar
geen paniek
ZEEUWSCH DAGBLAD
Bloempjes buiten
Reparaties
Meineed
Vervolg van pag. 1
Geen angst meer,
Stafbespreking
Auto - scooter
Geen pottekij kers
Zeepbel
élk gezin
gezien"!
NEDERLAND WERD
WEER ZICHTBAAR
REGERINGSVOORSTEL
Bouwpremies voor
„bezinningscentra"
Vonnissen voor leden van
verboden verenigingen
Prijswinnaars
antwoordspel
Strijkgeld
Judolessen
Zai^i-tiag 18 februari 1901
Pag. 6
Van onze speciale verslaggever
IJMEGEN. - Vijf ge
meentearbeiders van
Nijmegen hebben
evenzovele aanklach
ten ingediend bij de
officier van justitie te Arnhem.
De vijf aanklagers betichten vijf
hoofdambtenaren van de ge
meente Nijmegen van corruptie,
diefstal, verduistering, het aan
nemen van steekpenningen c.q.,
geschenken en het plegen of uit
lokken van meineed.
Begin volgende week wordt over
deze aanklachten te Arnhem een be
spreking gehouden tussen de com
missaris der Koningin in de provin
cie Gelderland, mr. H. W. Bloemers,
de procureur-generaal, mr. B. I. A.
A. ter Veer, de advocaat-generaal
mr. A. W. Holsteijn, de officier van
justitie mr. J. P. Hustinx en de
burgemeester van Nijmegen, mr.
Chr. M. 3. H. Hustinx.
Na dit gesprek kan het onderzoek
in deze ingewikkelde affaire begin
nen.
„Het is een beleidskwestie", zo zei
ons Nijmegens burgemeester „Er is een
intern onderzoek geweest en de zaak is
disciplinair afgedaan."
Van de vijf aanklagers zijn er drie
nog in dienst van de gemeente. Eén
werd ontslagen wegens diefstal (welk
feit hij ontkent) en één klager nam
zelf ontslag nadat een sinds jaren
slepend conflict met het gemeente
bestuur na uitspraak door de hoogste
ambtelijke rechter niet naar zijn ge
noegen werd opgelost.
In de aanklachten wordt een overzicht
gegeven van malversaties, die volgens
de klagers door het gemeentebestuur
onder de dekmantel werden gehouden,
hoewel de feiten, zo stellen klagers, ter
kennis van het college van B. en W.
waren gebracht.
Er is ten eerste een beschuldiging
van diefstal van duizend liter benzine
door gebruik van gemeente-auto's voor
privédoeleinden. Een van de hoofd
ambtenaren zou zijn vrouw door een
van de aanklagers, die zijn onder
geschikte was, maandenlang rijles heb
ben laten geven in een auto van de
gemeente. Ook moest deze magazijn
meester bij de gemeentelijke plant
soenendienst op elke zonnige dag gaan
rijden met het gezin van zijn chef.
eveneens in een auto van de gemeente
en in diensttijd.
Twèe andere klagers brengen de offi
cier van justitie ervan op de hoogte
dat hun chef (hoofdambtenaar van
openbare werken), hen in diensttijd
tiirimer- en fnétselwerk liet verrichten
in zijn privé-woning, waarbij gebruik
werd gemaakt van materiaal van de
gemeente. De chef zou zijn onder
geschikten hebben gedwongen, tijd en
materiaal te verantwoorden op werk-
briefjes die zij valselijk moesten in
vullen.
Een hulp-chauffeur van de plantsoe
nendienst schrijft in zijn aanklacht, dat
hij altoos heeft geweigerd mee te doen
aan de diefstallen en verduisteringen,
die schering en inslag zouden zijn ge
weest bij de plantsoenendienst.
Hij geeft de officier van justitie een
overzicht van de honderden heesters,
bomen en planten, die op last van zijn
hoogste chef van de gemeentelijke
kwekerij te Heumen zouden zjjn ge
stolen en in tal van particuliere tuinen
in Nijmegen moesten worden geplant.
Ook is er sprake van dertig kubieke
meter mest, die op dezelfde clandestie
ne manier aan particulieren en ge
meenteambtenaren werden verstrekt.
Als typische bijzonderheid wordt ten
aanzien van dit laatste geval meege
deeld, dat daarvan al eerder aangifte
was gedaan bij de politie te Nijmegen.
Een rechercheur zou een onderzoek
hebben ingesteld en de diefstal hebben
vastgesteld. Deze politieman zou ech
ter, aldus wordt in de aanklacht ge
steld, van „hogerhand" de wenk heb
ben gekregen dat hij zijn onderzoek
moest staken.
De klagers sommen gevallen op van
diefstal en verduistering van graszaad,
duizenden graszoden, het laten uitvoe
ren van allerlei particulier werk door
gemeentewerklieden in diensttijd waar
bij materiaal van de gemeente werd
gebruikt (repareren van geijsers, cen
trifuge, haarden), het aannemen van
geld van leveranciers van de gemeen
te, het aannemen van meubels, het la
ten vervaardigen van meubilair in de
gemeentelijke werkplaatsen met hout
en ander materiaal van de gemeente.
De aanklacht van de vroegere kraan
drijver der gemeente Nijmegen, J, E.
Papenhoven, handelt uitsluitend over
meineed en het uitlokken daarvan. En
kele jaren geleden, toen de heer Pa
penhoven in conflict was geraakt met'
de havenmeester en hij wegens wan
gedrag werd ontslagen, legde hij zijn
zaak voor aan het ambtenarengerecht.
Hoewel hij niet volledig in het gelijk
werd gesteld, werd het gegeven ont
slag ongeldig verklaard en moest de
gemeente hem weer in een gelijkwaar
dige functie plaatsen. Hij werd by de
gemeentelijke schoonmaakdienst ge
plaatst en moest vloeren dweilen en
schrabben. Dit werk achtte hij niet in
overeenstemming met de functie van
een kraandrijver eerste klas. Daarover
ontstond een nieuw conflict.
Terwijl zijn zaak nog in hoger beroep
door de Centrale raad van beroep werd
De wieg van Carl Paul Marie Romme
stond in het Brabantse Oirschot. Lang
heeft hij daar niet gewoond: in Am
sterdam bezocht hij het gymnasium om
er vervolgens aan de Gemeentelijke
universiteit rechten te gaan studeren.
Zijn politieke loopbaan begon in 1921
hij was toen vijfentwintig jaar
met zijn verkiezing tot lid van de Am
sterdamse raad. Hij was in die dagen
een van de weinige Nederlanders die
zitting had in een vertegenwoordigend
lichaam zonder zelf het actief kiesrecht
te bezitten. Vier jaar nadien, in 1925,
nam hij de leiding van de rooms-katho-
lieke raadsfractie op zich.
Al spoedig bleek dat mr. Romme
naast oratorische nog veie andere
talenten had. In 1932 werd hij gekozen
tot lid van de Tweede Kamer, waarin
hij overigens slechts een jaar zitting
had. In 1933 werd mr. Romme lector
aan de Rooms-katholieke handelshoge-
Advertentie
want er is Neo Silvikrin
Eerst komt roos dan volgt haar
uitval... daarna verhoornt de
hoofdhuiden kaalheid is het
eind. Dit kunt u verwachten, als u
niet bijtijds zorgt voor „bijvoe
ding" van de hoofdhuid;
NEEM NEO-S1LVIKRIN! Silvikrin
bevat in de juiste verhouding alle
18 natuurlijke opbouwstoffen, die
ook tiw haar nodig heeft. Vandaar
dat niets zo helpt tegen roos en
haaruitval als Neo-Sllvikrin!
Kuurflacon
^Neo-Silvikrin
f7.60
Voor de
dagelijkse
haarverzorging
is er
Silvikrin-Lotion
(met of zonder vet)
f1.70 of f3.30
d« biologische hurvoedingf
school te Tilburg en een jaar later bui
tengewoon hoogleraar in het staats
recht.
Verkiezingen en benoemingen volg
den elkaar nu snel op. Van 1935 tot
1937 lid van Provinciale Staten van
Noordholling, begin juni '37 lid van
de Eerste Kamer en tegen het einde
van diezelfde maand minister van so
ciale zaken (bet kwartje!) in het vier
de Kabinet-Colijn.
In mei 1946 keerde hij terug in de
Tweede Kamer, ditmaal voor langere
duur. Tot oktober vorig jaar leverde
hij als fractievoorzitter van de K.V.P.
zijn scherpzinnige bijdragen tot de dis
cussies. In die maand adviseerde zijn
dokter hem rust te houden en werd hij
voprlopig als fractievoorzitter door de
heer W. J. Andriessen vervangen.
Het probleem van de opvolging is
met het vertrek van prof. Romme voor
de K.V.P. plotseling acuut geworden.
Het is een publiek geheim dat mr. Cals
is voorbestemd om in zijn voetstappen
te treden, maar dit zal voorlopig zeker
niet gebeuren. De minister van onder
wijs moet eerst zijn werk afmaken, in
ieder geval zijn mammoet behoorlijk op
stal brengen.
Waarschijnlijk zal het voorzitterschap
van de Tweede-Kamerfractie van de
K.V.P. dus wel voor de lopende parle
mentaire periode, dat wil zeggen tot
1963, worden waargenomen door de af
gevaardigde Andriessen. Het spreekt
vanzelf dat de K.V.P. tijdig met het
oog op de verkiezingen een beslissing
over de opvolging zal nemen.
Het is te verwachten dat dr. L. G.
Kortenhorst, de voorzitter van de
Tweede Kamer, dinsdag bij de aanvang
van de vergadering na het voorlezen
van d ebrief van prof. Romme, ook nog
nadere aandacht aan deze gebeurtenis
zal schenken. Het is op zichzelf ai een
zeldzaam voorkomend feit dat een per
soonlijkheid van de betekenis van prof.
Romme tot een dergelijk besluit komt.
Het gebeurt meer dat grote figuren
zichzelf overleven dan dat zij tot de
wijze beslissing komen om op tijd heen
te gaan. Van prof Romme zou men in
dit opzicht echter toch al kunnen spre
ken van een mythische figuur. Het ge
rucht van zijn faam als beschermengel
van het kabinet-De Quay, dat bijvoor
beeld vorig jaar zomer eigenlijk tot
nietsdoen zou zijn gedoemd omdat prof.
Romme met vakantie was, had voor
velen reeds de schijn van werkelijkheid
aangenomen.
In allerlei kringen heeft het vertrek
van prof. Romme een tragische indruk
gemaakt.
De voorzitter van de Tweede Kamer
noemde het een groot verlies voor Ka
mer en kabinet. Voor hem was prof.
Romme vooral een constructieve figuur
in de nationale politiek. Zo zijn er maar
een paar. zei dr. Kortenhorst. die overi
gens grote eerbied had voor het in alle
wijsheid genomen besluit om er mee
op te houden.
De liberale politieke leider prof. mr.
P. J. Oud was persoonlijk zeer geschokt
toen hij het hoorde en zei grote waar
dering te hebben voor prof. Romme,
voor wie hij het verdrietig en zelfs tra
gisch vond dat hij het werk op deze
manier in de steek moest laten. Voor de
Nederlandse politiek betekent het vol
gens prof. Oud eigenlijk een ramp.
Dr. J. A. H. J. S. Bruins Slot, voor
zitter van de a.r. fractie, betreurde het
zeer dat een dergelijk briljant Kamer
lid als prof. Romme niet meer zal te
rugkomen, en evenals prof. Oud was
hij van oordeel dat hij zeer moeilijk te
vervangen zal zijn wegens zijn uitzon
derlijke kwaliteiten.
behandeld, had Papenhoven een aan
klacht wegens meineed ingediend tegen
zijn chef, die in zijn zaak voor het
ambtenarengerecht als getuige was op
getreden.
De Centrale raad hield geen rekening
met deze aanklacht. Wel werd in de
uitspraak vermeld, dat de chef van
Papenhoven onjuiste verklaringen had
afgelegd ten nadele van de ex-kraan
drijver.
Pas na deze uitspraak liet de justitie
weten, dat de klacht wegens meineed
was geseponeerd en niet nader zou
worden uitgezocht.
Thans heeft de ex-kraandrijver een
nieuwe aanklacht ingediend.
Hij heeft daaraan voorts nog een aan
klacht wegens uitlokking tot meineed
verbonden, daar hem pas later was ge
zegd, dat tijdens een stafbespreking in
het stadhuis enkele hoofdambtenaren
collega's van Papenhoven zouden heb
ben voorgesteld, bepaalde bezwarende
verklaringen tegen Papenhoven af te
leggen terwijl men wist en ook met
zoveel woorden zei, dat deze aan
tijgingen niet juist waren. De kraan
drijvers kregen de stellige verzekering,
dat zij nimmer last zouden krijgen als
zij die verklaringen zouden willen
afleggen, aldus Papenhoven.
Een van de hoofdambtenaren der ge
meente, die ambtshalve deze bespre
king moest bijwonen, had toen heftig
geprotesteerd tegen deze voorstellen.
Deze hoofdambtenaar heeft later over
deze merkwaardige vergadering een
rapport opgemaakt. Op dat rapport
steunt de aanklacht wegens uitlokking
tot meineed van Papenhoven.
Dit is trouwens niet het enige rap
port, dat over gepleegde malversaties is
opgemaakt. De accountants der ge
meente Nijmegen ontdekten dat de
plantsoenendienst benzinebonnen had
ingediend voor benzinegebruik van
motoren en grasmaaimachines, die de
gemeente helemaal niet had.
Deze constatering leidde tot een
onderzoek door de gemeentelijke
accountants. Opgemerkt werd ook, dat
een hoofdambtenaar die een scooter ter
beschikking had gekregen, bijna altijd
voor de scooter en voor de auto ben
zine in rekening bracht.
De accountants ontdekten voorts, dat
sommige ambtenaren van de gemeente
in Nijmegen voor Sinterklaas speelden
met de eigendommen der gemeente.
Bakken met planten, duizenden bloem
bollen, gereedschap, heesters, bomen
en grint werdén in vrachtauto's van de
gemeente naar allerlei' (met naam ge
noemde) personen gebracht.
Kinderen van ambtenaren en vrien
den van ambtenaren kwamen op de
kwekerij spelen, waar zij honderden
ruiten van kassen hebben gebroken. Bij
hun onderzoek vonden de accountants
overal speelgoed op de kwekerij. Te
vens werd ontdekt d'at de speelmak
kertjes de kranen van enkele vaten pe
troleum hadden afgebroken, waardoor
honderden liters brandstof verloren
waren gegaan.
De kinderen stichtten brand in de
orangerie en pleegden een inbraak in
het magazijn. Het geheime accoun
tantsrapport d'at alleen., ter kennis van
het college van B. en W. is gebracht
vermeldt een omvangrijke fraude met
de wertobonnen.
De arbeiders van de gemeente moes
ten overal gaan Werken bij particulie
ren. Zij gingen er per auto heen en na
men niet alleen het handgereedschap
van de gemeente mee maa rzelfs de
tractor en d'e dubbele zaaimachine. Tot
ver buiten Nijmegen strekte dit clande
stine bedrijf zich uit.
accountantsrapport had ontvangen
werd een arbeider wegens een kleine
diefstal, d'ie hij overigens ontkende,
ontslagen. De hoofdambtenaar die in
dat accountantsrapport het meest ver
antwoordelijk werd geacht voor de ge
pleegde feiten, kreeg echter een beris
ping en werd naar een andere dienst
overgeplaatst.
Gemeente-arbeiders, die over ö'eze
gang van zaken ontevreden waren,
brachten de feiten, waarover zij waren
verhoord door de accountants, ter ken
nis van de procureur-generaal.
Er volgde een onderzoek door een
rijksrechercheur, die echter halverwege
het onderzoek niet verder kon. Hem
werd een afschrift van het accoun
tantsrapport geweigerd. Ook verschafte
de gemeente geen enkele mededeling.
Het college van B. en W. stelt zich op
het standpunt, dat het om een interne
aangelegenheid gaat, waar de justitie
geen bemoeienis mee mag hebben.
„Het is een beleidskwestie," zei bur-
meester Hustinx ons. „Er is een intern
onderzoek geweest en de zaak is disci
plinair afgedaan. Uit het rapport dat
alleen voor B. en W. is uitgebracht,
zijn ons geen strafbare feiten gebleken.
Wij hebben daarom niet de plicht aan
gifte te doen bij de justitie. Er zit veel
animositeit," aldus burgemeester Hus
tinx.
„Het college van B. en W. heeft sterk
de indruk, dat het interne rapport, dat
niemand buiten B. en W. onder ogen
krijgt, op tal van plaatsen is aangedikt.
Nu de vijf arbeiders aanklachten heb
ben ingediend bij de officier van jus
titie, lijkt het alsof hier sprake is van
een complex van fraude en corruptie.
Er zijn inderdaad dingen gebeurd, die
niet door de beugel kunnen. Maar bij
welk groot apparaat waar achttienhon
derd man werkt, gebeurt dat niet? Zo
dra wij kennis van klachten kregen
hebben wij een onderzoek laten instel
len en zijn maatregelen genomen. De
zaak wordt nu door die aanklachten op
geblazen. Het is een zeepbel, die straks
uit elkaar spat. Er zit volgens mij geen
strafbaar feit in al die aanklachten,"
aldus burgemeester Hustinx.
De burgemeester bevestigde ons, dat
B. en W. geen medewerking wilden
verlenen aan het onderzoek van de
rijksrechercheur, ook alweer omdat al
les naar het oordeel van B. en W. een
interne zaak is. Om die reden is ook
het rapport niet afgestaan.
Advertentie
ROTTERDAM. Voordat hij tegen
het middaguur optrok, heeft de mist
gisteren nog enkele ongelukken ver
oorzaakt. Op de rijksweg Utrecht-Am
sterdam ontstond een verkeerschaos.
Daar botsten tien auto's op elkaar.
Twee mensen werden ernstig gewond.
Voor de overweg in Loenersloot wa
ren vier auto's op elkaar gereden, vlak
daarachter stonden drie wagens tegen
elkaar en wat verder waren nog drie
auto's tegen elkaar gebotst. Over een
lengte van ongeveer een kilometer was
de weg voor bijna drie kwartier ver
sperd.
In Rotterdam verdwaalde de 65-jarige
mevrouw L. Dubbeld-Roosendaal in de
dikke mist. Zij liep het water van de
Waalhaven in en verdronk.
Op een met knipperlichten beveiligde
overweg tussen Breda en Roosendaal
raakte een auto klem tussen de rails.
De inzittenden konden niet veel meer
doen dan uitstappen en wachten. Een
goederentrein verbrijzelde de wagen.
Schiphol lag de hele ochtend nog
dicht. Tegen het middaguur brak even
wel ook daar de zon door en kwam
het verkeer weer op gang. Snel achter
elkaar keerden de naar andere vlieg
velden uitgeweken machines naar
Schiphol terug. De diensten zullen ver
moedelijk vandaag weer normaal kun
nen worden uitgevoerd.
De scheepvaart had gisteren ook met
moeilijkheden te kampen. Twee Urker
kotters liepen aan de grond bij een po
ging de haven van IJmuiden binnen te
varen.
Voor Hoek van Holland lagen onge
veer honderd schepen, waaronder het
Noorse opleidingsschip Haakon VII, dat
een vierdaags bezoek aan Rotterdam
brengt. Later op de dag, toen het zicht
wat ruimer werd, stoomde de vloot naai
de haven op,
DEN HAAG, De regering heeft bij
de Tweede Kamer een wetsontwerp in
gediend, waarin wordt voorgesteld een
rijksbijdrage van een vierde van de kos
ten te verstrekken voor de bouw van
kerken. De regering wil de wet tien jaar
laten gelden. De premieregeling zal gel
den voor kerken waarvan de bouw na 1
maart van dit jaar wordt gegund.
Uit de toelichting op het ontwerp blijkt
dat de regering meent dat er ook een
mogelijkheid moet worden geschapen
om bouwpremies te geven aan „bezin
ningscentra" voor niet-kerkelyke ge
nootschappen op geestelijke grondslag. In
het ontwerp is daarom de mogelijkheid
opengelaten om bij Algemene maatregel'
van bestuur bijdragen voor de stichting
van dergelijke gebouwen te verstrek
ken.
De wet zal niet gelden voor kerk
gebouwen, in de bouw waarvan de over
heid reeds op een andere manier bij
draagt. Ook zal de wet niet gelden voor
tijdelijke kerkgebouwen die zijn gesticht
ter vervanging of uitbreiding van een
bestaand kerkgebouw.
Voor de stichting van kerkgebouwen
waarop deze wet van toepassing is zullen
van overheidswege géén andere premies
mogen worden verstrekt. Uiteraard zul
len al deze regels ook gelden bij de toe
kenning van premies voor de bouw van
bezinningscentra.
Het wetsontwerp stemt voor het groot
ste deel overeen met het advies dat de
commissie kerkenbouw in 1957 uitbracht.
Een van de belangrijkste verschillen be
treft de bijdrage voor de bouw van pas
torieën. Anders dan de commissie is de
regering:-van oordeel dat de bouw van.
pastorieën buiten de premieregeling moet
blijven.
HOLLANDIA (A.N.P.) De landrech
ter te Biak heeft een aantal mannen, die
zich schuldig hadden gemaakt aan onder
mijnende activiteiten, veroordeeld tot ge
vangenisstraffen. Zij waren lid geweest
van een verboden vereniging.
De volgende straffen werden opgelegd:
zes jaar gevangenisstraf vor twee Indo
nesiërs, vijf jaar voor een Indonesiër, een
Papoea en twee Chinezen. Twee andere
Papoea's kregen respectievelijk vier en
drie jaar en een Chinees twee jaar.
Advertentie
LEXI, van het grootste sigarettenmerk in Ne
derland, presenteert met bijzonder veel genoe
gen de winnaars van het MY FAIR- LEXÏ-
antwoordspel.
LEXI heeft persoonlijk de winnaars van de
eerste 7 prijzen bezocht.
Bij de hoofdprijswinnaar 1000.-1
J. H. DEN DEKKER, Notenlaan 72,
Sleeuwyk (N.Br.) hing de vlag uit.
...Wij welen nog niet precies wat we met
de duizend gulden gaan doen; eerst eens
goed over nadenken...
v
De Heer T. NOLTES, Tvvekkelerweg
110, Hengelo-O. had in 2 secon
den het idee waarmee hij de 2e
prijs van 750.won.
...fietsen voor de kinderen of een teas-
machine voor mijn vrouto...
De Heer S. VAN WOERDEN, Kruis-
beklaan 56 A, Den Haag 3e prijs
winnaar 500.is luitenant ter
zee der lste klasse.
...misschien televisie...
De Heer W. KIERK, Eikenlaan 49,
Nw. Loosdrecht stopt zijn prijs
250.in een spaarpotje om
zijn broer uit de U.S.A. naar Ne
derland te laten komen, ter gele
genheid van de 70e verjaardag
van zijn moedei'.
i De ulnnaar van de 5e prijs 150.-)
\de Heer F. W. KIST, Van Ktffhoek-
laan 70, Den Haag, streeft naar
een functie in de reclame.
...Het winnen van ten der hoofdprijzen
is een aardige aansporing...
De Heer A. N. VAN HAGEN. Dr.
Kuyperlaan 149, Schiedam, trotse
vader van Hans en Ingrid, kreeg
op de vooravond van zijn verjaar
dag het gelukstelegram, dat hy
de winnaar was van de 6e pr(js
100....Welkom feestgeschenk...
De Heer A. H. MUTSAERS, Marco-
niweg 43, Bussum won de 7e prys
50.—).
Het idee was van mij, maar mijn
vrouw vond de juiste woorden...
■I I
De 100
andere prijswinnaars^N^
kregen hun prijzen
van 25.
per postcheque.
Tot de volgende keer
wereldmerk from America's Best Tobaccos
Er werden ook huwelijkscadeaus ge
geven op kosten, van de gemeente.
Sommige zaken kregen gratis een ver
siering van bloemen en planten als er
een jubileum werd gevierd of zich een
andere bijzondere gelegenheid voor
deed.
In een aanvullend' rapport stellen de
ze accountants vast, dat vreemden ten
slotte zelf in de tuin en op de kwekerij
der gemeente de dingen kwamen halen
die zij wilden hebben.
Bij aan- en verkopen ten behoeve van
de gemeente werd strijkgeld en pro
visie bedongen d'oor sommige ambte
naren, zo vermeldt het rapport. Ge
reedschap en materiaal werd vaak in
te grote hoeveelheden ingekocht, waar
na het overcomplete deel, nieuw als
het was, spoedig verdween.
Nadat het college van B. en W. het
De jarige prinses Marijke, die
vandaag veertien jaar wordt.
Van een onzer redactrices
E VRAAG of men zich wel of niet zo veel mogelijk op
drastische zelfverdediging moet voorbereiden, houdt vele
vrouwen bezig. Sinds in Amsterdam een 27-jarige kan
toorjuffrouw een vermeende aanrander met een stiletto
verwondde, is dit vooral voor vrouwen die door de omstandigheden
eenvoudig gedwongen zijn 's avonds in donker over straat te gaan,
een brandend probleem.
woord aanranding. Voor paniekstem
ming is er beslist geen reden. Op het
totaal van het inwonertal blijft in een
stad als Rotterdam aanranding geluk
kig een hoge uitzondering.
's Nachts op straat loopt een vrouw
nu eenmaal altijd risico. Maar er is
geen aanleiding voor, op een redelijke
tijd in het donker niet meer op straat
te durven komen. Het is zeker niet zo,
dat er een situatie is ontstaan, waar
door men ais vrouw moet zeggen wan
neer men 's avonds veilig thuis komt:
dat is boffen! Risico loopt men op zo
veel manieren. Het verkeer maakt veel
slachtoffers maar niemand denkt er
aan te zeggen, ik ga niet meer op
straat, want dan loop ik de kans over
reden te worden. Wat er gebeurt is
erg, maar het verkeer eist bijvoor
beeld veel meer slachtoffers dan aan
randingen doen.
Het is een heel moeilijk vraagstuk
die zelfverdediging, zegt mevrouw E.
M. Dommeck, de Limburgse moeder
die na de moord in Sevenum een
rekest met duizenden adhesiebetui
gingen bij minister Beerman Indiende.
Dit is iets dat alle vrouwen bezig
houdt, al praat men er liever niet
over.
Geoorloofde of zelfs ongeoorloofde
dingen by je dragen om je te kunnen
verdedigen als de nood aan de man
komt: het is op zichzelf zoiets onvrou
welijks. Toch moet men zich afvragen,
of het wellicht geen bittere noodzaak
wordt. Moeders brengen hun dochters
bij als er iets gebeurt een boekentas,
een hockeystick of hun schoenen als
afweermiddel te hanteren. Maar om als
wapen tot zelfverdediging een mes of
zo te kiezen? Het gevaar is immers
ook groot, dat er te vroeg wordt ge
handeld. Er zijn meisjes die al vol
komen overstuur thuis komen, als een
man hen in de drukke stad naar de
weg heeft gevraagd. Echter altijd nog
Er zijn in ons land duizenden vrou
wen en meisjes die, net als de jonge
vrouw die in Amsterdam tot dat dras
tische optreden kwam, in de avonduren
aan opleidingsscholen van allerlei soort
lessen volgen. Die vrouwen werken
overdag en hebben dus eenvoudig geen
keuze. Zij moeten wel 's avonds laat
over straat. Precies hetzelfde staan er
de vele honderden vrouwen voor, die
•als verpleegster, serveerster enzovoorts,
late werktijden hebben.
De meeste vrouwelijke leerlingen
dringen er tegenwoordig op aan, dat
zij niet later clan goed tien uur het
schoolgebouw kunnen verlaten, aldus
de directrices van kapseholen, institu
ten voor kantooropleidingen en acade
mies voor lichaamsverzorging, waar
's avonds veel vrouwen les nemen. Wij
stellen daar de lesroosters zoveel mo
gelijk op af.
Precies om tien uur zijn de laatste
lessen hier afgelopen, zegt de directrice
van het Schoevers Instituut in Rotter
dam, waar wekelijks enige honderden
vrouwen avondlessen nemen. Er zijn
leerlingen bij die dan nog naar Ouwer-
kerk, Nieuwerkerk, Vlaardingen, Gou
da of Maasland terug moeten. Dat zijn
meisjes die door hun werkkring beslist
niet vóór negen uur hier kunnen zijn.
Vooral 's winters ziet men tegen dat
laat naar huis gaan op.
Er wordt aan deze zaken tegenwoor
dig teveel aandacht besteed, zegt de
zedenpolitie in Rotterdam. Men ge
bruikt wel eens al te gauw het dikke
beter teveel achterdocht, dan te grote
argeloosheid.
Het allernoodzakelijkst vind ik, dat er
strengere maatregelen worden geno
men om gevaarlijke individuen uit de
samenleving te houden.
Over verkeer en gevaar zou ik wil
len opmerken, dat er tenslotte in de
huidige maatschappij, gelukkig maar,
heel wat meer auto's zijn dan mensen
met sexuele afwijkingen. In dat ver
band bezien worden er percentage-
gewijze door aanrandingen dus zeker
wel veel méér slachtoffers gemaakt.
Ik krijg nog altijd veel brieven. Daar
uit blijkt hoe ontstellend groot in ons
land het aantal vrouwen en meisjes is,
dat lastig wordt gevallen. Ik zou er bij
alle vrouwen dan ook sterk op wiilen
aandringen, elk geval dat maar enigs
zins verdacht lijkt direct bij de politie
te melden.
Als in ons land een jaar lang elk
voorval op dit gebied direct werd aan
gegeven, zou de politie meer met de
neus op de feiten worden gedrukt. Men
zou dan minder veronderstellen, dat
het allemaal zo erg niet is.
Alle vrouwen, alle ouders zouden zich
van nu af vast moeten voornemen, bij
elk maar enigszins verdacht feit de
politie te betrekken. Dat lijkt mij on
der de huidige «omstandigheden de be
langrijkste vorm van zelfverdediging.
De jonge vrouw die in Amsterdam
een vermeende aanrander verwondde,
vertelde dat zij op aanraden van haar
verloofde, om beter tot zelfverdediging
in staat te zijn, judolessen had geno
men.
Wat dat aangaat blijkt zij in elk ge
val beslist niet meer tot de uitzonde
ringen te behoren.
De toeloop van vrouwelijke leerlin
gen is de laatste tijd inderdaad opval
lend groot, zegt de heer Hulsker, di
recteur van een judoschool in Rotter
dam en Schiedam. Vroeger had de
vrouw voor deze sport helemaal geen
belangstelling. Hier in Schiedam vol
gen nu echter vijftig vrouwen de judo
lessen en op de school in Rotterdam al
negentig. De meesten zijn aan die les
sen begonnen met het vooropgezette
doel „als er eenis iets gebeurt" beter
tot zelfverdediging in staat te zijn. Wat
die zelfverdediging aangaat, ben ik in
dit verband altijd heel voorzichtig, zegt
de heer Hulsker. Als die nodig is hangt
de mogelijkheid daartoe immers van
de hele geestesgesteldheid af.
Na de tragische kindermoord nu in
Rotterdam, word ik elke dag door tien
tallen ouders opgebeld. Zij willen met
het oog op die zelfverdediging, uit be-'
zorgdheid, uit de overweging althans
iets te doen voor hun veiligheid, ook
heel jonge kinderen al judolessen la
ten nemen. Kinderen van vier tot acht"
jaar wil men als leerlingen opgeven.
Ook daarop reageren wij heel voor
zichtig. Sinds enige jaren hebben wij
hier jeugdgroepjes, waarbij de kinde-"
ren met veel tact, onder andere via
algemene lichaamsscholing, op judo
worden voorbereid.
De vrouwelijke leerlingen van
avondscholen, die wij in de drie grote
steden over zelfverdediging naar hun
mening vroegen, reageerden meestal
met een bedenkelijke, bezorgde blik.
Het zijn overwegend serieuze, hard
werkende vrouwen en meisjes, die een
drukke werkkring hebben en 's avonds
nog lessen nemen om verder te ko
men. Zij weten dat het voor hen abso
luut onmogelijk is, na donker niet
meer op straat te zijn. Of ze maat
regelen namen om op alles voorbereid
te zijn? Praten doet men daar eigenlijk
liever niet over. Daarvoor zien deze
vrouwen en meisjes de ernst van dit
probleem en de gevaarlijke kanten die
er aan kleven te veel in. De een wil
voor de ander ook liever niet weten,
dat zij middelen tot verdediging bij
zich dragen. Het zijn geen vrouwen
en meisjes van het soort, dat over
turn voorzorgsmaatregelen tot zelfver
dediging stoere verhalen gaat ophan
gen.
Een tennisracket of hockeystick op"
de fiets, een extra stevige metalen
lineaal of nog drastischer slagwapens'
in de boekentas, een zakmes, busje
peper of zelfs met bijtende
vloeistof in de mantelzak, men krijgt
wel de indruk dat dit bij vrouwen die
avond aan avond door het donker moe
ten, helaas geen uitzondering meer is.
Dat men om tien uur 's avonds in
een drukke stad door de omstandig
heden tot een dergelijk zelfverweer
kan worden, gedwongen, heeft dielA
vrouwen vooral geschokt. Het werd er
de aanleiding toe. dat men meer maat
regelen tot zelfverdediging gaat over
wegen of deze zelfs reeds trof.
Men kan altijd nog wel vermijden
niet kort voor of na middernacht bui
ten te komen, zeggen zij. Maar men
moet toch als vrouw in de twintig
's avonds om tien uur, half elf, zonde»
angst over straat kunnen gaan!
4,